۱۰ آبان ۱۳۹۵ - ۱۶:۲۸
بانک ها ابایی از بلوکه کردن تسهیلات ندارند؛
واقعیت های نظام بانکی در حوزه بلوکه کردن تسهیلات
معاون نظارت بانک مرکزی می گوید: بلوکه کردن وجوه برای ارایه تسهیلات تخلف بوده و در صورت مشاهده چنین مسئله ای با آن برخورد می شود.
به گزارش روز دوشنبه خبرنگار ایران اکونومیست؛ این سخنان در حالی بیان می شود که هم بانک ها نسبت به این موضوع اذعان داشته و هم تولیدکنندگان بارها بر وجود چنین مسئله ای تاکید کرده اند.
فرشاد حیدری در این خصوص گفت: اگر بانکی وجوه مشتری را برای ارایه تسهیلات بلوکه کرده باشد، توبیخ می شود و منابع قطعا به مشتریان بازگردانده خواهد شد،
سخنان این مقام بانکی در حالی مطرح می شود که هم اکنون بسیاری از تولیدکنندگان از شرایط ایجاد شده هنگام دریافت تسهیلات توسط بانک ها انتقاد داشته و نسبت به شرایط ایجاد شده ابراز نگرانی می کنند.
موضوع ممنوعیت بلوکه کردن بخشی از تسهیلات سال گذشته به عنوان بخشنامه ای به تمامی بانک ها ابلاغ شد.
حیدری با بیان این جمله که برای نظارت بر این گونه موارد ناظران استانی داریم؛ ساز و کاری جدی برای نظارت بر این موضوع وجود دارد، افزود: بانک ها به ۱۳ هزار بنگاه حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات پرداخت کرده اند و اگر سپرده ای به اجبار از آنها دریافت شده است، به بانک مرکزی اطلاع دهند.
پیشتر معاون برنامه ریزی و امور اقتصادی سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی گفته بود: طبق ابلاغیه اخیر بانک مرکزی بلوکه کردن بخشی از تسهیلات در شبکه بانکی به هنگام ارائه تسهیلات به صنایع کوچک و متوسط غیرقانونی است.
فرشاد مقیمی افزود: بر اساس همین ابلاغیه بانکها حق ندارند از محل تسهیلات جدیدی که می پردازند بخشی را بابت بدهی های گذشته واحدهای صنعتی نزد خود نگاه دارند.
وی گفت: اگر مستنداتی به کار گروه تسهیل و رفع موانع تولید ارائه شود که بانکهایی در فرایند تسهیل و رفع موانع اخلال ایجاد می کنند، بانک مرکزی با آنها برخورد خواهد کرد.
به گفته مقیمی، شیوه متداول سرمایه گذاری صنعتی در کشور ما به این گونه است که 30 درصد سرمایه گذاری آورده سهامداران است و 70 درصد از دیگر منابع تامین می شود، اما نکته آن است که 90 درصد بخش غیرسهامداری از طریق تسهیلات بانکی تامین می شود.
این نکته نیز قابل توجه است که مدیران بانکی مهر ماه امسال ضمن اعتراف به وجود چنین مسئله ای دلیل بلوکه کردن تسهیلات را عدم وجود منابع کافی بانک ها عنوان و اعلام کردند: «ناچاریم برای رساندن هزینه‌های موجود، بخشی از تسهیلات را نگه داشته تا بتوان از سود ناشی از آن کسری سود تسهیلات را جبران کرد.»
کارشناسان می گویند: گرچه آمارهای بانک مرکزی از افزایش سهم تسهیلات پرداختی در شبکه بانکی خبر می‌دهد و از سویی دیگر با کاهش نرخ سود تا حدی از حجم اقساط ماهانه وام‌ها کاهش یافته، اما مدیران شعب بانکها گلایه مند می‌گویند که مشکل همیشگی آنها که هنوز هم ادامه دارد، عدم پرداخت اقساط و عقب افتادن آن از سوی وام گیرندگان است.
سرکشی به شعب بانکها و نشستن پای صحبت مدیران آن با انتقاد از شرایط موجود فضای بانکی همراه بود، اما موضوعی که به نظر می‌رسید جدی‌تر از هر مورد دیگری بر آن تاکید داشته و در بین عمده آنها مشترک بود، مربوط به تسهیلات است، زمانی که با کمبود منابع مواجهند، سودهای دریافتی پاسخگوی هزینه‌های موجود نیست و مهم‌تر آن که مشتریان توان بازپرداخت تسهیلات دریافتی را ندارند و بانک با حجمی از معوقات مواجه می‌شود.
