تثبیت یزد در جایگاه کم بارش ترین استان کشور

به گزارش ایران اکونومیست؛ براساس آمار مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی، میانگین حجم بارش‌های کشور از ابتدای سال آبی جاری (از اول مهر95) تا روز شنبه 20 آذرماه 33 میلیمتر اعلام شده که این میزان بارندگی نسبت به میانگین دوره‌های مشابه درازمدت با 48 میلیمتر بارش، حدود 31 درصد کاهش و نسبت به دوره مشابه سال آبی گذشته که 80 میلیمتر بود، 59 درصد کاهش نشان می‌دهد.
بیشترین بارش در 6 حوضه آبریز اصلی کشور مربوط به حوضه آبریز دریای خزر با 115 میلیمتر بوده که در مقایسه با سال آبی گذشته 39 درصد و در مقایسه با متوسط 48 ساله، سه درصد کاهش داشته است.
کمترین بارش نیز در حوضه‌های شش گانه اصلی کشور مربوط به حوضه آبریز مرزی شرق کشور با یک میلیمتر است که در مقایسه با سال آبی گذشته 95 درصد و متوسط 48 ساله،92 درصد کاهش داشته است.
در میان استان های کشور استان آذربایجان شرقی از نظر میزان بارش در جایگاه نخست و استان یزد با کمترین بارش در انتهای جدول جاخوش کرده و با توجه به وضعیت بارش ها در سال زراعی جدید این استان کماکان رتبه سال گذشته را در اختیار دارد و تغییری در این جایگاه ایجاد نشده است.
نکته جالب در این جدول قرار گرفتن استان برف گیر و سرد همدان در جایگاه سی ام و یک پله بالاتر از استان خشک و کویری یزد است .
وضعیت استان های همجوار یزد به مراتب بهتر از این استان است به گونه ای که بر اساس این جدول اصفهان در بارندگی های سه ماهه پاییز امسال در رتبه چهارم، خراسان جنوبی در رتبه دهم، فارس در جایگاه هفدهم و کرمان در رده بیستم قرار گرفته است.
این آمارها شرایط بحرانی آب در استان های مرکزی ایران بویژه یزد را به وضوح نشان می دهد و اگر فکری برای تامین آب استان های اصفهان، کرمان و یزد نشود این استان ها در آینده با چالش هایی مانند مهاجرت جمعیتی مواجه می شوند.
کویری بودن استان یزد و میزان اندک ذخایر آب این استان زنگ خطری جدی در این استان به صدا درآورده است.
به گفته علی اسلامی مدیرعامل شرکت آبفا یزد، در شهر یزد حدود 300 هزار متر مکعب مخازن ذخیره آب شرب وجود دارد و اگر آب انتقالی به این استان به نحوی قطع شود، ذخیره آب موجود تنها جوابگوی نیاز یک روز و نیم خواهد بود.
محمدمهدی جوادیان زاده مدیرعامل آب منطقه ای یزد نیز معتقد است خشکسالی‌های اخیر وضعیت آب استان را با بحران مواجه کرده به طوری که هر سال میزان آب استحصالی چاه‌ها کم شده و عمده چاه‌ها از مدار خارج شده‌اند.
وی یکی از راهکارهای مقابله با کم‌آبی ناشی از کاهش بارش‌های جوی در استان را خروج چاه‌های آب از چرخه مصرف دانست و افزود: باید با هر اقدامی از جمله خاموشی زمستانه چاه‌های کشاورزی مصرف آب مدیریت شود به همین منظور، طرح خاموشی زمستانه چاه‌های آب کشاورزی در استان اجرا می شود.
در این خصوص دستگاه قضایی استان نیز دست به کار شده و علاوه بر برخورد با متخلفان حفر چاه های غیرمجاز و بهره برداران غیرمجاز از منابع آب زیرزمینی به دنبال افزایش تعامل و هماهنگی با سایر دستگاه ها در مقابله با بحران کم آبی است.
معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری استان یزد در این خصوص در نشست با مسئولان مرتبط با امور آب در استان یزد گفت: مسئله کم آبی در کشور جدی است و این مسئله در استان های کویری تبدیل به بحران شده که باید با همفکری مسئولان و جلب مشارکت مردمی بر این مشکل فائق آمد.
سیدعلی اصغر رفاهی تاکید کرد: باید با تعامل، هماهنگی و هم افزایی از تمامی ظرفیت های سازمانی، منطبق بر سیاست های اقتصاد مقاومتی بهره گرفت و با توجه به خشکسالی های پی در پی و کاهش نزولات جوی برای غالب شدن بر بحران آب برنامه ریزی شود.
وی یادآور شد: با توجه به گرمی هوا در استان های کویری و نیاز رو به افزایش به آب اعم از آب شرب، کشاورزی و صنعت و همچنین استحصال بی رویه از منابع زیرزمینی و مواجهه جامعه با معضل حفاری چاه های غیرمجاز و نیز بهره بردارای غیرمجاز از منابع مجاز، ضرورت برخورد جدی با متخلفان این عرصه را دوچندان ساخته است.
وی از برگزاری همایش ملی با موضوع بحران آب، جرائم و آسیب ها ؛ از علت شناسی تا پیشگیری خبر داد و ابراز داشت: محورهای این همایش تخصصی جرائم مرتبط با صنعت آب با بررسی حفر چاه های غیرمجاز، اضافه برداشت از چاه های مجاز، آسیب شناسی قانون توزیع عادلانه آب و قانون تعیین تکلیف چاه های آب فاقد پروانه بهره برداری و آسیب شناسی رویه های اجرایی و قضایی در زمینه پیشگیری و مقابله با حفر چاه های غیرمجاز است.
برداشت های غیرمجاز علاوه بر داخل استان به تازگی به نقاط مرزی یزد و کرمان نیز سرایت کرده به گونه ای که به تازگی یک مورد حفر چاه عمیق در بین شهرستان بافق و کرمان گزارش شده بود که با آن برخورد شده است.
استان یزد با میانگین بارش حدود 66 میلیمتر در سال زارعی گذشته کم بارش ترین استان کشور بوده و هم اکنون بخش عمده آب شرب این استان از طریق یک خط انتقالی از استان چهارمحال وبختیاری تامین می شود.