رکورد 50 ساله تولید گندم در کرمان امسال شکسته شد اما روند تولید، خرید و فروش این محصول راهبردی همچنان با چالش هایی روبرو است.
کد خبر: ۱۱۸۷۳۹
به گزارش ایران اکونومیست؛ از گذشته دور کشاورزان کرمانی همواره در تلاش بودند تا بتوانند سهمی در خودکفایی گندم کشور داشته باشند و این مهم برای اولین بار در دولت یازدهم، با تحویل بیش از 204 هزار تن گندم به سیلوهای کل استان، رقم خورد.
بیش از 318 هزار تن گندم در شمال و جنوب استان کرمان تولید شده و این تولید کم سابقه با مشکلاتی نیز همراه بوده است که بررسی دقیق آنها می تواند تشویق کشاورزان و افزایش چشمگیر تولید را به همراه داشته باشد.
مدیرکل شرکت غله و خدمات بازرگانی استان کرمان روز سه شنبه اظهار کرد: خرید تضمینی گندم یکی از اقدامات قابل توجه دولت در حمایت از گندم کاران است.
مجید نژادبیگلری با بیان اینکه مشکلات کشاورزان بر کسی پوشیده نیست گفت: خرید تضمینی یک نمونه از این حمایت هاست چرا که دولت به شدت پیگیر مشکلات کشاورزان است و در هر سری از خرید تضمینی حداقل 10 درصد افزایش قیمت را برای تشویق گندم کاران لحاظ می کند.
وی در پاسخ به پرسش ما درباره تاخیر در پرداخت بهای گندم به کشاورزان بیان کرد: وقتی کشاورز گندم خود را به سیلو تحویل می دهد، اطلاعات کشاورز در قالب سی دی، در ساعت هشت صبح روز بعد برای واریز بهای گندم به بانک مربوط تحویل داده می شود.
وی با اشاره به اینکه تا 2 سال قبل همزمان با تحویل گندم به سیلو، بهای آن هم پرداخت می شد گفت: در صورتی که کشاورز تمامی مدارک خود از جمله شماره حساب، اطلاعات شخصی و معرفی نامه سازمان جهاد کشاورزی را ارائه کرده باشد، در نهایت 2 تا 3 هفته بعد، بهای گندم را دریافت می کند.
مدیرکل شرکت غله و خدمات بازرگانی استان کرمان تصریح کرد: در حال حاضر روند پرداخت بهای گندم بیشتر از سه هفته طول نمی کشد و افرادی هم که در دریافت بهای گندم خود دچار مشکل می شوند، مدارک خود را به طور کامل تحویل نداده اند و تا زمانی که این اطلاعات را کامل نکنند بانک نمی تواند پولی به آنها پرداخت کند.
وی با اشاره به اینکه امسال بیشترین میزان تولید گندم را داشتیم بیان کرد: تا این لحظه بیش از 204 هزار تن گندم به سیلوهای استان تحویل داده شده است.
وی گفت: طی 50 سال گذشته تاکنون این میزان گندم در استان کرمان تولید و خریداری نشده است و این یک رکورد تاریخی در تولید گندم استان کرمان است .
رئیس مجمع گندم کاران استان کرمان و عضو هیات اجرایی بنیاد گندم کشور هم گفت: اگر امروز مشکلات زیرساختی را در بحث تولید گندم حل نکنیم، یک سال خودکفا هستیم و یک سال هم مجبور می شویم 40 درصد گندم را از خارج کشور تهیه کنیم.
قاسم سالاری تصریح کرد: ما چهار دوره خودکفایی کوتاه داشتیم که ناشی از بارندگی و تغییرات اقلیمی بود ولی این تولید پایدار نیست.
وی افزود: تولید پایدار آن است که ما روش های نوین کشاورزی را همراه با تحقیقات عمیق علمی اجرا کنیم.
وی بیان کرد: امروز در حوزه تحقیقات بسیار ضعیف عمل می کنیم و اگر تحقیقات وارد عرصه تولید بذر مرغوب و غیره نشود، هیچ پیشرفتی نمی کنیم.
