بورس تهران روز گذشته با افت22/ 0 درصدی، اولین روز فعالیت خود در بهمن ماه را به پایان رساند. در همین خصوص بسیاری از صنایع بورسی نیز با روندی نزولی به کار خود پایان دادند. از مهمترین تحولات روزهای گذشته بورس تهران میتوان به انتشار گزارشهای فصلی شرکتها اشاره کرد؛ موضوعی که میتواند تاثیر مستقیمی در رفتار سهامداران داشته باشد. با وجود اینکه مقایسه این گزارشها نسبت به سالهای قبل از بهبود وضعیت شرکتها حکایت دارد، اما فعالان بازار تاکنون واکنش محسوسی به آنها نشان ندادهاند. بررسیهای «دنیای اقتصاد» حاکی از آن است که با توجه به نسبت قیمت به درآمد شرکتها، سطح انتظار سهامداران از تعدیل مثبتهای کنونی بالاتر است. همچنین از دلایل دیگر این بی واکنشی، ناپایداری این سودها در صنایعی است که از لحاظ بنیادی تغییر جدی نداشتهاند و تحت تاثیر عوامل شکنندهای رشد سودآوری داشتهاند. این موضوعات باعث شده سهامداران واکنش چندانی به گزارشها نشان ندهند.
واکاوی توقف نمادهای بورسی
شمارش نمادهای متوقف بورسی نشان میدهد با توقفهای صورتگرفته طی روز گذشته، در حال حاضر 109نماد بورسی و فرابورسی (85نماد بورسی، 24نماد فرابورسی) متوقف هستند. موضوعی که عمدتا به دلیل تعدیل در پیشبینی سود و برگزاری مجامع شرکتها رخ داده است. در گروه بانکی بهعنوان یکی از گروههای بزرگ بورسی 10 نماد بورسی و فرابورسی متوقف است. در این خصوص محتملترین گزینههای بازگشایی طی روزهای آتی نمادهای «وبملت» و «وتجارت» است. بانک ملت که گزارش حسابرسی شده خود را پنجشنبه هفته گذشته منتشر کرد یک قدم تا بازگشایی قرار دارد و انتظار میرود به زودی بازگشایی شود. بانک تجارت نیز طبق شنیدهها طی چندروز آینده گزارشهای حسابرسی شده خود را منتشر میکند. در صنعت انبوهسازی نیز 8 نماد متوقف است که تمامی این نمادها به دلیل برگزاری مجمع متوقف هستند. در گروه خودرو نیز 7نماد متوقف است. از این تعداد «خاور» و «خموتور» به دلیل ابهام در ارائه اطلاعات متوقف است. در گروه خودرویی شرکت موتورسازان تراکتورسازی ایران، زیان هر سهم خود را بر اساس گزارش 9 ماهه 153 ریال پیشبینی کرد. به این ترتیب، نسبت به پیشبینی بر اساس عملکرد 6 ماهه، حدود 37 درصد تعدیل منفی را به ثبت رسانده است. تاکنون هیچ اطلاعیهای برای شفافسازی این عملکرد، منتشر نکرده است. در گروه رایانه سه نماد «رتاپ»،«رکیش» و «مداران» متوقف هستند. «رکیش» در گزارش 9ماهه خود تعدیل مثبت 16درصدی را پیشبینی کرده است. «مداران» نیز پیشبینی سود هر سهم خود را بر اساس عملکرد 9 ماهه 36درصد نسبت به گزارش قبلی افزایش داد و روز گذشته با پیام ناظر متوقف شد. از دیگر نمادهایی که روز گذشته بهدلیل تعدیل در پیشبینی سود هرسهم متوقف بودند میتوان به «سقاین»، «سغرب»، «حپترو»، «قصفها» و «غپاک» اشاره کرد. با وجود تراکم نمادهای متوقف بورسی طی روزهای گذشته این امیدواری وجود دارد که زمان زیادی صرف توقف این نمادها نشود و به زودی بازگشایی شوند.
