به گزارش روابط عمومی فرابورس ایران، بهنام محسنی هدف از به کارگیری روش ثبت سفارش را مشکلات رویه پیشین دانست و گفت: بررسی وضعیتهایی که طی یکی دو سال گذشته در روند عرضه اولیه سهام شرکتها صورت گرفته نشان داده که این روشها دارای اشکالاتی بوده است؛ از این رو تصمیم برآن شد تا برای رفع مشکلات موجود در این زمینه، روش ثبت سفارش در عرضه هاي اولیه به کار برده شود.
محسنی در ادامه درباره شرایط سفارش سهام گفت: در دوره ثبت سفارش سهام برای اعمال تعهد، یک کف سفارش یا کف دامنه برای هر متعهد وجود دارد که نباید بیش از 5 درصد باشد، ضمن آنكه در دوره ثبت سفارش مواردی از قبیل حجم، قیمت سفارش، اسامی متقاضیان خرید و... برای هیچکس قابل دسترسی نیست اما قبل از اینکه عرضه صورت بگیرد کارگزار و مدیر عرضه اولیه، حجم و قیمت را در اختیار میگیرند.
وی همچنین با بیان اینکه در این نوع از عرضه اولیه، امکان یک بار بازنگری داده شده است و میتوان دامنه قیمت تعیینشده را اصلاح کرد، افزود: چنانچه عرضه اولیه انجام نشود باید آن را به زمان دیگری موکول کرد و کارگزاران موظفند در آن دوره زمانی تعیینشده به ورود سفارشها اقدام کنند.
محسنی با اشاره به اینکه برای دوره ثبت سفارش حداقل یک زمان دوساعتی در نظر گرفته شده است و نهایتا دوره ثبت سفارش سهام در یک روز کاری پایان مییابد گفت: در پایان دوره ثبت سفارش، صرفا حجم و قیمت سفارشها در اختیار مدیر عرضه قرار میگیرد که حالات مختلفی برای آن متصور هستیم.
معاون عملیات و نظارت بازار فرابورس ایران حالات مختلف حجم سفارشها و اوراق را اینگونه تشریح کرد: چنانچه همه سفارشها در سقف دامنه تعیینشده باشند و حجمشان از اوراقی که قابل عرضهاند بیشتر باشد اوراق، بین متقاضیان خرید تسهیم میشود. حالت دوم زمانی است که حجم سفارشها با اوراق قابل عرضه، برابر باشد که در این صورت عرضه براساس اولویت قیمت متقاضیان خرید انجام خواهد شد. حالت سوم هم زمانی است که حجم کل سفارشها از تعداد اوراق قابل عرضه کمتر باشد که در این صورت پس از اعمال تعهد خرید توسط متعهدین خرید، عرضه انجام خواهد شد اما اگر با ورود حجم سفارشهای خرید باز هم قابلیت معامله در اوراق وجود نداشته باشد، عرضه انجام نخواهد شد.
محسنی در پاسخ به این سوال که کف و سقف قیمتی سهام توسط چه کسی تعیین میشود، گفت: این دامنه از طرف مدیر عرضه و با توجه به گزارش مطلوبیت سهام تعیین خواهد شد، ضمن اینکه هر فرد مختار است بر اساس ارزیابی خود در قیمت مورد نظر خودش در دامنه، ثبت سفارش کند.
وی با بیان اینکه در دوره ثبت سفارش به روش جدید اولویت زمانی ورود سفارش وجود ندارد و اولویتها براساس قیمت تعیین می شود افزود: این موضوع در عرضه اولیه به روش حراج، هم براساس اولویت زمانی و هم طبق اولویت قیمتی بود و موجب میشد برخی از افراد موفق به خرید نشوند که در روش جدید این مشکل رفع شده است.
محسنی با بیان اینکه در روش ثبت سفارش برای هر عرضه، یک مدیرِ عرضه تعیین خواهد شد، اضافه کرد: حسب مورد و بر اساس وضعیت شرکت، مدیر عرضه باید پیش از آن که ثبت سفارش آغاز شود یک سِری شرایط را ارائه کند که یکی از اینها، گزارش کارشناسیشده از ارزشگذاری سهامی است که عرضه اولیه میشود؛ هرچند که با تایید هیئت پذیرش، امکان صرف نظر از گزارش ارزیابی نیز وجود دارد.
وی در همین زمینه ادامه داد: مورد دوم، دامنه قیمتی یعنی کف و سقف قیمت را برای ثبت سفارش تعیین میکند؛ سوم، تعداد اوراق بهادار و چهارم، سقفی که متعهدین خرید اعلام میکنند را مشخص میکند هرچند که با توجه و به سایز و وضعیت شرکتها، وجود متعهد به نظر بورس بستگی دارد. بعد از آن مدیر عرضه به آغاز دوره ثبت سفارش سهام اقدام کرده و میتواند دامنه مورد نظر را به بازار اعلام کند.
محسنی بزرگترین مزیت روش ثبت سفارش را فراهم شدن امکان ارزیابی سهام دانست و گفت: حسن این روش این است که سفارش متقاضیان نمایش داده نمیشود و همه در یک اتاق تاریک این سفارشها را میگذارند و این امر کمک میکند که افراد به سمت ارزیابی سهام بروند.
وی نکته پایانی درباره عرضه به روش ثبت سفارش را اینگونه مطرح کرد: همه فعالان بازار اعم از معاملهگران برخط و غیر آن، که در سمت تقاضای عرضه اولیه قرار دارند همزمان ورود سفارش را انجام میدهند و مانند روش پیشین محدودیتی برای افراد نخواهد بود.