رئیس مجمع گندم کاران استان کرمان با اشاره به اینکه برای تولید هر کیلوگرم گندم یکهزار و 500 لیتر آب مصرف می شود گفت: با این روش آبیاری، فقط به آب کشور ضربه می زنیم.
وی تصریح کرد: تنها راه پیش روی ما این است که سیستم های نوین آبیاری با جغرافیای خاص منطقه را پیاده کنیم و نسخه پیچیده شده در کشورهای اروپایی در استان کرمان کارایی ندارد بلکه ضرر هم خواهد داشت.
سالاری افزود: در حال حاضر مسئولان تصمیم گرفتند سیستم 'نوار تیپ' را که نوعی از آبیاری قطره ای است در مزارع تولید گندم اجرا کنند و تا این لحظه، درستی استفاده از نوار تیپ به صورت کامل برای ما اثبات نشده است.
وی گفت: یکی از مشکلات ما بحث ماشین آلات و ادوات کشاورزی است به عنوان مثال، امروز سطح زیر کشت دانه های روغنی را افزایش داده ایم ولی دستگاهی که بتواند این محصول را برداشت کند، نداریم.
وی با بیان اینکه گندم استان هم دچار این مشکل است افزود: در استان کرمان 2 میلیون و 500 هکتار گندم آبی و چهار میلیون و 500 هکتار گندم دیم داریم و در هر هکتار سه تن و 200 کیلوگرم گندم تولید می کنیم که این تولید برای ما شایسته نیست.
رئیس مجمع گندم کاران استان کرمان خاطرنشان کرد: اگر توسعه پایدار را در تولید گندم لحاظ کرده بودیم نه تنها تولید را افزایش داده بودیم بلکه هیچ نیازی به کشت دیمی گندم نداشتیم.
وی گفت: تاکنون در کرمان سه روش آبیاری نوین اجرا شده که هر سه روش غلط از کار درآمد و فقط مقروض کردن بیش از پیش کشاورزان به بانک ها را به همراه داشت.
وی با بیان اینکه تاکنون در بحث آبیاری، آزمون و خطاهای زیادی داشته ایم افزود: قرار شده که سازمان جهاد کشاورزی بودجه ای را برای کاشت سه هزار هکتار گندم به روش نواری (قطره ای) اختصاص دهد که ببینیم کارکرد این روش در استان به چه شکل خواهد بود.
سالاری گفت: ما در بحث نگهداری گندم مشکل خاصی نداریم و ظرفیت سیلوها جوابگوی تولید گندم استان است.
وی تاکید کرد: با طرح خرید گندم در نقطه صفر تولید، بسیاری از مشکلات کشاورزان همچون حمل و نقل مرتفع شده است که امیدواریم کل استان را پوشش دهد.
وی افزود: تاخیر در پرداخت بهای گندم به کشاورزان باعث شده که عده ای از کشاورزان به کشت های دیگری روی آورند و در نهایت متضرر شوند.
عضو شورای راهبردی آب کشور تصریح کرد: اصلاح الگوی کشت، همراه با قانون حمایتی الگوی کشت جواب می دهد چرا که اعلام شد در ارزوئیه هندوانه کاشته نشود و به دلیل نبود اهرم قانونی مناسب، باز هم شاهد کشت این محصول بودیم.
وی بیان کرد: وقتی قیمت محصول بالا برود، بیش از 50 درصد سود را دلال ها به جیب می زنند اما زمانی که قیمت کاهش پیدا کند همین دلال ها یک درصد هم به کشاورز نمی دهند و تمام سود را خودشان برمی دارند.
سالاری گفت: به نمایندگی از گندم کاران از تلاش های دولت برای خرید تضمینی گندم تشکر می کنم اما دولت می تواند کارهای بزرگتری را برای افزایش تولید و حمایت از کشاورزان انجام دهد چرا که 13 سال قبل قیمت گندم از قیمت فعلی بیشتر بود و امروز گندم کاران 30 درصد فقیرتر از گذشته هستند.