ارتقای گزارشهای فصلی شرکتها
همانطور که پیشتر گفته شد با نزدیکی به ماههای پایانی سال ترافیک انتشار گزارشهای فصلی شرکتها افزایش یافته است. گزارشهای جدید برخلاف سالهای گذشته حاوی نکات مثبتی است که میتواند فصل جدیدی از فعالیتهای شرکتها را رقم بزند و موجب تحرک بیشتر آنها شود. طی سالهای اخیر رکودعمیق در بخشهای مختلف اقتصاد کشور و فشارتحریمهای اقتصادی از عواملی بود که باعث شد شرکتها نتوانند گزارشهای قابل قبولی ارائه دهند و عمدتا با تعدیل منفی یا تعدیلهای مثبت ضعیف به کار خود پایان دهند؛ اما طی یکسال اخیر عوامل متعددی باعث شد که صنایع بورسی با تحولات قابلملاحظهای مواجه شوند.مهمترین تحول اقتصادی کشور طی مدت مزبور توافق هستهای ایران با کشورهای 1+5 بود. اجرایی شدن برجام در این مدت توانست قفل همکاری شرکتهای ایرانی با طرفهای خارجی را بشکند و بهتبع آن تحرک قابل ملاحظهای را بههمراه داشته باشد. در همین زمینه نیز اولین نظرسنجی «دنیای اقتصاد» در ابتدای سال جاری گواه این ادعاست. به زعم کارشناسان شرکتکننده در آن نظرسنجی، اثر رفع تحریمهای هستهای در گزارشهای سه ماهه سوم سال شرکتها به خوبی نمایان میشود. موضوعی که این روزها شاهد آن هستیم.
موضوع دوم درخصوص قیمتهای جهانی بهخصوص در کالاهای اساسی است. بازارهای جهانی که در چند سال اخیر با رکود مواجه بودند طی این مدت توانستند جهش قابل ملاحظهای در قیمتها داشته باشند. از مهمترین تحولات میتوان به قیمت نفت اشاره کرد که با فاصله گرفتن از کف 25 دلاری به کانال 50دلار در روزهای اخیر رسیده است. همچنین کالاهایی نظیر روی، مس، آلومینیوم نیز با رشد قیمتی رکوردهای چندسال اخیر خود را جابهجا کردند. تغییراتی که باعث شد صنایع کالامحور در بورس تهران مانند معدنی- فلزیها با رشدهای قابلتوجهی مواجه شوند. موضوع سوم رشد نرخ دلار در بازار و اثر مستقیم آن برصنایع صادرات محور مانند پتروشیمیها است. دلار از ابتدای سال تاکنون رشد بیش از 11 درصدی داشته است که نسبت به روند کمنوسان سه سال گذشته رشد قابل توجهی بهشمار میرود. این موضوع نیز میتواند از دیگر دلایل بهبود کیفیت صورتهای مالی گروههای وابسته به این مولفه باشد.
برداشتهای مختلف از گزارشهای شرکتها
با تمام این تفاصیل از گزارشهای فصلی شرکتها طی سال جاری میتوان دو برداشت داشت؛ دلیل اول درخصوص علت بهبود گزارش شرکتهاست. رکود بخشهای مختلف اقتصادکشور طی دوسال گذشته موجب شده بود که شرکتها در ابتدای سال گزارشهای عملکرد و صورتهای مالی خود را با احتیاط بیشتری ارائه کنند. در ادامه اما این شرکتها به دلایلی که تشریح شد، توانستند تعدیلهای مناسبی را رقم بزنند.موضوع دوم درخصوص عدم واکنش مثبت سهامداران و فعالان این بازار به گزارشهای منتشرشده است. با وجود اینکه بسیاری از این گزارشها در روزهای پایانی هفته قبل در شبکه کدال منتشر شد، بازار سهام اولین روز هفته را با روندی منفی در بسیاری از صنایع بورسی آغاز کرد.بهعنوان مثال در صنعت خودرو شرکت ایران خودرو با انتشار گزارشهای 9 ماهه سود هرسهم خود را با تعدیل مثبت 56درصدی، به 122ریال رساند. با تعدیل مزبور به نظر میرسید بازار روز شنبه با روی خوش به استقبال این نماد خودرویی برود؛ اما برخلاف انتظارها خودرو اولین روز بعد از تعدیل مثبت را با بی اعتنایی به این موضوع، با افت بیش از 4 درصدی آغاز کرد و به قیمت حدود 290تومان رسید. در این خصوص بهنظر میرسد نسبت قیمت به درآمد این نماد (که در حدود24 است) مانعی بر سر راه افزایش قیمت سهام «خودرو» و جذابیت سهام آن از منظر خریداران است.
