پنجشنبه ۰۶ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 2024 April 25 - ۱۵ شوال ۱۴۴۵
برچسب ها
# اقتصاد
۱۶ فروردين ۱۳۹۳ - ۱۰:۰۴

گزیده سرمقاله‌های روزنامه‌های صبح شنبه؛ آن تک و این پاتک!

روزنامه‌های صبح امروز شنبه کشورمان در سرمقاله‌های خود به مهمترین مسائل روز ایران و جهان پرداخته‌اند از جمله «نقشه راه 93»،«آن تک و این پاتک!»،«اقتصاد مقاومتی و چشم انداز پیش رو»،«فرهنگ ارجح بر همه امور»،«کمبودهای اتحادیه اروپا»،«شب بخیر آدمیزاد!»،«اغتنام حرکت راهیان نور»،«مثلث رفتاری غرب با کشورهای مستقل»،«سایه و روشن 93»،«یک مسافرت نوروزی و صدها مسئله»،«اقتصاد و فرهنگ»،«چالش‌ها و امیدهای 93»و... که برخی از آنها در زیر می‌آید.
کد خبر: ۵۴۳۰۱

جام جم:نقشه راه 93

«نقشه راه 93»عنوان سرمقاله روزنامه جام جم به قلم بیژن مقدم است که در آن می خوانید؛سال 93 به سنت حسنه نامگذاری های سال از قطب نما و نقشه راهی برخوردار است که می تواند همه سیاست ها، برنامه ها و نگاه ها را برای رسیدن به هدف و مقصد همسو کند.

نامگذاری سال «اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی» هم هدف را مشخص کرده است هم روش را، زیرا مجاهدت در کار و مدیریت جهادی به عنوان الگویی موفق تنها شیوه ای است که می توان به کمک آن کارهای بزرگ را در سایه همت های بلند و تلاش های ایثارگرانه به ثمر نشاند.

اقتصاد کشور در دو سال گذشته با بیشترین چالش های بیرونی از ناحیه دشمنان مواجه بوده است.

دستیابی به اقتصادی با ثبات، درون زا و پویا که کمترین تاثیرپذیری را از تحرکات دشمن داشته باشد هدفی است که با اجرای سیاست های دقیق «اقتصاد مقاومتی» محقق خواهد شد.

تلاش رهبر معظم انقلاب برای تبیین جزئیات این سیاست ها در سطوح مختلف نشان از توجه ویژه ایشان به همگرایی و دستیابی به فهم مشترک در میان همه اقشار جامعه دارد، زیرا مقدمه «عزم ملی»، فهم مشترک ملی از یک موضوع است.

مسئولان قوای سه گانه بویژه دولت و مجلس به علاوه رسانه ها باید در این مسیر به نگاهی مشترک برسند و پشتیبان یکدیگر باشند تا اقتدار ملی در عرصه اقتصادی همچون دیگر عرصه ها به دست آید.

وجه دیگر نامگذاری سال 93 را باید در نگرانی های رهبر معظم انقلاب از عرصه فرهنگ دانست.

فرهنگ زیربنای همه رفتارها و شکل دهنده تمامی مناسبت های فردی و اجتماعی در تمام حوزه هاست.

غفلت از آن، اقتصاد و امنیت کشور را به خطر می اندازد و مراکز آموزش عالی و کانون های اجتماعی از جمله خانواده را با تهدید مواجه می کند. هر کار اقتصادی؛ بدون کار فرهنگی ابتر و ناتمام است.

در این مقوله همه دستگاه های فرهنگی در کشور مورد خطاب هستند و هر کدام باید با فهم دقیق نگرانی های رهبر معظم انقلاب، به آسیب شناسی حوزه مدیریت خود پرداخته و روند و جهتگیری های خود را اصلاح کنند.

مرحله دوم طرح هدفمندی یارانه ها که از چند روز آینده آغاز می شود و قاعدتا در مقوله اقتصاد قابل تعریف است، اما اگر از پیوست فرهنگی لازم برخوردار نباشد قطعا نمی تواند به اهداف مورد نظر خود دست یابد.

تلاش های رسانه ملی برای تشویق مردم و گروه های برخوردار برای انصراف از ثبت نام با نگاهی اخلاق مدارانه و انسانی به موضوع و درک شرایط کشور و هدایت سرمایه ملی ناشی از طرح به سمت خدمات عمومی نیز برگرفته از همین سیاست و پیوست فرهنگی است.

بنابراین باید به گونه ای عمل شود تا انصراف از دریافت یارانه نقدی به یک ارزش مبدل شده و این دسته از مردم مورد تکریم قرار گیرند و در این مسیر در فرصت باقیمانده مسئولیتی سنگین متوجه همه رسانه های دلسوز در کشور است که امیدواریم با سربلندی این مرحله را پشت سر بگذارند.

کیهان:آن تک و این پاتک!

«آن تک و این پاتک!»عنوان یادداشت روز روزنامه کیهان به قلم حسین شریعتمداری است که در آن می خوانید؛
1- قطعنامه ای که روز پنج شنبه هفته گذشته با عنوان راهبرد اتحادیه اروپا درباره ایران به تصویب پارلمان این اتحادیه رسید به اندازه ای خیال پردازانه است که تصویب آن از سوی کشورهای اروپایی، آنهم در حالی که ضعیف ترین دوران حیات خود را تجربه می کنند، فقط با واژه هایی نظیر «خنده دار» و «احمقانه» قابل تفسیر است. در این به اصطلاح قطعنامه، آرزوهای بر باد رفته آمریکا و متحدانش که طی 35 سال گذشته بارها زیرپای مردم این مرز و بوم لگدمال شده است، در هفت صفحه تهیه و تدوین و اجرای آن از ایران اسلامی خواسته شده است!... ایران باید توافقنامه ژنو را بی کم و کاست اجرا کند!... عوامل زندانی فتنه 88 را آزاد کند!... به حصر سران فتنه آمریکایی- اسرائیلی 88 پایان بدهد!... ممنوعیت همجنس بازی را لغو کند و به همجنس بازان اجازه رابطه جنسی آزادانه بدهد!... هر یک از نمایندگان یا هیئت های پارلمانی اتحادیه اروپا که به ایران سفر می کنند اجازه ملاقات با محکومان امنیتی را داشته باشند!... دفتر نمایندگی اتحادیه اروپا در ایران تأسیس شود تا بر مسائل سیاسی و اجتماعی کشور نظارت مستقیم داشته باشد!... انجمن صنفی روزنامه نگاران که منحل اعلام شده بازگشایی شود!... به آنچه از نظر اتحادیه اروپا نقض حقوق بشر تلقی می شود خاتمه بدهد!... به احمد شهید گزارشگر ویژه کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل متحد اجازه ورود به ایران داده شود و بتواند آزادانه با مجرمان و هرکس دیگری که می خواهد ملاقات کند! و...

در قطعنامه اتحادیه اروپا، انتخابات ریاست جمهوری یازدهم غیردموکراتیک تلقی شده و به چند نمونه دیگر از قوانین جاری کشور نیز به اصطلاح اعتراض شده است!

همانگونه که ملاحظه می شود، قطعنامه یاد شده در یک کلام از ایران اسلامی و مردم این مرز و بوم دعوت می کند که از اسلام، انقلاب، استقلال، آزادی، حاکمیت ملی و همه داشته های دیگر خود دست بکشند و به یکی از مستعمرات قرون وسطایی آمریکا و متحدان اروپایی آن تبدیل شوند! آیا از به اصطلاح قطعنامه مورد اشاره برداشت دیگری می توان داشت؟! پاسخ این سوال به یقین منفی است! اما، پرسش بعدی آن است که اتحادیه اروپا این قطعنامه خنده دار و احمقانه را با چه انگیزه ای تهیه و تدوین و تصویب کرده است؟! آمریکا و متحدان اروپایی آن طی سی و چند سال گذشته همه توان خود را برای مقابله با اسلام و انقلاب و جمهوری اسلامی ایران به میدان آورده و به اعتراف صریح خود، نه تنها طرفی نبسته اند، بلکه نتیجه معکوس گرفته اند، تا آنجا که به قول هفته نامه آمریکایی «ویکلی استاندارد» روسای جمهور آمریکا از جیمی کارتر تا اوباما در یک نقطه با امام خمینی به اشتراک نظر رسیده اند و آن، این که «آمریکا هیچ غلطی نمی تواند بکند» و به گزارش نتانیاهو در کمیسیون خارجی سنای آمریکا «ایران خمینی و خامنه ای از تنگه خیبر در عربستان تا تنگه جبل الطارق در مراکش، دگرگونی و تحول عظیمی ایجاد کرده است. این ارتعاش که به زلزله شبیه است، دولت های همپیمان ما در منطقه را یکی پس از دیگری متلاشی کرده است... کسانی که خطر(!) ایران را نادیده می گیرند، سر خود را در شن فرو کرده اند» و به گفته «جرج فریدمن» رئیس اندیشکده راهبردی «استراتفور»؛ «مشکل ما - آمریکا - با ایران، برنامه هسته ای این کشور نیست، مسئله اصلی آن است که ایران نشان داده است نه فقط بدون رابطه با آمریکا بلکه در حال تخاصم و چالش با آمریکا می توان بزرگترین قدرت نظامی، تکنولوژیک و علمی منطقه بود. همین الگو، بهار عربی - بخوانید انقلاب های اسلامی - در جهان عرب را پدید آورده است» و...

اگرچه گفته اند - و حکیمانه نیز هست - «بهتر آن باشد که سّر دلبران - گفته آید در حدیث دیگران» و الفضل ما شهدت به الاعداء «فضل آن است که دشمنان نیز به آن اعتراف کرده و شهادت دهند» ولی فقط یک نیم نگاه به راهی که تاکنون پیموده ایم و مقایسه میان نقطه آغاز و نقطه ای که امروز در آن ایستاده ایم نیز می تواند به وضوح از حرکت پرشتاب ایران اسلامی روی قوس صعودی منحنی قدرت و تضعیف تدریجی قدرت حریف حکایت کند که این، خود حدیث مفصل دیگری است و بارها به آن پرداخته ایم.

2- واقعیات یاد شده، به یقین از نگاه آمریکا و اتحادیه اروپا پنهان نبوده و نیست. بنابراین باید در پی پاسخی برای این پرسش بود که وقتی آمریکا و متحدانش در اوج قدرت گذشته خود توان تحمیل خواسته های خویش به ایران اسلامی را نداشته اند، امروز با صدور قطعنامه احمقانه مورد اشاره چه اهدافی را دنبال می کنند؟! پاسخ به این پرسش را می توان در چند عرصه زیر جستجو کرد.

الف: در متن قطعنامه اتحادیه اروپا به نکته ای اشاره شده و روی آن تاکید ورزیده اند که می تواند یکی از اهداف مورد نظر قطعنامه را بازگو کند. بخوانید؛

«تنها در صورت پایبندی کامل ایران به تعهدات خود در اجرای کامل توافقنامه برنامه اقدام مشترک - بخش عملیاتی توافقنامه ژنو - امکان بهبود روابط سازنده این اتحادیه با ایران امکان پذیر خواهد بود»!

