مأموریت‌های پست‌ بانک‌ با مأموریت‌های وزارت‌ ارتباطات عجین شده است

به گزارش ایران اکونومیست به نقل از روابط عمومی پست‌ بانک‌ ایران؛ امیرحسین دوائی‌مرکزی معاون فناوری و نوآوری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در گفتگویی ضمن بیان مطلب فوق تصریح کرد: پست‌ بانک‌ ایران پیشرفت‌های خوبی در راستای رفع چالش‌های موجود درخصوص شرکت‌ها در بحث تضامین، وثایق مالی و چک‌های برگشتی آنان داشته است. با برگزاری جلسه‌های کارشناسی و مفاهمه با دکتر فرحی مدیرعامل بانک با شرکت‌های مذکور راه‌حل‌های خوبی ارائه شد که موجب افزایش رضایتمندی و اعتماد از پست‌بانک‌ایران شده است. اما انتظارات مجموعه وزارت ارتباطات از این ‌بانک بیشتر از این‌هاست که دلیل عمده این امر مأموریت ملی آن تحت‌عنوان بانک تخصصی حوزه ICT است. باید به این نکته اذعان داشت که بخش ICT رشدیابنده‌ترین بخش اقتصادی کشور است و یکی از مهمترین وظایفی که یک بانک تخصصی دارد؛ نوآوری‌های مدیریتی است، به این معنی که بتواند همزمان هم بهره‌وری از سپرده‌های مردم نزد بانک را افزایش دهد و هم عامل محرک بعنوان جذب سرمایه‌های بیرون بانک جهت اهداف بخش‌ ICT کشور باشد. در واقع یک‌نوع تحرک بخشی به سرمایه‌هائی که بیرون از شبکه بانکی است و در قالب سپرده نیست. البته اجرای این برنامه با موانعی مواجه است ازجمله بحث اعتماد سرمایه‌گذاران بیرونی به توان تخصصی بانک درتشخیص روندهای تکنولوژی در مواقعی که باید سرمایه‌گذاری کرد و ارزیابی درست از ریسک‌ها و ارزیابی خوبی از منافع و بازدهی احتمالی این سرمایه‌گذاری که ممکن است داشته باشد.
معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات افزود: بایستی نقش هدایتی و نظارتی بانک را به درستی تبیین و معرفی کرد چون که بخش خصوصی و سرمایه‌گذاران اعم از نظارتی و سرمایه‌گذاران داخلی و بین‌المللی به این سمت می‌آیند. به همین منظور زمانی که سرمایه‌گذاران خارجی می‌خواهند وارد یک کشوری شوند جهت اطمینان برای این حضور، تفاوت خاصی بین تبلیغات، پروپاگاندا و ادعاهای آن کشور با مباحث کارشناسی‌شده که مشاوران امینشان به آن‌ها می‌گویند قائل می‌شوند.
مشاوران امین در سطح بین‌المللی مؤسسات مطالعات بازار هستند که در دنیا در درجات مختلفی از دسترسی به اطلاعات و تحلیل‌ها فعال هستند و طبیعتاً سرمایه‌گذاران خارجی با مراجعه به تحلیل‌های دریافتی مشاوران امین خود ازجمله منابع محلی، اطلاعات آمار جهانی و لایه‌های اقتصادی زیرین، تصویر جامعی از اقتصاد هدف کشور طرف قرارداد بدست می‌آورند و بر این مبنا نقش‌های کلیدی،‌ منابع اصلی و تسهیل شده، حجم بازار و نوع تعامل و همکاری را مشخص‌کرده و بر اساس یک اعتماد اثبات شده کار می‌کنند.
وی تأکید کرد: طبیعتاً در بازار 120هزار میلیارد تومانی حوزه IT و ICT هم به سرمایه‌گذاران داخلی و هم به سرمایه‌گذاران خارجی نیاز داریم. ما در کشور کمبود پول و سرمایه نداریم اما مهم وارد شدن این سرمایه‌گذاران به یک حوزه خاص بنام حوزه ICT است.