همچنین در گروههای معدنی- فلزی نیز با توجه به رشد قیمتهای جهانی این انتظار میان سهامداران به وجود آمده که این نمادها تعدیل مثبتهای قویتری نسبت به شرایط فعلی داشته باشند. در این زمینه بهنظرمیرسد سهامداران EPSهای این شرکتها را نسبت به بیشینه قیمتی کالاهای اساسی در بازارهای جهانی در نظر گرفتهاند، حال آنکه شرکتها در گزارشهای فصلی میانگین رشد قیمتی را مدنظر قرار دادهاند. در صنعت سیمان نیز این بی واکنشی وجود داشت. با وجود اینکه بسیاری از نمادهای این صنعت با تعدیل مثبت گزارشهای خود را منتشر کردهاند، اما روز گذشته بدون توجه به این شرایط عمدتا با صف فروش به کار خود پایان دادند.بسیاری از تحلیلگران این صنعت براین باورند رشد سود آوری شرکتهای سیمانی نمیتواند پایداری چندانی داشته باشد. به زعم این کارشناسان عمده دلیل تعدیل مثبت در این صنعت حذف تخفیفهای قیمتی بوده و این شرکتها در مقدار فروش در صورتهای مالی تغییر محسوسی نداشتهاند و کماکان با رکود عمیق در فروش مواجه هستند.
در بازار چه گذشت؟
نماگر شاخص بازار سهام روز گذشته با افت 176واحدی به سطح 79هزار و 207 واحد رسید. بورس تهران در حالی اولین روز از فعالیت خود در بهمن ماه را آغاز کرد که به غیر از صنایعی همچون قندوشکر، فلزات اساسی و مواد دارویی اغلب صنایع با روندی منفی به کار خود پایان دادند. حجم و ارزش معاملات نیز گواه بیرمقی بورس طی روز گذشته است؛ بهطوری که ارزش معاملات خرد به رقم 90میلیارد تومان نسبت به آخرین روز معاملاتی هفته قبل با افت 12درصدی مواجه شد. در این بین نماد شرکت سایپا با 6/ 34 واحد اثر منفی بیشترین تاثیر را بر شاخص گذاشت و نمادهای «خودرو»، «وغدیر»، «شبندر» و «شیراز» در ادامه موثرترین نمادهای منفیکننده شاخص بودند.
توقف معاملات بورس به پاسداشت جانفشانی شهدای پلاسکو
روز گذشته بورس اوراق بهادار تهران به احترام شهیدان آتش نشان و پاسداشت جانفشانی و شجاعت این عزیزان و ابراز همدردی با خانوادههای داغدار، از ساعت 10 صبح الی 03:10 معاملات را در سراسر کشور متوقف کرد. براین اساس شرکت بورس طی اطلاعیهای بیان کرد مراسمی راس ساعت 10 صبح به منظور همدردی فعالان بازارسرمایه با خانوادههای داغدار سانحه فرو ریختن ساختمان تجاری پلاسکو در تالار معاملات حافظ برگزار میشود. بورس اوراق بهادار تهران ضمن تقدیر و خضوع در برابر شجاعت و از خودگذشتگی آتش نشانان جان برکف، شهادت تعدادی از جانفشانان این مرز و بوم را خدمت مردم بزرگوار ایران اسلامی و خانوادههای عزیز داغدار تسلیت عرض کرده و برای روح شهدای آتش نشان علو درجات را از درگاه الهی مسالت دارد.