ظهر روز سه‌شنبه (۶ مهر) همزمان با روز جهانی گردشگری که بازدید از موزه‌ها و کاخ‌موزه‌های زیر نظر سازمان میراث فرهنگی و گردشگری رایگان بود؛ سقف کاخ اصلی نیاوران در مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران برای چند دقیقه باز شد.
رحمت‌الله رئوف، مدیر مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران درباره‌ی علت باز نکردن مداوم این سقف که از ابتدای ساخت کاخ با این مجموعه همراه بوده است، گفت: بنا به دلایل گوناگونی مانند آلودگی هوا و گرد و غبار ناشی از این آلودگی، امکان باز کردن دائم سقف مجموعه را نداریم. همچنین از سوی دیگر فعل و انفعالات شیمیائی در هر باز و بسته شدن سقف نیز می‌تواند موثر باشد.
او با تاکید به این‌که در سال دو تا سه بار و در مواقع خاصی این سقف باز می‌شود، گفت: امکان باز کردن این سقف را به طور دائم نداریم، چون می‌تواند آسیب زا باشد.
سقف بازشونده نیاوران پیش از این تعمیر شده بودسمیه آقازمانی، معاون فنی و اجرایی مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران نیز در این زمینه گفت: اگر بخواهیم سقف را به طور دائم باز کنیم گرد و غبارهای موجود در فضا روی اشیاء می‌نشیند و آثار دچار خطرهای بیولوژیکی می‌شوند، چون ساختمان در میانه‌ی یک باغ قرار دارد.
او با بیان این‌که سقف بازشونده کاخ نیاوران پیش از این تعمیر و بازسازی شده است و اگر قرار باشد در روز چند بار این سقف باز و بسته شود ممکن است دچار آسیب شود. سقف این بنا در دوره‌ی پهلوی برای استفاده‌ی هر روزه ساخته نشده و هر روز باز و بسته نمی‌شده است.
وی بیان کرد: این سقف که همزمان با ایجاد معماری کاخ اصلی ساخته شده، برای نشان دادن آسمان بوده است و در واقع به شکل یک سرسرا در ورودی طراحی و اجرا شده است.
او اضافه کرد: حیاط همه‌ی فضاها در قدیم دارای هشتی بوده‌اند، باز شدن سقف کاخ نیاوران نیز نشات از تلفیق سنت و مدرنیته در این بناست.
به گفته آقازمانی، طراح همه‌ی فضای کاخ اصلی فروغی بوده و اجرای سازه در آن زمان توسط شرکت فرمانفرمایان انجام شده است.
وی همچنین تاکید کرد: محسن فروغی به عنوان پیشتاز استفاده از نور طبیعی در معماری، معمار کاخ اختصاصی نیاوران بود، بنابراین با الهام از این سبک، برای این کاخ سقف متحرک و بازشویی طراحی کرد که علاوه بر زیبایی و تهویه هوای آن ، در مواقعی نور کاخ را نیز تأمین می‌کرد.
او درباره این سازه توضیح داد: سازه اصلی روی سقف متحرک کاخ اختصاصی نیاوران از نوع شیروانی آلومینیومی و دارای تابلو فرمان الکترو مکانیکی سه فاز با کنتاکتورهای قدرت و همچنین مجهز به سیستم کنترل فاز جهت جلوگیری از دو فاز شدن سیستم موتور گیربکس ( جعبه دنده ) و سوختن سیم پیچ الکترو موتور است . این سازه علاوه بر داشتن اهرم دستی، مجهز به فیوزهای مینیاتوری سه فاز جهت روشن و خاموش شدن و همچنین دکمه های شروع(start) و توقف stop) ( جهت فرمان دادن به سقف برای باز و بسته شدن است. همزمان با روشن شدن الکترو موتور ۳۸۰ ولتی سقف ، سقف از وسط به دو نیم باز می شود و روی ریل های ثابت حرکت می‌کند . علاوه بر داشتن دکمه توقف , این ریل مجهز به فاینال سوئیچ هایی در ابتدا و انتهای خود است که به محض تماس قرقره‌های رولیک متحرک سقف به آنها ، از حرکت باز می‌ایستند.
