کارگردان‌های مطرح زیادی امسال از غایبان جشنواره فجر هستند و بر خلاف حضور فیلمسازانی چون مسعود کیمیایی، کیانوش عیاری و ... هنوز جای خالی برخی از کارگردان‌ها به چشم می‌آید.
کد خبر: ۱۴۰۴۰۴
به گزارش ایران اکونومیست؛ همه ساله با برگزاری جشنواره فیلم فجر تعدادی از فیلمسازان مطرح سینمای ایران با شرکت در این جشنواره رونق زیادی به حال و هوای این رویداد بزرگ سینمایی می‌بخشند. جدای از حضور موفقیت‌آمیز فیلمسازان جوان که در دوره‌های اخیر به خصوص سال گذشته که ثابت کردند می‌توان به حضور آنها حتی بیش از قدیمی‌ها امیدوار بود، اما خیلیها اعتبار جشنواره فجر را به حضور کارگردان‌های مطرح و قدیمی می‌دانند. امسال از میان کارگردان‌های قدیمی‌تر سینما نام مسعود کیمیایی، کیانوش عیاری، پوران درخشنده، مسعود جعفری جوزانی، تهمنیه میلانی به عنوان شرکت کنندگان در جشنواره شنیده شده است. اما جای خالی بسیاری از آنها همچنان حس می‌شود. در این گزارش نگاهی داریم به کارگردان‌های مطرح سه نسل بعد از انقلاب که غایبان جشنواره سی و پنجم هستند.
داریوش مهرجویی
آخرین حضور داریوش مهرجویی در جشنواره فیلم فجر به سال 92 بر می‌گردد که این کارگردان قدیمی سینما فیلم سینمایی «اشباح» را در این فستیوال داشت. «اشباح» در سی و دومین جشنواره فیلم فجر چندان مورد توجه مخاطبان و حتی هیئت داوران هم قرار نگرفت و تنها بازیگران نقش مکمل زنش (ملیکا شریفی نیا و هنگامه حمید زاده) توانستند دیپلم افتخار این جشنواره را کسب کنند و دیگر بعد از آن مهرجویی فیلمی را نساخت تا فرصت حضور در جشنوراه را پیدا کند.
گرچه امسال زمزمه‌هایی مبنی بر حضور این کارگردان قدیمی سینما در جشنواره شنیده می‌شد، اما با توجه به اینکه مهرجویی هنوز هیچ کدام از فیلم‌هایش را کلید نزده باید او را یکی از غایبان بزرگ جشنواره امسال قلمداد کرد.
مهرجویی پیش از این قرار بود «سنتوری 2» و یا فیلم دیگری با عنوان «مونا» را جلوی دوربین ببرد. در سی و پنج دوره برگزاری جشنواره فیلم فجر اما مهرجویی حضوری نسبتا پررنگ داشته. فیلم‌های او به خصوص ساخته‌های قدیمی‌ترش در دوره‌های مختلف برگزرای جشنواره فجر مورد توجه داوران قرار گرفتند و او اغلب جایزه بهترین فیلم یا بهترین کارگردانی را از این جشنواره دریافت کرده است. مهرجویی در طول این سال‌ها برنده جایزه ویژه هیئت داوران سی‌امین دوره جشنواره فیلم فجر برای «نارنجی پوش»، برندهٔ جایزه بهترین فیلم از نگاه تماشاگران بیست و پنجمین جشنواره فیلم فجر برای «سنتوری»، برنده جایزه بهترین فیلم بیست و دومین جشنواره فیلم فجر برای «مهمان مامان»، نامزد جایزه بهترین فیلم شانزدهمین جشنواره فیلم فجر برای «درخت گلابی»، برنده سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی جشنواره فیلم فجر برای «پری»، برنده سیمرغ بلورین بهترین فیلمنامه جشنواره فیلم فجر برای «سارا»، برنده سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی و بهترین فیلمنامه جشنواره فیلم فجر برای «هامون» شده است.
بهرام بیضای- ناصر تقوایی
چند سالی است که دیگر نوشتن نام این دو کارگردان مطرح سینمای ایران پای ثابت بیشتر گزارش‌های سینمایی شده است. بهرام بیضایی و ناصر تقوایی از مطرح‌ترین کارگردان‌های بعد از انقلاب هستند که چند سالی است عطای کارگردانی فیلم را به لقایش بخشیدند و جای خالی شان در جشنواره فیلم فجر نیز به شدت احساس می‌شود، کارگردان‌هایی که حضورشان در هر دوره از جشنواره در سالهای قبل رونق بخش آن دوره بوده است.
