آمانو تاکید کرد آژانس از این پس به عنوان یک سازمان بیطرف و صرفاً فنی، به کار خود ادامه خواهد داد و به وظایفش در قلمرو برجام عمل خواهد کرد.
رئیسجمهور و سایر مسئولان در دیدار آمانو به نامبرده گوشزد کردند اجرای تعهدات، یک جاده یکطرفه نیست بلکه ایران هم در صورتی به اجرای تعهد خود ادامه میدهد که شاهد پایبندی تمامی طرفها در اجرای تعهداتشان باشد. علاوه بر این آژانس در ارائه گزارشها بیطرف نبوده و در عین حال در حفظ اطلاعات طبقهبندی شده مربوط به ایران، دقت و حساسیت مورد انتظار را از خود نشان نداده و عملاً اطلاعات ایران در اختیار برخی دشمنان قرار گرفته و از آنها سوءاستفاده شده است.
اگرچه جنبههای منفی عملکرد آژانس، در جای خود اهمیت خاصی دارد و نمیتوان از آن چشمپوشی کرد و از کنار آن به سادگی گذشت، لکن در عین حال آمانو در گزارشهای اخیر خود و در جریان سفر به تهران با صراحت اعتراف کرد که ایران به تمامی تعهدات خود به خوبی عمل کرده و شایسته ستایش و تقدیر است. طبعاً موضع ایران پس از انعکاس عملکرد مثبت طرف ایرانی برجام، بسیار تاثیرگذار خواهد بود.
مواضع محکم و مستدل مسئولان جمهوری اسلامی در مقابله با عهدشکنی آمریکا تدریجاً تاثیرات مورد انتظار خود را به همراه میآورد و طرف آمریکایی به تدریج نتایج منفی موضعگیریها و عملکرد غیرمسئولانه خود را دریافت میکند. کارشناسان روسی با توجه به همین واقعیت، تصریح کردهاند که دستور رئیسجمهور روحانی رویکرد برجامی ایران، آمریکا را عملاً در تنگنا گذاشته است.
در این زمینه لازم است ایران به روشنگری و مطالبه حقوقش در سطوح مختلف و از هر طریق ممکن بپردازد و عملکرد غیراصولی آمریکا در نقض برجام را در هر فرصتی افشا کند و آثار و تبعات آن را گوشزد کند. واقعیت این است که آمریکا با عملکرد غیرقانونی اخیر در مقیاس جهانی، خودش را بیاعتبار ساخت ولی پافشاری ایران بر مواضع روشن و عملکرد مسئولانهاش بر استحکام برجام افزود و میزان اعتبار و استحکام برجام را به نمایش گذاشت.
با آنکه امروزه نوعی کشمکش سیاسی در آمریکا حتی در مقیاس رسانهای هم قابل ردیابی و اثبات است ولی رئیسجمهور آمریکا بارها به ترامپ و دستیارانش نسبت به عواقب نادیده گرفتن برجام هشدار داده و هیأت حاکمه جدید را از گرفتار شدن در این باتلاق و پیامدهای آن برحذر داشته است. این نکته جای توجه خاص دارد که وزارت خزانهداری آمریکا در آخرین بازنگری در شیوه نامه اعمال روند لغو تحریمها بر نکاتی تاکید ورزیده و اعلام کرده است: قراردادهایی که قبل از بازگشت تحریمها رسمیت یافته به قوت خود باقی هستند و تقویم تعهدات نیز به قوت خود باقی است و نسبت به آن پایبندی وجود دارد.
اگرچه وجود قوانین و مقررات مناسب به خودی خود کافی نیست و نیازمند اجرای صحیح، دقیق و مسئولانه نیز هست ولی نکته مهم، اراده و مسئولیتپذیری تمامی طرفهای مقابل در برجام است که هوشیاری، دقت نظر و برخورد جدی مسئولین جمهوری اسلامی را میطلبد که با رصد کردن محیط پیرامونی، از منافع ملی، مصالح کشور و حقوق حقه جمهوری اسلامی ایران حراست کنند و اجازه ندهند کسانی در صدد نادیده گرفتن آن به هر قیمت ممکن شوند.
این پدیده به خوبی ثابت کرد که ایران در برجام دست بالا را دارد و برای حفاظت از این برتری، باید در تمامی ابزارها و اهرمها برای استیفای حقوق حقهاش بهره گیرد و با زیر نظر داشتن تحرکات و اتخاذ تصمیمات بجا، به موقع و متناسب، دیگران را از سوءاستفاده و سوء عملکرد در قلمرو برجام باز دارد.