دستاوردهای برجام در منطقه چابهار

به گزارش ایران اکونومیست؛ «عبدالرحیم کردی» روز چهارشنبه به مناسبت یک سالگی اجرایی شدن برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)، افزود: با گشایش فضای اقتصادی و فعالیت های تجاری و سرمایه گذاری در پسابرجام، به مناطق آزاد کشور نیز روح تازه ای دمیده شد تا رونق اقتصادی را در اولویت برنامه های خود قرار دهند.
وی با اشاره به این که چابهار یک ظرفیت ملی برای ترانزیت، تجارت و حضور در عرصه جهانی است، افزود: در یک سال گذشته بیش از 60 شرکت بزرگ خارجی یا مشترک داخلی و خارجی در منطقه آزاد چابهار به ثبت رسید و عملیات اجرایی پروژه های آنان در این مدت آغاز شده است.
کردی گفت: اسناد این شرکت ها نشان می دهد جدیدترین تکنولوژی روز دنیا را در حوزه صنعت در اختیار دارند و دستیابی به این ظرفیت ها در سال های گذشته امکان پذیر نبود.
رییس هیات مدیره سازمان منطقه آزاد چابهار از دیگر آثار مثبت اجرای برجام در این منطقه را برداشته شدن بسیاری از محدودیت های مالی به لحاظ قانونی عنوان کرد و گفت: البته نقل و انتقال ها روان نیست و با حضور بانک های خارجی بتدریج این مشکل برطرف می شود.
کردی تاکید کرد، با قانون بانک مرکزی در بازنگری ایجاد شعبه های بانک خصوصی یا بانک خارجی ، شرایط روان تر شده است.
وی سفر مقام های عالی خارجی، سفیران، دیپلمات های مقیم و آمار حضور سرمایه گذاران خارجی از کشورهای مختلف دنیا در یک سال گذشته در منطقه آزاد چابهار را بیانگر اعتماد و باور آنان به عملیاتی شدن برجام عنوان کرد.
رییس هیات مدیره سازمان منطقه آزاد چابهار، ماموریت اصلی منطقه را توسعه محور شرق، ترانزیت و حمل و نقل دانست و افزود: قرار است از طریق بندرچابهار خدمات پشتیبانی و حمل و نقل به افغانستان و کشورهای جمهوری شوروی سابق(cis) ارایه شود.
کردی افزود: در تحولات پسابرجام و با اقبال سرمایه گذاران خارجی و پروژه های عظیمی که در آنجا آغاز شده، به دنبال بازنگری در طرح جامع و طرح تفصیلی چابهار هستیم که اکنون در دست اقدام است.
وی مهمترین ویژگی مناطق آزاد را معافیت های مالیاتی عنوان کرد و افزود: مناطق آزاد ایران معافیت 20 ساله برای سرمایه گذاران در نظر گرفته اند، ورود و خروج سرمایه و دارایی های سرمایه گذاران نیز به طور کامل آزاد است و این مناطق از قانون حمایت از سرمایه گذاران خارجی تبعیت می کنند.
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد چابهار افزود: همچنین امکان استفاده از نیروی کار خارجی تا 10 درصد کل نیروی کار منطقه وجود دارد، به تجار اجازه اقامت در منطقه داده می شود و با تاسیس دانشگاه بین المللی در منطقه، امکان تحصیل برای همه فرزندان سرمایه گذاران با تمام ملیت ها فراهم شده است.
کردی گفت: در سیاست‌های کلی لایحه برنامه ششم توسعه کشور، سرفصل هایی به منطقه آزاد چابهار اختصاص داده شده است که نشان از اراده بلند نظام به نقش منطقه ای، اهداف ملی، منطقه‌ای و حضور در مقاطع جهانی‌ دارد و فرصتی عالی است تا زمینه‌ساز نقش منطقه‌ای و محوری چابهار باشد.
مناطق آزاد در مفاهیم بین المللی به محدوده های جغرافیایی گفته می شود که در کنار سرزمین اصلی با ضوابط و مقررات ویژه و برای تشویق سرمایه گذاری و ارتباط با دنیای خارج تاسیس می شوند. بر اساس قانون، هدف ایجاد مناطق آزاد، عمران و آبادی، توسعه صادرات، ایجاد اشتغال و محرومیت زدایی بوده است. با این تعریف، آنچه امروز ما در کشور و در فضای پساتحریم با آن روبرو هستیم، مناطق آزاد، فرصت و نقطه اتصال ما با اقتصاد دنیا است.
منطقه آزاد تجاری - صنعتی چابهارنیز یکی از مناطق آزاد هفت‌گانه ایران است که در راستای اهداف اقتصادی کشور، در اوایل دهه ۱۳۷۰ در کنار چابهار و پیرامون دریای عمان و اقیانوس هند بنیان گذاشته شد.
این منطقه به دلیل موقعیت راهبردی که نزدیک‌ترین راه دسترسی کشورهای محصور در خشکی آسیای میانه (افغانستان، ترکمنستان، ازبکستان، تاجیکستان، قرقیزستان و قزاقستان) به آبهای آزاد است از اهمیت بسیاری برخوردار است.
برجام یا برنامه جامع اقدام مشترک (Join Comprehensive Plan of Action)، در 23 تیر 1394 پس از 20 ماه مذاکرات فشرده و سخت که از آن به عنوان مذاکرات قرن نام برده می شود، بین ایران و کشورهای 1+5 (آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه، چین و آلمان) به امضا رسید.
این توافق در 29 تیرماه 1394 با تصویبت قطعنامه 2231 در شورای امنیت سازمان ملل ماهیت حقوقی پیدا کرد و بدین ترتیب، 6 قطعنامه قبلی این شورا علیه ایران را لغو کرد. اتحادیه اروپا نیز در همان روز برجام را تایید کرد.
برجام در 19 مهرماه 1394 در قالب قانون «اقدام متناسب و متقابل ایران در اجرای برجام» به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید و با تایید شورای نگهبان در 23 مهرماه برای اجرا به دولت ابلاغ شد.
این توافق از 26 دی ماه 94 با انتشار گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی مبنی بر اجرای تعهد ایران در حوزه هسته ای، با برچیده شدن همه تحریم های ایران مرتبط با موضوع هسته ای به مرحله اجرا رسید.