بانکی‌ها اظهار می‌کنند حجم تسهیلات تکلیفی با بانکها و از سویی دیگر تقاضا برای دریافت تسهیلات از سوی مشتریان و به طور عمده تولیدکنندگان بالاست، اما گاها شعب منابع و مصارف ترازی نداشته و نمی‌توانند پاسخگوی نیاز متقاضیان باشند.
توضیحات بیشتر مدیران بانکی در رابطه با شرایط موجود از این حکایت دارد که با قفل شدن بخش عمده‌ای از منابع بانکها در قالب معوقات و همچنین طلبی که از دولت داشته و یا منابعی که در بخش‌های مختلف و در دوره‌های زمانی قبل سرمایه‌گذاری شده، اکنون منابع نقد قابل توجهی در اختیار بانکها قرار ندارد.
از این رو با توجه به این که عمده محل درآمد شبکه بانکی از طریق نرخ سودی است که از تسهیلات دریافت می‌شود در حال حاضر که این سود طی کمتر از یک سال تا ۱۰ درصد کاهش یافته و به ۱۸ درصد رسیده است، بار سنگینی در نحوه تامین مالی بانکها تحمیل کرده و نمی‌تواند جوابگوی هزینه‌های آنها باشد.
همچنین مدیران بانکی می‌گویند: وقتی نرخ سود سپرده طی فرآیندی سریع کاهش می‌یابد، اما همچنان حساب‌های با سود بالا از قبل در بانکها وجود داشته و آنها از بیم از دست رفتن مشتری نمی‌توانند یکباره سود سپرده را کاهش داده و به روز کنند، در نتیجه بهای تمام شده پول بالا بوده و با درآمد موجود همخوانی ندارد به عبارتی ترازی بین درآمد و هزینه بانکها نیست و با مشکل مواجه می‌شوند.
در این شرایط نمی‌توان انتظار داشت به راحتی منابع برای تمامی طرح‌های تسهیلاتی که به شبکه بانکی تحمیل و از سوی بانک مرکزی به بانکها ابلاغ می‌شود و یا تقاضای مشتریان، تجهیز کرده و به آن پاسخ داد.
مدیران شعب می‌گویند: حال در شرایطی که منابع را تامین می‌کنیم تا بتوان تسهیلات پرداخت کرد، تازه مشکلات جدید درست می‌شود آن هم این که مشتری توان پرداخت اقساط را ندارد و در موارد زیادی پیش می‌آید که گیرنده وام با اقساط معوق مواجه شده و مشکل بین بانک و وی شروع می‌شود.
فرشاد حیدری در این خصوص گفت: اگر بانکی وجوه مشتری را برای ارایه تسهیلات بلوکه کرده باشد، توبیخ می شود و منابع قطعا به مشتریان بازگردانده خواهد شد،
سخنان این مقام بانکی در حالی مطرح می شود که هم اکنون بسیاری از تولیدکنندگان از شرایط ایجاد شده هنگام دریافت تسهیلات توسط بانک ها انتقاد داشته و نسبت به شرایط ایجاد شده ابراز نگرانی می کنند.
موضوع ممنوعیت بلوکه کردن بخشی از تسهیلات سال گذشته به عنوان بخشنامه ای به تمامی بانک ها ابلاغ شد.
حیدری با بیان این جمله که برای نظارت بر این گونه موارد ناظران استانی داریم؛ ساز و کاری جدی برای نظارت بر این موضوع وجود دارد، افزود: بانک ها به ۱۳ هزار بنگاه حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات پرداخت کرده اند و اگر سپرده ای به اجبار از آنها دریافت شده است، به بانک مرکزی اطلاع دهند.
پیشتر معاون برنامه ریزی و امور اقتصادی سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی گفته بود: طبق ابلاغیه اخیر بانک مرکزی بلوکه کردن بخشی از تسهیلات در شبکه بانکی به هنگام ارائه تسهیلات به صنایع کوچک و متوسط غیرقانونی است.
فرشاد مقیمی افزود: بر اساس همین ابلاغیه بانکها حق ندارند از محل تسهیلات جدیدی که می پردازند بخشی را بابت بدهی های گذشته واحدهای صنعتی نزد خود نگاه دارند.
وی گفت: اگر مستنداتی به کار گروه تسهیل و رفع موانع تولید ارائه شود که بانکهایی در فرایند تسهیل و رفع موانع اخلال ایجاد می کنند، بانک مرکزی با آنها برخورد خواهد کرد.