یعنی تن دادن جمهوری اسلامی به اجرای «توافقنامه ژنو» موضوع و هدف اصلی از صدور قطعنامه یاد شده است و بقیه بندهای 23گانه قطعنامه، فقط به فقط برای وادار کردن ایران به اجرای توافقنامه ژنو طراحی شده است!

این توافقنامه که پیش از این در نقد آن نوشته های مستند و مفصلی داشته ایم و امروزه، حریف در اجرای آن دست کشیدن ایران از همه دستاوردهای انقلاب اسلامی را می بیند، همان توافقنامه ای است که برادران عزیز - اما کم توجه ما - از آن با عنوان بزرگترین توافق قرن! یاد می کردند و مخالفان آن - مخصوصا کیهان - را به همسویی با اسرائیل متهم می ساختند. همان توافقنامه ای که رئیس جمهور محترم، آن را تسلیم قدرت های بزرگ جهان در مقابل ایران توصیف می کردند! و...

ب: آمریکایی ها - اندیشکده آمریکن اینترپرایز - از رهبر معظم انقلاب با عنوان یک «ابرحریف- SUPER OPPONANT» یاد می کنند که «نقشه راه غرب را می داند و در میان مردم خود از اعتماد آمیخته به اعتقاد برخوردار است». حضرت آقا در صدور اجازه مذاکره هسته ای با آمریکا علی رغم آن که تاکید کردند «نسبت به آن خوشبین نیستم»، آمریکا را به میدان آزمون صداقت کشاندند و این عرصه آزمایش برای دیرباورترین ها نیز کمترین تردیدی باقی نگذاشت که «آمریکا قابل اعتماد نیست» و در حالی ادعای «رفاقت با قافله» را دارد که از سوی دیگر «شریک راهزنان» - بخوانید خود راهزن - است. آشکار شدن چند باره - و این دفعه با وضوح بیشتر - این واقعیت، از یکسو، کسانی را که در نزدیکی و اعتماد به آمریکا خواب گشایش اقتصادی می دیدند، از خواب بیدار کرد و از سوی دیگر برای کسانی که خود را به خواب همراهی با شیطان بزرگ زده بودند، آبرویی باقی نگذاشت. درپی این دستاورد بزرگ بود که نگاه آمیخته به باور عمیق مردم و مسئولان از بیرون به توانایی ها و ظرفیت های درونی بازگشت و اصلی ترین زمینه لازم و ضروری برای «اقتصاد مقاومتی» فراهم شد. اعلام سیاست های راهبردی اقتصاد مقاومتی از سوی رهبر معظم انقلاب که می رود تا علاوه بر گشایش و شکوفایی اقتصادی، آخرین حربه باقیمانده یعنی تحریم های اقتصادی را نیز از چنگ حریف بیرون آورد، به طور طبیعی، دشمن را سراسیمه کرده و در مقابل این تک حکیمانه و مقتدرانه حضرت آقا، به پاتک خنده دار و احمقانه قطعنامه یاد شده روی آورده است.

ج: دشمن امیدوار بود شماری از عوامل فتنه آمریکایی- اسرائیلی 88 که متأسفانه و علی رغم هشدارهای دلسوزانه در برخی از مراکز تصمیم ساز و سیاست پرداز نفوذ کرده اند، زمینه های بازگشت دیگر عوامل فتنه را به صحنه فراهم کنند.

ولی بصیرت مثال زدنی مردم که برگرفته از روشنگری های رهبر معظم انقلاب است، از یکسو و خرابکاری های آشکار عوامل نفوذی فتنه 88 از سوی دیگر، این آرزوی مثلث آمریکا، اسرائیل و انگلیس را نه فقط برباد داد، بلکه برای نسل های تازه به میدان آمده انقلاب نیز از چهره واقعی آنها پرده برداشت.

حمایت برجسته دشمنان بیرونی از سران و عوامل وطن فروش فتنه 88 که در قطعنامه اتحادیه اروپا به گونه ای پررنگ آمده است می تواند از جمله اهداف اتحادیه یاد شده باشد.

3- این نکته نیز گفتنی است طی چندماه اخیر، برخی از عوامل نفوذی فتنه 88 از طریق روزنامه های زنجیره ای و سایت های داخلی و خارجی و یا در مصاحبه با رسانه های بیگانه اصرار داشتند که نزدیکی با آمریکا را، کلید حل مشکلات اقتصادی کشور معرفی کنند و در حالی که شماری از مسئولان محترم هر از چندگاه، برخوردهای خصمانه آمریکا و متحدانش را به چالش - البته نه چندان جدی- می کشاندند، طیف نفوذی یاد شده برای اثبات - به زعم خویش - دستاوردهای نزدیکی با آمریکا! خود را به آب و آتش می زدند. مثلا؛ اظهارات خصمانه وندی شرمن علیه مردم ایران را نادیده می گرفتند و در همان حال به سخنان وی استناد می کردند که گفته بود «با تیم مذاکره کننده آنقدر نزدیک و صمیمی هستیم که یکدیگر را با نام کوچک خطاب می کنیم»!

قطعنامه اتحادیه اروپا، این ترفند عوامل نفوذی فتنه را که متأسفانه هنوز در دولت محترم حضوری - ولو حاشیه ای اما، با دسترسی به متن - دارند، نخ نما کرد.

4- و بالاخره ادعای اتحادیه اروپا درباره غیردموکراتیک بودن انتخاب آقای دکتر روحانی به ریاست جمهوری! می تواند عبرت انگیز باشد.

جمهوری اسلامی:کمبودهای اتحادیه اروپا

«کمبودهای اتحادیه اروپا»عنوان سرمقاله روزنامه جمهوری اسلامی است که در آن می خوانید؛اتحادیه اروپا با تصویب قطعنامه ای ضدایرانی نشان داد کمبودهای فراوانی در تشخیص واقعیت ها و انتخاب راهبرد صحیح برای تعامل با جهان دارد. در این قطعنامه، که تازه ترین موضعگیری اتحادیه اروپا علیه جمهوری اسلامی ایران محسوب می شود، علاوه بر دخالت آشکار در امور داخلی ایران، خواسته هائی مطرح شده که نه در چارچوب قوانین بین المللی می گنجند و نه با شئون انسانی ملت ها منطبق هستند.

از جمله این خواسته ها، دادن آزادی عمل به همجنس بازان است، اقدامی که تعالیم تمام ادیان الهی آن را حرام می دانند وحتی در خود کشورهای اروپائی نیز اکثر دولت ها آن را ممنوع اعلام کرده و بقیه دولت ها نیز بر زشت بودن آن تأکید دارند. جالب اینکه همان معدود کشورهای اروپائی که همجنس بازی را ممنوع اعلام نکرده اند نیز با مخالفت و اعتراض مردم مواجه شده و به خاطر بی تفاوتی در برابر این فعل حرام، زیر سؤال قرار دارند. این مخالفت ها امری کاملاً طبیعی است زیرا همجنس بازی امری بر خلاف فطرت انسانی است و مجاز دانستن آن، توهین آشکار به شخصیت انسان است.

آنچه بسیار عجیب و کاملاً خارج از عرف جوامع انسانی است اینست که نمایندگان مجلس اتحادیه اروپا که خود را متمدن می دانند به خود اجازه می دهند از کشوری دیگر بخواهند یک عمل حرام، خلاف اخلاق و دون شأن انسان ها را مجاز و قانونی اعلام کند! تنها توجیهی که می توان برای این اقدام نمایندگان مجلس اتحادیه اروپا در نظر گرفت، اینست که خود آنها مبتلا به این بیماری لاعلاج هستند و می خواهند عادت زشت خود را در سطح جهان رواج دهند.

مواد دیگر قطعنامه ضد ایرانی اتحادیه اروپا نیز به شکل های مختلف دچار مشکل هستند. این مواد عبارتند از بازگشائی انجمن صنفی روزنامه نگاران، تأسیس دفتری برای اتحادیه اروپا در تهران به منظور نظارت بر چگونگی اعمال حقوق بشر، صدور ویزای بدون قید و شرط برای نماینده سازمان ملل در امور حقوق بشر و مشروط ساختن سفر هیأت های اعزامی اروپائی به ایران به دیدار با زندانیان سیاسی. تمام این خواسته ها نشان دهنده خوی زیاده خواهی اتحادیه اروپا و خود را قیم ملت ها دانستن است. نکته قابل تأمل اینست که این خواسته ها را کسانی مطرح می کنند که با ابتدائی ترین مقررات بین المللی و احکام الهی آشنائی ندارند و اگر آشنائی دارند حاضر نیستند به آنها عمل کنند.

نمایندگان مجلس اتحادیه اروپا آیا نمی دانند که روزنامه نگاران ایرانی کفایت لازم را برای احقاق حقوق خود دارند و دخالت بیگانگان در امور مربوط به خود را بر نمی تابند؟ اعتراضاتی که این روزها در مطبوعات ایران به قطعنامه ضد ایرانی اتحادیه اروپا به چشم می خورد، بهترین نشانه این واقعیت است که روزنامه نگاران ایرانی نیازی به قیم ندارند و دخالت اتحادیه اروپا در موضوع انجمن صنفی روزنامه نگاران ایران را نوعی فضولی می دانند.

در مورد کلیه مباحث حقوق بشری، فقط اشاره به این واقعیت کافی است که بلوک غرب، اعم از اروپا و آمریکا، به دلیل اینکه خود بزرگ ترین ناقضان حقوق بشر هستند حق ندارند برای دیگران تعیین تکلیف کنند چه رسد به اینکه بخواهند بر عملکرد دیگران نظارت نمایند. فقط در یک صورت می توان با خواسته های حقوق بشری اتحادیه اروپا از ایران موافقت کرد و آن اینکه ابتدا راه را برای بررسی وضعیت حقوق بشر در کشورهای اروپائی و آمریکا باز کنند تا نمایندگان دولت ایران آنچه را که در این کشورها مشاهده می کنند با استناد به اسناد و مدارک در سطح جهان منتشر و چهره واقعی دولت های اروپائی و آمریکا را افشا نمایند سپس نوبت به ایران برسد. وجود زندان های متعدد متعلق به آمریکا در کشورهای اروپائی آنهم با شکنجه ها و روش های ضدانسانی قرون وسطائی، رفتارهای ضد بشری آمریکائی ها در زندان گوانتانامو با زندانیانی که به آنها هیچ ربطی ندارند، جاسوسی های اروپائی ها در کشورهای مختلف، حمایت دولت های اروپائی از رژیم صهیونیستی در جنایاتی که علیه مردم فلسطین مرتکب می شود و تجاوزاتی که اروپائی ها در آفریقا، آمریکای لاتین، خود اروپا و آسیا به حقوق ملت ها و تمامیت ارضی کشورها می کنند، لکه های ننگی هستند که با هیچ توجیهی پاک شدنی نیستند و تماماً از مصادیق نقض آشکار حقوق بشر محسوب می شوند. وضعیت آمریکا از اروپا هم بدتر است و دخالت مشترک آمریکا و اروپا در افغانستان و عراق که منجر به پدید آمدن فاجعه های بزرگ انسانی شد و عوارض شوم آن همچنان دامن گیر ملت های منطقه است، قابل انکار نیست. تازه ترین نمونه و زشت ترین آن، حمایت مشترک اروپا و آمریکا از تروریست هائی است که در سوریه انسان های بیگناه را می کشند، قلب ها را از بدن ها خارج می کنند و می خورند، نظامیان را گردن می زنند و خانه ها و ادارات و بیمارستان ها را منفجر می کنند و علیرغم اینهمه جنایت، آشکارا با وزرای خارجه آمریکا و انگلیس و فرانسه و آلمان و مسئول سیاسی اتحادیه اروپا دور یک میز می نشینند و برای جنایات بیشتر و تازه تر در سوریه مذاکره و تصمیم گیری می کنند.

