مقایسه اجمالی قیمت بنزین در کشورهای مختلف دنیا

به گزارش ایران اکونومیست؛ باتوجه به این که طرح مصوبِ تک نرخی بودن بنزین می‌تواند کمک شایانی به مدیریت مصرف کند و به واسطه اجرای آن می‌توان اشراف بیشتری بر سامانه‌های توزیع سوخت داشت، بنابراین موضوع تک‌نرخی شدنِ بنزین فرصت خوبی برای تعیین نرخ مناسب عرضه آن نیز به شمار می رود و اهمیت ویژ‌ه‌ای دارد.

 نمودار ١. قیمت بنزین در سال ٢٠١٣ (دلار بر لیتر)

دراین راستا مقایسه اجمالی قیمت بنزین در کشورهای مختلف دنیا نشان می‌دهد که یکی از علل اصلیِ تفاوت قیمتِ فروش بنزین به ویژه در کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (OECD)، میزان درصد مالیات متعلقه است نمودارهای مربوطه همانگونه که ملاحظه می‌شود، مالیات یکی از شاخصه‌های اصلی تشکیل دهنده قیمت به شمار می رود. در میان کشورهای مورد مطالعه پس از ایران و ونزوئلا، کمترین قیمت فروش بنزین متعلق به کشورهای غیر اروپایی همچون ایالات متحده و مکزیک است، با این حال ١٥ درصد از کل قیمت بنزین در کشورهای بادشده مربوط به مالیات است. در کشورهای اروپایی نیز تا حدود ٦٠ درصد از قیمت بنزین مربوط به سهمِ مالیات است که این موضوع سبب شده این کشورها گرانترین قیمت بنزین را داشته باشند.

 نمودار ٢. درصد مالیات در سال ٢٠١٣  از قیمت کل بنزین

افزون بر بررسی یاد شده، گزارش‌های آژانس بین‌المللی انرژی نشان می‌دهد که قیمتهر لیتر بنزین در سراسر دنیا در شرایط قیمت کنونی نفت خام در آگوست ٢٠١٦، معادل ٩٧/٠ دلار است (جدول).

نحوه قیمت‌گذاری بنزین نیز نشان می‌دهد که در حال حاضر قیمت فروش هر لیتر بنزین در برخی کشورهای تولیدکننده نفت و کشورهای آفریقایی کمتر از قیمت میانگین جهانی و در بیشتر کشورهای اروپایی و آمریکای جنوبی، بیش از مقدار میانگین جهانی تعیین شده است.

 نمودار ٣. قیمت بنزین (دلار بر لیتر)

در همین باره به منظور کنترلِ قاچاق سوخت از یکسو و عرضه داخلی بنزین با هزینه‌های جهانیِ تولید به منظور ایجاد رقابت‌پذیری نسبت به سوخت‌های جایگزین به ویژه گاز طبیعی از سوی دیگر، محدوده ٦/٠ دلار بر لیتر به عنوان حداقل قیمت بنزین در سطح کشورهای همسایه تا ٩٧/٠ دلار بر لیتر به عنوان قیمت میانگین پایه بنزین در دنیا  برای عرضه بنزین تک نرخی منطقی است؛ همچنین افزون بر ضرایب مربوط به عوارض، کارمزد و مالیات ارزش افزوده، برنامه‌ریزی به منظور ایجاد سازوکار قانونی وضع مالیات مستقیم بر بنزین و دیگر فرآورده‌های نفتی به عنوان بخشی از درآمدهای دولت نیز ضروری به نظر می‌رسد.