به بیان دیگر شامپو، صرفا نوعی شوینده
است که باعث تمیزی و خوش حالتی مو می‌شود و کمک می‌کند که موها راحت‌تر
شانه شود یا به طور موقت، حجیم به نظر برسد. همچنین اثرات مثبت شامپو در
درمان برخی بیماری‌های پوستی سر مانند شوره یا پسوریازیس ثابت شده، اما در
درمان و پیشگیری از ریزش مو نقش مهمی ایفا نمی‌کند.
دکتر نادر اربابی، متخصص پوست نیز در این‌باره می‌گوید: اثر شامپو بر ریزش مو یا تقویت مو ثابت نشده و چیزی به نام شامپوی بد و شامپوی خوب نداریم، اما در حفظ لطافت مو و محافظت از ساقه مو می‌توان بین شامپوها از نظر کیفیت، تفاوت قائل شد،بنابراین بی‌شک شامپو در رشد مو بی‌تاثیر است و نمی‌تواند در پیشگیری از ریزش مو موثر باشد. ریزش مو علت‌های متفاوتی دارد که بسته به علت ریزش، درمان آن متفاوت خواهد بود.
وجه دیگر این مساله نگرانی و وسواس برای انتخاب شامپوست که مبادا استفاده از شامپویی باعث ریزش مو شود که این نگرانی نیز مبنایی ندارد.
از بین برنده چربی پوست
شامپو با اتصال دوگانه و همزمان آب و چربی، چربی‌ها را از سطح پوست جدا و در آب حل می‌کند در نتیجه باعث می‌شود چربی سطح سر شستشو داده‌شود.
دکتر اربابی در گفت‌وگو با جام‌جم با اشاره به این مطلب می‌افزاید: منشأ چربی پوست سر غدد سباسه سر است که از زمان بلوغ به بعد فعال و باعث چرب شدن پوست در این زمان می‌شود. البته مردم به اشتباه تصور می‌کنند که چرب شدن پوست سر باعث ریزش بیشتر مو می‌شود، در حالی که بین این دو مساله ارتباطی وجود ندارد و چربی سر، صرفا می‌تواند زمینه‌ساز رشد بعضی قارچ‌های موجود در سر و ایجاد شوره شود. در چنین شرایطی شویندگی شامپو می‌تواند روی کاهش شوره تاثیر داشته باشد.
خنثی‌کننده الکتریسیته مو
به گفته دکتر اربابی، شامپو شاید حاوی موادی باشد که خنثی‌کننده الکتریسیته مو است و با خنثی شدن الکتریسیته، موها راحت‌تر شانه می‌شود. همچنین لایه سطحی مو صاف‌تر می‌شود که این دو به حالت‌پذیری مو و شفافیت و درخشانی آن کمک می‌کند.
وی همچنین تاکید می‌کند: شامپو می‌تواند حاوی ملکول‌های درشت مثل پروتئین‌ها باشد و این باعث جذب آب و البته حجیم شدن مو می‌شود. البته حجیم شدن مو نیز موقتی است یعنی فقط از یک حمام تا حمام دیگر طول می‌کشد. فراموش نکنید گاهی برای این اثر شامپو به گونه‌ای تبلیغ می‌شود که مخاطب از آن برداشت ضد ریزش می‌کند در حالی که چنین برداشتی اشتباه است.
مقابله با شوره سر
دکتر اربابی با اشاره به این‌که شوره سر به علت پوسته‌های جدا شده از سر و به دنبال زیاد شدن قارچ‌های طبیعی که در سر زیست می‌کنند، ایجاد می‌شود، می‌گوید: شامپو با دو مکانیزم شوره را بهبود می‌بخشد، یعنی حاوی موادی است که باعث جدا شدن راحت‌تر پوسته‌ها می‌شود. از طرف دیگر می‌تواند حاوی موادی باشد که به‌عنوان ضد قارچ عمل کند و از این راه شوره را کاهش دهد.
