بعد از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی در سال 57 روزهای بسیاری برای مردم حکم یوم الله را داشت. یکی از این روزها 61/3/3 بود. در این روز قسمتی از خاک پاک ایران اسلامی که مدت 20 ماه در پنجه اژدهای هفت سر نیروهای متجاوز عراقی گرفتار بود آزاد شد.
اما این آزادی چگونه حاصل شد؟
جوانان بسیاری از اقصی نقاط ایران اسلامی به واسطه نفس مسیحایی حضرت امام خمینی از آغازین روزهای تجاوز به میهن بزرگ اسلامی راهی مناطق جنگی شده و باارزش ترین ودیعه خداوند را که همانا جانشان بود در راه حفظ دین خدا به کار گرفتند.
در مورخ 59/6/31 جنگ به طور رسمی به ایران تحمیل شد و بلافاصله نبرد زمین آغاز شد و در تاریخ 59/7/1 نیروهای عراقی وارد خاک ایران شده و اقدام به تصرف مناطق مهمی از خاک ایران کردند.
اما مهم ترین هدف نیروهای متجاوز چه بود؟
سال ها بعد سرلشکر وفیق السامرایی در کتاب ویرانی دروازه شرقی مهم ترین اهداف تجاوز به ایران را اینگونه شرح می دهد:
پیشروی اصلی در منطقه عملیاتی جنوب و با هدف اشغال شهر دزفول که از اهمیت ویژه ای برخوردار است. اشغال استان خوزستان و کرانه شرقی اروندرود و شهرهای خرمشهر و آبادان.
نیروهای متجاوز با استقرار 5 لشکر مکانیزه و زرهی و دو تیپ نیروهای ویژه در جنوب در پی سرنگونی انقلاب نوپای اسلامی و در نهایت متلاشی کردن ایران اسلامی بودند.
در این سمت و با توجه به شرایط داخلی کشور و بعد از تصفیه گسترده در ارتش که از توان رزمی آن به شدت کاسته شده بود هیچ نیروی کلاسیک که آموزش کافی و وافی دیده باشد وجود نداشت.
در جنوب نیروهای عراقی اقدام به شلیک خمپاره و توپ و آرپی جی می کردند و مردم بی دفاع را آماج حملات خود قرار می دادند تنها نیرویی که در جهت دفاع از خرمشهر در منطقه حاضر بود عبارت بود از گردان تکاوران نیروی دریایی، گردان دژ از لشکر 92 زرهی اهواز، هنگ ژاندارمری آبادان تعدادی از نیروهای سپاه و بسیج مردمی و جهادگران. کثرت نیروهای متجاوز فرماندهان نظامی حاضر در منطقه را مجاب کرد که از تاکتیک جنگ شهری جهت دفع حملات ددمنشانه نیروهای متجاوز استفاده کنند.
با اجرای تاکتیک دفاع شهری نیروهای از جان گذشته ایرانی به مدت 34 روز در مقابل حداقل 5 لشکر مکانیزه و زرهی و دو تیپ ویژه گارد ریاست جمهوری عراق ایستادگی کرده و تا آخرین قطره خون از مام میهن دفاع کرده و شهدای بسیاری را به پیشگاه امام زمان و نایب بر حقش تقدیم نمودند.
در این میان نقش نیروهای بسیج مردمی بسیار پررنگ بود در حالی که نبرد در خرمشهر تبدیل به نبرد گلوله تانک با گوشت و پوست و استخوان شده بود نیروهای بسیجی از دریغ کردن جان خود هم هیچ ابائی نداشتند و با سلاح های سبک و با توجه به آشنایی به محیط شهری اقدام به دفاع از کیان میهن خود می کردند.
اهمیت این نیروها وقتی مشخص می شد که به گفته امیر دریادار دوم تکاور داریوش ضرغامی جنگ شهری دید انسان را محدود می کند و انسان نمی تواند اطراف خود را ببیند.
در جنگ تن به تن و اصولاً خانه به خانه نیاز به شناسایی کامل محیط شهری و شناسایی دقیق از محل نبرد امری ضروری و از اصول اصلی اینگونه نبردهاست.
در نهایت دفاع از خرمشهر به مدت 34 روز ادامه پیدا می کند و مدافعین خرمشهر تا آخرین قطره خون از این شهر دفاع می کنند.
