فرهاد احتشام زاد در خصوص واردات کاغذ و انتقاد تولید کنندگان به واردکنندگان این کالا، اظهار داشت: کاغذ، کالایی است که در حوزه محصولات فرهنگی، به عنوان یک کالای استراتژیک شناخته می شود و نقش موثری در توسعه فرهنگی کشور و پیشبرد برنامه های آموزش عمومی دارد.
وی با اشاره به این موضوع که استهلاک ناشی از بازار پر نوسان کاغذ، فضای فرهنگ، هنر و آموزش را از ماموریت اصلی‌اش خارج می کند، ادامه داد: نمی توان به کاغذ یک نگاه بخشی داشته و مصرف کنندگان آن که عمدتا ناشران کتاب، روزنامه ها و نشریات هستند را با شوک های ناگهانی بازار مواجه کرد. هر چند که صنعت بسته بندی، نیز یکی از مشتریان اصلی کاغذ است، چرا که کمتر کالایی را می توان دید که از کاغذ برای بسته بندی آن استفاده نشده باشد.
رئیس فدراسیون واردات در خصوص محدودیت واردات کاغذ، افزود: در شرایطی که تولید داخلی تاکنون هرگز نتوانسته حتی جوابگوی ۲۰ درصد مصرف کاغذ چاپ و تحریر کشور باشند، چطور می‌خواهیم به سراغ محدودسازی واردات کاغذ با استفاده نادرست از ابزارهای تعرفه و یا هر ابزار شفاف یا غیر شفاف دیگر برویم. بی شک هر گونه خطا در این حوزه، کشور را به یک بحران بزرگ برای مصرف کنندگان این محصول مواجه می کند که شاید جبران آن به یک دهه زمان نیاز داشته باشد.
وی ادامه داد: کسی منکر حمایت از تولید نیست، ولی مسئله اساسی این است که این حمایت ها باید هوشمندانه، آینده‌نگرانه و مبتنی بر حقوق مصرف‌کننده باشد.
رئیس فدراسیون واردات ایران افزود: مصرف کننده ایرانی شایسته کالای باکیفیت است و نباید به بهانه حمایت از تولیدات بی کیفیت کارخانجات رانتی که اتفاقا هیچ نشانی از تلاش برای ارتقاء کیفیت و بهینه سازی خطوط تولید در طول یک دهه اخیر در آن ها دیده نمی شود، مردم را از مصرف کالای مناسب محروم کرد.
وی اضافه کرد: بی شک همانطور که هر وارداتی، منطقی و ارزنده نیست، هر تولیدی نیز نمی تواند ارزش حمایت کردن داشته باشد. تولید اگر بر مدار مزیت اقتصادی نباشد، دیر یا زود محکوم به شکست است. این یک انحراف اقتصادی است که فکر کنیم باید همه نیازمندی های بازار را در داخل کشور تولید کنیم.
احتشام زاد در خصوص تولید کاغذ باکیفیت در کشور، تصریح کرد: برای تحقق چنین هدفی، باید زیر ساخت های آن در کشور موجود باشد. اگر الزامات اولیه آن، فراهم نباشد، آب در هاون کوبیدن است. اگر بخواهیم به دنبال تولید کردن همه نیازهایمان باشد، ثمره ای جز اتلاف منابع و به انحراف کشاندن ظرفیت ها نخواهیم دید. کشور ما ممکن است بتواند بعضی از کالا های مورد نیاز خود را تولید کند ولی بی شک قادر به تولید همه چیز نیست.
وی ضمن برشمردن پیش فرض های اولیه برای تولید کاغذ باکیفیت اظهار داشت: برای تولید کاغذ، یا باید در کشور پالپ تولید شود که در کشور ما که کمتر از ۵ درصد زمین ها را جنگل تشکیل می دهد، این کار غیر ممکن است یا باید پالپ را وارد کرد که دراین صورت دیگر این تولید مقرون به صرفه واقتصادی نیست.
احتشام زاد با اشاره به بحران بی آبی در کشور اضافه کرد:تولید کاغذ احتیاج به آب فراوان دارد که متاسفانه این موضوع در کشور ما یک چالش بزرگ است. با وضعیت کم آبی، به هیچ وجه آینده نگرانه نیست که در حوزه تولید کاغذ سرمایه‌گذاری بیشتری صورت گیرد و همان تاسیس کاغذ مازندران نیز با استفاده از رانت دولتی صورت پذیرفته و هیچ گاه توجیه اقتصادی نداشته است.
به گفته رئیس فدراسیون واردات ایران، تولید کاغذ باکیفیت نیاز به سرمایه گذاری حداقل یک میلیارد دلاری دارد که در شرایط کنونی کشورمان و دور نمای آینده، چندان منطقی به نظر نمی رسد. ضمن اینکه انتقال تکنولوژی های جدید تولید نیز خود یک مقوله مستقل است که متاسفانه هیچ گاه نسبت به آن اهتمام مناسبی از سوی تولیدکنندگان صورت نگرفته است
احتشام زاد با تایید ضرورت مدیریت بهینه واردات کاغذ، تصریح کرد: دفاع ما از واردات کاغذ، یک دفاع یک طرفه و غیر مسئولانه نیست. گفته های اینجانب دلالت بر واردات غیر مسئولانه، واردات غیر شناسنامه دار و واردات چراغ خاموش و غیر شفاف کاغذ نمی‌کند.
به گفته احتشام زاد، قطعا واردات کاغذ نظیر واردات سایر کالاها نیاز به توازن بخشی میان تولید و مصرف دارد. برای صیانت از تولید داخل باید به‌گونه‌ای رفتار شود که همپوشانی دقیقی بین سیاست‌های تولیدی و نیاز بازار وجود داشته باشد. به طوری که برنامه های حمایت از تولید منجر به خدشه در نظام بازار نشود.
رئیس فدراسیون واردات ایران افزود: واقعیت این است که با توجه به تنگناهای تولید کاغذ در کشورمان، ما باید از پتانسیل تجارت خارجی برای تامین نیازهای خود استفاده کنیم. متاسفانه بی کیفیت ترین کاغذ های چاپ و تحریر هند و چین، از کاغذ های داخلی بهتر هستند و حتی کشور چین در حال حاضر با داشتن کارخانه‌های عظیم و جدید در حال تولید کاغذ با کیفیت ها و استانداردهای مورد قبول دنیا است که البته در کشور ما هم بازار خوبی دارند.
به گفته احتشام زاد، بنابراین باید به همه منتقدان واردات کاغذ به صراحت بگوییم که باید اقتصاد را از نقطه اول آن یعنی «تولید با فرض مزیت اقتصادی» بازبینی کنند.
وی در خصوص درخواست تولیدکنندگان کاغذ مبنی بر افزایش تعرفه واردات آن تصریح کرد: در کشوری که هیچ کارخانه ای برای تولید با کیفیت و کافی کاغذ چاپ و تحریر وجود ندارد، چرا باید تعرفه واردات اضافه شود؟ آیا این خود، یک رانت به بهانه تولید داخلی نیست؟
احتشام زاد در رابطه با عدم پرداخت مالیات بر ارزش افزوده از سوی واردکنندگان کاغذ که یکی از انتقادات تولیدکنندگان کاغذ است، اظهار داشت: در خصوص مالیات بر ارزش افزوده و برخی مباحث پیرامون وجود تبعیض میان واردکنندگان و تولیدکنندگان، بعید می دانم که هیچ نوع کاغذ چاپ و تحریر، اعم از خارجی و یاداخلی مشمول دریافت مالیات بر ارزش افزوده شود.
