ایران اکونومیست-- خنده بر هر درد بی درمان دواست!
وقتی نام «پزشک» یا «وکیل» به میان می‌آید، مردم انتظار تبلور یافتن سطح بالایی از فرهیختگی را در ذهن می‌پرورانند و بخش مهمی از معانی فرهیختگی در نقدپذیری است. به بیان دیگر، تحمل نقد و سعی در رفع نقص‌ها و موانع کارها، اگرچه یک خصلت خودبسنده فردی است اما بی ارتباط با سطح تحصیلات و فرایند جامعه پذیری افراد، از جمله پزشکان و وکلا نیست. با این اوصاف، باید پرسید که چرا این قشر فرهیخته بعضاً تن به پذیرش نقد، آن هم در یک سریال تلویزیونی کمدی که همه می‌دانند مناسبات بازنمایی شده در آن غلو شده است، نمی‌دهند.
قضیه در آنجا تاسف بارتر می‌شود که به گفته سرپرست نویسندگان این مجموعه طنز، وزارت بهداشت به مسئولان شبکه سوم سیما، اعلام کرده که حاضر است تا در صورت ممانعت از پخش مجموعه طنز «در حاشیه» خسارت مالی لازم را در این باره بپردازد.در صورت صحت این خبر، پیش از هر چیز باید از مسئولان وزارت بهداشت پرسید که شما به چه حقی از منابع بیت المال برای جلوگیری از یک سریال تلویزیونی هزینه می‌کنید؟ و مسئولان وزارت‌خانه باید در این باره با صراحت و جدیت پاسخگو باشند.اما افزون بر این، نگرانی جدی و مهمی که باید به آن پرداخت، اثر «ناشکیبایی» و «قضاوت زودهنگام» پزشکان در پایین آوردن آستانه تحمل نقد اجتماعی است که بی تردید تبعات بسیاری به دنبال خواهد داشت.
وقتی فرهیختگان جامعه ما نقد اجتماعی غلیظ شده در یک سریال کمدی را برنمی‌تابند، آیا می‌توان از سیاسیون، نمایندگان مجلس، دولتی‌ها، گروه‌ها و احزاب سیاسی و مهمتر از همه بدنه و لایه‌های مختلف اجتماعی انتظار داشت که نقد جدی و پروبلماتیک را بپذیرند؟ چه بسا این که برخی وکلای دادگستری هم به تبع این نقدهای شتابزده، کاسه صبرشان لبریز شد و حضور تنها یک وکیل در این سریال طنز را هم برنتافتند.به هر حال نقد زودهنگام و آلوده به برخی شتابزدگی‌ها و لجبازی‌های پزشکان اگرچه به نظر نتیجه بخش بوده و توانسته است پخش این سریال را به یکی، دو قسمت دیگر محدود کند، اما موجب کاهش سرمایه اجتماعی این قشر خدمتگزار نیز شده است. در واقع اگر منطق حاکم بر نقد پزشکان را بپذیریم باید این را هم بپذیریم که کارکرد ضرب المثل «خنده بر هر درد بی درمان دواست» سرنخ و سرچشمه اصلی این نقدها است و چون خنداندن مردم موجب کاهش مراجعه آنان به پزشکان می‌شود، عده زیادی از پزشکان از پخش این سریال شکایت کرده‌اند.
این در حالی است که همه پزشکان از این که مجموعه طنز «در حاشیه» حتی اگر در مقایسه با کارهای قبلی مدیری کار ضعیف‌تری باشد، با خنداندن مردم، می‌تواند از دردها و بیماری‌های جامعه کم کند باید سپاسگزار سازندگان آن باشند. اگر نه چنین باشد نتیجه می‌گیریم که.....
به هر حال این مجموعه طنز که بعد از سال‌ها با آشتی مهران مدیری و رسانه ملی و حضور تعداد پرشماری از چهره‌های محبوب و خاطره ساز تلویزیونی، مهمان خانه های مردم شده بود، از پنجشنبه متوقف می‌شود و دلیل متوقف شدنش هرچه باشد، چیزی از نقدناپذیری پزشکان جامعه نمی‌کاهد.
گویا مهران مدیری و تیمش باید از رسانه ملی به شبکه توزیع خانگی برگردند و برای رضایت جامعه انتقاد ناپذیر، خنده را با رایت یک دی وی دی در سوپر مارکت‌ها توزیع کنند و مردم با پرداخت سه هزار تومان در هر هفته، از دردهایشان و از بیماریهایشان کمی بیاسایند.
در پایان طبق معمول و بر حسب انصاف باید یادآوری کنیم که خدمات پزشکان متعهد و وکلای حقیقت جو، نه بر کسی پوشیده است و نه نگفتنش از ارزش‌هایش می‌کاهد. این را هم باید اضافه کنم که به رغم اعتراض این گروه از پزشکان، برخی از بیمارستان‌ها از جمله بیمارستان‌های پایتخت در ساعات پخش این سریال، کانال تلویزیون سالن های انتظارشان را روی کانال شبکه سوم سیما تنظیم کردند تا نشان دهند که هنوز امیدهایی به زنده بودن گفتمان اخلاق حرفه‌ای وجود دارد.
شایان ربیعی در سرمقاله ابتکار نوشت
