در آمریکا سنت هر دوره این است که با پایان یافتن دوره 4 ساله یک رئیسجمهوری در روز 20ژانویه دولت قبلی کاخ سفید را ترک کند و فردای آن روز مراسم تحلیف ریاستجمهوری جدید برگزار میشود. این مراسم به سنت مرسوم در بیرون از ساختمان کپیتول هیل برگزار میشود و گروه ارکستر نظامی نیز در زمانهای متفاوت از مراسم تحلیف برنامه اجرا میکند.
راهنمای برنامه، روز جمعه، مراسم تحلیف
ساعت 11:30/ مراسم سوگند
مراسم سوگند روز گذشته ساعت 11:30 به وقت محلی برگزار شد. اداره این مراسم بر عهده جان جی. روبرتز جونیور، رئیس دادگستری ایالاتمتحده بود. مراسم هر ساله در بیرون از کپیتول برگزار میشود و در قسمت غربی آن رئیسجمهوری منتخب در مقابل میهمانان بلندپایه آمریکا قرار میگیرد و مراسم سوگند بهجا آورده میشود. روز گذشته نیز این موضوع تکرار شد و تاکیدی بر سنت تغییرناپذیر مراسم تحلیف داشت. البته این برنامه بهطور مستقیم از شبکههای تلویزیونی آمریکا پخش شد. همچنین شبکههای اجتماعی مانند فیسبوک، توییتر و اینستاگرام نیز اقدام به پخش مستقیم این برنامه کردند. سایت روزنامه نیویورکتایمز نیز این برنامه را روز جمعه بهطور مستقیم پخش کرد.
ریاست برگزاری مراسم دیروز اما به عهده یک سناتور از میسوری بود. این فرد کسی نبود جز «روی بلونت» که عضو کمیته مشترک فعالیتهای افتتاحیهای است. تقریبا تمام مراسم سوگند در آمریکا یکسان و به یک شکل اجرا شده است و روی بلونت نیز مراسم را دقیقا بر اساس سناریوی مرسوم به اجرا در آورد. این در حالی است که در تاریخ سیاسی ایالاتمتحده یک رئیسجمهوری وجود دارد که مراسم سوگند خود را در هواپیما به جا آورده است. لیندون بیجانسون تنها رئیسجمهوری است که پس از ترور کندی، سوگند خود را در سال 1963 در هواپیما بهجا آورد. البته او سال بعد از آن در انتخابات پیروز شد و مراسم تحلیف خود را با حضور یک میلیون نفر برگزار کرد.
قانون اساسی آمریکا برای مراسم ادای سوگند ریاستجمهوری دستورالعمل سفت و سختی در نظر نگرفته، به جز متن سوگند که باید دقیق بازگو شود. رئیسجمهوری جدید باید سوگند بخورد که وظیفهاش را صادقانه انجام خواهد داد، با تمام قوا قانون اساسی ایالاتمتحده را پاس داشته و از آن حمایت و محافظت خواهد کرد. سال ۲۰۰۹ اوباما متن ادای سوگند را جابهجا بیان کرد. برای محکمکاری او یک روز بعد دوباره سوگند را تکرار کرد.
ترامپ چه گفت؟
متن تحلیف یک شکل است و تنها تفاوت آن نامهایی است که در این مراسم مطرح میشود. اگر در سال 2009 و حتی 4 سال بعد از آن نام باراک اوباما تکرار شد، روز گذشته نام ترامپ مطرح شد. او گفت: من دونالد جان ترامپ سوگند یاد میکنم که صادقانه وظایف ریاستجمهوری آمریکا را انجام دهم و بهترین سعی و تلاش خود را برای حفظ، نگهداری و دفاع از قانون اساسی ایالاتمتحده انجام خواهم داد.
اما این قسم تنها یک شروع کاری است. او میتواند با همکاری یا بدون همکاری کنگره برخی قوانین را دستکاری کند. باراک اوباما در طول هشت سال گذشته بارها به دلیل تقابل با کنگره از قلم خود موسوم به قلم طلایی استفاده کرد و توانست با تغییر بخشی از قوانین، راهبردهای سیاسی خود را دنبال کند. بهرغم اینکه در این دوره کنگره و کاخ سفید در دست جمهوریخواهان است، اما هیچ تضمینی وجود ندارد که ترامپ در این دوره بتواند با همکاری جمهوریخواهان برنامههای خود را به ویژه در حوزه سیاست خارجی به پیش ببرد. تیم خارجی ترامپ گرایش به روسیه دارد و کنگره، بهویژه جمهوریخواهان از مخالفان سرسخت پوتین و کرملین هستند.
عصر / رژه
پس از اینکه ترامپ و مایک پنس، معاون او در مراسم تحلیف جداگانه درخصوص حفاظت از قانون اساسی سوگند خوردند این دو بلافاصله، پس از پایان مراسم از سوی ارتش سان دیدند، این دو در خیابان پنسیلوانیا حضور پیدا کردند و شاهد مراسم رژه نیروهای مسلح آمریکا بودند. ارتش نیز در این مراسم با تمامی شاخههای خود حضور پیدا کرده بود. خبرگزاریهای آمریکا اعلام کردند که هزاران نفر از نیروی ارتش آمریکا در این مراسم حضور داشتند. بیش از ۴۰ سازمان از جمله سپاهیان اسب سوار و گروههای کهنه سربازان نیز که تعدادشان به 8 هزار نفر میرسد در این رژه شرکت داشتند.