دوائی اذعان داشت: باید به این نکته توجه داشت که یک بانک معمولی، صرفاً ساز و کار تعریف شده‌ای برای پرداخت وام به‌عنوان کم‌ریسک‌ترین نوع سرمایه‌گذاری باحداقل بازدهی را به همراه دارد که البته در این فضا تورم نیروی انسانی و تورم هزینه‌های جانبی منجر به کاهش سوددهی بانک نیز می‌شود. حال اگر از دایره ریسک یک قدم به ریسک بیشتر برویم، بانک‌هائی که وارد این بازار می‌شوند باید بالغ‌تر شوند. زیرا با شدت گرفتن ریسک توان اقتصادی باید با آن هماهنگ باشد چون در غیر این‌صورت به همان سیستم قبل یعنی کم‌ریسک‌ترین نوع سرمایه‌گذاری بر‌می‌گردند. اما بالعکس اگر با پختگی کافی وارد این بازار شوند بالاترین بازدهی را خواهند داشت و وارد یک حوزه اقتصادی می‌شوند که در ریسک و منفعت آن با بنگاه‌های دیگر با تخصص خاصی شریک شده و ارزش‌افزائی می‌کنند. بانک هم از خبرگی و تخصص یک تیم بزرگ متخصص استفاده می‌کند و به توان خود می‌افزاید.
معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات ادامه داد: لایه‌ای دیگری هم وجود دارد که بانک‌ها وارد فعالیت می‌شوند که هنوز اهمیت، حجم بازار و درصدبازده آن توسط بخش خصوصی کشف نشده است. یعنی وارد فعالیتی می‌شود که ریسک بالاتری دارد ولی درصورت موفقیت با آنچه که در بالا اشاره شد قابل مقایسه نیست. در این صورت سطح تخصص جهت ارزیابی به‌شدت بالاتر است و وارد فرمول‌های سرمایه‌گذاری جدید می‌شویم که به آن سرمایه‌گذاری مخاطره‌آمیز می‌گویند و یا درسطوح بالاتر وارد حوزه تحقیق و توسعه می‌شویم. علیرغم اینکه ریسک آن بالاست اگر موضوع درست انتخاب شود و بازار آن نیز به‌درستی سنجیده شود و تعامل با دیگر بخش‌های اقتصادی درست تعریف گردد منجر به سوددهی بالا می‌شود که این حوزه دارای ریسک بالا و درآمد بیشتر است.
وی خاطرنشان ساخت: همه موارد فوق می‌تواند در پست‌بانک‌ایران قدم به قدم انجام شود. زیرا موضوع فوق وارداتی نیست و باید در بانک آموزش و حرکت را گام به گام ساماندهی کنیم یعنی بگوئیم ما آن کاری را خوب انجام می‌دهیم که قبلاً به درستی انجام داده‌ایم ولی اگر بخواهیم وارد کار جدیدی شویم نیاز به مشاوره تخصصی و تجربه اثبات شده عملی داریم. باید اعتماد کنیم و همراهان اصلی را شناسائی کرده و از تجربه‌های اثبات شده آنان مثل بانکداران بین‌المللی که قبلاً درآن سطح کار کرده‌اند بهره ببریم. چون با رویکرد قدیمی نمی‌توانیم وارد حوزه جدید شویم.
دوائی عنوان کرد: پست‌بانک‌ایران برای ورود به رویکرد جدید باید فرآیند یادگیری بین‌المللی را که از جنس دانش‌های نهفته و خبرگی است ساماندهی کرده و در بدنه کارشناسی نیز آن را توسعه داده و تعامل مستقیم با کسانی داشته باشد که اقتصادشان شبیه اقتصاد ما بوده و یا دو یا سه لایه بالاتر از اقتصاد ایران است و در حوزه‌های ICT سرمایه‌گذاری جدی‌تری کرده‌اند.
دوائی گفت: در داخل ایران نیز نهاد‌های ارزیابی تکنولوژی داریم که نمونه آن صندوق‌های پژوهش و فناوری است و ما باید تعاملات خود را با این گروه‌های کارشناسی که درحاشیه این صندوق شکل گرفته‌اند تقویت کنیم و درکنار آن کارگزاری‌های تخصصی ایجاد کنیم تا از حداکثر ظرفیت داخل کشور استفاده کنیم. باید به نهادهای بین‌المللی بانکداری خودمان را وصل کنیم چون یکی از بهترین درگاه‌های انتقال دانش به داخل کشورهای کمتر توسعه‌یافته نهادهای بین‌المللی تخصصی است و در این راستا باید بسته متنوعی از مشاورین و معلمان را ساماندهی کرده و براساس تجربیات پیاده شده آنان به انضمام دانش،‌ تجربه و روانشناسی داخلی یک فرمول بومی که اهداف آن بومی و کهنه نیست بلکه نوآورانه است را تلفیق کنیم که پست‌بانک‌ایران حتماً باید وارد این عرصه شود چون بحث کریدور ارتباطات و منطقه ویژه پیام جهت جذب سرمایه‌گذاران خارجی مطرح است.
