حاشیه‌های حاشیه‌ نشینی در کلان شهر های کشور

به گزارش ایران اکونومیست به نقل از خبرگزاری خانه ملت؛ گل زری فرخنده‌بخش؛ در طول سال‌های گذشته دلایل مختلفی چون خشکسالی و بیکاری سبب شده تا عده‌ای مردم که تعداد آنها هم کم نیست، از شهر و روستای خود مهاجرت کرده و در حواشی کلان‌شهرها با امید شغل و درآمد بهتر سکنی گزینند، این افراد بدون آنکه بدانند حاشیه نشینی چه سرنوشتی را برایشان رقم خواهد زد، زندگی در حاشیه شهر را انتخاب کردند در حالی که با حواشی چون فقر، آسیب‌های اجتماعی و محرومیت ها روبه‌رو شده‌اند.
 
نمایندگان مردم در خانه‌ملت نیز معتقدند معضل حاشیه نشینی می‌تواند کشور را با تبعات گسترده اجتماعی، فرهنگی، بهداشتی و اقتصادی مواجه سازد، لذا آن را ثمره سیاستگذاری‌های اشتباه می‌دانند و در این باره عواملی مانند سوء مدیریت، تقسیم ناعادلانه بودجه و ثروت و همچنین توزیع نامناسب امکانات رفاهی و بهداشتی در روستاها و شهرهای کمتر توسعه یافته را موثر خواندند.
 
نمایندگان مجلس بر این باورند بی‌توجهی نسبت به پیشگیری از گسترش حاشیه‌نشینی شیوع این معضل را به همراه داشته است؛ در حالی که پیشگیری مقدم بر درمان بوده و در تمامی حوزه ها کاهش هزینه ها را به دنبال دارد.
 
نمایندگان مردم در خانه ملت، بر کاهش حاشیه نشینی در کلان شهرهای کشور تاکید دارند و می‌گویند: باید نسبت به افزایش هزینه‌های شهری و کاهش هزینه های روستایی برای حاشیه نشینان اقدام کرد، آنها معتقدند که حاشیه نشینی و شهرنشینی برای حاشیه نشینان باید هزینه بر شود تا ماندن در شهر خود را بر زندگی در حاشیه ترجیح دهند.
 
پارسایی: وجود ۲۰۰ هزار حاشیه‌نشین در کلانشهر شیراز/ بی‌توجهی به مدیریت حاشیه نشینی در برنامه‌های چهارم و پنجم توسعه
بهرام پارسایی، نماینده مردم شیراز در مجلس دهم با هشدار نسبت به بحران حاشیه‌نشینی در شیراز با انتقاد از اینکه کلانشهر شیراز مانند دیگر کلانشهرهای کشور با معضل حاشیه نشینی دست و پنجه نرم می‌کند، از وجود 200 هزار حاشیه‌نشین در این کلانشهر خبر داد.
 
نماینده مردم شیراز در مجلس شورای اسلامی، با بیان اینکه عمده علت شیوع حاشیه‌نشینی در کلانشهر شیراز خشکسالی و بحران کمبود آب است، ادامه داد: سوء مدیریت هایی که طی چندین سال گذشته در رابطه با مدیریت منابع آب صورت گرفت و همچنین مواجه شدن کشاورزان و روستاییان با بحران خشکسالی افت تولید محصولات کشاورزی را به دنبال داشته و همین عامل موجب شده روستاییان و  ساکنان مناطق محروم به سمت کلانشهر شیراز مهاجرت و از سر ناچاری حاشیه این کلانشهر را برای زندگی انتخاب کنند؛ به صورت جدی نیاز است کشاورزان حمایت شوند تا به روستاهای خود برگردند.
 
وی در رابطه با بی‌توجهی نسبت به مدیریت معضل حاشیه نشینی در برنامه‌های چهارم و پنجم توسعه، افزود: در تمامی حوزه‌ها و بخش‌ها حتی 50 درصد از برنامه چهارم و پنجم توسعه محقق نشد که بی توجهی نسبت به مدیریت معضل حاشیه نشینی نیز یکی از بخش ها است.
 
