به گزارش ایران اکونومیست؛ بخشنامه تهیه تدوین بودجه سال 1396 کل کشور بتازگی به دستگاه های اجرایی ابلاغ شده است تا بودجه پیشنهادی خود را برای سال آینده به سازمان برنامه و بودجه کشور بفرستند.
از آنجا که سازمان برنامه و بودجه کشور، استقرار نظام بودجه ریزی مبتنی بر عملکرد را یکی از برنامه های ملی خود در قالب سیاست های ابلاغی اقتصاد مقاومتی در سال جاری تعیین کرده است، قصد دارد لایحه بودجه سال آینده را با این رویکرد تدوین و تقدیم دولت کند.
«محمدباقر نوبخت» معاون رییس جمهوری و رییس سازمان برنامه و بودجه کشور مرداد امسال، درباره تحقق بودجه ریزی مبتنی بر عملکرد گفت: اقدام های اولیه برای تحقق این برنامه در سال های گذشته آغاز شده است اما انتظار می رود لایحه بودجه سال 96 بر این مبنا تدوین شود.
وی اضافه کرد: تنها راه اثربخشی بودجه این است که بر مبنای عملکرد دستگاه ها تدوین شود.
** چیستی نظام بودجه ریزی مبتنی بر عملکرد
نظام بودجه ریزی مبتنی بر عملکرد به عنوان یک نظام مدیریتی برای ارتقای اثربخشی مصرف منابع سازمانی همواره مورد توجه جدی دولت ها بوده است.
در این شیوه، اعتبارات بودجه ای بر پایه عملکرد واحدهای سازمانی برای تولید خدمات یا دستیابی به پیامدها تخصیص می یابد و بدین ترتیب سازمان ها به سوی افزایش شفافیت در شیوه مصرف منابع برای انجام فعالیت ها، تولید خروجی ها، دستیابی به اهداف و نیز پاسخگویی بیشتر هدایت می شوند.
بر این پایه، بودجه ریزی مبتنی بر عملکرد، روش ها و سازوکارهایی است که ارتباط بین اعتبارات تخصیص یافته به دستگاه های اجرایی را با خروجی ها و پیامدهای آنها از طریق بکارگیری اطلاعات عملکردی در تخصیص منابع تقویت می کند.
اجرای این شیوه در نظام بودجه ریزی کشور امری خلق الساعه نیست و در سال های گذشته کارگروه های اصلاح نظام حسابداری، استقرار بودجه ریزی عملیاتی، اصلاح و تدوین مبانی حقوقی، فرآیند مرتبط بودجه ریزی، هزینه یابی و مدیریت عملکرد در قالب شورای راهبردی برای استقرار بودجه ریزی عملیاتی فعال بودند تا بتوانند این شیوه را در دستگاه های اجرایی پیاده کنند.
با توجه به آماده سازی زیرساخت های مورد نیاز اجرای این شیوه، سازمان برنامه و بودجه از اوایل مهرماه برگزاری دوره های توجیهی شیوه نگارش بودجه بر این مبنا را آغاز کرده است تا برنامه ها، سنجه ها و فعالیت های دستگاه های اجرایی را دوباره با دقت بررسی و تکمیل کند.
برگزاری دوره های آموزشی هزینه یابی فعالیت ها و نیز محاسبه قیمت تمام شده واحد هر یک از خدمات و فعالیت ها و تسهیم دقیق تر هزینه های سربار نیز در دستور کار این سازمان قرار دارد تا دستگاه های اجرایی بهتر بتوانند شیوه جدید بودجه نویسی را پیاده کنند.
به گفته «محمد کردبچه» مشاور رییس سازمان برنامه و بودجه کشور، در روند بودجه ریزی مبتنی بر عملکرد، هر برنامه اجرایی که کمیت پذیر نیست، برنامه تلقی نمی شود؛ بنابراین در روش بودجه ریزی بر مبنای عملکرد، همه برنامه های اجرایی و فعالیت ها باید کمیت پذیر باشد.
کردبچه در نشستی که هفته پیش به منظور استقرار هر چه مطلوب تر نظام بودجه ریزی مبتنی بر عملکرد در تهیه و تدوین لایحه بودجه سال ۱۳۹۶ کل کشور و با حضور کارشناسان استان ها و دستگاه های اجرایی برگزار شد، اضافه کرد: ارزیابی میزان پاسخگویی مسئولان و مدیران دستگاه های اجرایی، تضمین و تحکیم پاسخگویی و واگذاری اختیارات لازم به مدیران در انتخاب نهادهای لازم از اهم این ویژگی هاست.
وی گفت: بازبینی و احصای شاخص های عملکرد، هزینه یابی برنامه ها و مدیریت فرآیندهای بودجه ریزی، از شاخص ترین مراحل بودجه ریزی مبتنی بر عملکرد است.
** بودجه سال 1396 و لایحه برنامه ششم توسعه
براساس بخشنامه بودجه سال 1396 کل کشور، بودجه سال آینده باید با توجه به سیاست های اقتصاد مقاومتی و رویکرد رشد «درونزا»، «برونگرا»، «دانش بنیان»، «عدالت محور» و «مردمی» در دستگاه های اجرایی تدوین و به سازمان برنامه و بودجه کشور ارسال شود.
با وجود آغاز بودجه نویسی برای سال آینده در دستگاه های اجرایی، هنوز لایحه برنامه ششم توسعه به عنوان یک برنامه میان مدت که سال آینده، نخستین دوره اجرای آن خواهد بود، در مجلس شورای اسلامی تصویب نشده است.
«ایرج ندیمی» مشاور رییس سازمان برنامه و بودجه گفت: دولت قصد دارد در زمان قانونی یعنی تا نیمه آذرماه، لایحه بودجه سال آینده را به مجلس شورای اسلامی تقدیم کند و از این رو لازم است لایحه برنامه ششم توسعه هرچه زودتر تصویب شود.
این نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی با یادآوری فرآیند زمانبر بررسی لایحه برنامه ششم در مجلس و شورای نگهبان افزود: انتظار می رود رسیدگی به برنامه ششم در این دو نهاد تا پایان آبان ماه پایان یابد تا دولت بتواند لایحه بودجه سال آینده را بر مبنای سیاست های مندرج در آن تنظیم کند.
در همین رابطه یازدهم مهرماه امسال کلیات لایحه برنامه ششم توسعه با اکثریت آرا در کمیسیون تلفیق مجلس تصویب شد و به گفته محمد خدابخشی سخنگوی این کمیسیون، کمیسیون تلفیق تلاش دارد با بررسی پیشنهادهای نمایندگان، جزئیات لایحه برنامه ششم توسعه را هر چه سریع تر بررسی کند.