ابراهیم حاتمی‌کیا
سال گذشته ابراهیم حاتمی‌کیا با فیلم «بادیگارد» در جشنواره سی و چهارم حضور داشت، فیلمی که علیرغم تصور، انتظار خیلیها را برآورده نکرد و چندان مورد توجه داوران نیز قرار نگرفت. این در حالی است که بیشتر فیلم‌های حاتمی کیا در دوره‌های گذشته جشنواره حداقل در دو رشته نامزد دریافت و حتی موفق به کسب تندیس می‌شدند. این کارگردان تا کنون دو بار برای فیلم‌های «آژانس شیشه‌ای» و «به رنگ ارغوان» موفق به کسب سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی جشنواره فیلم فجر شده است و سایر فیلم‌هایش نیز در بخش‌های مختلف مورد توجه داوران قرار گرفته‌اند. امسال خبرهایی مبنی بر ساخت فیلیم با موضوع اتفاقات سوریه به کارگردانی حاتمی‌کیا شنیده شد، ولی با تکذیب این خبر از سوی این کارگردان نام او نیز در لیست غایبان جشنواره فجر امسال قرار گرفت.
کمال تبریزی
حضور فیلمسازان قدیمی‌تر سینما در جشنواره فیلم فجر سال گذشته پررنگ تر بود. کمال تبریزی هم جزو کارگردان‌هایی بود که سال گذشته با یک فیلم در جشنواره حضور داشت. « امکان مینا» آخرین اثر سینمایی تبریزی بود که در جشنواره فجر به نمایش درآمد و امسال نیز اکران عمومی شد. «امکان مینا» با اینکه در اکران عمومی آنچنان مورد اقبال قرار نگرفت اما در جشنواره فجر کاندید جایزه بهترین فیلم، بهترین کارگردانی، بهترین بازیگر نقش اول زن، بهترین فیلمبرداری، بهترین فیلمنامه و بهترین موسیقی متن،بهترین تدوین، بهترین چهره‌پردازی و بهترین طراحی صحنه و لباس شد و در نهایت محمدرضا علیقلی برنده سیمرغ بلورین (به طور مشترک به همراه فیلم دختر) و سعید ملکان برنده سیمرغ بلورین (به طور مشترک به همراه فیلم ابد و یک روز) شدند. تبریزی از سال گذشته بیش از اینکه به فکر ساخت اثری سینمایی باشد تمرکزش را روی به سرانجام رساندن سریال «سرزمین کهن» گذاشته تا شاید بتواند آن را در سال 96 مجددا به روی آنتن ببرد.
رخشان بنی‌اعتماد
رخشان بنی‌اعتماد پس از ساخت فیلم پر حاشیه «قصه‌ها» دیگر سراغ ساخت فیلمی جدید نرفته تا او نیز از غایبان دوره‌های اخیر جشنواره فجر و جشنواره سی و پنجم باشد. بیشتر فیلم‌های بنی‌اعتماد که در ادوار مختلف جشنواره فجر حاضر بودند مورد توجه قرار گرفتند و این کارگردان مطرح سینمای ایران تا به حال سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی از دهمین جشنواره فیلم فجر برای «نرگس»، جایزه بهترین فیلمنامه از سیزدهمین جشنواره فیلم فجر برای «روسری آبی»، جایزه ویژه هیئت داوران برای «بانوی اردیبهشت» و جایزه ویژه هیئت داوران برای اپیزود «ننه گیلانه» را دریافت کرده. دیگر فیلم‌های او نیز در جشنواره‌های مطرح جهانی بسیار مورد توجه قرار گرفتند که «قصه‌ها» یکی از آنهاست. این فیلم علیرغم مشکلاتی که برای اکران در ایران داشت در جشنواره‌های خارجی و بین المللی بسیار مورد توجه قرار گرفت و برنده جایزه ویژه هیئت داوران آسیا پاسفیک و همچنین برنده جایزه بهترین فیلمنامه از هفتاد و یکمین دوره جشنواره فیلم ونیز شد.
کیومرث پوراحمد
کیومرث پوراحمد سال گذشته بعد از غیبتی نسبتا طولانی با فیلم «کفشهایم کو؟» در جشنواره فجر حضور پیدا کرد، گرچه این فیلم چندان مورد توجه داوران قرار نگرفت و در اکران عمومی نیز استقبال ویژه‌ای از آن نشد اما برخی از منتقدان «کفشهایم کو؟» را در زمره آثار خوب پوراحمد دانستند. این فیلم پوراحمد در جشنواره سال گذشته تنها برای جایزه بهترین بازیگر نقش اول مرد (رضا کیانیان) کاندید شد که در نهایت هم این جایزه به پرویز پرستویی برای فیلم «بادیگارد» رسید. فیلم «اتوبوس شب» کیومرث پوراحمد جزو آثار تحسین شده این کارگردان است و موفقیتی که او برای ساخت این فیلم به دست آورد را نتوانست در فیلم‌های دیگرش تکرار کند. گرچه پوراحمد پیش از «اتوبوس شب» در دوره‌های گذشته جشنواره فیلم فجر برنده سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی جشنواره فیلم فجر برای فیلم «خواهران غریب» نیز شده بود.
