ایران اکونومیست- پس از افت 9/4 درصدی شاخص این گروه از صنایع بورسی در 7 روز معاملاتی، سرانجام روز گذشته شاخص این صنعت از رشد 1/5 درصدی برخوردار شد. بر این اساس روز گذشته در میان شركت‌های پالایشی بیشترین حجم معاملات مربوط به پالایش نفت اصفهان بود. این سهم با اخبار افزایش سرمایه 100 درصدی همراه است، روز گذشته پس از معامله دو میلیون و 48 سهمی آن، در پایان بازار همچنان با صف خرید همراه بود. حقیقی‌ها در این سهم مشاركت فعالی از خود به نمایش گذاشتند. از سوی دیگر شرکت نفت سپاهان روز گذشته درمیان هم گروهی‌های خود، تنها شركتی محسوب می‌شد كه قیمت سهامش با كاهش 0/4 درصدی مواجه شد و در معامله 4 میلیارد و 24 میلیون ریالی سهم آن، حقوقی‌ها بیشترین نقش را دارا بودند.
مدیر تحلیل کارگزاری پارس گستر خبره از گروه فرآورده‌های نفتی به ویژه در بخش پالایشگاهی به‌عنوان جنجالی ترین گروه بورس در سال گذشته ياد كرد كه به واسطه ابهامات فراوان خود، نوسانات چند برابری را در جهت مثبت و منفی تجربه کرده است. در اين ميان وی با انتقاد از عملکرد نهاد ناظر و مسوولان مربوطه در مورد اين گروه، به عرضه‌های اولیه پالایشگاه بندرعباس و پالایشگاه تهران اشاره کرد. به گفته علی ابتهاج پالایشگاه بندر عباس در تیر ماه سال 91 در حالی در قیمت 1140 ریال برای اولین بار عرضه شد که با شایعات منفی درباره سود شرکت مواجه بود به همین دلیل تنها دو روز رشد پیاپی پس از عرضه را پشت سر گذاشت و سریعا سیر نزولی به خود گرفت. ابتهاج به رشد 13 برابري اين سهم تنها پس از یک سال از عرضه اولیه اشاره و اظهار کرد: همواره ابهامات در اطلاعات موجب تحرکات شدید در این سهم و کل گروه شده است.
در اين ميان به فاصله اندکی در مهرماه همان سال پالایشگاه تهران نیز با قيمت 75 هزار ريال عرضه پس از 8 روز کاری، به دلیل شفاف‌سازی و ابهام در اطلاعات بسته شد. پس از 7 ماه بسته بودن، سهم با قیمتی بیش از 11 برابر آخرین قیمت بازگشایی شد و سپس رشدی تا يك ميليون و 320 ريالي را تجربه کرد. وي از اين تغییرات سریع و عجیب در روند حرکتی سهم به فاصله کوتاهی از عرضه اولیه، به‌عنوان عاملي ياد كرد كه زمينه ساز تداعي این شبهه مي شود كه نهاد ناظر در این زمینه عملکرد مطلوبی نداشته و حتی سازمان خصوصی‌سازی در آن زمان به‌عنوان عرضه‌کننده، شفاف عمل نکرده است. مدیر تحلیل کارگزاری پارس‌گستر خبره به توقف نماد پالايشي‌ها در اوایل سال 93 به‌دلیل شفاف‌سازی، اشاره كرد كه این بار وزیر نفت معتقد بود پالایشگاه‌ها باید زیر نظر وزارت نفت باشند و این عقیده معضلاتی را برای این گروه ایجادکرد.
وي از ابهامات در بحث کیفی‌سازی و همین‌طور نرخ خوراک پالایشگاه‌ها به‌عنوان عاملي نام برد كه موجب توقف گروهي نماد پالایشی‌ها توسط بورس تا زمان شفاف شدن وضعیت آنها شد، اما پس از گذشت نزدیک به یک سال و پیگیری‌های سهامداران و رؤسای سابق و جدید سازمان بورس و در حالی که بازار انتظار شفافیت در این صنعت و بازگشایی سهام مربوطه را داشت، گزارش‌های چندگانه به بازار ارائه شد. به گفته اين كارشناس بازار سرمايه، اين اطلاعات سناریوهایی چندگانه را برای پالایشگاه‌ها ایجاد کرد که در مواردی تا 4 سناریو را شامل می‌شد. به عقیده ابتهاج فاصله بین سناریوهای اعلامی و پیش‌بینی سود ناشی از آنها به حدی بود که نه تنها شفافیتی به وجود نیاورد بلکه این سوال را در اذهان فعالان بازار ایجاد کرد که بستن گروهی پالایشگاه‌ها آن هم برای مدتی طولانی بر چه اساس بود. وي معتقد است كه این سناریوها سردرگمی بازار را دوچندان کردند. در این بین افت سنگین قیمت جهانی نفت نیز مزید بر علت شد تا پیش‌بینی شرایط آتی این گروه سخت‌تر شود؛ اتفاقی که در فاصله‌ای کوتاه حتی محاسبات بودجه‌ای دولت را نیز با چالش مواجه کرد. مدیر تحلیل کارگزاری پارس گستر خبره تصريح كرد: همین امور، بازگشایی‌هایی با بیش از 50 درصد افت را برای این صنعت به ارمغان آوردند و بلافاصله پس از آن به فاصله کوتاهی رشدی بعضا صد درصدی را تجربه کردند که همه این نوسانات شدید و لجام گسیخته که زیان بسیاری از سهامداران را موجب شد، حاصل عدم شفافیت در این صنعت است.
منبع: دنیای اقتصاد