ساعت 19/ میهمانی نیمهخصوصی
در این ساعت دو میهمانی در دو طبقه جداگانه برگزار شد. این میهمانی در ساختمان مرکز کنوانسیون والتر. ایی در واشنگتن برگزار شد. البته یک مراسم دیگر هم توسط نیروهای مسلح در ساختمان موزه ملی آمریکا برگزار شد. ترامپ و همسر او در هر سه مراسم حضور پیدا کردند و او در هر سه مراسم به همراه همسر خود روی سن رقصید. گفته میشود برنامه رقص از قرن نوزدهم به بعد جزو مراسم رسمی تحلیف شده است. خبرگزاری آلمان میگوید باشکوهترین مراسم رقص در زمان کندی برگزار شد اما رکورد مراسم رقص مربوط به بیل کلینتون و همسرش در سال 1997 است. این دو در 14 مراسم رقص متفاوت حضور پیدا کردند.
شنبه، ادامه مراسم
ساعت 10:00 صبح/ مراسم دعا
در حالی که روز گذشته ترامپ در مراسم مختلفی حضور پیدا کرد و بهطور رسمی بهعنوان رئیسجمهوری ایالاتمتحده معرفی شد اما هنوز یک مراسم رسمی دیگر باقیمانده که امروز ساعت 10 صبح به وقت محلی برگزار خواهد شد و آن مراسم، دعای ملی است. شبکه خبری «اندی تیوی» در گزارشی اعلام کرد که در میان تعجب همگان یک راهب هندی هم در مراسم حضور خواهد داشت. هندیها، بهویژه هندوهای تندرو رابطه خوبی با ترامپ دارند و حتی پیش از اینکه وی در انتخابات شرکت کند، هندوهای افراطی به دلیل نفرتپراکنی ترامپ درخصوص مسلمانان از وی حمایت کرده بودند.
این راهب هندی از معبد معروف «سری سیوا ویشنو» از میرینلند حضور خواهد داشت. این مراسم نیز در کپیتول هیل برگزار خواهد شد.
مردم یا معترض
در سالهای پیشین کمتر پیش آمده بود که مراسم تحلیفی تا این حد حساسیتزا برگزار شود. قرار بود در راستای برنامههای تحلیف، همزمان مردم برای اعتراض در مقابل کپیتول هیل دست به تجمع اعتراضی بزنند. کمتر پیش آمده بود تا یک مراسمی تا این حد اعتراض به خود دیده باشد. در حالی که در شبکههای اجتماعی هشتگهایی مانند «ترامپ رئیسجمهوری من نیست» داغ شده بود، ترامپ در یک پیام توییتری از مردم خواست تا در این مراسم حضور پیدا کنند.
در سال 2009 نیز زمانی که باراک اوباما مراسم تحلیف را بهجا آورد، یک میلیون و 800 هزار نفر در آن مراسم حضور پیدا کردند. حتی در دورههای پیشتر نیز یعنی دوره جورج بوش دوم اعتراضاتی از این دست دیده نمیشد. کلید این اعتراضات از زمان پیروزی ترامپ در انتخابات زده شد اما تا همین یک هفته پیش فروکش کرده بود که از هفته پیش این اعتراضها دوباره شعلهور شده است. مراسم تحلیف ترامپ روز گذشته با تحریم نمایندگان دموکرات همراه بود. همچنین تیم ترامپ بسیار سعی داشت تا خوانندگانی بنام را برای این مراسم دعوت کند که هر کدام به نوعی این درخواست را نپذیرفتند.
همهچیز از پنجشنبه آغاز شد
در حالی که جان کری روز پنجشنبه دفتر کار خود را برای همیشه ترک و باراک اوباما نیز اسباب و اثاثیه خود را از کاخ سفید جمع کرد، ترامپ با حضور خوانندگان نهچندان مطرحی همچون توبی کیث و کانتری گرینوود کلید برنامه تحلیف را زد. مجله تخصصی بیلبورد که اخبار موسیقی این کشور را منتشر میکند، در سایت خود نوشت: اینکه هیچ سوپراستاری حاضر نشد در این مراسم حضور پیدا کند، یک فاجعه برای رئیسجمهوری منتخب بهحساب میآید.
برای همین زمانی که نامهای بزرگ دست رد به سینه ترامپ و تیم او زدند او گفت که وی به نامهای بزرگ علاقهای ندارد. این در شرایطی است که پیشتر تیم ترامپ اعلام کرده بود یک فهرست عالی از سلیبریتیها در این مراسم حضور خواهند داشت اما زمانی که سلیبریتیها حاضر به حضور در این مراسم نشدند، ترامپ اعلام کرد که به نامهای بزرگ علاقه ندارد. در این شرایط اما برخی میگویند رابطه باراک اوباما با سلیبریتیها بهتر بود. حضور خوانندگان معروفی چون جیزی و همسر معروفترش بیانسه در بیشتر برنامههای اوباما نشانگر این موضوع بوده است. مراسم روز جمعه هرچند به همان سیاق همیشگی برگزار شد اما حضور کیفی مدعوین، این برنامه را نسبت به سالهای گذشته نازل کرده بود.
تحریم دموکراتها و خوانندگان معروف نخستین نشانه از روزهای سخت ترامپ بهحساب میآید.