به گفته مقیمی، شیوه متداول سرمایه گذاری صنعتی در کشور ما به این گونه است که 30 درصد سرمایه گذاری آورده سهامداران است و 70 درصد از دیگر منابع تامین می شود، اما نکته آن است که 90 درصد بخش غیرسهامداری از طریق تسهیلات بانکی تامین می شود.
این نکته نیز قابل توجه است که مدیران بانکی مهر ماه امسال ضمن اعتراف به وجود چنین مسئله ای دلیل بلوکه کردن تسهیلات را عدم وجود منابع کافی بانک ها عنوان و اعلام کردند: «ناچاریم برای رساندن هزینه‌های موجود، بخشی از تسهیلات را نگه داشته تا بتوان از سود ناشی از آن کسری سود تسهیلات را جبران کرد.»
کارشناسان می گویند: گرچه آمارهای بانک مرکزی از افزایش سهم تسهیلات پرداختی در شبکه بانکی خبر می‌دهد و از سویی دیگر با کاهش نرخ سود تا حدی از حجم اقساط ماهانه وام‌ها کاهش یافته، اما مدیران شعب بانکها گلایه مند می‌گویند که مشکل همیشگی آنها که هنوز هم ادامه دارد، عدم پرداخت اقساط و عقب افتادن آن از سوی وام گیرندگان است.
سرکشی به شعب بانکها و نشستن پای صحبت مدیران آن با انتقاد از شرایط موجود فضای بانکی همراه بود، اما موضوعی که به نظر می‌رسید جدی‌تر از هر مورد دیگری بر آن تاکید داشته و در بین عمده آنها مشترک بود، مربوط به تسهیلات است، زمانی که با کمبود منابع مواجهند، سودهای دریافتی پاسخگوی هزینه‌های موجود نیست و مهم‌تر آن که مشتریان توان بازپرداخت تسهیلات دریافتی را ندارند و بانک با حجمی از معوقات مواجه می‌شود.
بانکی‌ها اظهار می‌کنند حجم تسهیلات تکلیفی با بانکها و از سویی دیگر تقاضا برای دریافت تسهیلات از سوی مشتریان و به طور عمده تولیدکنندگان بالاست، اما گاها شعب منابع و مصارف ترازی نداشته و نمی‌توانند پاسخگوی نیاز متقاضیان باشند.
توضیحات بیشتر مدیران بانکی در رابطه با شرایط موجود از این حکایت دارد که با قفل شدن بخش عمده‌ای از منابع بانکها در قالب معوقات و همچنین طلبی که از دولت داشته و یا منابعی که در بخش‌های مختلف و در دوره‌های زمانی قبل سرمایه‌گذاری شده، اکنون منابع نقد قابل توجهی در اختیار بانکها قرار ندارد.
از این رو با توجه به این که عمده محل درآمد شبکه بانکی از طریق نرخ سودی است که از تسهیلات دریافت می‌شود در حال حاضر که این سود طی کمتر از یک سال تا ۱۰ درصد کاهش یافته و به ۱۸ درصد رسیده است، بار سنگینی در نحوه تامین مالی بانکها تحمیل کرده و نمی‌تواند جوابگوی هزینه‌های آنها باشد.
همچنین مدیران بانکی می‌گویند: وقتی نرخ سود سپرده طی فرآیندی سریع کاهش می‌یابد، اما همچنان حساب‌های با سود بالا از قبل در بانکها وجود داشته و آنها از بیم از دست رفتن مشتری نمی‌توانند یکباره سود سپرده را کاهش داده و به روز کنند، در نتیجه بهای تمام شده پول بالا بوده و با درآمد موجود همخوانی ندارد به عبارتی ترازی بین درآمد و هزینه بانکها نیست و با مشکل مواجه می‌شوند.
در این شرایط نمی‌توان انتظار داشت به راحتی منابع برای تمامی طرح‌های تسهیلاتی که به شبکه بانکی تحمیل و از سوی بانک مرکزی به بانکها ابلاغ می‌شود و یا تقاضای مشتریان، تجهیز کرده و به آن پاسخ داد.
مدیران شعب می‌گویند: حال در شرایطی که منابع را تامین می‌کنیم تا بتوان تسهیلات پرداخت کرد، تازه مشکلات جدید درست می‌شود آن هم این که مشتری توان پرداخت اقساط را ندارد و در موارد زیادی پیش می‌آید که گیرنده وام با اقساط معوق مواجه شده و مشکل بین بانک و وی شروع می‌شود.
گزارش خطا
آخرین اخبار