ایران اکونومیست - بر اساس گزارش بانک مرکزی از تحولات اقتصادی کشور در سال 92 در بخش بررسی بودجه خانوار در مناطق شهری، متوسط هزینه ناخالص یک خانوار شهری به قیمت های جاری درسال 1392 با 31.5 درصد رشد نسبت به سال قبل به 284.7 میلیون ریال(ماهانه 23.7 میلیون ریال) رسیده است.
بررسی متوسط هزینه یک خانوار شهری درسال 1392 به تفکیک گروه های هزینه حاکی از آن است که در شش گروه هزینه ای خوراکی ها و آشامیدنی ها، دخانیات، پوشاک و کفش، مسکن، آب، برق، گاز و سایر سوخت ها، بهداشت و درمان، تفریح و امور فرهنگی، هزینه خانوار بیش از 30 درصد در مقایسه با سال قبل رشد داشته است.
بررسی هزینه ناخالص خانوارهای شهری به تفکیک گروه های هزینه نشان می دهد سهم گروه های مسکن، آب، برق، گاز و سایر سوخت ها، بهداشت و درمان و پوشاک و کفش در سال 1392 در مقایسه با سال 1391 به ترتیب 1.2، 0.2 و 0.1 درصد افزایش داشته و سهم دیگر گروه ها بدون تغییر یا کاهشی بوده است.
یشترین کاهش مربوط به گروه حمل و نقل و معادل 0.9 درصد بود. افزایش سهم هزینه خانوار عمدتا در گروه کالاهایی است که ضروری محسوب می شوند و آمارها نشان دهنده تغییر ترکیب هزینه های خانوار به سمت کالاها و خدمات ضروری می باشد.
مجموع سهم گروه های خوراکی ها و آشامیدنی ها، مسکن، آب، برق، گاز و سایر سوخت ها، پوشاک و کفش، بهداشت و درمان درسال 1392 به 70.6 درصد رسید، در حالی که سهم گروه های مورد اشاره در سال های 1390 و 1391 به ترتیب 65.4 و 69.1 درصد بود. افزایش سهم هزینه در این چهار گروه با توجه به ماهیت آن حاکی از شرایط نامساعد بودجه خانوارها است.
در سال 92 سهم گروه های هزینه ای لوازم و اثاث خانه، حمل و نقل، تحصیل و کالاها و خدمات متفرقه در مقایسه با سال قبل کاهش داشت. رشد بطئی هزینه خانوارها در مقایسه با تورم و تغییر ترکیب هزینه های خانوار در جهت تامین کالاها و خدمات ضروری از دلایل مهم تعدیل هزینه خانوار در این گروه ها می باشد.
هزینه ناخالص کل خانوار به قیمت ثابت سال 90 در سال 92 نسبت به سال قبل با 0.5 درصد افزایش به رقم 168.7 میلیون ریال رسید. بررسی متوسط هزینه خانوار به تفکیک فصول نشان می دهد که متوسط هزینه واقعی خانوار عمدتا تحت تاثیر افزایش هزینه گروه مسکن، آب، برق، گاز و سایر سوخت ها مثبت بوده است.
بررسی اجزای بودجه خانوار نشان میدهد که عمده رشد شاخص در سال 92 متاثر از افزایش هزینه گروه مسکن، آب، برق، گاز و سایر سوخت ها بوده است. همچنین بررسی اجزای گروه مزبور نشان می دهد که عمده افزایش این گروه مرتبط با زیر گروه ارزش اجاری مسکن شخصی بوده به طوری که هزینه این زیر گروه به قیمت های جاری در سال 92 معادل 44.4 درصد نسبت به سال قبل رشد داشته است.
مقایسه حداقل دستمزد در سال 92 (ماهانه 4871 هزار ریال) با متوسط هزینه ماهانه گروه خوراکی ها و آشامیدنی ها در این سال (ماهانه 6227 هزار ریال) بیانگر این موضوع است که حداقل دستمزد پرداختی به کارگران به طور متوسط حدود 78 درصد از هزینه گروه مذکور را پوشش می دهد.
اگرچه با لحاظ نمودن یارانه نقدی بخشی از کسری درآمد خانوار پوشش داده می شود، اما شکاف درآمد و هزینه برای گروه های پایین درآمدی و صاحبان مشاغل غیرحرفه ای بسیار بالا است.
ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 92 ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﺳﻄﺢ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻗﻴﻤﺖ ﻫﺎ (نرخ تورم) و ﮐﺎﻫﺶ ﺍﺭﺯﺵ ﻭﺍﻗﻌﻲ ﺩﺳﺘﻤﺰﺩﻫﺎ ﻭ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﻫﺎﻱ ﺍﻧﺘﻘﺎﻟﻲ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻮﺍﺭ، ﺟﻴﻨﻲ ﺿﺮﻳﺐ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﺳﺎﻝ ﻗﺒﻞ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺩﺍﺷﺖ. ﻣﻘﺪﺍﺭ ﺿﺮﻳﺐ ﺟﻴﻨﻲ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﺍﻳﻦ ﺿﺮﻳﺐ ﺍﺯ ﺭﻗﻢ 3834 در سال 91 به ﺭﻗﻢ 3944 در سال 92 ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ است.