شامپو پرپشت‌کننده مو نیست
عناوین تبلیغی چون ضدریزش بودن یا پرپشت‌کننده بودن شامپوها که از سوی شرکت‌های محصولات بهداشتی استفاده می‌شود، ادعاست و قابل اثبات نیست.
دکتر اربابی با اشاره به این مساله می‌گوید: هرگز باور نکنید که مواد موثره شامپو حتی اگر گیاهی باشد با مکانیزم‌های مختلف به رشد و تکثیر موها کمک کند. بسیاری از داروهایی که به‌عنوان ضدریزش چه از دسته شیمیایی و چه گیاهی معرفی می‌شود، واجد تائید علمی نیست یعنی هم‌اکنون مطالعات استاندارد و تائید شده برای مشاهده اثر بخشی آنها وجود ندارد.
همچنین در صورتی که شامپو حاوی ماده‌ای باشد که واقعا ضد ریزش است، احتمالا فرصت کافی برای تاثیر و جذب نخواهد داشت. بر این اساس، در حال حاضر نمی‌توان شامپویی را به‌عنوان شامپوی ضد ریزش شناخت مگر در آینده با مطالعه معتبری این اثر بخشی ثابت شود.
در حقیقت، کف شامپو باید به قدری باشد که موها و کف سر شما را تمیز کند پس شامپوهایی با کف معمولی هم برای شستشو کافی هستند. همچون این تصور، برخی تصورات دیگر هم درباره شامپو و شستشوی موها میان مردم رخنه کرده در ادامه به بعضی از اشاره شده است:
* اگر از مواد حالت‌دهنده مو استفاده کنیم برای شستن آنها باید شامپو با فرمول ویژه مصرف کرد؟!
این مطلب تا حدودی درست است. اگر به طور مرتب از محصولات حالت‌دهنده مو مانند واکس مو، موس یا ژل استفاده می‌کنید برای جلوگیری از رسوب این مواد روی پوست سر، باید از شامپو با فرمول ویژه استفاده کرد. سعی کنید این نوع شامپو را یک روز در هفته مصرف کنید. این ترکیبات شستشوی قوی که به راحتی حالت‌دهنده‌های مو را می شویند به کوتیکول مو صدمه می‌زنند.
* شستن هر روز سر برای موها ضرر دارد؟!
این فرضیه غلط است. شستشوی موی سر باعث سلامت و شادابی می‌شود و اگر موهای چربی دارید، شستن هر روز سر چربی‌ها را از بین می‌برد، اما حتی موهای چرب را هم باید با شامپوی ملایم شست. (شامپوهایی با ترکیبات مرطوبکننده مانند شامپوهای گیاهی) البته افرادی که موهای خشک و زبر دارند قدری محافظه‌کارانه عمل می‌کنند و چند روز یک بار سر خود را می‌شویند. مهم نیست چه نوع مویی دارید تا وقتی که از شامپو با فرمول‌های سنگین که باعث از بین رفتن چربی طبیعی موی سر می‌شود استفاده نمی‌کنید، می‌توانید هر روز موهای خود را بشویید.
* برای نتیجه بهتر از نرم‌کننده استفاده کنید
تصور نکنید برای فروش بیشتر محصولات بهداشتی این نکته را تصدیق می‌کنیم. شیمیدان‌ها فقط می‌توانند مواد خاطی را در بطری‌های شامپو بریزند. یک شامپو نمی‌تواند هم خاصیت تمیزکنندگی داشته باشد هم رطوبت مورد نیاز موها را تامین کند. نرم‌کننده مجزا، موهای شما را با ترکیبانی می‌پوشاند که رطوبت مورد نیاز آنها را تامین می‌کند. اگر جنس موهای شما بسیار چرب است نرم‌کننده را فقط به ساقه مو بمالید.
