شناسایی مواد منفجره با استفاده از فناوری نانو

به گزارش ایران اکونومیست به نقل از ستاد ویژه توسعه فناوری نانو، یک گروه تحقیقاتی با قرار دادن نانولوله‌های کربنی در یک نوع گیاه، امکان تشخیص ترکیبات خطرناک و انفجاری را فراهم کردند. این گیاه قادر است بدون نیاز به سیم، اطلاعات مربوط به ترکیبات انفجاری را به ادوات الکترونیکی منتقل کند.
محققان دانشگاه کالیفرنیا نانولوله‌های کربنی را در برگ‌های اسفناج قرار داده و این گیاه را به یک حسگر تبدیل کردند. این حسگر قادر است، مواد انفجاری را شناسایی و اطلاعات مربوط به آن را به یک تلفن همراه منتقل کند.
این فناوری می‌تواند کاربردهای زیادی در بخش کشاورزی داشته باشد، به طوری که این نوع حسگرها می‌تواند توسط کشاورزان برای رصد گیاهان سالم مورد استفاده قرار گرفته و همچنین از آنها برای بهبود محصولات استفاده کرد. همچنین وزارت دفاع نیز می‌تواند از این فناوری برای تولید حسگرهایی استفاده کند که امکان شناسایی مواد انفجاری را فراهم می‌کند.
این پروژه یکی از نخستین مثال‌هایی است که در آن فناوری‌ نانو با استفاده از مهندسی وارد گیاه می‌شود. به این فناوری، نانوبیونیک گیاهی گفته می‌شود؛ در این روش محققان نانومواد را به گیاه منتقل می‌کنند. این نانومواد موجب بروز خواص الکترونیکی، نوری و شیمیایی ویژه‌ای می‌شوند.
در مقاله‌ای که این گروه منتشر کردند، نشان داده شده است که با وارد کردن نانولوله‌ کربنی به گیاه اسفناج، این گیاه می‌تواند ترکیبات شیمیایی موسوم به نیتروآروماتیک را شناسایی کند؛ ماده‌ای که معمولاً در مواد منفجره مورد استفاده قرار می‌گیرد.
زمانی که این ترکیب در محیط وجود داشته باشد، نانولوله کربنی شروع به تابش فلورسانس می‌کند که این تابش توسط دوربین مادون قرمز شناسایی می‌شود. این دوربین را می‌توان روی تلفن همراه قرار داد تا اطلاعات از طریق ایمیل به کاربر ارسال شود.
نتایج یافته‌های این محققان در نشریه Nature Materials به چاپ رسیده است.