وی با بیان اینکه گندم کاران استان حتی برای خرید بذر و انجام امور کشت خود دچار مشکل نقدینگی هستند عنوان کرد: بارها پیشنهاد کردم دولت برای گندم کاران یک کارت اعتباری اختصاص دهد که کشاورز بتواند بدون دغدغه مالی کشت خود را انجام دهد و دولت هنگام خرید گندم پول خود را بردارد.
مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی شمال استان کرمان نیز به خبرنگار ایرنا گفت: سالانه بیش از 168 هزار تن گندم در حوزه شمال استان تولید می شود که مقداری از این گندم برای خود محصولی و بذر توسط کشاورزان نگهداری و مابقی به سیلوها تحویل داده می شود.
فریدون آهنگری افزود: رقم های یاواروس، چمران، البرز، روشن، امید، ارگ، پیشتاز و میهن در استان کرمان کشت می شود.
وی گفت: قیمت تمام شده بر اساس خرید تضمینی برای ارقام نان 12 هزار و 700 ریال و ارقام دوروم 13 هزار ریال است .
وی اظهار کرد: خرید و فروش گندم تولیدی پس از برداشت توسط شرکت غله بر اساس نرخ خرید تضمینی دولت که هر سال اعلام می شود، صورت می گیرد و کارخانه های آرد، این گندم را از شرکت غله خریداری می کنند.
وی افزود: پرداخت نکردن به موقع بهای محصول تولیدی، گرانی نهاده های کشاورزی همچون سم و کود و از همه مهمتر بحران آب در استان از جمله مشکلات و موانع تولید گندم است و در صورت رفع این موانع، پیشرفت چشمگیری در توسعه کشت گندم خواهیم داشت.
وی تصریح کرد: تسهیلات کشاورزی نیز در قالب عقود مبادله ای و به صورت یک ساله از محل اعتبارات داخلی بانک کشاورزی برای تامین هزینه های کاشت، داشت و برداشت در اختیار متقاضیان قرار می گیرد.
مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان گفت: امروز مشکل اصلی کشاورز ما بدهی بانکی است به گونه ای که بعضی از کشاورزان برای اینکه از فشار بانک خلاص شوند، کشاورزی را رها می کنند.
وی اظهار کرد: در استان کرمان از لحاظ ظرفیت سیلوها مشکلی نداریم اما به لحاظ موقعیت مکانی سیلوها دچار مشکل هستیم.
آهنگری گفت: برای کشاورز صرفه اقتصادی ندارد که بار گندم را از منطقه دور افتاده آن هم با هزینه های زیاد حمل و نقل به سیلوهای استان انتقال دهد.
وی اضافه کرد: خرید تضمینی گندم در صورتی می تواند کشاورزان را تشویق کند که در پرداخت ها تاخیر نداشته باشیم.
وی گفت: سال گذشته سطح زیر کشت گندم در شمال استان کرمان 44 هزار هکتار بود که این رقم را برای سال جاری با توجه با ثبات تولید به 43 هزار هکتار کاهش دادیم.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان نیز در گفت و گو با ایرنا اظهار کرد: امسال 150 هزار تن گندم سیلویی و بذری در جنوب کرمان تولید شد.
سید یعقوب موسوی افزود: در سال زراعی جدید نسبت به مدت مشابه سال گذشته بیش از 51 درصد افزایش تولید محصول گندم داشته ایم که انقلابی در بخش کشاورزی است.
وی گفت: امسال 36 هزار و 500 هکتار از مزارع جنوب کرمان به کشت گندم اختصاص یافته و بخشی از گندم تولیدی توسط استان های همجوار خریداری شده است.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان بیان کرد: امسال با تولید بیش از هشت هزار تن گندم بذری در این زمینه به خودکفایی کامل رسیدیم.
سطح زیر کشت گندم در شمال و جنوب استان 80 هزار و 500 هکتار است.
استان کرمان دارای 23 شهرستان است و جنوب استان با هفت شهرستان سازمان جهاد کشاورزی مستقل دارد.