ابهام‌ در‌ مرز بین‌ توهین‌ و نقد به‌ رییس‌ جمهور

به گزارش ایران اکونومیست به نقل از خبرگزاری خانه ملت؛ بعد از گفت و گوی تلویزیونی رئیس جمهور با مردم، نقدها و اظهارات زیادی علیه دولت شکل گرفت و این مسئله تا جایی پیش رفت که دولتی که به آزادی بیان و پذیرش انتقاد اعتقاد داشت دست به شکایت زد. در این بین معاون حقوقی رئیس جمهور درباره توهینهای اخیر به حسن روحانی گفت: یکی از علل هجمه شدید یکی دو هفته اخیر به خصوص بعد از گفتگوی رئیس جمهور با مردم، علیه او و اهانت و هتاکی بی سابقه متاسفانه از سوی برخی روحانیون که لباس اخلاق و پیامبر را پوشیده اند و پیشتاز شکستن حریم اخلاق شده اند، صبوری و بردباری رئیس جمهور بود.
 
مجید انصاری ادامه داد: آنها منتظر بودند رئیس جمهور عصبانی از این همه بی مهری، در تلویزیون اعتراض کنند. ولی متانت و صبوری رئیس جمهور در این گفتگو، آنها را عصبانی کرد. این باعث هجمه بی سابقه به رئیس جمهور شد. شاید رئیس جمهور حق داشته باشد از حقوق شخصی خود بگذرد ولی معاون حقوقی، دادستان و مدعی العموم حق ندارند از حقوق عمومی مردم بگذرند. توهین به رئیس جمهور، توهین به رای و انتخاب مردم است. عده ای دوست نداشتند ایشان رئیس جمهور باشد و پس از انتخابات، در قالب مهری و توهین و هتاکی به ایشان هجمه می کنند.
 
وی گفت: توهین به رئیس جمهور جرم آشکار است و برخورد با جرم آشکار، نیاز به شکایت ندارد. مدعی العموم وظیفه دارد راسا و شخصا ورود کند. اگر کسی کوچکترین اهانتی به ساحت مقام معظم رهبری کردند، بلافاصله در قوه قضاییه اقدام قانونی شده. انتظار می رود درباره قوه مجریه نیز اقدامات قانونی لحاظ شود. وقتی هتک حرمت به شخص رئیس جمهور بر می گردد انتظار داریم قوه قضاییه اهتمام داشته باشد. ما هم حتما طرح شکایت می کنیم. درباره توهین های آشکار علیه رئیس جمهور از سوی برخی روحانیون، دیروز به واحد ذیربط تاکید کردم طرح شکایت به دادگاه ویژه روحانیت شود. نباید احساس شود کشور بی قانون است. هرج و مرج حقوقی زیبنده کشور و نظام ما نیست.
 
انصاری در ادامه سخنانش گفت: اگر در کشور احساس شود برخی مصونیت تبعیض آمیز غیرقانونی دارند، طبیعی است شاهد هرج و مرج خواهیم بود.
 
بر همین اساس با برخی نمایندگان مجلس گفت و گوی ترتیب دادیم تا مشخص شود آیا ماده 609 شامل اظهارات اخیر علیه رئیس جمهور می شود یا خیر. پورمختار تاکید دارد قانون تجویز نمی کند مدعی العموم ورود کند اما کاظمی بر این باور است که حتی اگر روحانی از شکایت بگذرد نباید مدعی العموم پرونده را بسته اعلام کند. در این بین نوروزی بر اساس شناختی که از روحانی دارد می گوید او هرگز دست به شکایت نمی زند چرا که شرح صدر وسیعی دارد.
 
در ادامه گفت و گو کامل نمایندگان را بخوانید:
 
 
 
پورمختار:قانون مجازات اسلامی تجویز نمی کند مدعی العموم به توهین رئیس جمهور ورود کند
 
محمدعلی پورمختار در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری خانه ملت در این باره که توهین به رئیس جمهور مشمول ماده 609 قانون مجازات می شود یا خیر توضیح داد: در ابتدا باید تفاوت توهین و نقد را بررسی کنیم، به طور مثال در صحن علنی نماینده ای که طرفدار دولت است در انتقاد به طرحی عنوان می کند نمی خواهم رئیس جمهور را به دروغگویی متهم کنم، آیا باید این را توهین دانست؟
 
نماینده مردم کبودرآهنگ و بهار در مجلس دهم شورای اسلامی ادامه داد: در قانون مجازات اسلامی مصادیق  توهین آمده که نوعا برگرفته از عرف جامعه است، با این حال تاکید دارم که نباید در جامعه اسلامی ادبیات توهین وجود داشته باشد این مسئله نه تنها در خصوص مسئولان عالی رتبه بلکه برای همه افراد باید رعایت شود چرا که دور از اخلاق اسلامی است.
 
وی ادامه داد: اما باید بین توهین و نقد تفاوت قائل شد و از سوی دیگر مسئولان سطح تحمل خود را در برابر انتقادات بالا ببرند هر کسی می تواند از مسئولان اجرایی انتقاد کند اما نباید به فوری به سمت طرح شکایت رفت.
 