دولت هائی که مرتکب اینهمه جنایت شده اند و از اینهمه اقدامات ضد حقوق بشر حمایت کرده اند، حق ندارند درباره وضعیت حقوق بشر در هیچ کشوری نظر بدهند و خواستار تأسیس دفتر نظارت بر حقوق بشر در کشورهای دیگر شوند. آنها خود باید قبل از هر اقدامی زیر نظر قرار بگیرند و رفتارهای خلاف انسانیت خود را اصلاح کنند آنگاه به خود اجازه اظهارنظر درباره دیگران را بدهند. تکلیف سازمان ملل نیز روشن است. این سازمان، آلت دست دولت های آمریکا و اروپاست و طبیعی است که آلت دست ناقضان اصلی حقوق بشر نمی تواند حافظ حقوق بشر باشد. این واقعیت را عملکرد سازمان ملل در فلسطین، افغانستان، عراق، آمریکای لاتین و آفریقا نشان داده است. اتحادیه اروپا و سازمان ملل باید قبل از ورود به مقوله حقوق بشر، کمبودهای خود را جبران کنند، در غیر این صورت هیچکس به ادعاهای آنها اعتنائی نخواهد کرد.

رسالت:اغتنام حرکت راهیان نور

«اغتنام حرکت راهیان نور»عنوان سرمقاله روزنامه رسالت به قلم محمدکاظم انبارلویی است که در آن می خوانید؛ خیلی ها تلاش کردند ماهیت انقلاب اسلامی و هویت ملت ایران در پدیداری عظیم ترین جنبش الهی – انسانی قرن اخیر را وارونه جلوه دهند و با دستکاری در تاریخ ، یک شناسنامه جعلی برای آن بنویسند.

اما نتوانستند، این عجز نه به دلیل عدم توانایی آنها در تحریف تاریخ، بلکه به علت توانایی شهدا و فداکاران انقلاب در مقابله بااین پدیده زشت و منحط بود. کسانی که خالق این انقلاب بودند با نوشتن وصیت نامه و درج خلاصه آن در سنگ نوشته قبر خود ، تاریخ انقلاب را از خطر تحریف نجات دادند.

هرکس که به دیده های چشم سرخود اعتماد کند و توفیق یابد که به زیارت قبور شهدا در حاشیه شهرها و روستاها برود، خواهد دید که کلید واژه های «اسلام»، «قرآن» ، «ولایت فقیه»،«امام»، «حکومت اسلامی» ،«مبارزه با ظلم» و «پیروی از امام خمینی»و... ادبیات سنگ نوشته های قبور شهدا را تشکیل می دهد و همین ادبیات در وصیت نامه شهدا شرح و بسط داده شده است. این باور و ایمان یک حقیقت بزرگ تاریخی است که هیچ کس قادر به انکار و تحریف آن نیست. هدف گیری دشمن از ابتدای شکل گیری انقلاب تاکنون بر همین نقطه وکانون متمرکز بوده است. همین ویژگی انقلاب ما را در مسیر و در امتداد انقلاب پیامبران الهی قرار می دهد.

ملت ایران حرکت هوشمندانه ای طی سالهای اخیر برای پاسداشت مقام شهدا و نگاهبانی از فداکاری آنان در خلق حماسه های خونین صورت می دهد که واقعا ستودنی است . همه ساله جمع کثیری از مردم در ایام نوروز با حضور در مناطق عملیاتی جنوب و غرب خود رادر حال و هوای ارزشهای الهی انقلاب قرار می دهند و بدین ترتیب راهی نورانی راشکل داده اند که هر سال شکوهمند تر از سال پیش برگزار می شود و جالب این است که در طول سال هم امتداد پیدا می کند.

مقام معظم رهبری امسال باحضور در جمع راهیان نور فرمودند: «دشمن می خواهد فداکاریهای دفاع مقدس و شخصیت هایی که فداکاری کردند را از یاد ببریم. نگذارید یاد دوران دفاع مقدس از یادها برود. حرکت راهیان نور را مغتنم بشمارید.»

آنچه در ذهن طراحان جنگ نرم علیه ملت ایران در اتاق های جنگ می گذرد این است که، اکنون منابع مشروعیت نظام روبه پایان است.

آنان به زعم خود فکر می کنند که «مشروعیت کاریزماتیک امام »و «مشروعیت سنتی روحانیت » در ایران رو به افول دارد . تنها مشروعیتی که باقی می ماند «مشروعیت مردمی » مستند به رای ملت است که آن را هم می شود با«انقلاب مخملی » تخطئه کرد و فاتحه انقلاب را خواند. بر اساس این توهم حوادث تلخ سال 88 شکل گرفت. آنها برای عملی کردن نقشه های شوم خود «جنبش سبز» را علم کردند و از غفلت وبلاهت دو تن از یاران انقلاب سود بردند و آنان را در مسند این جنبش نشاندند .مردم و نخبگان خیلی زود متوجه این ترفند شدند و با قیام تاریخی 9 دی مهرباطلی بر این کژراهه زدند.حضور جوانان و نوجوانان در کاروانهای راهیان نور نشان می دهد که نسل جدید پرشور تر و عمیق تر از نسل های گذشته در صیانت از دستاورد های انقلاب و پاسداشت خون شهدا حضور دارند و «حسن ظن به خدا» هنوز در این کشور حرف اول را می زند.

اکنون منابع مشروعیت نظام پررنگ تر و قوی تر از هر زمان در حال رخ نمایی است . آنچه دشمن را وادار کرده است مذاکره را چاشنی فشارها و تهدیدها کند و گاهی در این مسیر توقف یا عقب نشینی داشته باشد همین واقعیت است . کشور ما مستقر ترین نظام را دارد و ملت ما مقتدرترین ملت جهان است و رهبری کنونی نیرومندترین دوران انقلاب را تجربه می کند . تحکیم روزافرون مبانی نظام یک حقیقت است که در سایه وجاهت خون شهدا و فداکاری ملت به دست آمده است. همین حقیقت است که متضمن استقلال و سرافرازی کشور ماست.

آنان که به نمایندگی از ملت این سوی میز مذاکره نشسته اند بیش از هر کسی باید به این حقیقت باور داشته باشند. از هر گونه شتابزدگی در تصمیم گیری باید پرهیز کرد. اوضاع آنان که آن سوی میز مذاکره نشسته اند بی ریخت تر از آن است که فکر می کنیم . بحران اوکراین نشان داد آنچه به عنوان جامعه جهانی از آن یاد می شود یک سراب است. آنها گرگهایی هستند که اگر میدان پیداکنند همدیگر راپاره پاره خواهند کرد.جنگ جهانی اول و دوم سند صحت این ادعاست.

غرب در 100 سال گذشته برای سرکوب انقلاب های مردمی و اسلامی در ایران بیش از ضربه از بیرون به ضربه از درون فکر می کرده است . آنها می خواهند ما را با دست خودمان خفه کنند انقلاب سرخ خمینی (ره) را با جنبش سبز موسوی و کروبی می خواستند خفه کنند. آنها با اصلاح طلبی می خواستند افساد کنند، آنها با جنبش لیبرالیسم می خواهند استبداد را بر گردانند این را نباید فراموش کنیم.بیانیه اتحادیه اروپا در دفاع از سران فتنه عبرت آموز است.برخی که از روی جاه طلبی و مقام پرستی خود را در حصار غرب قرار می دهند آبروی خود می برند و زحمت ملت را زیاد می کنند. حمایت اتحادیه اروپا از این جماعت روسیاه فضاحت بار است . همین جماعت هستند که با انکار منابع مشروعیت نظام در پی تئوریزه کردن وابستگی ملت هستند رهبر معظم انقلاب اسلامی در اولین بیانات خود در سال جدید نسبت به این پدیده هشدار دادند و فرمودند:« کسانی هستند که استقلال رامسخره می کنند ، کسانی هستند که می خواهند وابستگی را تئوریزه کنند باید در مقابل اینها عکس العمل نشان داد.»

مردم در سال جدید حتما نسبت به این پدیده زشت واکنش نشان می دهند و دست های نفوذ آنها را قطع خواهند کرد و در هر لباسی که باشند آنها را رسوا خواهند ساخت . راهیان نور حرکت این جماعت را رصد می کنند و در وقت خود پاسخ آنها را خواهند داد.

قدس:اقتصاد مقاومتی و چشم انداز پیش رو

«اقتصاد مقاومتی و چشم انداز پیش رو»عنوان یادداشت روز روزنامه قدس به قلم دکتر محمد خوش چهره است که در آن می خوانید؛اقتصاد مقاومتی یک بینش و نگرش است، نگرانی من با توجه به نامگذاری سال های مختلف یا فرمان مبارزه فساد رهبر معظم انقلاب ناشی از عدم باور حتی در سطح بعضی سران است که باید این نقیصه در مورد اقتصاد مقاومتی برطرف شود.

اقتصاد مقاومتی، مبنایی برای تغییر الگو، سیاستگذاری، تصمیم گیری ها، برنامه ریزی و در عین حال معرفت شناسی اقتصادی نظام جمهوری اسلامی ایران است. اقتصاد ریاضتی بیشتر، یک تاکتیک و اقدام مقطعی متناسب با شرایط نامساعد اقتصادی است، در حالی که اقتصاد مقاومتی یک بینش و نگرش است. از نظر من، اقتصاد مقاومتی عبارت است از پویایی در اقتصاد جهانی به همراه کاهش نقاط آسیب پذیری ناشی از وابستگی های تهدیدزا در دنیایی که از هر نقطه ضعف یا آسیبی برای تضعیف نظام ما استفاده می کنند، لذا اقتصاد مقاومتی یعنی مقاوم سازی اقتصاد مبتنی بر چنین فضا و جوی که میان نظام سلطه است. اگر از خودکفایی و خوداتکایی در جهت استقلال اقتصادی صحبت می شود، معنی آن، این نیست که ایران یک کشور منزوی مثل کره شمالی با اقتصاد بسته است و می خواهد تمام نیازهای خود را خود تأمین کند، اساساً امروز هیچ کشوری قادر به این کار نیست و نمی تواند هم چنین ادعایی داشته باشد. اما در تشریح کاهش وابستگی های تهدیدزا در اقتصاد مقاومتی باید گفت که منظور وابستگی هایی است که مورد طمع جامعه جهانی قرار گیرد، که در رأس آن وابستگی به درآمد نفت یا وابستگی به کالاهای استراتژیک در سبد غذایی است، در نتیجه خودکفایی در چنین کالاهایی منطق اقتصاد مقاومتی است و اقدامی شدنی است. مهم ترین چالش اقتصاد مقاومتی عدم درک صحیح مسؤولان از آن است ، نگرانی من با توجه به نامگذاری سال های مختلف یا فرمان مبارزه فساد رهبر معظم انقلاب ناشی از عدم باور حتی در سطح بعضی سران است که باید این نقیصه در مورد اقتصاد مقاومتی برطرف شود. اقتصاد مقاومتی همراه با ورود مدبرانه و هوشمندانه به حوزه اقتصاد جهانی است و هم مردم و هم فعالان اقتصادی و هم نظام باید در درجه اول باید درک محیط را داشته باشد. اقتصاد مقاومتی یک مقوله موقت و تاکتیکی نیست، اقتصاد مقاومتی نسخه ای عملیاتی است، بنابراین هر سه دستگاه قانون گذاری، اجرایی و قضایی باید در تحقق اهداف میان مدت و بلند مدت آن دارای رسالت باشند.

