حضور قدرتمند ایران در اجلاس الجزایر؛ آیا فریز نفتی به سرانجام خواهد رسید

به گزارش خبرنگار ایران اکونومیست؛ مجمع بین‌المللی انرژی در برنامه منتشر شده از نشست الجزیره اعلام کرد که وزیر نفت کشورمان سه‌شنبه ششم مهر ماه در نخستین نشست تخصصی این رویداد سخنرانی خواهد کرد. پیش از زنگنه وزیر نفت کشورمان، نورالدین بوطرفه وزیر انرژی الجزایر با سخنرانی خود این نشست را افتتاح خواهد کرد.
محمد بارکیندو دبیر کل اوپک، فاتح بیرول رئیس مجمع بین‌المللی انرژی، ژیانگشنگ سان دبیر کل مجمع انرژی، سخنرانان اصلی نشست یاد شده و انس خالدالصالح سرپرست وزارت نفت کویت، الکساندر نواک وزیر انرژی روسیه، خالدالفالح وزیر انرژی، صنعت و منابع معدنی عربستان، اولوخیو دل‌پینو وزیر نفت ونزوئلا، پاتریک پویان مدیر عامل توتال و مایک‌ مولر معاون معاملات نفت شرکت شل از دیگر حاضران در این نشست خواهند بود.
مجمع بین‌المللی انرژی(International Energy Forum) بزرگترین محل گردهمایی وزیران انرژی کشورها است و ٩٠ درصد عرضه و تقاضای نفت و گاز جهانی از سوی آنها انجام می‌شود.
اولین گام در این باره فریز نفتی ماه آوریل ۲۰۱۶ برداشته شد، تولید کنندگان مهم نفت در دوحه پایتخت قطر گردهم آمدند تا در خصوص تثبیت(فریز) سطح تولید نفت در ژانویه سال 2016 به توافق برسند.
در این نشست علاوه بر چهار کشور عربستان، قطر، روسیه و ونزوئلا که در نشست قبلی نیز حضور داشتند کشورهای نیجریه، عمان، امارات متحده عربی، الجزایر، آنگولا، جمهوری آذربایجان، کلمبیا، اکوادور، مکزیک، اندونزی، عراق، قزاقستان و کویت نیز شرکت کردند.
ایران ابتدا تصمیم گرفت که نماینده خود را به این اجلاس اعزام کند، اما بعد از تصمیم قبلی خود برای اعزام نماینده ای به نشست دوحه صرف نظر کرد.
وزیر نفت درباره حضور نیافتن نماینده ایران در این نشست گفت: «ما به این نتیجه رسیدیم که نشست دوحه برای کسانی است که می خواهند طرح فریز نفتی را امضا کنند و اگر می خواستیم نماینده ای از ایران در این نشست حضور داشته باشد، برای این بود که حمایت خود را از این طرح نشان دهیم، اما از آن جا که قرار نیست ایران این طرح را امضا کند، بنابراین ضرورتی برای حضور نماینده ایران در این نشست وجود ندارد.»
در آن زمان ایران در شرایط خوبی برای تولید و فروش نفت نبود و بنابراین عجیب به نظر نمی رسید که رویه فریز نفتی را مورد تایید قرار دهد.
اما نشست مجمع جهانی انرژی برای جهان به جهت حضور ایران در این نشست از اهمیت ویژه ای برخوردار است به همین دلیل وزیر نفت در این اجلاس حضور می یابد. 
در همین زمینه خبرگزاری‌های بین المللی از جمله رویترز و بلومبرگ به صورت گسترده‌ای خبر حضور زنگنه در اجلاس الجزایر را پوشش دادند.
خبرگزاری رویترز می‌نویسد ایران نشانه‌های مثبتی ارسال کرده است که احتمال احیای مذاکرات پیرامون «فریز نفتی» را افزایش می‌دهد.
خبرگزاری بلومبرگ با اشاره به خبر حضور زنگنه در اجلاس الجزایر گزارش داد که محمد بن صالح الساده وزیر نفت قطر هشتم اوت اعلام کرد که عربستان، بزرگترین صادرکننده نفت جهان، در حال کار برای ایجاد موازنه مجدد در بازار عرضه و تقاضای نفت است و این موضوع در اجلاس غیر رسمی اعضای اوپک و غیر اوپک در الجزایر بررسی خواهد شد.
ایران از زمان تحریم ها، تولید روزانه نفت خود را با ۸۵۰ هزار بشکه افزایش به حدود سه میلیون و 850 هزار بشکه در روز رسانده است.
بلومبرگ می نویسد که از زمان اعلام جلسه اعضای اوپک در الجزایر، قیمت نفت حدود 10 درصد افزایش یافته است.
اما رئیس سابق اداره بررسی‌های بازار نفت وزارت نفت با تشریح فرمول موفقیت طرح فریز نفتی در نشست الجزایر می گوید: هر قدم درستی که امروز سه کشور ایران، عربستان و روسیه بر دارند از ثمرات پر قدرت آن بعد از سال ۲۰۲۰ بهره‌مند خواهند شد.