این نماینده با بیان اینکه دولت یازدهم با شعار آزادی بیان روی کار آمد گفت: در شرایطی که روحانی به آزادی بیان تاکید می کند، نباید انصاری برخلاف مشیء رئیس جمهوری با ظن اینکه توهینی صورت گرفته است، به سمت طرح شکایت بروند و باعث بسته شدن فضا شود.
 
پورمختار تاکید کرد: بنابراین هر دو طرف که منتقد و چه دولت باید مسائل و اخلاق اسلامی را رعایت کنند.
 
وی در خصوص ورود مدعی العموم در پیگیری توهین به روحانی بدون طرح شکایت گفت: ماده 609 قانون مجازات اسلامی چنین تجویزی نمی کند که مدعی العموم به هر مقامی که توهین شد ورود کند، بلکه باید شکایتی مطرح شود. به طور مثال اگر به من نماینده نوعی توهین شود تکلیفی بر مدعی العموم نیست.
 
عضو کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: مدعی العموم تکلیفی ندارد که بدون طرح شکایت به توهین به روسای قوا بدون طرح شکایت ورود کند، بلکه باید اجازه دهیم آزادی بیان که از آن حمایت می کنیم مخدوش نشود و با ورود مدعی العموم و قوه قضاییه کار را سخت تر نکنیم.
 
 
 
کاظمی: توهین کنندگان به روحانی تحت تعقیب قرار گیرند
 
محمد کاظمی در گفت و گو باخبرنگار خبرگزاری خانه ملت با اشاره به توهین های اخیر به رئیس جمهور اظهار داشت: بر اساس ماده 609 قانون مجازات اسلامی توهین به مقاماتی مانند رئیس جمهور و نماینده مجلس مجازات دارد و افراد توهین کننده قابل تعقیب هستند.
 
نماینده مردم ملایر در مجلس دهم شورای اسلامی ادامه داد: همچنین در همین زمینه استفساریه در مجلس شورای اسلامی وجود دارد که درآن آمده است اگرالفاظی به کار گرفته شود که دلالت صریح به توهین واهانت ندارد اما عرفا مردم آن را اهانت بدانند، اهانت تلقی می شود.
 
وی اظهار داشت: در سال 64 در هیات عمومی دیوان مدیریت کشور رای صادر شد که برای همه قضات لازم الاعتبار است که بر اساس آن اهانت و توهین به مقامات جنبه عمومی دارد و حتی اگر شخص مورد توهین اعلام رضایت کند و از شکایت انصراف دهد دستگاه قضا باید توهین کننده را تعقیب کند.
 
این نماینده به استناد بند 14 اصل 3 قانون اساسی گفت: در این قانون اساسی به امنیت قضایی و تساوی در مقابل قانون تاکید شده است و تحقق تساوی را برعهده قوه قضاییه قرار داد. بنابراین باید توهین کنندگان تحت تعقیب قرار گیرند تا افراد مورد توهین در امنیت باشند.
 
کاظمی تاکید کرد: از مقامات قضایی درخواست داریم که به تکلیف قانونی خود عمل کنند و افراد توهین کننده را که به طور شفاف به دومین مقام رسمی کشور توهین کردند را تحت تعقیب قرار دهند و ثابت کنند همه مردم در مقابل قانون برابرند.
 
عضو هیات رئیسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: از آنجایی که برخی توهین کنندگان به رئیس جمهور، روحانی هستند از دادگاه و دادستان ویژه روحانیت می خواهیم که در این زمینه اقدام قانونی انجام دهند.
 
 
 
نوروزی: شرح صدر روحانی وسیع است و شکایت نمی‌کند
 
حسن نوروزی در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری خانه ملت با اشاره به توهین های اخیر به رئیس جمهور، در خصوص مرز توهین و نقد گفت: مرز توهین و نقد کاملا مشخص است البته توهین براساس عرف در جامعه تعیین می شود اما مواردی چون توهین تلفظی یا عملی، تخریب طرف مقابل را توهین می دانیم.
 
نماینده مردم رباط کریم و بهارستان در مجلس دهم شورای اسلامی ادامه داد: اما نقد به صحبتی گفته می شود که عملکرد یا کارکرد و رفتار طرف مقابل را بررسی می کند بنابراین هر نقدی توهین نیست و نباید برداشت اشتباه و غلطی رخ دهد.
 
وی گفت: با این حال در واکنش به صحبت هایی که بر خلاف نظر دولت انجام شده، انصاری بیان داشته که شکایتی انجام می دهد، اگر بنده قاضی پرونده بودم وکلای دو طرف را می خواستم تا مشخص شود توهینی صورت گرفته یا تنها نقد بوده است.
 
نوروزی تاکید کرد: البته با شناختی که بنده از آقای روحانی از قبل از پیروزی انقلاب اسلامی دارم تصور می کنم رئیس جمهور شکایتی طرح نکند، چرا که شرح صدر او بیشتر از حد تصور است.
 
عضو هیات رئیسه کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی در خصوص استفاده از ماده 609 قانون مجازات اسلامی و ورود مدعی العموم به این ماجرا گفت: تا زمانی که مشخص نشود صحبت ها و سخنرانی ها توهین تلقی می شود یا نقد نمی توان گفت ماده 609 و ورود مدعی العموم ممکن است یا خیر.