رسول صدرعاملی
غیبت رسول صدرعاملی نه فقط به جشنواره سی و پنجم بلکه به چند سال قبل تر برمی‌گردد. آخرین حضور این کارگردان در جشنواره فیلم فجر مربوط به سال 88 است که صدرعاملی با فیلم «زندگی با چشمان بسته» در جشنواره فجر حضور داشته. اوج درخشش صدرعاملی در جشنواره فیلم فجر مربوط به زمانی می‌شد که فیلم‌هایی با نگاه اجتماعی می‌ساخت. «من ترانه 15 سال دارم» و «دختری با کفش‌های کتانی» از جمله آثار این کارگردان بودند که ردپای مسائل اجتماعی به وضوح در آنها حس می‌شد و به همین دلیل هم مورد توجه قرار گرفتند. گرچه او در همان سالهای ابتدایی که به سمت کارگردانی آمده بود با فیلم «گلهای داوودی» در سومین دوره جشنواره فجر درخشید. جای خالی رسول صدرعاملی به عنوان یک فیلمساز اجتماعی بیش از اینکه در دوره‌های اخیر که فیلمی به کارگردانی او در جشنواره حضور نداشته حس شود، زمانی نمود پیدا کرد که کیفیت آثار اخیر او مثل «شب»، «هر شب تنهایی»، «زندگی با چشمان بسته» و ... پایین آمد و دیگر نگاه اجتماعی که در ساخته‌های سابق او به وضوح دیده می‌شد در کارهای جدیدش وجود نداشت.
رضا میرکریمی
دست رضا میرکریمی در دوره‌هایی که در جشنواره فجر حضور داشته پر بوده و فیلم‌های او معمولا در دوره‌های مختلف مورد توجه قرار گرفتند. این کارگردان سال گذشته با فیلم «دختر» در جشنواره سی و چهارم حضور داشت، فیلمی که البته در مقایسه با آثار قبلی کارگردانش نتوانست نظر مثبت همه مخاطبان و منتقدان را جلب کند. میرکریمی امسال در حالی از غایبان جشنواره است که فیلم‌های «زیر نور ماه» ، «اینجا چراغی روشن است»، «خیلی دور، خیلی نزدیک»، «به همین سادگی»، «یه حبه قند» او مورد توجه داوران جشنواره فجر قرار گرفتند و علاوه بر دریافت سیمرغ از جشنواره فجر در چندین جشنواره بین‌المللی نیز درخشیدند.
مجید مجیدی
نه سال از غیبت مجید مجیدی در جشنواره فیلم فجر می‌گذرد و او امسال نیز در جشنواره فیلمی نخواهد داشت. مشغله مجیدی برای ساخت فیلم سینمایی «محمد رسوال الله (ص)» در این سال‌ها او را کارگردانی اثری دیگر دور ساخت تا او نیز یکی دیگر از غایبان جشنواره امسال به شمار آید. فیلم‌های مجیدی علاوه بر جشنواره‌های خارجی در داخل کشور نیز مورد توجه قرار گرفتند و او سال 83 در جشنواره فجر برنده جایزه بهترین کارگردانی و همچنین جایزه تماشاگران جشنواره برای فیلم «بید مجنون» شد، مجیدی سال 86 نیز برای فیلم «آواز گنجشک‌ها» تندیس بهترین کارگردانی را از هیئت داوران جشنواره دریافت کرد و از همان سال دیگر در جشنواره فجر حضور نداشت.
اصغر فرهادی
اصغر فرهادی از همان سال اول حضور در جشنواره فیلم فجر با فیلم «رقص در غبار» موفق شد جایزه ویژه هیئت داوران را کسب کند. او در دوره‌های بعدی جشنواره نیز چندین بار سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی را برای فیلم‌های «چهارشنبه سوری»، «درباره الی»، «جدایی نادر از سیمین» دریافت کرد. نام فرهادی امسال در حالی در بین لیست غایبان جشنواره فیلم فجر قرار می‌گیرد که جدیدترین ساخته او «فروشنده» در میان نامزد‌های جایزه گلدن گلوب قرار گرفته و شانس زیادی برای کاندیدا شدن در اسکار هم دارد.
