«من مي‌خواهم شفاف بگويم. بحران عراق صرفا يا حتي به طور اساسي يك بحران نظامي نيست. نيروهاي امريكايي طي يك دهه گذشته جانفشاني فوق العاده‌اي انجام داده‌اند تا عراقي‌ها فرصت داشتن آينده خودشان را داشته باشند. متأسفانه رهبران عراقي قادر به غلبه بر اين چالش ها نبوده‌اند و اغلب، سوء تفاهم و اختلافات قومي در تلاطم بوده است. بنابر اين، هرگونه اقدامي كه ما براي فراهم كردن كمك به نيروهاي امنيتي عراق انجام دهيم، بايد با تلاش‌هاي جدي و صادقانه عراقي‌ها براي كنار گذاشتن اختلافات قومي و تقويت ثبات و حسابرسي منافع مشروع همه جوامع عراقي همراه شود. . . عراقي‌ها براي اينكه كشور را با يكديگر حفظ نمايند، بايد تمايل خودشان را براي تصميم گيري‌هاي سخت و مصالحه از جانب مردم عراق آماده كنند. در چنين تلاشي است كه آنها از حمايت ايالات متحده، دوستان و هم پيمانانش برخوردار خواهند بود. » اين جملات جمعه شب اوباما در ميان خبرنگاران و شرط و شروطي است كه رئيس‌جمهور امريكا براي حمايت امنيتي از دولت عراق پيش كشيده است. چه تصميم دشواري است كه رهبران عراق بايد از جانب مردم شان بگيرند تا از حمايت امنيتي دولت امريكا برخوردار باشند؟رويداد‌هاي اخير عراق مي‌تواند براي منطقه خاورميانه، تاريخي و خطرناك باشد و مرزهاي شكل گرفته بر اساس قرارداد 1916 سايكس- پيكو را تغيير دهد، در حالي كه داعش سه روز قبل يك تپه مرزي عراق و سوريه را به صورت نمادين با بولدوزر از بين برد تا مرگ اين قرارداد را اعلام كند، در شمال عراق كردها با تسلط بر بعضي مناطق مهم و نفت خيز كه در طول چند سال اخير بر سر آنها با دولت مركزي چالش داشتند، از فرصت به دست آمده استفاده مي‌كنند تا برنده بزرگ اين بحران باشند؛ مسئله‌اي كه با مخالفت جدي همسايه‌هاي منطقه مواجه خواهد شد. شش روز پس از سقوط شهر موصل مركز استان نينوا با زمينه‌سازي‌هاي قبلي و به دست يك گروه تندرو تروريستي موسوم به «دولت اسلامي عراق و شام» (داعش)، تحولات ميداني اين كشور هر لحظه شتاب پرسرعت مي‌گيرد. در حالي كه منابع رسانه‌اي از بسيج توده‌هاي انبوه مردم در پي حكم جهاد آيت الله سيستاني خبر مي‌دهند، نيروهاي دولتي حملات خود عليه شبه نظاميان داعش را تشديد كرده‌اند. تلويزيون العراقيه از كشته شدن 200 فرد مسلح از عناصر گروه تروريستي در يكي از باغ‌هاي منطقه بيجي در جنوب شهر تكريت واقع در استان صلاح الدين عراق خبر دادند، احمد عبد الله الجبوري استاندار صلاح الدين شنبه آزادسازي منطقه المعتصم و باز شدن جاده بغداد را اعلام كرد. الجبوري در اين باره گفت كه نيروهاي امنيتي به فرماندهي سرگرد «فاضل الجبوري» و مساعدت عشاير البو فراج و الجبور و اهالي شهرك توانستند منطقه المعتصم در استان صلاح الدين را آزاد كنند. خبرگزاري السومريه نيوز عراق گزارش داد نيروهاي امنيتي موفق شده‌اند با كمك عشاير، شهر «الضلوعيه» در شمال بغداد را از عناصر گروه تروريستي پس بگيرند. اين خبرگزاري ضمن اعلام اين خبر از قول يك منبع امنيتي افزود نيروهاي مورد نظر راهي شهر «بيجي» شدند تا گروه‌هاي مسلح را از آن منطقه بيرون برانند. اما در بحبوحه اين ناآرامي‌ها، نيروهاي كرد كنترل شهر كركوك و يك ميدان بزرگ نفتي را در خارج از منطقه خودمختار كردستان به كنترل خود در آوردند. پس از يك دهه اختلاف دولت مركزي با كردها بر سر شهر نفت‌خيز كركوك، منابع رسانه‌اي گزارش دادند در پي حمله گروه‌داعش به شمال عراق فقط چند ساعت طول كشيد تا بر اين شهر مسلط شوند و نيروهاي كرد به ارتش عراق دستور داده‌اند از منطقه خارج شوند. كركوك واقع در 290 كيلومتري شمال بغداد است و ساكنان آن متشكل از كردها، سني‌ها و شيعيان مي‌شود. يك نماينده مجلس عراق اين اقدام كردها را محكوم كرد و آن را توطئه‌اي با همكاري بعضي دولت‌هاي خارجي عنوان كرد كه مي‌تواند به ايجاد مشكلاتي منجر شود.
