ايران اكونوميست، دلار دوشنبه برای نخستین بار پس از پایان مذاکرات ایران و 1+5 با افت قیمت
روبه‌رو شد تا بخشی از رشد هیجانی آن پس از رسیدن خبر تمدید گفت‌و‌گوهای
هسته‌ای جبران شده باشد.افت ارزش شاخص بازار ارز ایران در سومین روز این
هفته، برای اولین بار از یکشنبه گذشته روی داد و منجر شد قیمت 3500 تومانی
آغاز روز با دو کانال کاهش مواجه شود.
دلار دو کانال پایین آمد
تعدیل درجه هیجان در بازار
دلار پیش از پایان رسمی مذاکرات تهران و قدرت‌های جهانی در بازار ایران رو
به رشد گذاشته بود، اما این روند روز گذشته بالاخره معکوس شد. در دهمین
روز آذرماه، بهای دلار با چند نوسان کاهشی از مرز 3500 تومان فاصله گرفت و
تا زیر 3400 تومان پایین آمد.اکثر فعالان این کاهش را ناشی از افزایش ارز
موجود در بازار عنوان کردند.
ترسیم مسیر کاهشی دلار
دوشنبه در شروع به کار بازار، قیمت دلار بر تابلوی اکثر صرافی‌ها 3500
تومان درج شد که افزایشی 20 تومانی نسبت به روز قبل داشت، اما قیمت‌ها پس
از مدت کوتاهی در مسیر کاهشی قرار گرفتند. اندکی مانده به ساعت 11 صبح،
بهای این ارز بین فعالان رسمی به 3480 تومان و بین فعالان غیررسمی تا 3450
تومان رسید. با کاهش قیمت، برخی از فعالان غیررسمی شروع به خرید دلار با
نرخ‌های بالاتر از نرخ فروش بازار کردند و به‌نوعی به مقاومت در برابر کاهش
قیمت‌ها دست زدند. این در حالی است که اکثر فعالان غیررسمی تمایلی به خرید
واقعی نداشتند. یکی از این فعالان در این اوضاع به «دنیای اقتصاد» گفت:
«اطمینانی به قیمت‌های کنونی بازار نیست و هر لحظه احتمال دارد جهت قیمت‌ها
تغییر کند.» اما به گفته وی، از آنجایی‌که از ساعات انتهایی روز یکشنبه،
قیمت در مسیر کاهشی قرار گرفته، اکثر فعالان، تمایلی به خرید ارز نداشتند.
ساعت 2 بعدازظهر با افت بیشتر قیمت و رسیدن دلار به نزدیکی‌های مرز 3400
تومان، فروش ارز در بازار بیشتر شد. در این مقطع جهت کاهشی دلار موجب شد
تعدادی از فعالان به فروش ارز بپردازند و حجم ارز موجود در بازار بیشتر
شود. هنگامی که در ساعات انتهایی فعالیت بازار نرخ فروش صرافی‌ها در بازار
تهران تا زیر 3400 تومان پایین آمد، قیمت فروش ارز در منطقه آزاد کیش نیز
با کاهش قیمتی مواجه شد و از 3430 به 3405 تومان رسید.
منشا کاهش نرخ ارز
اما برای این کاهش دلایلی عنوان می‌گردد که قابل توجه است. گروهی از
فعالان بازار کاهش قیمت دلار را ناشی از افزایش ارز موجود در بازار عنوان
می‌کنند. به گفته آنها، پس از اظهارات رئیس بانک مرکزی مبنی‌بر «بازگشت
آرامش و تعادل به بازار»، گروهی از فعالان که ارز خود را به‌منظور افزایش
بیشتر قیمت‌ها نگه داشته بودند، به فروش آن پرداختند و حجم ارز بازار
افزایش یافت. عامل دوم کاهش قیمت دلار در روز دوشنبه، پررنگ‌تر شدن نقش
فعالان رسمی نسبت به روز یکشنبه بود. روز یکشنبه، اظهارات اکثر فعالان
رسمی، از کاهش موجودی ارز و عدم توان پاسخگویی این گروه برای مرتفع کردن
نیازهای متقاضیان خبر می‌داد. با کاهش فعالیت بازیگران رسمی، نقش دلالان و
«نوسان‌گیران» بیشتر شد و قیمت‌ها در ساعاتی از روز یکشنبه، از مرز 3500
تومان گذشت. با این حال دیروز، ارز کافی در اکثر مراکز رسمی فروش ارز وجود
داشت و با کاهش قیمت‌ها تمایل برای فروش ارز بیشتر از خرید آن بود.
تاثیر نوسان‌گیران؟
گروهی از فعالان بازار هم افت قیمتی دلار را ناشی از فروش ارز نگه داشته
شده نوسان گیران می‌دانند. به گفته آنها، با عبور قیمت دلار از مرز 3500
تومان، دسته‌ای از نوسان‌گیران که نگران دخالت بانک مرکزی و کاهش قیمت‌ها
بودند، ارز خود را به فروش رساندند. این گروه که در روزهای قبل، با
قیمت‌هایی پایین تر از 3300 تومان ارز خریداری کرده بودند، با 200 تومان
افزایش قیمت و احتمال دخالت بانک مرکزی، ریسک بیشتری برای نگهداری ارز خود
نکردند. با این حال، برخی از تحلیلگران بازار، نگران تاثیر دوباره فعالان
غیررسمی هستند. به اعتقاد آنها، ممکن است انگیزه فروش ارز این نوسان‌گیران،
تمایل به خرید دوباره ارز با نرخ‌های پایین‌تر و نگهداری دوباره آن باشد.
از سوی دیگر باید توجه داشت که برخی از بازیگران غیررسمی روی نرخ‌های نزدیک
به 3500 تومان اقدام به خرید ارز کردند. به این ترتیب، این دسته تمام تلاش
خود را برای افزایش دوباره قیمت‌ها خواهند کرد و خطر متضرران بازار ارز،
این روزها بیشتر از همیشه است.
چشم‌انداز آینده نوسانات ارزی
در حالی‌که برخی از تحلیلگران بازار، نگران تاثیر نوسان‌گیران و ادامه
نوسانات قیمتی دلار هستند، گروهی از کارشناسان می‌گویند، شرایط بنیادی
بازار ارز، از ادامه این نوسانات پشتیبانی نخواهد کرد. به گفته این
کارشناسان، نوسانات این روزهای بازار، بیشتر ناشی از عوامل روانی «تمدید
مذاکرات» و «کاهش قیمت نفت» بوده و با عبور بازار از این شرایط، دامنه
نوسانات دلار کاهش خواهد یافت. به اعتقاد این گروه، با تمدید مذاکرات و
ادامه شرایط پیشین، کانال واردات کالاهای اساسی باز است و دولت می‌تواند از
منابع بلوکه شده به تامین ارز مورد نیاز این کالاها اقدام کند. از طرفی
واریز ماهانه 700 میلیون دلار به حساب بانک مرکزی از منابع بلوکه شده
دارایی‌های نفتی، دیگر ابزار دولت در صورت کاهش درآمدها است. به این ترتیب،
تغییر خاصی در سمت عرضه بازار رخ نداده و فشار تازه‌ای نیز از سمت تقاضا
برای بازار وجود ندارد.
دنياي اقتصاد