در مورخ 59/8/4 خرمشهر عزیز سقوط می کند و این شهر که با رشادت کلیه نیروهای سپاهی و بسیجی و ارتش در عین ناباوری در مقابل 5 لشکر رزمی و مکانیزه و دو تیپ نیروهای ویژه استقامت کرده بود به اشغال نیروهای عراق درمی آید و خرمشهر قریب به 20 ماه در اشغال نیروهای متجاوز باقی می ماند.
جنگ در تمام محورها به شدیدترین نحو ممکن ادامه پیدا می کند و نیروهای رزمنده ایرانی موفق به پیروزی در چندین عملیات مهم می شوند که عملیات های مهم قبل از آزادسازی خرمشهر به این ترتیب بود:
عملیات ثامن الائمه در ساعت 5 صبح پنجم مهرماه 1360 با رمز «نصر من الله و فتح قریب»
عملیات طریق القدس در ساعت 30 دقیقه بامداد هشتم آذر ماه 1360 با رمز «یا حسین»
عملیات فتح المبین در ساعت 30 دقیقه بامداد دوم فروردین 1361 با رمز «یا زهرا»
بعد از عملیات فتح المبین طراحان عملیات اقدام به طراحی یکی از بزرگترین و ماندگارترین عملیات دفاع مقدس کردند که اهداف عمده آن عبارتند از:
آزادسازی خاک جمهوری اسلامی ایران از اشغال دشمن و بازپس گیری مناطق استراتژیک و شهرهای مهم مانند: خرمشهر، حمیدیه، هویزه، جوفیر و حسینیه و نورد از اشغال متجاوزان عراق. این عملیات که حدود یک ماه بعد از عملیات فتح المبین آغاز شد عملیات بیت المقدس نام گرفت شروع عملیات در مورخ 61/2/10 در ساعت 30 دقیقه بامداد و با رمز مقدس «یا علی بن ابی طالب» و پایان عملیات در مورخ 3/3/1361 بود.
در روز 61/3/3 گوینده اخبار خبری را اعلام کرد که مردم ایران اسلامی ماه ها در انتظار شنیدنش بودند خبر بسیار کوتاه بود: خرمشهر آزاد شد.
شور و شوق مردم وصف ناشدنی بود و هرکس به نوعی این شادی را با هموطنانش قسمت می کرد. در خیابان شیرینی و شربت به میمنت این پیروزی بین مردم پخش می کردند. برخی برای سلامت رزمندگان اسلام و در امان ماندن آنها از چشم زخم اسپند دود می کردند.
حضرت امام در پی آزادسازی خرمشهر که اینک خونین شهر نام گرفته بود فرمودند:
اینجانب از فرزندان اسلام و قوای سلحشور مسلح که دست قدرت حق از آستین آنان بیرون آمد و پرچم پر افتخار لااله الاالله را بر فراز آن شهر خرم که با دست پلید جنایتکاران غرب به خون کشیده شد و خونین شهر نام گرفت برافراشتند تشکر می کنم در جریان این عملیات رزمندگان شاهد برخی امدادهای غیبی بودند که ذکر یکی از آنها خالی از لطف نیست.
سرلشکر پاسدار سید یحیی رحیم صفوی می گوید:
در یک مرحله از پاتک شدید دشمن بود که به نیروهای ما از قسمت نوار مرزی به طرف شرق حمله شده بود و نیروهای ما با مقاومت زیاد می جنگیدند با این حال نیروی دشمن فشار خیلی زیادی می آورد یک مرتبه طوفان شروع شد و این طوفان باد و شن در این دشت به پا کرد که اولاً جلوی دید آنها را گرفت ثانیاً شبکه مخابرات ارتباطی آنها را به هم زد و به صورتی که ارتباطشان با فرماندهی رده بالاتر مختل شد.
از آن تاریخ 33 سال گذشته در این سالها دشمن از رشادت دلیر مردان سپاه ارتش و بسیج زخمها خورد، و از جنگ سخت ناامید گشته و کلیه توان خود را در جهت جنگ روانی به کار گرفته است. یکی از اقدامات دشمن تحت فشار قرار دادن بزرگترین اقتصاد منطقه است و این در حالی است که 37 سال از پیروزی انقلاب اسلامی می گذرد و غرب به انحای گوناگون سعی در جهت درهم شکستن اقتصاد این کشور داشته.
امضای اولین طرح تحریم آمریکا در نوامبر 1979 که توسط جیمی کارتر انجام شد که با دستورالعمل اجرای شماره 12170 ابلاغ گردید.
در آوریل سال 1980 مصوبه دیگری به شماره 12205 توسط کارتر امضا شد و در ادامه و قبل از ترک کاخ سفید مصوبه 12211 اجرایی شد.
در دوران ریاست جمهوری رونالد ریگان در ژانویه 1984 مصوبه ای تصویب شد که براساس آن هرگونه کمک آمریکا به ایران در آینده ممنوع اعلام شد.
در اوت 1986 ارسال کلیه سلاح ها و قطعات یدکی متعلق به ایران را ممنوع کرد.
سال 1987 ممنوعیت واردات نفتی و غیرنفتی از ایران تمدید شد.
سال 1988 آمریکا از مدیران منصوب خود در سازمان های جهانی مانند بانک جهانی و صندوق بین المللی پول رسماً درخواست کرد با هرگونه طرحی که مشمول استفاده ایران از منابع این سازمان ها باشد مخالفت کند.
ممنوعیت فروش تجهیزات دوگانه به ایران حاصل مصوبه اکتبر دولت جرج بوش پدر بود.
در دوره بیل کلینتون مصوبه شماره 12957 ابلاغ گردیده براساس این مصوبه هرگونه تأمین مالی اشخاص آمریکایی برای توسعه طرح های نفتی ایران ممنوع شد.
مصوبه بعدی به شماره 12959 در جهت تجدید تمام تحریم های قبلی به تصویب رسید.
تصویب طرح داماتو و اجرایی شدن آن دشمنی آشکار غرب با ایران اسلامی را بر همگان ثابت کرد. در حقیقت قانون داماتو نتیجه فشار لابی صهیونیستی آیپک بود که به کنگره ارائه شد.
و در نهایت تحریم های ظالمانه یک و چندجانبه آمریکا و شورای امنیت سازمان ملل همگی در جهت ایجاد شکاف در اقتصاد ایران طرح ریزی شد.
حضرت آیت الله خامنه ای کلید طلایی برون رفت از این شرایط را در اختیار مسئولین نظام قرار داد و همه را به ایجاد اقتصاد مقاومتی توصیه فرمودند. که در این راستا سال 90، 91، 92 و 93 به ترتیب سال جهاد اقتصادی، سال تولید ملی و حمایت از کار و سرمایه ایرانی، سال حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی. سال اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی نامگذاری فرمودند.
اقتصاد ایران یک اقتصاد درون زاست و طی قرون گذشته از حداقل 25 قرن پیش این شرایط در نحوه تجارت ایران با دیگر کشورها رکن اساسی نموده است.
در منطقه عمده کشورهای عرب بدون وجود نفت امکان حیات سیاسی و اقتصادی نخواهد داشت و این موضوع در تاریخ این کشورها مشهود است. قبل از کشف نفت در این کشورها بدلیل اینکه عمده این مناطق فاقد جمعیت و غیرقابل سکونت بوده اند طبعاً هیچگونه سابقه تجاری هم با سایر ملل دنیا نداشتند و عمده تجارت این کشورها با کشورهای همجوار بوده است. پس به نتیجه می رسیم که تنها کشور منطقه که در صورت به پایان رسیدن سوخت فسیلی می تواند با اتکاء به نیروی تحصیل کرده و جوان بر روی اقتصاد سایر کشورها تأثیر مثبت گذاشته و به طبع آن نقش بی بدیل در اقتصاد جهان ایفا کند ایران است. در حال حاضر وابستگی بودجه برخی کشورهای عرب به نفت سالیانه به حدود 90 درصد می رسد که نوسانات قیمت نفت به اقتصاد این کشورهای تک محصولی ضربات هولناکی وارد خواهد کرد و منجر به آشفتگی بیشتر در اقتصاد جهانی خواهد شد.
هرچند عقلای غرب به این نتیجه رسیده اند که ایران از نظر اقتصادی و سیاسی باثبات ترین کشور در یک نقطه پرآشوب و مهم دنیاست اما لازم است این حقیقت به صورت آشکار و علمی در جوامع علمی و اقتصادی به بحث گذاشته شود تا همگان بدانند ایران اسلامی در تمام زمینه ها نقش مهمی در معادلات جهان دارد.
دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق تجارت بین الملل دانشگاه شهید بهشتی
cme.khojir@gmail.com