محمد صادق معماریان در گفت و گویی اظهار کرد: نخست در خصوص سیاست فریز نفتی در اجلاس دوحه در ماه آوریل باید اذعان کرد که اگر چه این سیاست به اهداف از پیش تعیین شده نرسید، اما اثرات قیمتی قوی بر جای گذاشت و توانست قیمت‌ها را از محدوده ۲۷ دلار به بالای ۴۰ دلار در بشکه رسانده و بازار نفت را از بحران فوری قیمتی رها کند؛ بنابراین بر خلاف آنچه که ادعا می¬‌شود، آن نشست بسیار موفقیت آمیز بود اگر چه به اهداف سیاستی خود به طورکامل دست نیافت.
وی درباره تلاش‌های اخیر برای فریز با محوریت اجلاس الجزایر گفت: ظاهرا عربستان اعلام کرده است که اگر ایران اقدام به افزایش تولید بیش از سطح فعلی ۳٫۶ میلیون بشکه در روز نکند این کشور حاضر است در فریز نفتی شرکت کرده و سطح تولید فعلی ۱۰٫۶۳  میلیون بشکه در روز خود را تا سطح تولید ثبت شده در ژانویه یعنی ۱۰٫۲  میلیون بشکه در روز کاهش دهد.
این کارشناس ارشد بازار نفت ادامه داد: از نظر فنی تیم‌های کارشناسی دو کشور به همراه کارشناسان سازمان اوپک در حال حاضر در شهر وین مشغول مذاکره هستند و قطعا به فرمول مرضی‌الطرفینی دست پیدا خواهند یافت.
وی اضافه کرد: اما اگر بخواهیم بر طبق سوابق توافقات که در مقاطع مختلف تاریخی تابعی از فاکتورهای زمان خود بوده‌اند، پیشنهادی ارائه دهیم می‌توان فرمولی بر اساس سطح تولید دو کشور ارائه کرد.
معماریان توضیح داد: به این صورت که اگر قرار باشد ایران از اختلاف تولید فعلی‌اش برابر ۳٫۶ میلیون بشکه در روز تا سطح تولید بیش از چهار میلیون بشکه در روز در قبل از تحریم‌ها گذشت کند، عربستان نیز باید لااقل دو برابر این مقدار از سطح تولید حداکثر فعلی‌اش برابر ۱۰٫۶۳ میلیون بشکه در روز بکاهد و بر این اساس می‌طلبد که تولید عربستان به سطح ۹٫۸ میلیون بشکه در روز برسد.
وی تصریح کرد: اما اگر موضوع را از زاویه شرایط سیاسی جاری بررسی کنیم، باید اذعان کرد که هرگونه حرکت مثبت دو کشور در تصمیم گیری فارغ از فشارهای بیرونی، یک قدم به جلو تلقی خواهد شد و در این میان مسئولیت عربستان بدلیل نقش تاریخی این کشور در مدیرت بازار نفت بیشتر است.
مدیر سابق اداره بررسی‌های بازار نفت وزارت نفت افزود: این سیگنال آغاز حرکتی در راستای به دست گرفتن کنترل مجدد بازار نفت توسط بازیگران اصلی اوپک از یک سو و امکان تصحیح روابط فی‌مابین را از سوی دیگر فراهم خواهد کرد.
وی تاکید کرد: در حقیقت کشورهای اصلی تولید کننده نفت چه عضو اوپک و چه غیر اوپک چاره‌ای جز به دست گرفتن فرمان تحولات در بازارهای جهانی نفت را ندارند.
معماریان با بیان اینکه در بطن این حرکت دستاوردهای با ارزش دیگری را نیز می توان برای طرفین متصور بود، گفت: اولا همانگونه که اشاره شد، از این الگو می‌توان برای حل سایر موضوعات مورد مناقشه بین دو کشور ایران و عربستان بهره گرفت و ثانیا در موضوع قراردادهای نفتی که یکی از مهمترین اهداف شخم زدن منطقه به دست غربی‌هاست، می‌توان ورودی هماهنگ درجهت تعیین محدوده امتیازات قابل واگذاری به شرکت‌های چند ملیتی نفتی داشت.
وی ادامه داد: ثالثا به کشور روسیه که علیرغم بازیگری بسیار به موقع متاسفانه با افزایش تولید بشکه به بشکه خود، تا آخرین دقایق به دنبال امتیازات مقطعی در بازار است، می‌توان نشان داد که دستاوردهای این نشست بسیار فراتراز امتیازات مقطعی مورد نظر آن کشور خواهد بود.
از  نظر وی، هر قدم درستی که امروز سه کشور ایران، عربستان و روسیه بر دارند از ثمرات پر قدرت آن بعد از سال ۲۰۲۰  بهره‌مند خواهند شد.
بسیاری از کارشناسان بین المللی حوزه نفت معتقدند که نشست های حاشیه ای اجلاس الجزایر به جهت حضور جدی ایران و مساعد شدن شرایط ایران در تولید در خصوص فریز نفتی به نتایج راضی کننده ای برای همه اعضا از جمله عربستان که هیچ گاه با سایر کشورهای تولید کننده هماهنگ نبود، منجر خواهد شد.