سیاست روز:فرهنگ ارجح بر همه امور

«فرهنگ ارجح بر همه امور»عنوان سرمقاله روزنامه سیاست روز به قلم محمد صفری است که در آن می خوانیداگر می خواهیم زندگی معنا، مفهوم و جهت داشته باشد باید از خصائل فرهنگی پیروی کنیم. این فرهنگ است که انسان را به نقطه ای از زندگی دنیایی می رساند تا بتواند از پلیدی ها و زشتی ها دور باشد. ویژگی های فرهنگی هر جامعه ای تفاوت های بسیاری با هم دارد. در یک جامعه یک اقدام و یک کار، در نظر افراد آن ارزشی است و به عنوان فرهنگ آن جامعه جا افتاده است و در دیگر جامعه ای، آن رفتار، زشت و زننده جلوه می کند.

حوزه فرهنگ از گستردگی بسیاری برخوردار است. این حوزه با تبعیت از عقل و منطق و دین می تواند به تعالی انسان بینجامد و در پی آن جامعه ای را به رستگاری رهنمون سازد.

برای رسیدن به یک فرهنگ ارزشی ، ابزار و عواملی نیاز است. این ابزار که شامل آداب و رسوم و عرف یک جامعه است، با ورود دین کامل می شود. هر دین و آیینی برای پیروانش یکسری آموزه ها را به همراه آورده، این آموزه ها برای هدایت جوامع بشری آماده شده است. دین اسلام نیز که به عنوان دین کامل از سوی آخرین پیامبر حضرت محمد(ص) برای همه مردم فرستاده شده، عبارت است از مجموعه ای از باورهای قلبی که برآمده از امور فطری و استدلال های عقلی و نقلی است و تکالیف دینی که از سوی خداوند بر پیامبر اسلام(ص) برای سعادت دنیوی و اخروی بشر نازل شده است.

با ورود دین به جوامع بشری، بسیاری از فرهنگ های رایج نفی و بسیاری دیگر مورد تاکید قرار گرفته است. در طول تاریخ شاهد بوده ایم که برخی رفتارها که در قالب فرهنگ در میان افراد جامعه به عنوان یک ارزش پیاده می شد، منسوخ شد و به برخی دیگر از رفتارها بها داده شد.

زنده به گور کردن دختران در زمان جاهلیت اعراب از جمله رفتارهای فرهنگی بود که با بعثت رسول اکرم(ص) برچیده شد. این نمونه ای از رفتار غلط فرهنگی بود که در آن زمان وجود داشت.

ظهور اسلام باعث شد تا فرهنگ اسلامی در بسیاری جوامع تأثیر بگذارد. این تأثیرگذاری از نوع فرهنگ، از ویژگی های دین اسلام است که پس از ۱۴۰۰ سال همچنان ادامه دارد.

برای پاسداشت و نگهداشت این فرهنگ غنی و عاری از پلیدی و ضعف، در مقابل فرهنگ متخاصم و مهاجم چه باید کرد؟

به همین خاطر است که رهبر انقلاب در پیام نوروزی خود، امسال را سال «اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی» نام نهادند.

ایشان در نخستین روز سال ۹۳ و در مشهد مقدس، تمرکز دشمنان بر موضوع فرهنگ را ناشی از اهمیت فوق العاده این موضوع دانستند و تأکید کردند؛ همه رفتارهای روزمره، عادات و «نگاه اقتصادی، اجتماعی و سیاسی» مردم از فرهنگ آنها الهام می گیرد، بنابراین باورهای فرهنگی به همه مسائل و عرصه های دیگر سایه می اندازد و مهمتر است.
فرهنگ است که بر رفتارهای اجتماعی مردم تأثیر می گذارد. فرهنگ عمومی کشور، از مهمترین مقوله هایی است که با تک تک افراد جامعه سروکار دارد. برای ارتقای فرهنگ عمومی جامعه، که اکنون دستخوش تغییراتی به واسطه تأثیر گذاری فرهنگ مهاجم، قرار گرفته است، نیازمند تقویت و بازآفرینی فرهنگ ایرانی ـ اسلامی در افکار عمومی جامعه هستیم.

فرهنگ متخاصم و مهاجم که به فرهنگ ارزشمند ما شبیخون زده است، در پی آن است تا هر آنچه که برای ما ارزشی است، بی ارزش جلوه دهد وهر آنچه که در فرهنگ آنها به عنوان ارزش معرفی می شود، به جامعه ما تزریق شود.
این اقدام از سوی فرهنگ مهاجم دو دلیل دارد. نخست جلوگیری از تأثیر فرهنگ اسلامی بر جوامع آنها و دوم تخریب فرهنگ خودی و تأثیر بر افکار عمومی جامعه برای همراه سازی و همخوانی مردم با فرهنگ مهاجم. این دو راهبرد اصلی، برای رسیدن به هدف نهایی که همانا، متزلزل کردن ارزش های انسانی و اسلامی و اضمحلال فرهنگی جوامع ارزشی است، دنبال می شود.

سبک زندگی ایرانی ـ اسلامی، نوع پوشش، شیوه های مصرف، رفتارهای اجتماعی، حتی ریزترین و شاید کم اهمیت ترین رفتارها مورد توجه فرهنگ مهاجم است.

اگر به برنامه های ماهواره ای شبکه های گوناگون و فراوان فارسی زبان توجه کرده باشید، دشوار نخواهد بود که به سادگی متوجه خواهید شد، چگونه برنامه های آن شبکه ها زیرکانه و موذیانه هر آنچه که فرهنگ ارزشمند ایران اسلامی در خود دارد، مورد تهدید، تضعیف، تمسخر و تخدیر قرار می گیرد.

تنها نیازمند آن است که آن برنامه ها و سریال های پرطمطراق را به چشم یک برنامه سرگرم کننده نگاه نکنید و با کمی تعمق و دقت، متوجه خواهید شد که چه چیزی را هدف قرار داده است، آنگاه پی به اهداف پلید آنها خواهید برد.
آگاهی بخشی و اطلاع رسانی یک وجه مقابله با چنین تهاجمی است، اما مهمترین ابزار برای مقابله با تهاجم و شبیخون فرهنگی گسترده ای که اکنون علیه ما وجود دارد، عقلانیت و بصیرت است که باید به کار گرفته شود. وجه تمایز انسان و حیوان در عقل و منطق اوست.

آیا عقل و منطق حکم می کند در جامعه بشری که اشرف مخلوقات است، همجنس گرایی عادی جلوه داده شود؟ آیا اخلاق و غیرت، اجازه می دهد فرهنگی در جامعه ارزشمند رواج یابد که اجازه دهد، زنی شوهردار با مردی دیگر رابطه برقرار کند؟ این نمونه ها و بسیاری موارد دیگر را می توان از شبکه های گوناگون ماهواره ای دید. ساده انگاری است که از کنار آن بی توجه عبور کنیم و بی تفاوت نسبت به اعضای خانواده به ویژه کودکان و نوجوانان خود، از هر آنچه که تخریب و تهدید است، بگذریم. اگر چنین کنیم، عقل را به کار نگرفته ایم و خود را در ورطه نابودی انداخته ایم که نتیجه آن این خواهد بود که دامن جامعه را نیز خواهد گرفت.

تهران امروز:سالی که گذشت! سالی که می آید

«سالی که گذشت! سالی که می آید»عنوان سرمقاله روزنامه تهران امروز به قلم مرتضی طلایی است که در آن می خوانید؛سالی که گذشت ، سرشار از بیم ها و امیدها بود ؛ سالی که در آن حماسه سیاسی با حضور مردم ایران اسلامی پای صندوق های رای تحقق یافت و آغاز حرکتی نو در مسیر پیشرفت و عدالت در حوزه اقتصادی، سیاسی ، اجتماعی و ... رقم خورد و فضای روانی کشور را به سمت آرامش سوق داد .

در این شرایط کماکان موضوع فرهنگ به رغم تاکیدات و تذکرات و رهنمودهای پی در پی مقام معظم رهبری مغفول ماند و حتی مظلوم تر از گذشته شد ، رفتارهای قابل نقد برخی از فعالان فرهنگی که گاهی منجر به هنجار شکنی شده و از چشمان رسانه های گروهی و دلسوزان انقلاب دور نماند. اما به راستی آنچه امروز نگرانی جدی رهبری خردمند انقلاب و دست اندرکاران فرهنگی کشور را شکل می دهد چیست ؟ از نگاه بنده و به قول اندیشمندی شجاع آن کسی است که چیزی را بگوید که همه می دانند ولی کسی جرات ابراز آن را ندارد ! این جمله ناظر بر این نمی باشد که باید هنجار شکنی کرد و ارزش ها را به سخره گرفت تا بهانه ای برای حمله به ارزش ها باشد، بلکه به این معناست که می بایست دردها را در جامعه گفت ، مردم را آگاه نمود و آنان را در مسیر شناخت از خود قرار داد . دوری از اخلاق و توجه به ظواهر دنیوی و نگاه سطحی به مقوله دین و سبک زندگی یکی از آفت های مهمی است که ضرورت دارد در سال جدید مورد توجه قرار گیرد و آن را از خود دور کنیم و با بازنگری در رفتار اجتماعی خود گام های موثری را در راه تبدیل شدن به یک شهروند مطلوب اسلامی - ایرانی برداریم.

از نکات مهم دیگری که باید از خود در این روزهای پایانی سال و ابتدای سال جدید پرسید این است که چقدر با شاخص های قرآنی حسن خلق، صداقت ، عزت نفس ، مردم دوستی ، مسئولیت اجتماعی و غیره همراه بوده ایم؟! آیا خودمان را نقد کرده ایم؟! آیا برای رسیدن به سعادتمندی ترس و ابهامات خود را در مسیر آگاهی و دانش سوق داده ایم؟! شاید برخی در کودکی یاد بگیرند اما بعضی حتی تا لحظه مرگ حقیقت هستی هوشمند را نیابند! از نظر بنده به عنوان یک عنصر فرهنگی و اجتماعی که بند بند وجودم سرشار از عشق به سرزمین و مردمم می باشد ، مسئله فرهنگی ما مفقود شده است ، آن را نمی شناسیم و یا صرفا فقط می دانیم اما نمی فهمیم ! بسیاری شاید در این راه هنوز نشسته ایم ، می دانیم چه می کنیم اما نمی فهمیم ! مثلا آفت هایی نظیر دروغگویی، بدگویی، چاپلوسی، فردگرایی ، بی مسئولیتی، اعتقاد به قضا و قدر داشتن، تسلیم پذیری ، خرافه گرایی ، تزویر و دورویی ، واگرایی و غلبه فرهنگی و ... درکنار تجمل گرایی ، مصرف گرایی ، تعصبات کورکورانه را قبول داریم اشتباه است و ما را دچار گمراهی و دوری از تقوا می کند ؛ اما کماکان در رفتار روزمره امان انجام می دهیم و این دقیقا نکته تعجب آور زندگی امروز ماست.