این نماینده مردم در مجلس دهم از بی توجهی نسبت به پیشگیری از گسترش حاشیه نشینی انتقاد کرد و یادآور شد: متاسفانه در تمامی امور کشور نسبت به امر پیشگیری بی توجهی می شود و بیشتر به فکر درمان هستیم تا مساله پیشگیری؛ در حالی که پیشگیری مقدم بر درمان بوده و در تمامی حوزه ها کاهش هزینه ها را به دنبال دارد.
 
سخنگوی کمیسیون اصل نود در مجلس دهم، کمبود امکانات و معضل اشتغال در روستاها و شهرهای کوچک و محروم را از جمله عوامل گسترش حاشیه نشینی در کلان شهرها دانست و افزود: مشکلات اقتصادی و کمبود امکانات در روستاها و مناطق کمتر توسعه یافته موجب شده افراد به کلانشهرها و شهرهای برخوردار مهاجرت کرده و حاشیه‌نشینی را به ماندن در روستا و شهر محروم خود ترجیح دهند.
 
پارسایی بر ضروت بهبود وگسترش امکانات در روستاها و مناطق محروم برای کاهش معضل حاشیه نشینی در کلان شهرها تاکید کرد و گفت: با ارائه بسته های تشویقی و حمایتی به جمعیت روستایی و شهرهای محروم می توان ماندگاری ساکنان این مناطق را در روستاها و مناطق محروم افزایش داد و  آنها را نسبت به ماندگاری ترغیب و تشویق کرد.
 
وی با هشدار نسبت به اینکه معضل حاشیه نشینی می تواند کشور را با تبعات گسترده اجتماعی، فرهنگی، بهداشتی و اقتصادی مواجه کند، ادامه داد: از آنجایی که این قشر به صورت غیرقانونی اقدام به ساخت و ساز می کنند و از تمامی خدمات بی بهره هستند بنابراین خدمات دهی به آنها با دشواری های زیادی همراه بوده و در کنار این معضل حاشیه نشینی محرومیت ها را در کشور افزایش می دهد.
 
این نماینده مردم در مجلس دهم، افزود: از سوی دیگر معضل حاشیه نشینی تهدیدی برای امنیت و بهداشت شهرها به شمار رفته و از سویی برخی حاشیه نشینان با بی توجهی نسبت به قانون و انجام تخلفات بیشمار موجبات شیوع انواع معضلات اجتماعی و فرهنگی را در کلان شهرها فراهم می آورند.
 
نماینده مردم شیراز در مجلس شورای اسلامی، با تاکید بر اینکه برای کاهش معضل حاشیه نشینی در کلان شهرهای کشور به ویژه شیراز باید نسبت به افزایش هزینه های شهری و کاهش هزینه های روستایی برای حاشیه نشینان اقدام کرد، تصریح کرد: حاشیه نشینی و شهرنشینی برای حاشیه نشینان باید هزینه بر شود تا ماندن در حاشیه شهرها برای حاشیه نشینان صرفه اقتصادی نداشته باشد.
 
سخنگوی کمیسیون اصل نودم مجلس شورای اسلامی، با بیان اینکه بی توجهی نسبت به مدیریت واحد شهری از جمله معضلات امروز شهرهای کشور و عامل بروز معضلاتی همچون حاشیه نشینی است، تصریح کرد: تمامی دستگاه ها در رابطه با اجرای مدیریت واحد شهری تصمیمات واحد و جداگانه دارند در حالی که تحقق مدیریت واحد شهری نیازمند همکاری هماهنگ شهرداری ها، فرمانداری ها، نیروی انتظامی و دیگر دستگاه های اجرایی است.
 
کاظم نسب: توجه به حاشیه نشینان در هنگامه انتخابات آری؛ در زمان اختصاص اعتبار خیر/ سهم حاشیه نشینان از اعتبارات کشوری چیست؟
جواد کاظم نسب الباجی، نماینده مردم اهواز، با بیان اینکه اهواز دومین شهر از نظر میزان حاشیه نشینی در کشور است، گفت: حاشیه نشینی در اهواز بیشتر به دلیل مشکلات ناشی از جنگ تحمیلی همچون مهاجرت روستاییان و شهروندان شهرهای همجوار به این کلانشهر است.
 
