نتیجه نشست اوپک، معیار قیمت نفت در سال آینده میلادی

به گزارش ایران اکونومیست؛مهدی عسلی  با اشاره به  کنفرانس آینده وزرای اوپک در آخر نوامبر ۲۰۱۶، اظهار کرد: اعضای سازمان کشورهای صادر کننده نفت تلاش های خود برای رسیدن به  توافقی  بر سر  نحوه  کاهش تولید نفت  به  حد تعیین شده در کنفرانس سپتامبر گذشته الجزایر را تشدید کرده اند و این تلاش‌ها مخصوصا توسط سه کشور الجزایر، ونزوئلا و قطر هدایت می شود. وی توضیح داد: الجزایر مایل است شاهد عملی شدن  توافقی باشد که ماه گذشته و با تلاش های آن کشور برای کاهش تولید نفت اوپک به سطح  ۳۲.۵ الی ۳۳ میلیون بشکه در روز به دست آمد. توفیق در این امر نفوذ الجزایر در سازمان اوپک را افزایش خواهد داد زیرا توافق قبلی اوپک برای کاهش تولید نفت در سال ۲۰۰۸ نیز در اوران الجزایر به دست آمده بود که موجب تعادل بازار و اعاده قیمتهای قابل قبول برای نفت شد.

مدیر کل سابق اداره کل امور اوپک ادامه داد: ونزوئلا از ابتدای سقوط قیمت نفت در نیمه دوم سال ۲۰۱۴ تلاش های زیادی برای کاهش تولید نفت اوپک برای اعاده قیمت‌ها داشت زیرا اقتصاد آن کشور بشدت وابسته به درامدهای نفتی است چنانچه درامدهای دولت ونزوئلا افزایش نیابد بحران اقتصادی در آن کشور می‌تواند مشکلات بیشتری برای دولت مادورو ایجاد کند. قطر نیز با آنکه از تولیدکنندگان و صادر کنندگان  بزرگ اوپک نیست اما با توجه به ریاست کنونی وزیر قطری بر سازمان اوپک مایل است این تلاش های دیپلماتیک  به نتیجه مطلوب برسد.    

عسلی با  اشاره به این نکته  که در شرایط کنونی تنها سه کشور ایران، عراق و عربستان از اعضای اوپک توان بلقوه بالایی برای افزایش عرضه نفت خود دارند، تصریح کرد: قیمت نفت پس از توافق اولیه اوپک در سپتامبر گذشته در الجزایر  برای کاهش سقف تولید اوپک روندد صعودی به خود گرفت  و به حد ۵۴ دلار در هر بشکه رسید اما پس از آنکه جلسه کارشناسی این سازمان در اکتبر گذشته به نتیجه ای دست نیافت امیدواری به اجرای توافق کاهش یافته قیمت نفت شروع به تنزل کرد بطوریکه هم اکنون و در ۱۶ ماه نوامبر قیمت سبد نفت اوپک به حدود ۴۲ دلار در هر بشکه رسیده است. در واقع تولید اوپک هنوز در حال افزایش است و پس از رسیدن به بالاترین حد تولید خود در ماه اکتبر  که نزدیک به ۳۳.۸ میلیون بشکه در روز گزارش شده است امکان افزایش حتی بیشتر تولید نفت اوپک با بازگشت تولید لیبی و نتیجریه به سطح قبلی تولید این کشورها وجود دارد.

مدیرکل سابق  امور اوپک وزارت نفت با تاکید بر اینکه کاهش قیمت نفت در هفته های اخیر ارتباطی با افزایش تدریجی تولید نفت ایران نداشته، توضیح داد: مطابق گزارش موسسات بین المللی در حالیکه بازارهای  نفت های سبک و سنگین با مازاد عرضه روبرو است بازار نفت نیمه سنگین از جمله نفت ایران هم اکنون دارای موازنه بوده و یا حتی با مازاد تقاضا مواجه است.   با اینحال ایران به منظور تقویت بازارهای نفت  گزینه  توقف افزایش تولید خود پس از رسیدن به سطح تولید ۴ الی ۴.۲ میلیون بشکه در روز را به طور کلی رد نکرده است. در این میان عراق اعلام کرده حاضر به مشارکت در کاهش تولید است اما بر اساس ارقام تولید رسمی اعلام شده توسط آن کشور (یعنی ۴.۸ میلیون بشکه در روز) و نه ارقامی که دبیرخانه اوپک بر اساس منابع ثانویه  (حدود ۴.۶ میلیون بشکه در روز)   اعلام کرده اند.   عراق با این استدلال که در حال جنگ با گروه های تروریستی است خواهان مستثنی شدن از کاهش تولید برای رسیدن به سقف کلی تولید اوپک است.

عسلی با اشاره به تعهد اوپک اوپک در الجزایر مبنی بر اینکه  سقف تولید خود را به ۳۲.۵ الی ۳۳ میلیون بشکه در روز برساند، اظهار کرد: علیرغم  توافق ماه گذشته تولید اوپک به ۳۳.۸ میلیون بشکه رسیده است و اگر توافقی بر سر نحوه کاهش تولید حاصل نشود سال آینده میلادی (۲۰۱۷) چهارمین سال پیاپی استمرار مازاد عرضه تقاضا  خواهد بود. در این صورت احتمال سقوط قیمت نفت  وجود خواهد داشت.   در حالیکه دستیابی به  یک توافق بر سر کاهش و یا حتی توقف رشد تولید می تواند قیمتهای نفت را به دامنه ۵۰ الی ۶۰ دلار در هر بشکه بازگرداند. طبعا همراه کردن سایر تولید کنندگان غیر اوپک از جمله  روسیه میتواند بازار نفت را سریعتر به تعادل برساند.

عسلی با بیان اینکه رفتار روسیه در موضوع همکاری با  اوپک برای متوقف کردن رشد تولید از پیچیدگی زیادی برخوردار بوده است، اظهار کرد: روسیه نیز مانند هر کشور تولید کننده نفت غیر اوپک مایل است از کاهش تولید نفت اعضای این سازمان حداکثر استفاده را کرده و به اصطلاح با سواری مجانی  بیشترین بشکه ممکن نفت خود را در بازارهای بین المللی و در قیمتهای بالاتری که با کاهش تولید اوپک ممکن شده است، به فروش رساند. اکنون با چشم انداز  بهبود روابط بین روسیه و آمریکا که احتمال آن در دولت آقای ترامپ پر رنگ تر شده است و تغییر شرایط روابط سیاسی روسیه با امریکا و غرب، ممکن است دولت روسیه نیاز  کمتری به همکاری با اوپک برای ثبات بازارهای نفت احساس کند و شاهد تغییر مجدد مواضع این کشور در این مورد باشیم.

وی با بیان اینکه کنفرانس نوامبر از نظر رسمیت بخشیدن به تصمیم کنفرانس الجزایر و توزیع  کاهش تولید توافق شده (حدود ۸۰۰ هزار الی ۱.۳ میلیون بشکه در روز) بین کشورهای عضو سازمان و اعاده روند افزایشی قیمت  نفت حایز اهمیت است افزود: بی نتیجه ماندن جلسه کارشناسی اوپک در اکتبر  گذشته نشان داد که رسیدن به توافقی در این مورد آسان نبوده و نیازمند پیگیرها و یک دیپلماسی نفتی   توانمند است.

مدیر کل سابق اداره کل امور اوپک ادامه داد: چنانچه  تا ۳۰ نوامبر ۲۰۱۶ و تاریخ کنفرانس اوپک  ایران موفق به افزایش تولید خود به سطح مطلوب حدود ۴.۲ میلیون بشکه درروز شود و احتمال اندکی برای افزایش بیشتر تولید در کوتاه مدت وجود داشته باشد طبعا برای موفقیت تصمیم کنفرانس الجزایر، ثبات بازارهای نفت   و افزایش قیمتهای نفت میتوان انعطاف بیشتری نشان داده و بر روی توقف رشد تولید ایران در سطح تولید یاد شده در  مقابل کاهش تولید دیگر اعضاء مبارزه کرد. در غیر اینصورت و از آنجا که ایران آمادگی پذیرش توقف رشد تولید را قبل از رسیدن به این سطح از تولید را ندارد لازم است سناریو های مختلف  مورد توجه قرار گیرد.

مدیرکل سابق امور اوپک وزارت نفت  در پایان  اظهار کرد: علیرغم تمام اختلاف نظرها  به نظر میرسد احتمال دست یابی به توافق در جلسه آینده اوپک بیشتر از عدم توافق باشد زیرا از یک طرف کشورهای عضو مخصوصا عربستان سعودی به قیمتهای بالاتر نفت برای بهبود شرایط اقتصادی خود نیاز دارند و دیگر انکه گزارش ها نشان میدهد که طی یک سال اخیر (اکتبر ۲۰۱۵ الی اکتبر ۲۰۱۶)  عربستان سعودی حجم بزرگی از انبارهای نفت خام خود را کاهش داده است. این موضوع می تواند ناشی از مشکلات آن کشور در حفظ تولید خود در سطح ۱۰.۶ میلیون بشکه در روز باشد. چنانچه این گزارشها صحت داشته باشد عربستان ناگزیر از کاهش سقف رسمی تولید خود خواهد بود و تلاشهای اخیر آن کشور برای همراه کردن دیگر کشورهای اوپک با خود در واقع برای  آن است که وانمود کند  کاهش رسمی تولید نفت آن کشور به دلیل اجرای توافق اوپک و نه ناتوانی او در ادامه تولید در سطح ۱۰.۶ میلیون بشکه در روز بوده است.