اثر ترامپ بر صنایعدستی
اما معاون صنایعدستی کشور، یکی از مهمترین چشماندازهای این بخش را در برنامه ششم توسعه رسیدن به صادرات یک میلیارد دلاری در سال دانست و تصریح کرد: «هند در سالهای ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵، حدود 3 میلیارد دلار صادرات صنایعدستی داشته و این درحالی است که ما کمتر از ۵۰۰ میلیون دلار در این خصوص صادرات داشتهایم.» بهمن نامور مطلق، البته این نوید را هم داد که برای حل این مساله، با اصلاح ساختار و پیوستگی اجزای ازهمگسیخته چون فرش، مبلمان و زیورآلات به بدنه صنایعدستی کشور، صادراتی به ارزش یک میلیارد دلار در برنامه ششم ثبت شود. او با اشاره به افزایش ۹۰ درصدی صادرات صنایعدستی طی ۳ سال گذشته، خاطرنشان کرد: «۳۳ درصد از فروش و تجارت ما در زمینه صنایعدستی به صادرات برمیگردد و شاید کمتر حوزهای در کشور با رشد این چنینی روبهرو باشد.»
نامور مطلق احیای بازارهای از دست رفته را نیز از دیگر اهداف معاونت تحت مدیریتش عنوان کرد و افزود: «خوشبختانه پس از برجام در جلب بازارهای اروپایی و همچنین صادرات به آمریکا و انگلستان موفق بودهایم؛ با این وجود در پی این هستیم که آهنگ این بازگشت تندتر از پیش باشد.» این استاد دانشگاه 10 کشور اول هدف صادرات کالای صنایع دستی ایران را اینگونه برشمرد: «عراق، افغانستان، آلمان، ترکمنستان، پاکستان، ترکیه، گرجستان، انگلستان، آمریکا و امارات این 10 کشور هستند که کسب رتبه 8 و 9 از سوی انگلستان و آمریکا با توجه به اینکه این کشورها پیشتر اصلا مقصد صادرات ما نبودند، موضوع پر اهمیتی است.» به گفته نامور مطلق، پس از برجام بیش از یک و نیم میلیون دلار صادرات صنایعدستی به آمریکا صورت گرفته است. البته این مقام مسوول، روی کار آمدن ترامپ را در آمریکا عاملی برای بهوجود آمدن مشکلات احتمالی در صادرات ایران به این کشور دانست. او از تلاش برای افزایش تعداد فروشگاهها و مراکز ارائه صنایعدستی در کشورهای خارجی با مشارکت بخش خصوصی نیز خبر داد.
نامور مطلق افزود: «رسیدن به یک بازار پایدار در صادرات صنایعدستی یکی دیگر از اهداف ما در حوزه صادرات است. با اینهمه، در حال حاضر حجم زیادی از صادرات ما روانه دو کشور عراق و افغانستان میشود و این مساله شکنندگی صادرات ما را بیان میکند. باید بتوانیم صنایعدستی خود را به کشورهای آسیا، اروپا و همچنین آمریکا صادر کنیم.» معاون صنایعدستی کشور با اعلام اینکه ۳۲ درصد از صادرات صنایعدستی متعلق ایران به گلیم و زیلو است، یادآور شد: «علاوهبر این، ۲۵درصد از سهم صادرات ما به شیشههای سنتی و ۷ درصد از آن به سفال و سرامیک اختصاص دارد.» او ضمن برشمردن مشکلات موجود در زمینه صادرات صنایعدستی، انتقال ارز و همچنین نبود سوغات در روابط خارجی را از آن جمله عنوان کرد و گفت: «به همین خاطر باید به ایجاد روابط پایدار در حوزه تعاملات خارجی توجه کنیم و همینطور هزینههای حمل و نقل صنایعدستی را تا آنجا که در توان داریم کاهش دهیم.» به گفته نامورمطلق، در این زمینه معاونت صنایعدستی طی نامهای به هواپیمایی ملی کشور و ایرلاینهای داخلی از آنها خواسته تخفیف ویژهای برای حمل و نقل صنایعدستی در نظر بگیرد.