* مو بعد از مدتی به شامپو عادت می‌کند به همین دلیل است که باید هرچند وقت یکبار شامپو خود را عوض کنید؟!
این مطلب فقط تصور ذهن برخی افراد است. به گفته یک شیمیدان محصولات بهداشتی، آرایشی: «مو یک بخش مرده است پس نمی‌تواند به ماده‌ای عادت کند. این فقط دیدگاه شما نسبت به واکنش مو به فرمول جدید است». پس اگر با شامپویی که مصرف می‌کنید مشکلی ندارید، نیازی به عوض کردن آن نیست.
* رمز گشایی فرمول شامپوها
اسم مواد تشکیل‌دهنده شامپوها بسیار عجیب و غریب است. در اینجا اطلاعاتی در مورد این ترکیبات به شما می‌دهیم تا آسان‌تر شامپوی مناسب موهایتان را پیدا کنید:
آب: معمولا در اول فهرست مواد تشکیل‌دهنده شامپو ها نوشته می‌شود. آب ماده اولیه همه شامپوها است و غلظت آن را تعیین می‌کند و تقریبا 80 درصد مواد داخل بطری‌های شامپو را آب تشکیل می‌دهد.
آمونیوم لوریل سولفات / سدیم اوریل سولفات: در اصل یک کلمه بسیار پیچیده به جای مواد پاک‌کننده است. همه خاصیت تمیزکننده‌گی شامپو مربوط به این ماده است.
کوکامید DEA یا TEA / کوکامیدوپروپیل بتین: این ماده باعث کف کردن شامپو می‌شود البته باعث رقیق‌تر شدن شامپو و راحت‌تر خارج شدن آن از بطری هم می‌شود.
سدیم سیترات: ماده براقی که در هنگام شستشو درجه PH شامپو را تنظیم می‌کند.
گلیکول دیستیریت / سیتریت: این ماده باعث همان برق مرواریدی شامپو ها و راحت‌تر خارج شدن آنها از بطری می‌شود.
پلی کوآترنییم / کوآترنییم: این ماده یک نوع نرم‌کننده است که باعث نرمی موها می‌شود.
دایمتیکون / سایکلومتیکون: این روغن‌های سیلیکونی باعث نرمی کوتیکول، کاهش الکتریسیته ساکن و براق شدن موها می‌شوند. با وجود این ماده شانه کردن راحت‌تر است. اگر شما موهایی زبر، فر یا آسیب دیده دارید شامپویی انتخاب کنید که حتما این مواد را داشته باشد.
پانتنول: یک نوع ویتامین ب است که با وارد شدن به کوتیکول مو باعث جذب و نگهداری آب درون موها می‌شود و یکی از مواد براق‌کننده مو هم هست.
ستیل/ الیل / الکل استریل: ممکن است با دیدن کلمه الکل برای خرید شامپو دچار تردید شوید و تصور کنید الکل باعث خشکی مو می‌شود اما نگران نباشید، این نوع الکل‌ها، الکل مرطوب هستند، خودشان را به مو می‌چسبانند و خاصیت چربی دارند در نتیجه شما می‌توانید راحت‌تر موهایتان را شانه کنید.
روغن بادام، گردو... / روغن گیاهی: این مواد مرطوب‌کننده‌های طبیعی و مغذی هستند که در شامپوهای مرطوبکننده وجود دارند، سطح کوتیکول مو را می پوشانند و مانع خارج شدن آب آنها می‌شوند.
اسید آسکوربیت / اسید سیتریک: اسیدهای طبیعی از مشتقات ویتامین ث که باعث نرمی و براقی موها می‌شود.
اکتیل سالیسیلیت PABA: نوعی ضدآفتاب است که از مو و پوست سر شما در مقابل جریان مخرب اشعه‌های (UV) محافظت می‌کند و البته باعث ماندگاری رنگ در موهای رنگ‌شده هم می‌شود.