وی تصریح کرد: پست‌بانک‌ایران از دوجهت مهم ارزیابی می‌شود یکی بحث کارگزاری شرکت‌های بزرگ بین‌المللی بعنوان درگاه‌های ورود سرمایه به کشور اعم از تضامین بین‌المللی و مورد مهم دیگری که در این بانک باید رشد پیدا کند این است که باید فرآیند یادگیری ملی و بین‌المللی در بانک تدوین شود تا بانک ما ارتقاء پیدا کرده و در طراز بانک‌های برتر دنیا که در حوزه‌های تخصصی سرمایه‌گذاری می‌کنند قرار گیرد. اگر بانکی تخصصی شده و بتواند این فرآیند را خوب مدیریت کند درصدی از درآمد خود را از این راه جذب خواهد کرد. استفاده بهینه از سپرده‌های مردم در جهت سرمایه‌گذاری تخصصی معمول‌ترین راه‌ برای درآمدزائی در بانک است اما روش دیگر با تحرک واداشتن سرمایه‌های بیرون از بانک است که الان دراختیار بانک نیست ولی بر مبنای اعتماد سیستم تخصصی بانک می‌تواند در جهت سرمایه‌گذاری تجهیز شود.
معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات افزود: از جمله ویژگی‌های مثبت پست‌بانک‌ایران تعداد مشتریان انبوه و تعدد شعب و باجه‌های خدمات بانکی درسطح کشور است. بنابراین حوزه‌ای که می‌شود از آن استفاده کرد و الان کم استفاده می‌شود خدمات مبتنی بر ICT است که بزرگترین بازار رشد این خدمات درمناطق کمترتوسعه یافته از قبیل روستاها،‌ مناطق محروم و شهرهای کوچک است.
دوائی اظهارداشت: موضوع دولت الکترونیک، سلامت، کشاورزی،‌ آموزش بازار بسیار بزرگی است که سرمایه‌گذاری در آن هم می‌تواند به‌شدت سودآور و مفید باشد چون به آن فقط نباید از لحاظ سود بنگریم بلکه باید بعنوان یک مأموریت ملی بنگریم که هم لذت‌بخش باشد و هم بتواند تأثیری در ارتقاء جامعه بگذارد.
وی درپایان تأکید کرد: در حوزه ICT سه فاز وجود دارد؛ فاز اول توسعه زیرساخت‌هاست که خوشبختانه از این منظر وضعیت ما به نسبت در دنیا خوب است. فاز دوم شامل مقررات‌زدائی است که هرچقدر مقررات توسط دولت تسهیل شود امکان فضای رقابتی بیشتر می‌شود و فاز آخر بهره‌برداری از این فضاست که شامل فضای زیرساخت موجود و فضای مقررات‌زدائی، تسهیل‌گر و مشوق است و اگر همه این موارد اعمال شود می تواند خدمات مفید مبتنی بر ICT که خدمات ارزش افزوده است مهیا شود. متأسفانه در ایران مفهوم خدمات ارزش افزوده ناقص‌الخلقه متولد شد و تصویر اشتباهی از معنای آن ایجاد گردید. در این حالت است که مبانی زیرساختی و مبانی اقتصادی زیرسوال است و طبیعتاً این روند نمی‌تواند ادامه یابد. خدمات ارزش‌افزوده واقعی خدمات مبتنی بر ICT است که شامل؛‌ حفظ محیط زیست،‌ کشاورزی،‌ توسعه بهداشت،‌ خدمات دولت الکترونیک، ‌ایمنی،‌ صرفه‌جویی در مصرف انرژی، آموزش از راه دور و خیلی از مباحث دیگر در این حوزه است و یکی از بازارهای آن مناطق دورافتاده است که پست‌بانک‌ایران به این بازار بزرگ دسترسی دارد و با ورود به این مناطق می‌تواند اشتغالزائی خوبی نماید. این مزیت پست‌بانک‌ایران نسبت به سایر رقبای خود در شبکه بانکی است بعنوان مثال مسئول باجه‌های بانکی افراد بومی همان محل هستند و با فرهنگ منطقه خود همخوانی دارند و درک بهتری از شرایط دارد و درنتیحه این جزو دارائی این بانک محسوب می‌شود و باید قدر این دارائی را دانست. چون در آینده بانک در این زمینه خیلی اثرگذار خواهد بود. از بعد داخلی و برقراری ارتباط خوب به اعماق جامعه نیز پست‌بانک مزیت‌های خوبی دارد و هم با درگاه‌های بین‌المللی که ایجاد می‌کند باید به بانک برتر در یک فضای جدی تبدیل شود.