انتقاد از جدایی فرش از صنایعدستی
رئیس انجمن صادرکنندگان صنایعدستی کشور نیز در این مراسم، ضمن انتقاد از چند تکهکردن صنایعدستی و واگذاری هر تکه به یک سازمان، اظهار کرد: «لازم است سازمان صنایعدستی به صورت یک واحد مستقل احیا شود.» به گزارش خبرگزاری مهر، مجیدرضا حریری، با انتقاد از جدایی فرش از صنایعدستی افزود: «هیچ کدام از مردم دنیا باور نمیکنند فرش بهعنوان مهمترین صنعتدستی ایران از پیکره معاونت صنایعدستی جداست.» او ضمن انتقاد از کمتوجهی به فرآوردههای دستی، تاکید کرد: «هنرمندان ما کم نمیگذارند و صادرکنندگان هم در پی کسب و کار خود هستند؛ اما در نظام حاکمیتی یک نگاه مبتنی بر توسعه در زمینه صنایعدستی وجود ندارد. در واقع، نگاهی که به خودروسازی و فولاد و پتروشیمی میشود، به صنایعدستی نمیشود.» این فعال بخش خصوصی، با بیان اینکه صنایعدستی تبلور اقتصاد مقاومتی است، ابراز کرد: «تولید صنایعدستی و تامین مواد اولیه آن متعلق به خود ما و نشاندهنده فرهنگ و هنر سرزمین ما است اما کمتر به این حوزه مهم در سطوح بالایی توجه شده است.» حریری در پایان گفت: «کاش مسوولان سازمان میراث فرهنگی نیمی از هزینه و توان خود را در زمینه تبلیغ گردشگری برای صنایعدستی صرف میکردند؛ آن وقت، اتفاقات بهتری میافتاد.»
دستاوردهای 95
در بخش دیگری از این مراسم، مدیرکل صادرات صنایعدستی کشور نیز رونق اقتصاد صنایعدستی در سه سال اخیر را ادامهدار و غیرمقطعی دانست و تصریح کرد: «اگر با این سرعت به راه خود ادامه دهیم، به دستاوردهای بهتری خواهیم رسید.» پویا محمودیان از راهاندازی بازارچه عودلاجان به عنوان یکی از دستاوردهای مهم صنایعدستی در سال۹۵ یاد کرد و افزود: «این بازارچه اولین مرکزی بود که در قلب پایتخت برای فروش صنایعدستی راهاندازی شد.» او افتتاح نخستین مرکز دائمی فروش صنایعدستی در اتحادیه اروپا و در هلند و همچنین انتخاب دو صادرکننده برتر صنایعدستی در شمار بهترین صادرکنندگان کشوری را از اتفاقات مهم صنایعدستی طی ۸ ماه نخست سال ۹۵ عنوان کرد. به گفته محمودیان، درحالی که در سال۹۳ نخستین سایتهای فروش الکترونیک صنایعدستی شکل گرفتند، امروز بیش از ۲۰۰سایت در این زمینه مشغول فعالیت هستند.
برگزیدگان
در پایان این مراسم نیز برترینها معرفی شدند. براین اساس، عادل بشیری جلال صادرکننده برتر در زمینه سفال و سرامیک از استان همدان، سیدضیا زیارت نیا صادرکننده زیورآلات سنتی از خراسان رضوی، مالک کرمی صادرکننده برتر در زمینه پایپوشهای سنتی از کرمانشاه، فرج فرهادیان صادرکننده دست بافتههای داری از استان تهران، محمدتقی محمدی صادرکننده برتر شیشههای سنتی از استان همدان، خشایار نیرومند صادرکننده نمدمالی از چهارمحال و بختیاری، عبدالصمد رحیمی صادرکننده زیورآلات سنتی از خراسان رضوی و حمیدرضا ذوالانواری صادرکننده برتر در زمینه دستبافتههای داری از استان فارس شناخته شدند. علاوهبر این، امیر آقاجانی از استان اصفهان، سیدعباس خیوشانیزاده از خراسان رضوی، سیدمحمدرضا امینالرعایانی از استان گلستان، محرمعلی چراغی رامین از همدان و سیدمرتضی نقیبی از استان یزد جوایز برترین فروشگاههای صنایعدستی در سال ۹۵ را از آن خود کردند. در این بین، از مازیار تشکری تیمجانی از استان تهران به دلیل ایجاد مرکز تجاری صنایعدستی در هلند تقدیر به عمل آمد. همچنین محمد رحیمزاده از گلستان و مهدی کلانتری از اصفهان در حوزه سایتهای برتر تجارت الکترونیک مورد تقدیر و تجلیل قرار گرفتند. میثم دهقانی از استان تهران نیز به عنوان استارت آپ برتر صنایعدستی در سال ۹۵ تقدیر شد و لوحهای تقدیری هم به نماینده بانکهای ملی، ملت و سپه به عنوان بانکهای برتر که در توسعه صادرات صنایعدستی همکاری داشتهاند، تعلق گرفت.