به تعبیر دیگر جامعه زمانی به صورت واقعی و ملموس در مسیر پیشرفت قرار می گیرد که خرده رفتارهای ناصواب همه ما اصلاح شود ؛ رفتارهای کوچک همانند خار های کوچک بیابانی هستند می توانند آتش های بزرگ درست کنند ؛ از سوی دیگر به عنوان آخرین نکته در این بحث رفتار بسیار عجیب امروزی ماست که در گره های زندگی دیده می شود و آن رفتار روحیه عجیب دگر انتقادی برای دیگران است . در حالی که انسان نمی بایست همانند سوزن خیاطی باشد و فقط برای دیگران لباس بدوزد و خودش عریان در جامعه زندگی کند ، فقط برای دیگران نسخه بپیچد و جامه تقوا و فضیلت و اخلاق برای آنان بدوزد؛ این رفتار مصداقی است که در اطراف ما دیده می شود و به تعبیری قرآنی: چرا آنچه را که خود عمل نمی کنیم بر زبان می آوریم ؟!

علی ای حال آنچه اشاره شد ، نکاتی کوتاه ،کارشناسی و از سر دلسوزی و تذکری به خود بود که بر اساس مطالعه و تحقیقات صورت گرفته و مبتنی بر تعالیم اصیل قرآنی و نبوی و همچنین فرمایشات و دغدغه های درک شده از فحوای کلام مقام معظم رهبری ترسیم شده ، اما در جمع بندی نهایی تاکید مجدد بر این است که اگر تلاش جمعی با رویکرد ارتقای سرمایه اجتماعی و مسئولیت پذیری با بهره گیری از آموختن و فهمیدن مهارت های زندگی در میان فرد فرد شهروندان به عنوان نقشه راه و راهبرد اصلی در نظر گرفته نشود ، به نظر گام های پیشرفت کند و سطحی خواهد بود چراکه به فرمایش رهبری انقلاب ، فرهنگ اساس و بستر تمامی فعالیت های زندگی است .

وطن امروز:شب بخیر آدمیزاد!

«شب بخیر آدمیزاد!»عنوان سرمقاله روزنامه وطن امروز به قلم حسین قدیانی است که در آن می خوانید؛ از سال 93 شمسی، ساعاتی بیشتر نگذشته بود که نخست وزیر مالزی با اظهار تسلیت به بازماندگان بوئینگ گم شده، آب پاکی را روی دست همگان ریخت، با این شرح که بیش از این، جست وجو بی فایده است و همه گمانه زنی ها - نه اسناد و شواهد که اصولا به سند و شاهدی نرسیدند!- حکایت از غرق شدن طیاره آهنی در اقیانوس هند دارد و دیگر عاقلانه نیست احدی منتظر جسد بی جان مسافران باشد، زنده یافتن شان پیشکش! همین جناب البته روزی بعد و شاید من باب تسکین دل ابنای حضرت آدم، جست وجوهای بین المللی را خیلی هم حالا بی فایده ندانست و مدعی ارسال پیام احتمالا رمزگونه «شب بخیر» از طرف خلبان به برج مراقبت شد! اینکه حالا این پیام «شب بخیر» که نیک اگر بنگری، بیشتر به یک «پیامک»... آری، بیشتر به یک «پیامک» شبیه است، دقیقا چه زمانی و مشخصا برای چه ارسال شده، هم در سخنان نخست وزیر مالزی درز گرفته شد، هم در نتایج تیم جست وجو! همان تیمی که یکی از فرماندهان ارشدش، تنها چند ساعت بعد از گم شدن بوئینگ، گنده گویی کرده بود؛ «ما همه پیشرفت های خیره کننده علمی بی مرز را برای نجات جان مسافران به کار می گیریم»! فی الحال جا دارد مدد از همان پیامک باشکوه (!) بگیریم و به ایشان، بلکه به همه آدمیزادی که خود را با خدا عوضی گرفته و خیالات در سر می پرورانند، عرض کنیم؛ «شب بخیر»! این، سرنوشت همان آدمیزادی است که جهان به این بزرگی را «دهکده جهانی» می خواند! و همچنان می خواند!

باری در یکی از کتب عشاق توسعه که عجیب بوی نظریات «مارشال مک لوهان» و «فرانسیس فوکویاما» داشت، می خواندم؛ «جهان به 2 سبب، دیگر آن جهان بزرگی که خداوند آفریده بود نیست، اولا؛ وسایل ارتباط جمعی، آنقدر دهکده بزرگ جهانی را کوچک کرده که خبری در آن سوی عالم در کسری از ثانیه تبدیل به پچ پچ اهالی این سوی عالم می شود، تو گویی مردمان یک روستای دیروزی، دیرتر از حال هم باخبر می شدند تا ساکنین این دهکده امروزی که همه جهان باشد، ثانیا؛ متاثر از توسعه یافتگی بی مرز انسان، جهان امروز آنقدر کوچک شده که یافتن سوزنی در این کره خاکی، بسی سهل تر از پیدا کردن اسباب بازی در گلیم چند در چند مردمان دیروز است».

واقعا مانده ام به چه غره شده آدمیزاد در برابر خدای خویش که اینگونه می نویسد؟! شگفتا! خبر مرگ آدمیزاد با آن همه وسایل ارتباط جمعی اش آمد تا بتواند یک خبر درست و درمان از حال و روز مسافران بوئینگ ارائه دهد، هنوز هم که چیزی می گوید و خبری می دهد، می گوید براساس حدس و گمان! شگفتاتر! طیاره به این بزرگی گم شده یا ربوده شده، آدمیزادی که داعیه داشت سوزنی در جهان از دید او مخفی نیست، نمی تواند ولو اندازه یک سر سوزن نشانی از بقایای بوئینگ مفقود بیابد، همچنان که قادر نیست اثری از اجساد قربانیان پیدا کند! و این، دقیقا سرنوشت همان آدمی است که خود را با خدا عوضی گرفته! یک روز متفرعنانه می گوید؛ «خدا مرده است!» - باور کنید این شعار، هنوز هم در جهان طرفدارانی دارد!- و دگر روز، باز هم متفرعنانه، خود را از خدا بزرگ تر می داند؛ «خدا جهان را بزرگ آفرید، چون نمی توانست کوچک بیافریند، ما اما جهان بزرگ خدا را کوچک کردیم!» حقا که زنده باد قرآن خودمان، گویی حضرت آفریدگار، هم الان است که می فرماید؛ «یا ایها الانسان ما غرک بربک الکریم»؟! نخست وزیر مالزی لابد در خیابان های شهر توسعه یافته کوآلالامپور، ذیل تبلیغ برندهای معتبر، زیاد به جملاتی از این دست برخورده است؛ «آفرینشی دیگر از...»، «شگفتی در آفرینش با محصول جدید...». جملاتی که مع الاسف در همین خیابان های ام القرای جهان اسلام هم، روی در و دیوار مکرر قابل مشاهده است! «آفرینش» هم مثل «ستایش» فقط و فقط مختص ذات اقدس ربوبی است، نه آدمیزادی که از یافتن طیاره ساخت دست خودش هم عاجز است. آن که هم از حال و روز پیر کنعان باخبر است و هم می داند چگونه یوسف را از قعر چاه به تخت حکومت برساند، دست آخر، به دیدار یعقوب برساند، فقط و فقط خداست.

خداوند نمرده است و نخواهد مرد! بلکه با این دست فرمان، بیم از مرگ آدمیزاد است! آنچه بشریت مفتون گم کرده، بوئینگ نیست، راز آفرینش هستی است و آن که بشریت گم کرده، خود خداست. در جست وجوی خدا، آنان که به کدخدا رسیده اند، بروند طیاره شان را پیدا کنند، کشک شان را بسابند که ما هرگز خدا را با کدخدایی که دیگر نیست، عوضی نگرفته و نخواهیم گرفت. طرفه حکایت اینجاست؛ ناظر بر کشور سازنده بوئینگ و بعضی گمانه زنی های معتبرتر و قابل اتکاتر از «شب بخیر» بامزه (!) که ما در شماره آخر «وطن امروز» در سال 92 بدان ها پرداختیم، به نظر می رسد در این ماجرا هم حکایت خیمه شب بازی 11 سپتامبر، باز پای شیطنت یانکی ها و صدالبته منافع نظام سرمایه داری در میان باشد ... لیکن صرف نظر از این مهم و براساس آنچه خود پروپاگاندای سرمایه سالار اعلام کرده، بشریت تا آنجا پیشرفت کرده و تا آنجا به مقام خدایی نزدیک شده، بلکه گوی سبقت را از خداوند ربوده(!) که حتی نتواند یک طیاره را در گوشه ای از کره زمین پیدا کند! یافتن طیاره ای که مبدا معلوم داشته، مقصد معین داشته، مسیر پروازی مشخص داشته، مراقبت راداری داشته و تا لحظه گم شدن، محل استقرارش کاملا قابل تشخیص بوده، چنان دردسرساز شده کأنه بوئینگ موردنظر از کره زمین به مقصد کره دیگری تغییر مسیر داده! ربات هایی که در نمایش اوج پیشرفت بشریت، آینده را هم می توانند پیش بینی کنند - امان از این گنده گویی های آدمیزاد!- کاش قادر به پیش بینی همین امروز بشریت متمدن می بودند که چگونه در جست وجوی یک پرنده غول پیکر آهنی عاجز و مستاصل شده است. با این وضع، باید هم به آدمیزاد و ربات هایش پیامک «شب بخیر» فرستاد! این است رمز آن پیام رمزگونه خلبان بوئینگ، باشد که بیدار کند اهل خواب را.

پیامک های نخستین ساعات سال 93 البته فقط محدود به این «شب بخیر» نشد، بلکه آقای روحانی هم برای هر ایرانی یک پیامک تبریک سال نو فرستاد تا عاقبت مردم شاهد یک «تدبیر» از دولت تدبیر باشند! بگذریم که برای بعضی ها چون نگارنده، این پیام، 4 بار ارسال شد تا شاید شاهدی باشد برای این ادعا که شخص رئیس دستگاه اجرا تا چه حد با اصحاب نقد مهربان است!! و اصلا علاقه ای ندارد که دولت، یک نویسنده را به خاطر 4 تا نقد مستدل، روانه دادسرا کند!! کاش رئیس قوه مجریه بدون استمداد از بیت المال، و با موبایل خودشان و از هزینه خودشان به ملت پیامک می داد، بلکه فردفرد ملت می توانستند جواب پیامک آقای روحانی را با این پیام بزرگ بدهند؛ «شما وضع اقتصاد را سامان دهید، تبریک سال نو، همان یک بار که از رسانه ملی به ما گفتید، همه دیدند و شنیدند، کفایت می کرد». و اما خدا کند کار ما با این دولت، به «ای کاش های اینچنینی» به «ای کاش های نشدنی» نرسد! دولت اگر پیام ملت را نگیرد، از ارسال پیامک، کاری ساخته نیست که این ملت به پیامک هیچ دولتی، هیچ احتیاجی ندارد.

بر دولت فرض است که از تعارف کم کند و بر مبلغ بیفزاید که فی الحال، وقت این شبه کارهای سمبلیک نیست، وقت کار است. راستی که چقدر فاصله است میان «پیام ملت» و «پیامک دولت». ملت به چه می اندیشد و دولت به چه؟! متاسفانه مجبورم در نخستین یادداشتم در سال 93 از این حرف های علی القاعده سطح پایین هم بزنم و بنویسم؛ بخش مهمی از پولی که هر ایرانی بابت هر سیمکارت به اپراتور می دهد، در اصل در ازای سهیم شدن و سهامدار شدن در آن اپراتور است والا سیمکارت که خودش قیمت زیادی ندارد. با این حساب، بی وجه تر از پیامک آقای روحانی، این استدلال ناشیانه است که «اپراتورها به صورت رایگان، فرصت پیامک انبوه را در اختیار رئیس قوه مجریه فراهم کرده اند!» واقعیت این است که آقای روحانی با پول ملت به آحاد ملت، نوروز را تبریک گفت تا ما علاوه بر «دیپلماسی صدقه ای» شاهد «تبریک صدقه ای» از ناحیه این دولت هم باشیم! با این حساب، می خواهید مردم، انبوه زیرنویس ها را باور کنند، دولت را درک کنند و از گرفتن یارانه صرف نظر کنند؟! دولتی که پیام ملت را، ایضا اقتصاد ملت را درک نمی کند، چگونه می خواهد مردم، زیرنویس او درک کنند؟! چشم دولت باید به امید مردم، به همت مردم باشد، نه جیب مردم. جمهور با دیدن پیامک رئیس جمهور ذوق زده نمی شود، با دیدن کار رئیس جمهور و سایر دست اندرکاران است که مشعوف می شود.

جمهور، خود و با رای خود، رئیس جمهور را رئیس جمهور کرده، نیازی به این کارها ندارد. جمهور با خود محاسبه می کند که هزینه این همه پیامک انبوه، معادل یارانه چه تعداد از هم وطنان ایرانی است؟! جمهور با خود محاسبه می کند که دم پیامک را باور کند یا قسم زیرنویس انصراف از یارانه را؟! صدالبته ملت برای کمک به دولت آماده است، اما مخل این همکاری، همین است که «ارسال پیامک دولت» جایگزین «دریافت پیام ملت» شود.

میان ابتدا و انتهای این یادداشت، یک پیوند منطقی، و نه رمزگونه(!) وجود دارد. «تا درباره همه چیز توافق نشود، درباره هیچ چیز توافق نمی شود» یکی از مفاد توافق ژنو است و این در حالی است که «تا درباره همه چیز توافق نشود، درباره هیچ چیز توافق نمی شود» علی القاعده باید یکی از بندهای توافق آدمیزاد با «خدا» باشد، نه «کدخدا»یی که دیگر نیست. با دشمن بس است؛ دولت باید با دوست، با همین مردم رابطه برقرار کند. آشتی با کار حاصل می شود، نه با پیامک. دولت باید با واسطه ای جز پول بیت المال با ملت سخن بگوید. دولت باید با کار و تلاش، با «عزم ملی و مدیریت جهادی» با مردم سخن بگوید. ملت نستوه ایران، کاترین اشتون نیست، وندی شرمن نیست! به این ملت، پیامک دولتی نمی زنند! این همه زیرنویس نمی روند! دولت خوب است حرفش را صریح اما صحیح با ملت بزند. بهار بخیر، دولت اعتدال!

جوان:مثلث رفتاری غرب با کشورهای مستقل

«مثلث رفتاری غرب با کشورهای مستقل»عنوان سرمقاله روزنامه جوان به قلم دکتر عبدالله گنجی است که در آن می خوانید؛مصوبه حقوق بشری اتحادیه اروپا نشان می دهد اروپا زمان حال را مناسب ترین زمان برای دخالت غیرمتعارف در ایران می داند. قطعاً این تصمیم از ابعاد مختلفی همچون فهم از رفتار دولت مستقر در ایران، احتمال نزدیکی ایران و امریکا و تحلیل شرایط منطقه ای قدرت ایران نشأت می گیرد که مورد بحث این نوشتار نیست. اما رفتار استعمارگران بعد از جهانی سازی و رشد ارتباطات و تحول در مفهوم اولویت های اصلی جهان دچار تحول در روش شد و استعمارعریان و سخت در قالب عرف و هنجارهای جهانی قالب سازی شد.

امام راحل و انقلاب اسلامی از یک سو و رفتار 35 ساله غرب ازسوی دیگر به ما آموخته اند که «نبود» انقلاب اسلامی راهبرد نهایی غرب است، اما برای رسیدن به این مقصود هم در قالب عرف بین الملل حرکت می کنند و هم از صبر و حوصله برای طی مسیر برخوردارند. رفتار غرب با کشورهای مستقل، از سه سطح پیوسته برخوردار است و هر کشوری بخواهد در چارچوب معرفتی آنان نباشد این سه ضلع یا سه مرحله را برایش به اجرا می گذارند.

1- ضلع اول: غرب در 100 سال گذشته و خصوصاً بعد از فروپاشی شوروی از سال 1990 تلاش نموده است ارزش ها و شاخص های زندگی و سیاست غربی را جهانشمول معرفی نماید. استانداردسازی شاخص ها در اقتصاد، فرهنگ، حقوق و سیاست اگر منطبق با استانداردهای غربی نباشد، جهانی معرفی نخواهد شد. مثلاً درآمد سرانه، شاخص بهداشت، شاخص حقوق بشر، شاخص دموکراسی، شاخص آزادی، شاخص ارتباطات و... همه را غرب مشخص می کند. در مواجهه با شاخص های مذکور کشورهای جهان سوم به سه دسته تقسیم می شوند. برخی هیمنه غرب و شاخص های آن را می پذیرند، برخی نمی پذیرند، اما در عرصه های دیگر آنقدر به غرب باج می دهند که مورد هجوم واقع نشوند. اما دسته سومی هستند که اکثر شاخص ها را فاقد قدرت انطباق با فرهنگ و جامعه خویش می دانند و در برابر آن مقاومت می کنند. ایران از جمله این کشورهاست که به خاطر استقلال خواهی و پیروی از دستگاه معرفتی دینی و مستقل، همیشه مورد هجوم بی رحمانه بوده و خواهد بود و براساس دیدگاه امام، نقطه رهایی نیز وجود نخواهد داشت.

2- ضلع دوم: وقتی غرب در مقابل گروه سوم از کشورهای ذکر شده در بند قبل قرار می گیرد، راه های اعمال ارزش ها و شاخص های مدنظر را در خارج از چارچوب حاکمیت سیاسی کشورهای هدف دنبال می کند. حمایت از مخالفان داخلی، شبکه سازی، هسته سازی، شخصیت پردازی، آموزش، حمایت رسانه ای و مالی، پژوهش های اندیشکده ای و انطباق شاخص های جامعه هدف با شاخص های جهانشمول (غربی) از جمله این روش هاست. در این مرحله غرب از مخالفان سیاسی- فرهنگی جوامع هدف حمایت می کند و تلاش می نماید آنان را چهره هایی معتقد به استانداردهای جهانی درموضوعاتی همچون آزادی، دموکراسی و حقوق بشر معرفی کند. برجسته کردن شیرین عبادی، ستوده، نرگس محمدی، سروش، اکبر گنجی و... در همین راستا صورت می گیرد. کنش و مبارزه مخالفان داخلی و اپوزیسیون با حاکمیت سیاسی معمولاً با شاخص های غربی صورت می گیرد، یعنی در این مرحله غرب به جایی رسیده است که از پیاده نظام داخلی برای جا انداختن استانداردها و شاخص های غربی استفاده می کند و تا حدودی زحمت و هزینه خود را کم می کند. طراحی براندازی نرم در همین مرحله اتفاق می افتد اما صورت مسئله طوری است که اختلافات به ظاهر داخلی است.

3- ضلع سوم: در این مرحله واکنش حاکمیت نسبت به مخالفان و براندازان داخلی موجب کند شدن، توقیف یا بی نتیجه ماندن سیاست های غرب می شود و معمولاً کنش اپوزیسیون و واکنش حاکمیت موجب مهاجرت اپوزیسیون به غرب می شود. این ناکامی مرحله دیگری از رفتار غرب را با کشورهای مستقل به نمایش می گذارد. یعنی در مرحله اول شاخص سازی، درمرحله دوم اجرا و در مرحله سوم سیاست های تنبیهی در واکنش به ناکامی سیاست های غرب به اجرا درمی آید و کشورهای مستقل به عدول از قوانین جهانشمول که همان شاخص های غربی هستند متهم می شوند. فتنه 88 نمونه بارز این رفتار سه مرحله ای است؛ ابتدا انقلاب رنگی توسط غرب طراحی شد، در مرحله دوم عوامل اجرایی ناکام ماندند و در مرحله سوم نظام سیاسی به خاطر پیروزی بر براندازان، به عدم رعایت ضوابط جهانی و جهانشمول متهم می شود. در خصوص ایران وقاحت به حدی است که غرب ابایی ندارد همجنس گرایی را در یک جامعه دینی مثل ایران ترویج کند و پیشگیری از آن را نقض حقوق بشر بداند.

در این مورد (همجنس گرایی) غرب از حیوانیت هم عبور کرده است. یعنی در حوزه حیوانات نیز (که فاقد عقل و شعور هستند) همجنس گرایی وجود ندارد. بنابراین تمدنی که از حیوانات عقب تر رفته است، امروز مدعی حقوق جهانشمول و استانداردسازی سبک زندگی اجتماعی – فرهنگی و سیاسی - اقتصادی جهانیان شده است. البته در بخشی از ادوار انقلاب اسلامی دولتمردان ما نیز تلاش نمودند طوری رفتار نمایند که به شاخص های غربی سبک زندگی نزدیک شوند یا لااقل در مقابل غرب اعتراف نمایند که به شاخص ها و استانداردهای غربی به عنوان حقوق جهانشمول پایبند هستند.

خوشبینانه ترین نگاه آنان این بوده است که با اتخاذ این تاکتیک، حربه جهانخواران علیه ما کند خواهد شد. اما حقیقت این است که عقب نشینی از هر سنگری باعث مطالبه سنگر دیگر خواهد شد و این روند تا هضم شدن در فرهنگ و سیاست غرب ادامه می یابد. مذاکرات هسته ای نشان داد که غرب دخالت های خود را با هدف تحقیر ملی ایرانیان دو چندان نموده است، حقوق بشر، سیستم موشکی، حمایت از سران فتنه، ملاقات و اعطای جایزه به اپوزیسیون در داخل کشور و تعیین شاخص رفتاری برای دولتمردان ما، امروز از قبل بیشتر شده است.

این روند نشان می دهد که هیچ امتیاز و هیچ لبخندی موجب صرف نظر غرب از اعمال ارزش های مدنظر در جهان غیر غرب نخواهد شد. بنابراین به اول خط برمی گردیم و بعد از 26 سال مجدداً به امام مراجعه می کنیم که «بزرگ ترین ساده اندیشی آن است که روزی گمان کنیم جهانخوران از ما و اسلام عزیز دست برداشته اند.» (امام خمینی 2/1/67) بنابر این هیچ راهی جز مبارزه باقی نمانده است، مبارزه امروز ما با امریکا و نوچه های غربی آن از نگاه مقام معظم رهبری خدمت به مردم تفسیر شد. این مبارزه نه صرفاً در شعار، بلکه به استحکام همه جانبه داخلی نیازمند است و تنها کسانی بر این باور ایستاده اند که انقلاب اسلامی را نه یک پروژه که یک پروسه بدانند. جوانان امروز کشور موتور محرکه این مسیر هستند که البته میدان برای آنان تنگ تر شده است.

شرق:سایه و روشن 93

«سایه و روشن 93»عنوان سرمقاله روزنامه شرق به قلم محمدرضا تابش است که در آن می خوانید؛موسم بهار، فصل رویش و زایش و شکفتن و نوروز و آغاز تحول است. شایسته است در آغاز رسمی فعالیت های جاری کشور در سال نو، از سخاوتمندی طبیعت و گشاده دستی و کرامت آن درس بیاموزیم، غبار کدورت ها از دل بزداییم و کینه ها را مبدل به مشارکت و آشتی کنیم که «بهار پنجره های آینده را به رویمان می گشاید»؛ آینده ای که به مدد عقلانیت و تدبیر مسوولان و بر پایه ایمان و اراده استوار مردم، توسعه و پیشرفت و ترقی و تعالی و رفاه و عمران و آبادانی را برای کشور و استان و شهرمان رقم خواهد زد. در سال گذشته که سال حماسه سیاسی و اقتصادی بود مردم بلوغ سیاسی و اراده ملی خویش را در مقاطع مختلف از جمله انتخابات ریاست جمهوری با حضور تعیین کننده خود به منصه ظهور رساندند و به رییس جمهوری رای دادند که خواست ها و نیاز های مردم را در شعارهایش بازتاب می داد.

روی کارآمدن دولت جدید، به مردم امید بخشید و برخی اقدامات دولت از جمله تحول در عرصه داخلی و کم کردن محدودیت ها و برداشتن موانع برای نقش آفرینی موثر مردم و دیپلماسی فعال و خردگرا در عرصه خارجی برای حضور موثرتر ایران در معادلات منطقه ای و بین المللی، دفاع از منافع ملی، کم کردن فشارهای ناروا بر مردم به واسطه تحریم های ناعادلانه، شایان توجه بود. دولت با اقدامات مناسبی که تابه حال انجام داده توانسته است نور امید را در دل مردم بتاباند و اعتماد آنان به حاکمیت را تقویت کند. همکاری سایر قوا با دولت خواهد توانست تحقق بخش تمامی شعارهای دوران انتخابات دکتر روحانی باشد. سال جدید با پیام نوروزی مقام معظم رهبری آغاز شد و همانگونه که ایشان اشاره داشتند، اگرچه در سال گذشته در سایه مشارکت گسترده مردم، گام هایی تحول بخش در جهت تحقق حماسه سیاسی برداشته شد اما در عرصه تحقق حماسه اقتصادی، انتظارات برآورده نشد که علل مختلفی دارد و باید در جای مناسب، شرایط اقتصادی کشور پس از مشکلات هشت سال گذشته، مورد بررسی و واکاوی قرار گیرد.

بنابراین ایشان امسال را سال «اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی» نامگذاری کردند تا با مدیریت مسوولان و همراهی موثر مردم هم در عرصه اقتصاد و هم در عرصه فرهنگ، نیازهای کشور و مردم برآورده شود. این نامگذاری نیز مانند شعارهای سال های گذشته، مدبرانه و با نگاه کلان به مسایل و مشکلات موجود در جامعه و کشور است. ناگفته پیداست توجه به فرهنگ و توسعه فرهنگی متناسب و فراتر از سایر وجوه توسعه، جزو ضروریات امروز جامعه ماست.

فرهنگ، آیینه هویت جمعی اقوام و بسترساز شکل گیری تمدن هاست و تحقق انقلاب اسلامی نیز ناشی از بازگشت مردم به هویت فرهنگی، تاریخی و اسلامی خود بود. امروز برای تحقق توسعه و پیشرفت در کشور، اتکا به توانمندی های داخلی در سایه به کارگیری علم و تکنولوژی روز دنیا و ارتباط موثر با آن، کاری جهادی در عرصه اقتصاد و فرهنگ، بیش از گذشته ضرورت دارد و در کنار توسعه و پیشرفت، استحکام بخشی به هویت فاخر فرهنگی ایرانی- اسلامی و اعتلای آن، اهمیت مضاعف یافته است. می دانیم سرنوشت ما در گرو تکیه به گذشته خویش و توان نقد آن از یک سو و شناخت واقعیات موجود برای انتقال درست تجربه های علمی و فکری مثبت غرب است. توجه به اقتصاد به عنوان یکی از محوری ترین نیازهای توسعه پایدار، نباید باعث غفلت از هویت فرهنگی ما که پایه گذار تمدنی باشکوه بوده و هست، شود. همراهی مسوولان کشور و مردم، آن زمان نتیجه بخش خواهد بود که خروجی آن، گشایش مسیری روشن به سوی آینده باشد؛ مسیری که هم دینمان عزیز و نیرومند باشد و هم دنیایمان سربلند و برخوردار از امکانات مشروع زندگی درخور ایرانیان. بی شک فعالیت و برنامه ریزی در عرصه فرهنگی، پیچیده تر و سخت تر از عرصه اقتصادی است و نه فقط دولت بلکه دستگاه های پرشمار فرهنگی زیر نظر سایر نهادها، مخاطب تذکرات رهبری هستند.

مجلس نیز در تلاش در عرصه اقتصادی با اقداماتی نظیر همفکری و رایزنی مستمر با دولت در جهت اصلاح امور تقنینی و اجرایی هدفمند سازی یارانه ها، اصلاح الگوی مصرف انرژی، قانون اصل 44، اصلاح قانون مالیات ها و... به رشد اقتصادی کمک کند. مقام معظم رهبری نیز با ابلاغ سیاست های اقتصاد مقاومتی، زیرساخت های فکری و نظری برای تحقق حماسه اقتصادی را فراهم کردند که نیاز به اجرای دقیق و موثر و قانونگذاری مطلوب و اصلاح قوانین معارض و البته همراهی سایر قوا با دولت تدبیر و امید دارد. تمامی این تحولات تنها در سایه جلب اعتماد گسترده مردم از سوی حاکمیت امکانپذیر است. احیای غرور ملی و به خودباوری رساندن مردم، احترام به آنها و تلاش برای تحقق خواسته هایشان، عدم تحمیل سلایق خاص به مردم، قانونگرایی، مبارزه با فساد و تبعیض و بی عدالتی می تواند مردم را به نظام امیدوار و زمینه ساز حرکت و تلاش جمعی برای تحقق کارهایی باشد که شاید در باور نمی گنجد و تحقق شعار امسال نیز، نیازمند آن است.

برای اعمال «مدیریت جهادی»، ساختارهای مناسب و نظام اجرایی و تقنینی چالاک و انعطاف پذیر، کوچک و پربازده کردن دولت و استفاده از دانش مدیران توانمند کشور با همه سلیقه ها و گرایش ها، امکانپذیر خواهد شد. مدیر جهادی، نباید فقط در شعار از این عنوان استفاده کند بلکه باید واقعا شیفته خدمت باشد، بیت المال را پاس بدارد، سرعت عمل و دقت و نظم در کارها را سرلوحه خود قرار دهد و اهل ایثار و از خودگذشتگی باشد. در بعد رفتاری نیز، مدیریت ها باید تحول آفرین، پویا، انعطاف پذیر، مشارکت محور و اخلاق مدار باشد و مدیریت برای خدا باید جایگزین مدیریت برای پست و مقام و ثروت شود تا زمینه برای مشارکت گسترده مردم در اجرای طرح ها و پروژه ها فراهم آید.

آفرینش:یک مسافرت نوروزی و صدها مسئله

«یک مسافرت نوروزی و صدها مسئله»عنوان سرمقاله روزنامه آفرینش به قلم حمیدرضا عسگری است که در آن می خوانید؛نوروزی دیگر و تعطیلاتی چند روزه را سپری کردیم که به واسطه آن اکثر مردم کشور به شهرها و اماکن سیاحتی و زیارتی سفرکردند. تعطیلات نوروزی فرصت مناسبی بود تا افراد جامعه کمی از زیربار مشغله های فکری و فشارهای ناشی از دغدغه های معیشتی رهایی یابند و درکنار خانواده خود از زیبایی های بهار بهره مند گردند و جانی تازه کنند.

مسلماً امسال نیز همچون سال های گذشته آمارها حاکی از افزایش تعداد مسافرت های نوروزی خواهد بود و جای تعجب هم ندارد. چون افراد نمی توانند ازاین فرصت به دست آمده صرف نظر کنند و یا ذوق و شوق خانواده ها را برای داشتن یک مسافرت چند روزه در ایام عید نادیده بگیرند.

امسال علی رغم اینکه بسیاری از مسولان پیش از آغاز تعطیلات از تمهیدات رفاهی برای مسافران در طول جاده ها و شهرهای مسافرپذیر خبر می دادند و خبرهایی از بهبود اوضاع کلی درحیطه گردشگری شنیده می شد، شاهد مشکلاتی هم برای مردم در طول سفرها بودیم که وجه مشترک تمام این مشکلات، گرانی خدمات و کالاها برای مسافران بود.


با آغاز سفرهای نورزوی در اغلب جاده های کشور شاهد افزایش چشمگیر قیمت عوارضی اتوبان های میان شهری بودیم، به طوری که اکثر رانندگان ازاین تغییر قیمت ها متعجب می شدند!. درحالی کیفیت آسفالت جاده ها و اتوبان های میان شهری واقعا افتضاح بوده و حتی عاملی برای افزایش تصادفات تلقی می شدند که این خود مقوله مفصل است. توقعی منطقی است که اگرعوارض بیشتری از مسافران اخذ می شود، حداقل مسیری مناسب و باکیفیت را برای آنها آماده کنند. اما افسوس که درکشورما فقط کسب سود یک طرفه ملاک است و منافع طرف مقابل که مردم باشند لحاظ نمی شود!.

احداث و تاسیس مجتمع های تجاری، رفاهی و رستوران های میان شهری،عامل دیگری است که موجب آسایش سفر مسافران می گردد، اما جدای از نبود و کمبود این مراکز درمسیر جاده های کشور، نحوه برخورد آنها با مسافران و قیمت خدماتی که به مردم ارائه می کردند باورنکردنی بود! انگار که مسافران، مردم این کشور نیستند و فروشندگان طوری قیمت های خود را چندین برابر ارائه می کردند که جز متمولین و اقشاری خاص که از مدل ماشین ها می شد وضعیت مالیشان را حدس زد، کسی قدرت خرید از این فروشگاه ها و رستوران های بین راهی را نداشت!.


