بهره برداری از میدان های مشترک نفتی و به ثمر رسیدن طرح توسعه آنها در حالی از سوی وزیر نفت دولت یازدهم در اولویت پروژه های در دست اجرا قرار گرفته که رد پای چینی ها در برخی از این میادین موجب تاخیر در بهره برداری از آنها و در واقع بیش از سود، موجب ضرر کشور شده است.
* چگونه پای چینی ها به یادآوران باز شد؟
میدان یادآوران یکی از میادین مشترک نفتی ایران با عراق است که از ترکیب دو میدان حسینیه و کوشک ایجاد شده است و پس از ساعت ها مطالعه و کار کارشناسی، قرارداد توسعه فاز اول این میدان نفتی آذرماه سال 1386 بین شرکت مهندسی و توسعه نفت ایران (متن) به عنوان کارفرما و شرکت ساینوپک چین با ارزش حدود دو میلیارد دلار برای تولید روزانه 85 هزار بشکه در فاز اول و همچنین تولید 100 هزار بشکه در فاز د وم به صورت بیع متقابل منعقد شد، اما چینی ها در این پروژه باز هم به وعده خود عمل نکرده و آنطور که باید پروژه را پیش نبردند. چینی ها کار در این پروژه را در مرداد ماه 87 آغاز کردند و در حالی که بنا بود فاز اول 17 تیر ماه سال 92 (59 ماهه) به طور کامل به بهره برداری برسد این امر محقق نشد و تاکنون چینی ها تاخیری 12 ماهه در بهره برداری از این فاز داشته اند. البته آنطور که گفته می شود در سال 89 با موافقت دولت، رقم اعتبارات توسعه فاز اول این میدان با افزایش یک میلیارد و 633 میلیون دلاری از مرز 3.6 میلیارد دلار عبورکرد.
* وقت خریدن مداوم چینی ها
بر این اساس آبان ماه سال گذشته بود که پس از تاکید بیژن زنگنه، وزیر نفت بر توسعه هر چه سریعتر میدان های مشترک بخش خشکی بویژه میدان یادآوران و همچنین انتقاد شرکت ملی نفت از عملکرد پیمانکار چینی در این پروژه، در حالی که روزانه 25 هزار بشکه نفت در قالب تولید زودهنگام (از بهمن ماه 90) از این میدان مشترک تولید می شد، ساینوپک وعده داد که میزان تولید را تا بهمن سال 92 به روزانه 50 هزار بشکه برساند. اما این وعده باز هم عملی نشد، تا اینکه اواخر اسفند ماه سال گذشته، عبدالرضا حاجی حسین نژاد، مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه نفت ایران(متن) گفت که احتمال دارد که تولید نفت تا پایان سال 92 به 50 هزار بشکه در روز برسد. این شرکت چینی به رغم دیگر پیمانکار چینی فعال در میدانی نفتی آزادگان جنوبی که نتوانست به وعده های خود عمل کند و از این پروژه عظیم نفتی اخراج شد، طبق تایید شرکت ملی نفت ایران، ظاهرا پس از چند هفته تاخیر توانست ظرفیت تولید در این میدان مشترک را به روزانه حدود 50 هزار بشکه برساند،اما این اعلام شرکت ملی نفت در حالی صورت گرفته که عبدالرضا حاجی حسین نژاد، مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه نفت امروز گفته است که هم اکنون روزانه هزار بشکه نفت از این میدان تولید می شود. وی همچنین گفته که فاز دوم توسعه این میدان مشترک با مشکل چندانی روبه رو نخواهد بود و در صورتی که سرمایه گذاری برای تامین اعتبار پروژه اعلام آمادگی نکند، میدان با استفاده از منابع و سرمایه های داخلی شرکت ملی نفت ایران توسعه می یابد. البته ساینوپک پیشنهادی به شرکت ملی نفت مبنی بر افزایش مجدد مدت زمان اجرای طرح ارائه داده بود که با مخالفت شرکت ملی نفت روبرو شد.
تحمیل ضرر 2.7 میلیارد دلاری به کشور
بر اساس این گزارش پیمانکار چینی تاخیرهای قابل توجهی در اجرای این طرح داشته و اگرچه حفاری چاه ها تمام شده اما در بخش احداث تاسیسات سطح الارضی عقب ماندگی وجود دارد و طبق آخرین اعلام مدیرعامل شرکت متن، تکمیل فاز اول، یعنی تولید روزانه 85 هزار بشکه نفت از این میدان مشترک، حدود 5 ماه دیگر و در آذرماه سال جاری با 17 ماه تاخیر محقق خواهد شد. البته در صورتی که پیمانکار چینی این بار به وعده اش عمل کند، از دست دادن فرصت تولید روزانه 60 هزار بشکه نفت تا پایان سال جاری ضرری به ارزش حدود 1.7 میلیارد دلار را به کشور تحمیل کرده است.همچنین با در نظر گرفتن اینکه میزان تولید از ابتدای سال جاری به 50 هزار بشکه رسیده باشد باز هم تا آذرماه که فاز اول به طور کامل به بهره برداری برسد، روزانه تولید 35 هزار بشکه که در مجموع ارزش حدود 1 میلیارد دلار را دارد از دست داده ایم که این امر ضرری معادل 2.7 میلیارد دلاری را متوجه ایران می کند.
*ایرنا
