خستگی‌های زودرس همراه با ضعف، ناتوانی جسمی و فکری، تعریق زیاد و التهاب زبان، پرخاشگری، قاشقی شدن ناخن‌ها، نازک و شکننده شدن ناخن و کم آوردن نفس در سربالایی‌ها از نشانه‌های کم‌خونی است.
سید ضیاءالدین مظهری، متخصص تغذیه گفت: خستگی‌های زودرس همراه با ضعف، ناتوانی جسمی و فکری، بی‌تفاوتی، سرگیجه، سردرد، بی‌اشتهایی، بی‌میلی به غذا، تعریق زیاد و التهاب زبان از اثرات کم‌خونی در افراد است.
وی گفت: ریزش مو، بی‌حسی و سبکی سر، افزایش ضربان قلب، ورم قوزک پا، عدم تحمل دیگران، پرخاشگری، قاشقی شدن ناخن‌ها، نازک و شکننده شدن ناخن، کم آوردن نفس در سربالایی‌ها، ابتلای مکرر به سرماخوردگی‌ها و عدم مقاومت در مقابل بیماریهای عفونی نیز از نشانه‌ها و علائم کم‌خونی یا آنمی است.
این متخصص تغذیه اضافه کرد: آنمی ناشی از کاهش تولید گلبول قرمز معمولاً به تدریج ظاهر و تبدیل به آنمی مزمن می‌شود. علل آن را می‌توان نارسایی مغز استخوان به علل مختلف، اختلال در تولید اریتروپویتین در نارسایی کلیه یا بیماریهای عفونی و التهابی مزمن کم کاری تیروئید یا سوء تغذیه پروتئینی شدید اشاره کرد.
مظهری افزود: اختلال در بلوغ گلبول‌های قرمز خون تحت تأثیر فقر 3 ماده مغذی آهن، اسید فولیک و ویتامین B12 در بدن است.
وی اضافه کرد: کم‌خونی در بزرگسالان به علت عدم توانایی حمل اکسیژن مورد نیاز بافت‌ها است که ارگان‌های بدن انرژی در سلول‌های عضلانی آنها مختل می‌شود و ظرفیت کاری و توان فکری آنها کاهش چشمگیری پیدا می‌کند.
تبیان: کم خونی یعنی کاهش تعداد گلبول‌های قرمز خون و علل متفاوتی دارد، ولی مهمترین آنها کمبود آهن در بدن است. اگر کم خونی خفیفی داشته باشید، ممکن است علامتی دیده نشود و حتی اگر دیده شود، ممکن است متوجه کم‌خونی خود نشوید، یا آن را با بیماری دیگری اشتباه بگیرید.در این مطلب به علائم شایع کم خونی می پردازیم:
۱- به پوست خود دقت کنید. آیا پوستتان رنگ پریده است؟
در حالت کم‌خونی،حتی اگر رنگ پوستتان معمولی باشد، ولی لبهای شما، کمرنگتر از حد طبیعی است و پوست شما بیحال و خسته (شل) می باشد.
۲- آیا همیشه احساس خستگی و بیحالی می کنید؟
این ها از علائم شایع کم‌خونی است.
۳- آیا سردردهای پی در پی دارید؟ و یا اشتهایی برای غذا خوردن ندارید؟
این ها از علائم اولیه کم‌خونی هستند.
۴- آیا مبتلا به یبوست شده اید؟
این هم یکی از علائم اولیه کم خونی است و بدون هیچ تغییری در عادات غذایی به وجود میآید (یعنی مثلا بدون کاهش مصرف میوه و سبزی، دچار یبوست می شوید).
۵- آیا تمرکز فکری برای شما سخت شده است؟
این مسئله روی کار شما یا انجام تکالیف درسی شما تاثیرگذار است.
۶- آیا دوست دارید مواد عجیب و غریب را که خوراکی نیستند، بخورید،مثل خاک یا کاغذ؟
چنین حالتی، «پیکا» نام دارد.
۷- به حالات روحی و روانی خود دقت کنید؟
کم‌خونی میتواند باعث احساس افسردگی شود.
۸- آیا احساس تنگی نفس دارید؟
گلبول‌های قرمز خون،بخش حیاتی فرآیند تنفس را تشکیل می دهند و این علامت در کم‌خونی متوسط تا شدید بروز می‌کند.
۹- آیا احساس می کنید انگشتان دست و پای شما همیشه سرد هستند؟
این حالت به دلیل کاهش جریان خون در انگشتان دست و پا، در اثر کم‌خونی اتفاق میافتد.
۱۰- آیا احساس ضعف یا سرگیجه دارید؟
در کم‌خونی شدید، هنگام برخاستن از رختخواب احساس ضعف زیادی دارید و یا هنگام بلند شدن از جایتان، احساس سرگیجه می کنید.
هشدارها:
* اگر به طور ناگهانی،زخمهایی روی زبان یا دهانتان پیدا شد،یا اگر خانم هستید و یک مرتبه دچار قطع قاعدگی شدید، نشان میدهد دچار کم‌خونی هستید.
* اگر بیشتر اوقات غذاهای فرآیند شده و آماده بخورید،یا بعضی وعدههای غذایی (مثل صبحانه) را از برنامه غذایی تان حذف کنید،یا ریزه خواری داشته باشید، یا از همه گروه های غذایی استفاده نکنید، ممکن است آهن و سایر مواد مغذی را به مقدار کافی دریافت نکنید.در این صورت،اگر علائم ذکر شده در بالا را داشتید،احتمالا دچار کم‌خونی هستید.
* کم‌خونی میتواند در اثر مشکلات پزشکی اصولی و دریافت یا جذب ناکافی آهن در بدن به وجود آید. تنها راه تشخیص کم‌خونی،دادن آزمایش خون است.اگر فکر می کنید دچار کم‌خونی هستید،حتماً به پزشک مراجعه کنید.
* اگر نسبت به کم‌خونی خود شک دارید،هرگز مقادیر بالای مکمل های آهن را مصرف نکنید، زیرا دریافت مقادیر زیاد آهن، مسمومیت زاست و عوارض بدی دارد.
