بررسیها نشان میدهد یکی از علتهای ریزش شاخص، فروشهای سنگین سهامداران حقوقی در نمادهای بزرگ بوده است. این موضوع در شرایطی بهوقوع پیوست که همواره عدهای در بازار انتظار حمایت بازیگران بزرگ در شرایط منفی را دارند. با این وجود برخی کارشناسان بر این باورند که بازارگردانی در بازار وظیفه اصلی حقوقیها نیست. آنها حقوقیها را سهامداران هوشمندی میدانند که معمولا زودتر از بازیگران خرد، به اتفاقات واکنش نشان میدهند.
در جریان داستان توقف نمادهای بورسی و کش و قوسهای آن طی مدت اخیر، نمادهای بانکی در صدر خبرهای روز گذشته بودند. برهمین اساس نمادهایی نظیر «وبصادر» و «وگردش» در ساعات پایانی روز شنبه اطلاعات صورتهای مالی 6 ماه ابتدایی سال را منتشر کردند. بانک صادرات که هفته اخیر بعد از انتظار طولانی مدت سهامداران مجمع سالانه خود را برگزار کرد طی 6ماه ابتدایی سال زیان 470ریالی اعلام کرده است که نشان از شرایط نامناسب این شرکت طی دوره مزبور دارد. همچنین بر اساس صورتهای مالی، با کاهش سرمایه بانک صادرات، این شرکت مشمول قانون 141 شده است. در همین زمینه نیز زیان بانک گردشگری درپایان شهریور ۹۵ به هزار و ۹۹ میلیارد تومان رسیده است. طی معاملات روز گذشته عمده صنایع بورسی با روندی نزولی همراه بودند، اما نکته قابل توجه فشار فروش در صنایعی نظیر فلزات اساسی و استخراج کانههای فلزی بود. صنایعی که در ماههای اخیر به واسطه رشد قیمت جهانی کالاها، به کرات مورد توجه سهامداران قرار گرفتند. در این خصوص، بسیاری از تحلیلگران تکنیکالیست سطوح قیمتی مزبور در نمادهای این صنایع را سطوح مقاومتی شناسایی کرده و فرصت را برای شناسایی سود مغتنم شمردند. از سوی دیگر با توجه به اینکه نماگر بازار سهام در ابتدای ساعات معاملاتی روز شنبه با رسیدن به سقف 81 هزارو 500 واحد به بیشترین رقم از ابتدای سال رسید، برخی تحلیلگران سطح مورد نظر را بهعنوان مولفه خروج از برخی سهمها در نظر گرفته و عمدتا در سمت فروش فعال بودند.
بررسی نمادهای بورسی طی روزهای گذشته حاکی از حضور بیشتر سهامداران حقوقی در سمت فروش بود. بهعنوان مثال نماد «فملی» که از ابتدای مهر ماه تا کنون با رشد 26 درصدی مواجه بوده است، روز گذشته با فشار فروش که عمدتا از سوی معاملهگران حقوقی همراه بود به کار خود پایان داد. در بسیاری از سهمهای دیگر نیز شرایط به نحوی بود که عرضه سهم از سمت بزرگان بازار را به همراه داشت. گواه این مطلب نیز محاسبه تغییر مالکیت سهام در روز گذشته بازار سهام است. بر همین اساس، طی روز یکشنبه تغییر مالکیتی به ارزش 5/ 6 میلیارد تومان از سوی سهامداران حقوقی به حقیقی صورت گرفت. این رفتار حقوقیها که در چند روز اخیر نیز مشاهده شده است، بار دیگر این شائبه را میان حقیقیها به وجود آورد که بازیگران بزرگ نقش تنظیم کنندگی را در بازار ایفا نمیکنند.
ولی نادی قمی، مدیرعامل تامین سرمایه نوین درخصوص نقش موثر حقوقیها برای شرکتها و بازار سهام گفت: نمیتوان از شرکتهای بزرگ انتظار داشته باشیم از منابع سودآوری خود صرف نظر کند. موضوعی که میتواند مورد بررسی قرار گیرد، مدل رفتاری شرکتهای حقوقی است. اینکه این شرکتها به دنبال سودهای بلندمدت هستند یا بهخاطر تامین منافع، سودهای کوتاهمدت دریافت میکنند. وی در ادامه گفت: با وجود اینکه رفتار اخیر بازیگران بزرگ بازار منطبق بر الگوهای انتظاری نبوده، اما دلایلی وجود دارد که میتواند رفتار این بازیگران بزرگ را توجیه کند. حقوقیها با توجه به شرایط بازار و قواعد کلان اقتصادی نکاتی را مدنظر میگیرند که کمتر سهامدار حقیقی به آنها توجه میکند. گزارشهای مالی شرکتها، شرایط اقتصادی کشور باعث شده که در شرایط کنونی شرکتها، فرصتهای سودسازی را از دست ندهند. نادی در پایان بیان کرد: نحوه فعالیت حقوقیها نمیتواند بهصورتی باشد که روند شاخص دستخوش تغییرات منفی نشود. در چند وقت اخیر نیز با توجه به مولفههای کلان حقوقیها به سمتی حرکت کردهاند که به تعدیل بازار انجامیده است.