طرح تجزيه عراق!در پي اين تحولات بعضي رسانه‌هاي امريكايي از طرح تجزيه عراق سخن گفته و آن را بهترين راه براي پايان دادن به بحران اين كشور عنوان كردند. نشريه نيشن با يادآوري اظهارات جو بايدن معاون رئيس‌جمهور امريكا كه در سال 2007 ايراد كرده بود، مي‌نويسد: «بحران فعلي نشان مي‌دهد، پيشنهاد بايدن بهترين گزينه براي عراق است.» بايدن در اين سخنراني مدعي شده بود تنها راه حل پايدار براي ايجاد امنيت تقسيم عراق به سه منطقه كرد، سني و شيعه است. اين نشريه در ادامه به نقل از خليل زلماي سفير سابق امريكا در عراق بين سال‌هاي 2005 تا 2007 مي‌آورد: «اگر در اينجا يك توافق سياسي وجود ندارد، اگر داعش بر مناطق سني نشين مسلط شده و اگر مالكي بر نخست وزيري خود اصرار دارد، پس شما مي‌توانيد يك سنايوري احتمالي را مشاهده كنيد كه در حال رخ دادن است، كردها قبلاً مناطقي را به كنترل خود در آورده‌اند، داعش به دنبال ايجاد خلافت اسلامي در منطقه است و گزارش شده بعضي از نيروهاي بعثي صدام حسين نيز به آن ملحق شده‌اند. » اين نشريه گزارش داده است مالكي كه روز پنجشنبه با بايدن گفت‌وگو كرده است، با اين طرح مخالفت كرده است.سايت پولتيكو نيز نوشت:«اين هفته به قضاوت بايدن در مورد عراق، جنبه‌اي متفاوت بخشيد و حوادث اخير عراق درخواست توجه دوباره به پيش بيني يك دهه پيش او را مطرح كرد. . . به عبارت ديگر، هر چند ممكن است بايدن به خاطر برخي درخواست هايش در زمينه سياست خارجي ضربه خورده باشد، ولي قضاوت او در مورد ظرفيت ماندن عراق به عنوان يك كشور، اكنون عاقبت انديشانه به نظر مي‌رسد.» همين ديدگاه طي يكي دو روز گذشته در برخي رسانه‌هاي امريكايي ديگر نيز تكرار شده است. نامو عبد الله در تحليلي براي الجزيره امريكا با عنوان «براي نجات عراريال، آن را تقسيم كنيد» همين ديدگاه را با زبان و ادبياتي متفاوت تكرار مي‌كند.با اين حال جرج كيوس، تحليلگر موسسه بروكينگز به واشنگتن پست گفته، بعيد است كه كردها به دنبال استقلال رسمي از عراق باشند، چراكه اين اقدام مي‌تواند با مخالف قوي تركيه و ايران مواجه خواهد شد. از طرف ديگر باراك اوباما رئيس‌جمهوري امريكا روز جمعه در واشنگتن گسيل نيروهاي زميني به عراق را منتفي دانست. اوباما پيشروي جهادگرايان سني داعش را يك «بيدارباش» خواند و تأكيد كرد كه عراق به پشتيباني بيشتري نيازمند است. وي همزمان از مسئولان سياسي در عراق خواست كه بر اختلافات مذهبي و قومي ميان خود غلبه كنند و با رهبران سياسي وارد مذاكره شود كه تحليلگران منظور اوباما از وارد مذاكره شدن با رهبران سياسي را دادن امتياز به كردها عنوان كردند. اوباما در عين حال گفت: در نهايت بر عهده عراقي‌ها است كه مشكلات خود را حل كنند.وي افزود: امريكا به سادگي خود را درگير اقدام نظامي در عراق نمي‌كند مگر اينكه دولت عراق كاهش تنش‌هاي فرقه‌اي را تضمين كند.
جنگ عربستان عليه ايران در خاك عراقفارين پاليسي گزارش داد، اين حمله به مثابه ضربه‌اي به دولت نوري المالكي و روياي چندين ساله پادشاهي عربستان سعودي است چراكه اين كشور مالكي را متحد ايران مي‌داند و به همين خاطر از اعزام سفير به بغداد تاكنون خودداري كرده و ساير كشورهاي عضو شوراي همكاري خليج فارس را تشويق به اتخاذ اقدام مشابه مي‌كند. در ادامه اين تحليل آمده است پس از ناكامي عربستان در ساقط كردن بشار اسد در سوريه، بحران عراق فرصتي جديد براي رياض فراهم آورده است تا ضربه استراتژيكي به ايران وارد كند.
*جوان آنلاین
این خبر را به اشتراک بگذارید:
