عربستان برای حفظ سهم در بازار نفت تلاش می کند

به گزارش ایران اکونومیست؛ رویترز نوشت: مشکلات عربستان سعودی خیلی بیشتر از تلاش برای رسیدن به توافق با دیگر اعضای اوپک برای محدودسازی تولید نفت به منظور بالا بردن قیمت ها است.
حدود دو سوم نفت عربستان سعودی به آسیا صادر می شود و تلاش های فراوان این کشور برای به دست آوردن سهم بیشتر از تامین نیاز نفتی 2 واردکننده بزرگ منطقه یعنی چین و هند، نشانه مشکلات به مراتب بزرگ تر این کشور در بازار نفت خام است.
در حالی که حجم کل نفت خامی که عربستان سعودی به چین و هند صادر می کند افزایش یافته ، به طور یکنواخت از سهم بازار این کشور کاسته شده است. با توجه به اینکه بخش مهمی از رشد کنونی و آینده تقاضای جهانی نفت خام به چین و هند بستگی دارد، این مساله برای عربستان سعودی موجب نگرانی است.
عربستان سعودی ممکن است لازم باشد سیاست فروش نفت خام را از طریق قراردادهای ثابت دوباره بررسی کند و عزم خود را برای حرکت به سمت قراردادهای فوری با قیمت های انعطاف پذیر جزم کند.
کشور چین در 10 ماه نخست سال 2016 به میزان 42.72 میلیون تن نفت از عربستان وارد کرد که تقریبا معادل یک میلیون و 30 هزار بشکه در روز است.
این نشان دهنده یک افزایش 0.67 درصدی نسبت به مدت مشابه سال 2015 است. رویترز افزود، به عبارت دیگر صادرات عربستان به چین تا حد زیادی ثابت بوده است.
مشکل این است که در 10 ماه نخست امسال، کل واردات نفت خام چین بیش از 13.6 درصد نسبت به مدت مشابه سال پیش افزایش پیدا کرده است و همه این افزایش را رقبای عربستان سعودی نقد کرده اند.
واردات چین از روسیه با 27 درصد افزایش به 42.83 میلیون تن رسیده که کمی بیش از واردات نفت آن از عربستان سعودی است و روسیه را تبدیل به بزرگ ترین تامین کننده نفت خام جهان کرده است.
در همین مدت، واردات نفت خام چین از عراق 14.7، از ایران 15.7، از آنگولا 12.1 و از عمان 8.1 درصد نسبت به 10 ماه نخست سال 2015 افزایش یافته است.
سهم روسیه از واردات نفت خام چین نیز از 12.6 درصد در 10 ماه نخست سال 2015 به به 13.7 درصد در 10 ماه نخست سال 2016 افزایش یافته است.
این در حالی است که سهم عربستان سعودی از واردات نفت خام چین در 10 ماه نخست امسال 13.7 درصد بوده که در مقایسه با سهم 15.1 درصدی مدت مشابه سال گذشته، کاهش پیدا کرده است.
وضع عربستان سعودی در مورد هند که دومین واردکننده بزرگ نفت در آسیا است نیز بهتر از چین نیست.
بر اساس اطلاعات جمع آوری شده توسط موسسه تحقیقاتی تامپسون رویترز که بازارهای کالا را مورد مطالعه قرار می دهد، عربستان سعودی در 10 ماه نخست سال 2016 معادل 830 هزار و 400 بشکه نفت در روز به هند صادر کرده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته 6.8 درصد افزایش داشته است.
مشکل این است که عراق 783 هزار و 900 بشکه در روز در 10 ماه نخست سال 2016 به هند نفت صادر کرده که 24 درصد بیش از مدت مشابه سال گذشته است و ایران نیز با بازگشت به بازار نفت پس از لغو تحریم های هسته ای، 456 هزار و 400 بشکه نفت در روز به هند صادر کرده که 114.6 درصد بیش از مدت مشابه سال پیش است.
در همین مدت، سهم عربستان سعودی از تامین نیاز نفتی هند 19.4 درصد بوده که از سهم 19.7 درصدی سال 2015 آن کمتر است.
در 10 ماه نخست امسال، سهم عراق از تامین نیاز نفتی هند 18.3 درصد بوده که از سهم 16.1 درصدی مدت مشابه سال گذشته آن بیشتر است. سهم ایران نیز در همین فاصله از 5.2 درصد به 10.6 درصد افزایش یافته است.
 
**آرامکو باید راهبرد خود را تغییر دهد
رویترز افزود، روشن است که عربستان سعودی برای افزایش سهم بازار نفت خود در چین و هند تلاش می کند، اما سوال این است که چرا و چگونه این کشور می تواند در این زمینه کار کند؟
شاید برای شرکت ملی نفت عربستان سعودی (آرامکو) زمان آن فرا رسیده است که در چگونگی بازاریابی و فروش نفت خام خود تجدید نظر کند.
این گزارش افزود، هم اکنون سعودی ها برای عمده مشتری های خود از قراردادهای آتی و از قیمت های رسمی فروش استفاده می کنند که این قیمت ها با استفاده از ساختار بازار دوبی، توصیه های مشتریان و تغییرات قیمت محصولات پالایش شده محاسبه می شوند.
در حالی که مشتری ها می توانند تا حدودی میزان نفت خامی را که در چارچوب قراردادهای آتی می خرند تغییر دهند، عربستان سعودی در بازار آنی حضور چندانی ندارد.
رویترز در هفت اکتبر 2016 (16 مهر) به نقل از پنج منبع اعلام کرد، سعودی ها در اوایل ماه اکتبر (اواسط مهر) یک پیشنهاد نادر فروش نقد را لغو کرده اند.
انعطاف ناپذیری بازاریابی نفت خام آرامکو در مقایسه با رقبا ممکن است مانع اصلی به ثمر نشستن تلاش های این شرکت برای رشد یا حتی حفظ سهم بازار آن در آسیا باشد.
اگر یک پالایشگاه چینی یا هندی تصمیم بگیرد مقدار بیشتری نفت خام بخرد، می توانند یا بر اساس قراردادی که از پیش با عربستان سعودی بسته اند از این کشور بخواهند نفت بیشتری به آنها عرضه کند و یا اینکه به بازار آنی (تحویل فوری) بروند.
شاید برای آنها خیلی آسان تر باشد که به بازار تحویل فوری بروند و به احتمال زیاد خیلی ارزان تر نیز خواهد بود.
به دلیل روشی که سعودی ها برای فروش برگزیده اند، تامین تقاضای اضافی پالایشگاه ها توسط این کشور به قیمت های بالاتری انجام می شود، زیرا قیمت های فروش رسمی به افزایش تقاضا واکنش نشان می دهند.
خرید نفت خام از بازار آنی لزوما قیمت فروش رسمی عربستان سعودی را بالاتر نمی برد، بنابراین پالایشگاه هایی که با آرامکو قرارداد دارند، برای اینکه افزایش نیاز خود را از این شرکت تامین نکنند، انگیزه دارند.
خرید نفت برای ذخایر استراتژیک توسط چین و هند نیز با راهبرد کنونی عربستان مغایر است، زیرا خریداران زمانی که حدس می زنند قیمت ارزان است یا زمانی که مخازن ذخیره در دسترس دارند، حداکثر انعطاف پذیری را برای خرید می خواهند.
رقبای بزرگ عربستان در آسیا به خصوص روسیه در عرضه نفت بسیار انعطاف پذیر تر از عربستان هستند و این تا حدودی توضیح می دهد که چرا چین حجم بیشتری از نیاز نفتی خود را از همسایه شمالی خود تامین می کند.
رویترز افزود، تغییر دادن عادت هایی که یک عمر شکل گرفته، سخت است. بنابراین ممکن است عربستان سعودی به رویه خود ادامه دهد و صرف نظر از نتایج نشست فردا، برای حفظ سهم بازار خود در آسیا تلاش کند.
اما به نظر می رسد سیستم بازاریابی و قیمت گذاری آرامکو در جهانی که مشتری ها رفته رفته حق انتخاب بیشتری در تامین نفت خام دارند، دیگر خریداری ندارد.