نماینده  مردم اهواز، باوی، حمیدیه و کارون در مجلس شورای اسلامی، ادامه داد: تصاحب مزارع  کشاورزان و زیر کشت بردن آنها از سوی صنایع کشاورزی عامل موثر دیگری است که در مهاجرت روستاییان و کشاورزان و افزایش حاشیه نشینی در این کلانشهر موثر بوده است.
 
عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی در مجلس دهم، با بیان اینکه حاشیه نشینان اهواز عمدتا افراد تهیدست و بی بضاعتی هستند که توان اقتصادی خرید مسکن را ندارند، تصریح کرد: رفع مشکلات حاشیه نشینان کلان شهر اهواز مستلزم توجه جدی دولت و همکاری تمامی مسئولان استانی و کشوری است.
 
این نماینده مردم در مجلس دهم، با یادآوری اینکه حاشیه نشینان اهواز از کمبود امکانات بهداشتی، درمانی و اقتصادی در رنج هستند، افزود: جمعیت حاشیه نشین اهواز از انشعاب گاز، برق و آب، آسفالت، فضای سبز و همچنین مراکز درمانی محروم بوده و با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می کنند.
 
کاظم نسب بر لزوم ورود جدی شهرداری، فرمانداری، مسئولان استانی و کشوری به معضل حاشیه نشینی کلانشهر اهواز تاکید کرد و گفت: هر چند در جهت مدیریت معضل حاشیه نشینی در اهواز اقداماتی صورت گرفته اما متاسفانه این اقدامات ملموس نبوده و تاثیر چندانی در جهت بهبود وضعیت حاشیه نشینان این کلانشهر نداشته است.
 
وی با بیان اینکه بی توجهی نسبت به مدیریت معضل حاشیه نشینی اهواز افزایش جمعیت حاشیه نشینان و همچنین شیوع آسیب های اجتماعی را در استان به همراه دارد، تصریح کرد: از آنجایی که حاشیه نشینان اهواز از ابتدایی ترین امکانات محروم هستند باید به صورت جدی در جهت بهبود وضعیت و رفع مشکلات حاشیه نشینان و همچنین مدیریت معضل حاشیه نشینی در این کلانشهر گام های جدی برداشت زیرا بی توجهی نسبت به این معضل برای امنیت استان و نظام دردسر ساز خواهد شد.
 
این نماینده مردم در مجلس دهم، بر لزوم اجرای برنامه های تدوین شده در جهت مدیریت معضل حاشیه نشینی در کلانشهر اهواز تاکید کرد و ادامه داد: در این باره حتی 50 درصد از برنامه های تدوین شده در جهت مدیریت حاشیه نشینی این کلانشهر تحقق پیدا نکرد در حالی که در جهت رعایت حقوق شهروندی باید به رفع و مدیریت نیازهای اولیه حاشیه نشینان نگاهی جدی داشت.
 
کاظم نسب بلداجی با بیان اینکه جمعیت حاشیه نشین اهواز بیشترین رای دهندگان انتخابات شورای شهر و مجلس شورای اسلامی را تشکیل می دهند، تصریح کرد: همانطور که صندوق های رای را کامل و جامع به نقاط شهری می فرستیم به مناطق حاشیه نشین هم ارائه می کنیم در اینجا سوالی مطرح می شود و مسئولان باید پاسخ دهند چرا در زمان رای گیری صندوق ها به مناطق حاشیه نشین ارسال می شود اما در زمان تقسیم اعتبارات سهمی برای این مناطق درنظر گرفته نمی‌شود.
 
وی با انتقاد از اینکه حاشیه نشینی شایسته استان ثروتمند خوزستان نیست، گفت: خوزستان نباید با وجود ظرفیت های عظیم و منابع خدادادی نفت و گاز، صنعت و کشاورزی از محرومیت، شیوع امراض سرطانی، آلودگی هوا، حاشیه نشینی و مشکلات بهداشتی بیشمار رنج ببرد؛ هیچ وجدانی قبول نمی کند علیرغم تمامی این امکانات اهواز حتی یک نفر حاشیه نشین داشته باشد.
 
نماینده  مردم اهواز، باوی، حمیدیه و کارون در مجلس شورای اسلامی، با بیان اینکه با بیان اینکه برای مدیریت معضل حاشیه نشینی در اهواز نیاز به تصویب قانون نداریم، تصریح کرد: مدیریت معضل حاشیه نشینی نیازمند همت همگانی و تلاش جدی مسئولان استانی و کشوری و همچنین لحاظ کردن آن در برنامه های کلان توسعه ای کشور است .
 
عزیزی: بیش از ۳۰ درصد جمعیت مشهد حاشیه نشین هستند/تمرکزگرایی عمده علت شیوع حاشیه نشینی در مشهد
عبدالرضا عزیزی، نماینده مردم شیروان در مجلس دهم هم در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری خانه ملت  با بیان اینکه بیش از 30 درصد جمعیت مشهد حاشیه نشین است، گفت: این در حالی است که نسبت استاندارد حاشیه نشینی در کلانشهرها یک به هشت است؛  علت اصلی شیوع حاشیه نشینی در کلانشهر مشهد سهل انگاری مسئولان نسبت به تمرکززدایی است که در حال حاضر نمی توان نسبت به کنترل مهاجرت و حاشیه نشینی در استان‌های خراسان رضوی و شمالی اقدام کرد.
 
نماینده مردم شیروان در مجلس شورای اسلامی، با انتقاد از شیوع حاشیه نشینی در کلانشهر مشهد، یادآور شد: سوء مدیریت، تقسیم ناعادلانه بودجه و ثروت در نقاط مختلف استان و شهرستان‌ها و همچنین توزیع نامناسب امکانات رفاهی و بهداشتی در روستاها و شهرهای کمتر توسعه یافته از عوامل شیوع حاشیه نشینی در کلانشهر مشهد است.
 
این نماینده مردم در مجلس دهم، ادامه داد: زمانی که مسئولان باید به فکر تمرکززدایی و رعایت عدالت باشند نبودند، زمانی که باید به تمامی شهرهای استان خراسان توجه می شد نشد و در این رابطه به جای توجه به تمامی شهرهای استان توجهات  بیشتر به سمت مشهد جلب شد که این موضوع افزایش حاشیه نشینی و همچنین شیوع مهاجرت به این کلانشهر را به دنبال داشته است.
 
عزیزی با انتقاد از اینکه معضل حاشیه نشینی در مشهد ثمره سیاستگذاری های اشتباه است، تصریح کرد: در حاشیه نشینی احتمال دچار شدن به آسیب های اجتماعی بسیار زیاد است؛  هر چند با تاکیدات مقام معظم رهبری، وزرای بهداشت و راه و شهرسازی اقداماتی را در زمینه ارائه امکانات بهداشتی و خدماتی به حاشیه نشینان داشته اند اما به دلیل آنکه در گذشته نسبت به ارائه امکانات به حاشیه نشین بی توجهی شد در حال حاضر این امکانات کافی نبوده و نیازمند خدمات رسانی بیشتری هستند.
 
وی با تاکید بر اینکه مدیریت حاشیه‌نشینی مشهد کاهش آسیب‌های اجتماعی در استان را به همراه دارد، تصریح کرد: برای کاهش حاشیه نشینی باید به توزیع متوازن امکانات در شهرهای استان، تمرکززدایی از مشهد و همچنین توسعه عدالت در  تمامی شهرها توجه کرد.
 
نماینده مردم شیروان در مجلس دهم، با بیان اینکه حاشیه نشینی در بجنورد بیش از 30 درصد است، یادآور شد: این تعداد حاشیه نشین به دلیل بی توجهی به شهرستان ها و روانه شدن امکانات به مرکز استان ها است.
 
عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی، با بیان اینکه امروزه معیشت مردم دغدغه ای جدی است، تصریح کرد: عاجز بودن مردم در تامین معیشت عوارض زیادی را به همراه داشته و به آسیب های اجتماعی دامن می زند و چنانچه مردم مشکل معیشت داشته باشند ممکن است خلاف رویه عمل کرده و فضا برای سوء استفاده از چنین افرادی به آسانی فراهم شود بنابراین افراد در جامعه ای که از رفاه مناسب برخوردار است باید دارای شغل و بیمه رایگان باشند و اگر به چنین مواردی توجه نشود  جامعه دستخوش آسیب های اجتماعی خواهد شد.
 
