آندره وایدا کارگردان لهستانی برنده جایزه اسکار در ۹۰ سالگی درگذشت.
کد خبر: ۱۲۸۸۴۲
وایدا در طول ۶۰ سال دوران کاری خود بیش از ۴۰ فیلم بلند ساخت که بسیاری از آن‌ها از جمله «کانال»، «مرد مرمری»، «مرد آهنین» الهام‌گرفته از لهستان جنگ زنده و تاریخ کمونیستی این کشور بود.
این کارگردان برجسته سال ۲۰۰۰ برای مشارکت مثبت در پیشرفت سینمای جهان جایزه اسکار افتخاری گرفت.
وایدا اخیرا در بیمارستان بستری شده بود. گزارش‌های تایید نشده، از درگذشت او به دلیل مشکلات ریوی حکایت دارد. آخرین فیلم وایدا با عنوان «پسا تصویر» داستان مشکلات زندگی لادیسلاو استرژمینسکی نقاش آوانگارد را در حکومت استالینیستی پس از جنگ جهانی دوم در لهستان روایت می‌کند.
این فیلم به عنوان نماینده رسمی لهستان در بخش فیلم‌های غیرانگلیسی‌زبان اسکار هشتادونهم معرفی شد. تاکنون چهار فیلم از آثار وایدا نامزد اسکار در این بخش شده‌اند. فیلم «مرد آهنین» نخل طلای جشنواره کن در سال ۱۹۸۱ را برای وایدا به ارمغان آورد.
وایدا یکبار گفته بود: «خداوند به کارگردان دو گونه چشم عطا کرده است، یکی برای نگاه درون دوربین و دیگری برای تماشای هر چه که اطراف او می‌گذرد.»
این کارگردان سال ۱۹۲۶ در شمال شرقی لهستان به دنیا آمد. پدرش از قربانیان کشتار افسران ارتش لهستان در کاتین به دست نیروهای ارتش سرخ در سال ۱۹۴۰ بود. او در ابتدا تلاش کرد تا پا جای پای پدرش بگذارد اما آکادمی ارتش او را نپذیرفت. وایدا در دوران جنگ جهانی دوم عضو نیروهای مقاومت لهستان بود.
او پس از جنگ پیش از ورود به مدرسه فیلمسازی در رشته نقاشی تحصیل کرده بود و سال ۱۹۵۵ نخستین فیلم بلند خود با عنوان «یک نسل» را ساخت. وایدا پس از آن دو فیلم «کانال» و «خاکسترها و الماس‌ها» را کارگردانی کرد که همراه با «یک نسل» سه گانه‌ای درباره زندگی در لهستان دوران جنگ را شکل دادند.
تنها پس از سقوط حکومت کمونیستی در سال ۱۹۸۹ بود که وایدا موفق شد فیلمی درباره کشتار کاتین بسازد. او سال ۲۰۰۷ به آسوشیتدپرس گفته بود: «گمان نمی‌کردم زنده بمانم و لحظه‌ای را ببینم که لهستان کشوری آزاد است. فکر می‌کردم که در آن سیستم می‌میرم. اینکه زنده ماندم تا آزادی را ببینم خارق‌العاده است.»
