ایران اکونومیست - این بیماری در منطقه ای وسیع در حاشیه کویر مرکزی از جمله ابوزیدآباد، آران و بیدگل، بادرود، یزدل و سفیدشهر در شمال استان اصفهان، درحال گسترش است.
ناقل بیماری سالک حشره بسیار کوچکی به نام پشه خاکی است که روزها در پناهگاه های تاریک و گرم و مرطوب مانند شکاف دیوارها، زیرزمین منازل، پشت اشیای ثابت منزل، قاب عکس و داخل اصطبل ها، اطراف زباله، کودهای حیوانی، اماکن متروکه، لانه جوندگان و غارها زندگی می کند.
عامل بیماری تک یاخته ای است به نام «لیشمانیا» که در زخم های پوستی ناشی از این بیماری در انسان، جوندگان مانند موش و سگ وجود دارد، تمایل زیاد پشه خاکی به خون خواری از زخم های سالک سبب ورود انگل به داخل بدن پشه می شود.
سالک بسته به شدت در دو نوع خشک و مرطوب نمایان می شود، در نوع خشک ضایعه پوستی دارای ظاهری خشک بوده و تعداد زخم ها کم و بدون درد است و در سالک مرطوب زخم دارای ظاهری مرطوب و دردناک و تعداد زخم ها زیاد و وسیع بوده و بیشتر در دست و پا دیده می شود.
نصب توری فلزی روی درها و پنجره ها، استفاده از پشه بند، آغشته نمودن پشه بند به حشره کش توسط مرکز بهداشت، جمع آوری و دفع صحیح زباله ها از محیط زندگی و جلوگیری از تجمع زباله در محیط زیست و استفاده از پماد دور کننده حشرات هنگام کار شبانه در فضای باز و انتقال فضولات دامی به خارج از محیط زندگی از راههای مقابله با این بیماری است.
استفاده منظم و صحیح از حشره کش های خانگی و معدوم کردن سگ های ولگرد، مبارزه با جوندگان با استفاده از روش هایی مانند تله گذاری و سموم موش کش، تخریب و تسطیح اماکن مخروبه و پرسازی گودال های مرطوب، جمع آوری زباله در سطل های دردار یا کیسه های زباله و حفاظت از زخم سالک با گاز استریل از دیگر توصیه های کاربردی برای مقابله با این بیماری است.
مسوول شبکه بهداشت و درمان آران وبیدگل گفت: در اصفهان و شهرهای اطراف آن هرچه در دل کویر پیش برویم درگیری با این بیماری بیشتر مشاهده می شود.
دکتر «مسعود دهقانی» افزود: جوندگان و سگ های ولگرد ناقل این بیماری بوده و وجود کویر، باغچه و جوندگان این منطقه را مستعد بروز و رواج سالک کرده است.
وی تاکید کرد: بیماری جلدی یا پوستی سالک در منطقه آران و بیدگل از جمله شهر ابوزیدآباد در چندسال اخیر رواج یافته است.
وی گفت: آثار زخم این بیماری پس از بهبود بر روی پوست بویژه در دست و صورت بخصوص در دخترها باعث آزردگی روحی، روانی می شود.
وی افزود: برخورد با این بیماری به چند شیوه است، یا باید بیماری را رها کنیم و نسبت به آن بی تفاوت باشیم یا اینکه هزینه ای گزاف سالانه بابت معدوم سازی جوندگان از طریق سم یا تله بپردازیم.
دهقان با بیان اینکه از بین بردن جونده ها هزینه زیادی دربردارد خاطرنشان کرد: تنها اقدامی که درحال حاضر می توان انجام داد اطلاع رسانی به بیماران مبتلا به سالک است تا زود به مرکز بهداشتی درمانی مراجعه کنند زیرا اقدامات درمانی در صورت مراجعه به موقع قابل انجام است.
وی آگاهی در زمینه آشنایی با این بیماری و اقدامات اولیه درمانی و مراجعه زودهنگام را نیازمند اطلاع رسانی دانست و افزود: با توجه به اینکه هرجا پشه خاکی هست انتقال بیماری هم هست شیوع این بیماری تا مناطق مختلف گسترده است.
به گفته وی براساس آمار سال جاری تعداد مبتلایان به این بیماری پوستی در آران و بیدگل به حدود 500 نفر می رسد.
دهقانی دوره درمانی این بیماری را حدود یک سال عنوان کرد و افزود: مبتلایان به بیماری سالک، پس از درمان دربرابر این بیماری مصون خواهند بود.