هاشمی: حاشیه نشینی در کشور به مرز هشدار رسیده/ ضعف وزارت تعاون در مدیریت آسیب های اجتماعی
همایون هاشمی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس نیز در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری خانه ملت، درباره اظهارات وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی مبنی بر اینکه حاشیه نشینی یک مساله اجتماعی بوده و آسیب نیست با تاکید بر اینکه حاشیه‌نشینی به وضعیت هشدار رسیده است،  تصریح کرد: با توجه به افزایش حاشیه‌نشینی چنین اظهارتی از سوی وزیر تعاون درست نیست بلکه باید نگاهی جدی به رفع این معضل داشت؛ اهمیت حاشیه‌نشینی به عنوان یک آسیب تا اندازه ای است که مقام معظم رهبری در دیدار با وزیر کشور و معاونان ایشان به آسیب های مختلفی در کشور اشاره کردند که یکی از مهمترین این آسیب ها حاشیه نشینی بوده است.
 
نماینده مردم میاندوآب، شاهین‌دژ و تکاب در مجلس شورای اسلامی، با هشدار نسبت به شیوع حاشیه نشینی در تهران، یادآور شد: متاسفانه این معضل در اطراف پایتخت در حال افزایش است و حتی در مناطق برخوردار هم دیده می شود.
 
وی افزود: واقعیت آن است که حاشیه نشینی فقط در اطراف تهران دیده نمی شود بلکه این معضل در محل‌هایی که تعداد زیادی از مردم حضور دارند هم دیده می شود البته امکانات مدنی، شهری و رفاهی در این مناطق وجود نداشته و اگر هم وجود داشته باشد به صورت غیرقانونی است.
 
این نماینده مردم در مجلس دهم، با ابراز نگرانی نسبت به بحران حاشیه نشینی با انتقاد از اینکه وزارت تعاون در رابطه با آسیب های اجتماعی ضعیف عمل کرده است، تصریح کرد: وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی باید به معضل حاشیه نشینی نگاهی جدی داشته و به عنوان وزارتخانه ای محوری به رفع آسیب هایی مانند اعتیاد، حاشیه نشینی و فقر و بیکاری ورود کرده و در جهت مدیریت این معضلات تلاش کند.
 
عضو کمیسیون بهداشت و درمان در مجلس دهم، با یادآوری اینکه بحران حاشیه نشینی نسبت به گذشته سیر صعودی داشته است، گفت: حاشیه نشینی می تواند منجر به افزایش دیگر آسیب های اجتماعی در کشور شود و به عنوان یک مخزن و مکانی برای سایر آسیب های اجتماعی است بنابراین باید دولت ها باید برای آن سرانه و وقت بگذارند زیرا حاشیه نشینی به صورت فی النفسه جای نگرانی دارد.
 
هاشمی با بیان اینکه نظارت ها بر مناطق حاشیه نشینی ضعیف است، تصریح کرد: در حالی روز به روز بر جمعیت مناطق حاشیه نشینان افزوده می شود که هیچ گونه  نظارتی بر این مناطق نشده و علاوه بر این موضوع آموزش و پرورش و رفاه در این مناطق بسیار ضعیف است.
 
نماینده مردم میاندوآب، شاهین‌دژ و تکاب در مجلس دهم، یادآور شد: حاشیه شهر با حاشیه نشینی بسیار متفاوت است؛ حاشیه نشینی یک آسیب اجتماعی است که می تواند مولد سایر آسیب های اجتماعی هم باشد.
 
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی، با یادآوری زاغه نشینی و حاشیه نشینی در مناطقی از پایتخت مانند دروازه غار، فرحزاد و هروی، گفت: هر چند در این مناطق افرادی با وضعیت مناسبی زندگی می کنند اما حاشیه نشینی و زاغه نشینی هم در این مناطق وجود دارد؛ حاشیه نشینی به معنای تخصصی خود یک آسیب اجتماعی جدی است.