دلایل هند برای انتخاب بندرچابهار ایران به جای گوادر پاکستان

به گزارش ایران اکونومیست به نقل از پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، هند جدیدترین کشوری است که قصد سرمایه گذاری در ایران را دارد و بدین منظور ماه گذشته اعلام کرد به دنبال انجام سرمایه گذاری در بندرچابهار ایران است و و به نظر می رسد موافقتنامه چابهار برای هر دو کشور از نقطه نظر اقتصاد داخلی، اقتصاد منطقه ای و روابط بین کشورهای هند و پاکستان، تاثیرات و تبعاتی خواهد داشت.
این پایگاه خبری افزود: به سه دلیل اقبال هند به بندر چابهار ایران به جای بندرگوادر پاکستان برای دسترسی به بازار آسیای مرکزی مهم است زیرا بندر گوادر در منطقه بی ثبات بلوچستان پاکستان واقع شده که ریسک‌های امنیتی در آن بالاست.
برای ایران، این موافقتنامه خبر خوبی محسوب می‌شود؛ ایران در مسیرالحاق مجدد به اقتصاد جهانی، قراردادهای تجاری را با کشورهای فرانسه، ایتالیا، چین و کره جنوبی امضا کرده و قرارداد جدید، یک قرارداد قابل توجه دیگر در این مسیر تلقی می‌شود.
این قرارداد همچنین بخشی از برنامه «نارندرا مودی» برای ارتقای روابط اقتصادی و استراتژیک هند در عرصه بین‌المللی است. این قرارداد به هند اجازه خواهد داد تا یک مسیر ترانزیتی به افغانستان و آسیای میانه بگشاید و علاوه بر صدور کالاهای هندی، گاز مورد نیاز هند نیز از این طریق تامین شود.
این موفقتنامه یک پیشرفت قابل توجه نه تنها برای هند بلکه برای منطقه به شمار می‌آید. همانگونه که «نیتین گادکاری» وزیر حمل و نقل هند ارزیابی کرده، توسعه این بندر موجب توسعه تجارت هند نه تنها با ایران بلکه با افغانستان، کشورهای آسیای میانه و روسیه خواهد شد.
ارسال کالاهای هندی به ایران و از آنجا به افغانستان و روسیه یکی از عناصر کلیدی این طرح است و بندر چابهار امکان دسترسی هند به افغانستان را فراهم می کند.
اما این موافقتنامه ممکن است با مخالفت هایی از جانب چین مواجه شود. پکن پیش از این قول داده که تا سال 2025 میلادی 70 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی وارد بخش پتروشیمی ایران کند و به شکلی محتاطانه به روابط نزدیک تر بین دهلی نو و کابل نگاه خواهد کرد.
هند و چین رقبای اقتصادی هم هستند و موفقیت‌های اقتصادی سال‌های اخیر چین، روابط این دو کشور را دستخوش تنش‌های بیشتری ساخته است. با توجه به این واقعیت، قراردادهای مهم ایران با هند و چین احتمالا موجب بروز اختلافاتی بین این دو رقیب آسیایی خواهد شد و تهران احتمالا باید برای برقراری موازنه بین این دو کشور به شکلی ظریف و حساب شده عمل کند.
دیگر همسایه مهمی که احتمالا این موافقتنامه بر آن تاثیر خواهد گذاشت، پاکستان، دشمن دیرین هند است؛ در واقع یکی از انگیزه‌های اصلی هند برای انعقاد این موافقتنامه دور زدن بندر گوادر پاکستان و کریدورهای ترانزیتی متصل به آن بوده است.
سه دلیل عمده برای دور زدن گوادرپاکستان وجود دارد: نخست آنکه، چین سرمایه گذاری سنگینی در بندر گوادر انجام داده؛ دوم، بندرگوادر در منطقه بی ثبات بلوچستان پاکستان واقع شده که ریسک های امنیتی در آن بالاست و سوم آنکه، هر راهی برای خودداری از دادن پول به پاکستان و درعین حال تداوم پیگیری اهداف اقتصادی ترانزیتی از نظر رهبران هند، یک اقدام دارای منفعت است.
بنابراین این موافقتنامه به هند کمک خواهد کرد تا بدون باج دادن به پاکستان و چین، روابط خود با افغانستان را ارتقا بخشد. از چند نظر این یک پیروزی مهم برای هند محسوب می شود.
در واقع، مشخص است که موافقتنامه چابهار بین ایران و هند برای هر دو کشور از نظر تجاری بسیار پرمنفعت است و موجب افزایش روابط تعدادی از کشورهای منطقه خواهد شد اما از نظر ثبات منطقه‌ای، این موافقتنامه ممکن است موجب بروز تنش هایی شود و حسادت برخی کشورها را بیشتر کند.