بسیاری از مردم توانایی تامین هزینه سفر با هواپیما را ندارند و محدودیت هایی نیز برای مسافرت با ناوگان ریلی در مسیرهای مختلف وجود دارد. لذا اکثر مسافرت ها از طریق جاده ها با اتوبوس و یا تاکسی ها و سواری های بین شهری صورت می گیرد. لذا نکته دیگر بحث افزایش قیمت کرایه ها بود که بازهم این سوال را تداعی می کند که مبنا و توجیه افزایش قیمت بی حساب و کتاب آنها در چیست؟

مشکلات بسیار دیگری همچون کرایه هتل، مسافرخانه ها و اسکان های عمومی، افزایش هزینه بازدید از مراکز تفریحی، تاریخی و طبیعی، و... وجود دارد، اما نتیجه اینکه تمام این مشکلات برگرفته از عدم نظارت و تدبیر کافی در هماهنگی میان دستگاه ها و نهادهایی است که وظیفه خدمت رسانی به مردم را دارند. این نکته باید برای نهادهای گردشگری ما جابیفتد که تنها افزایش آمار تعداد مسافران به معنای کافی و عالی بودن عملکرد آنها نیست، بلکه باید با افزایش نظارت خود بر کیفیت و قیمت خدمات مسافرتی، زمینه اشتیاق مردم برای انجام مسافرت های سهل الوصول را فراهم کنند.

ابتکار:از فرهنگ اقتصادی تا اقتصاد فرهنگی!

«از فرهنگ اقتصادی تا اقتصاد فرهنگی!»عنوان سرمقاله روزنامه ابتکار به قلم محمدعلی وکیلی است که در آن می خوانید؛نام گذاری سال 93 به عنوان اقتصاد و فرهنگ توسط مقام معظم رهبری، نشان از اولویت و اهمیت این دو مقوله در توسعه کشور دارد. بنا نیست با این نام گذاری دچار این همانی و یا تقلیل یکی به دیگری شویم. این دو هر کدام کارکرد و جایگاه خویش را دارند؛ فرهنگ فرهنگ است و اقتصاد اقتصاد. اما آسیب های کنونی در نتیجه افتراق و دورافتادن آن دو از هم می باشد. تقلیل اقتصاد و فرهنگ به همدیگر همان قدر خطاست که جداسازی و تقابل آنان خطا بوده است.

اقتصاد بدون فرهنگ حکم جسم بدون روح را دارد، فرهنگ بدون اقتصاد مثال شعر بدون قافیه است. در اقتصاد فرهنگی مسئولیت جمعی و حقوق آیندگان همچون مسئولیت و حق فردی دارای ارزش و اهمیت است. پایه اقتصاد در غرب بر تولید و مصرف بیشتر بنیان نهاده شده است. در آنجا از اقتصاد فرهنگی خبری نیست، آنچه مهم است سود و منفعت شخصی می باشد. مفاهیمی مانند قناعت، گذشت و نوع دوستی وجود ندارد، اقتصاد مصرفی، سودجویانه و اسراف گرایانه ضد توسعه پایدار و در نتیجه غیرفرهنگی است. درنقطه مقابل، فرهنگ بدون اقتصاد نیز فاقد کارآمدی و بی اثر خواهد بود.

شاید یکی از دلایل کم اثری و بی مایگی آثار فرهنگی و هنری در این سال ها ضعف اقتصاد فرهنگ است. بی توجهی به اقتصادِ فرهنگ باعث افت خلاقیت هنری، تنزل منزلت کار فرهنگی و حضور افراد بی مایه در عرصه فرهنگ شده است. اگر بناست کار فاخر ارائه گردد و اثر ماندگار خلق شود اقتصاد فرهنگ بایستی اصلاح گردد. هر گاه اقتصاد و فرهنگ فقیر و عقب مانده باشد، اثر فرهنگی نیز بی مایه و کم اثر خواهد بود. هر زمان که اقتصاد از فرهنگ جدا شود، فرهنگ و انسان نیز کالایی وابزاری می شوند و هر دو در دالان تاریک سودپرستی و منفعت طلبی مسخ شده و بنده کالای دست ساخت خود خواهند شد؛ آن چنان که در مغرب زمین چنین بلایی بر سر اقتصاد آمد، در مشرق زمین نیز با قرائت های شبه عرفانی و زهد مابانه اقتصاد به پای آخرت، معنویت و فرهنگ قربانی شده و تبدیل به طفیلی گردید. به نام آخرت، دنیا مذمت شد و ارزش کار و تلاش زیر سؤال رفت و بیکاری و تن پروری سکه رایج گردید.

این در حالیست که مطابق آموزه های دینی، آبادانی آخرت در گرو آبادانی دنیاست، کار ارزش جهاد را دارد و بیکاری و تنبلی مذموم و سرزنش شده است. در غرب اقتصاد را زیربنا و فرهنگ را روبنا قرار دادند و در اینجا عکس آن عمل کردند. هر دو هم به نتیجه واحدی رسیدند، نتیجه آن شد که آدمی راه خوشبختی را نیافت. تعامل اقتصاد و فرهنگ به رضایتمندی و احساس خوشبختی منتهی می شود، توسعه ناشی از خویشاوندی فرهنگ و اقتصاد، پایدار و رضایت بخش خواهد بود. نگاه تک بعدی به اقتصاد و فرهنگ باعث انحراف وکج اندیشی است. فرهنگ در سایه اعتماد و حسن ظن و اصل برائت شکوفا می شود.

در جامعه بدبین و بداندیش، اثر ماندگار فرهنگی خلق نمی شود نگاه سطحی به اقتصاد و فرهنگ موجب توسعه کاریکاتوری خواهد شد. اگر چه کمبودهای اقتصادی به دلیل محسوس و قابل لمس بودن دارای تأثیرات آنی بر جامعه و موجب واکنش های سریع می گردد، اما تأثیر کمبودهای فرهنگی کمتر از اقتصاد نیست. تاثیر کمبودهای فرهنگی چندان آشکار نیست، اما در مواردی بسیار عمیق تر از کمبودهای اقتصادی است. اقتصاد مسئول حیات جسم جامعه است و فرهنگ مسئولیت حیات روح جامعه را برعهده دارد. ثروت یک جامعه محدود به منابع زیرزمینی وارزش پول ملی کشور نیست؛ منابع انسانی و آثار هنری، سینمایی و کتاب جزو سرمایه های ماندگار و تمدن ساز یک ملت به حساب می آیند. متأسفانه یکی از مشکلات خاص کشور ما اینست که در اینجا هم اقتصاد و هم فرهنگ دولتی است.

قدرت دولت ها به مدد نفت روز به روز بیشتر شده و نگاه مردم را هم دولتی کرده است؛ فرهنگ و اقتصاد در زیر سایه سنگین قدرت دولت ها ضعیف و نحیف شده و نگاه مردم به عملکرد حاکمان معطوف است؛ در نتیجه چنین رویکردی مردم تنبل شده اند و در رفتارشان وظایف انسانی و مسئولیت های جمعی هر روز بیشتر رنگ می بازد. این در حالیست که اگر بناست اقتصاد با فرهنگ سازگار باشد و این دو مأموریت واحد پیدا کنند، می بایست مسئولیت اقتصاد و فرهنگ را به مردم سپرد و دست قدرتمند دولتها را از این دو ساحت کوتاه کرد.

حمایت:فرهنگ جهادی رمز تحول اقتصادی و فرهنگی

«فرهنگ جهادی رمز تحول اقتصادی و فرهنگی»عنوان یادداشت روز روزنامه حمایت به قلم سید محمدمهدی موسوی است که در آن می خوانید؛تعطیلات نوروزی به پایان رسید و پس از چند هفته رکود نسبی در فعالیت ها، اکنون زمان آغاز کار و تلاشی دیگر در طلیعه سالی است که به تدبیر رهبر معظم انقلاب با عنوان «اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی» نام گذاری شده است.واقعیت آن است که سال گذشته در فاز عملیاتی، تنها نیمی از شعار سال یعنی فقط بخش «حماسه سیاسی» با حضور گسترده مردم در انتخابات ریاست جمهوری و راهپیمایی با شکوه 22 بهمن، محقق شد؛ در سال جدید اما این امید وجود دارد که در دو جبهه اقتصاد و فرهنگ، شاهد نتایج و خروجی های مطلوب باشیم.

در سال پیش رو، دو موضوع در بُعد کلان ملی حایز اهمیت است؛ نخست اجرای مرحله دوم هدفمندی یارانه ها که از همین روزها وارد فاز اجرایی خود می شود و دیگر اتمام مرحله شش ماهه توافق ژنو و آغاز تلاش ها برای مرحله سخت و پیچیده گام نهایی این توافق نامه.صدالبته چندان به صلاح نیست که اقتصاد کشور با مذاکرات هسته ای گره بخورد چه آنکه بر دشمنیِ دشمنان، پایانی نیست واین را عقل و منطق و تجربه تاریخی به ما می گوید. در واقع آنچه مهم است این است که در سال 93 با عزم ملی و مدیریت جهادی، زمینه تحقق اقتصاد مقاومتی را فراهم کنیم.

این توجه و اهتمام از آن رو ضروری است که بدانیم اجرای سیاست های اقتصاد مقاومتی با تدبیر و پیگیری مجاهدانه مسئولان و عزم ملی در پرتو فرهنگ اصلاح شده، منجر به رونق اقتصادی و تقویت پایه های اقتصادی کشور در بازه زمانی میان مدت و بلند مدت همچنین در دوره کوتاه مدت تا حد زیادی، باعث رفع و یا کاهش دغدغه های معیشتی مردم می شود.

در حوزهاقتصاد، حدود یک دهه است که مقام معظم رهبری به طُرق مختلف، لزوم تلاش و مجاهدت ملی برای شکوفایی و تحول اقتصادی در کشور را بر محور فرهنگ ایرانی و اسلامی، مورد توجه قرار داده اند و می دهند و در خلال نامگذاری این سال ها، ضمن برشمردن نقاط ضعف و قوت کشور، توصیه هایی به مردم و مسئولان دارند. آن گونه که از بیانات معظم له در آغازین روز سال جدید در حرم مطهر رضوی(ع) دریافت می شود، این است که بدون توجه به عزم ملی و مدیریت جهادی نمی توان شکوفایی اقتصاد و فرهنگ را به نظاره نشست و مشکلات و چالش های جدی کشور در این دو وادی مرتبط با یکدیگر را به معنای واقعی چاره کرد.

به عبارت دیگر باید گفت که اقتصاد مقاومتی تحقق نمی یابد مگر در پرتو عزم و اراده در گستره ملی با تکیه بر فرهنگ جهادی و توانمندی های داخلی.به طور ویژه در حوزه فرهنگ به دلیل غفلت هایی که در سالیان گذشته وجود داشته، نیاز جدی به تلاش و کار مضاعف کاملاً احساس می شود تا کاستی ها و عقب افتادگی ها جبران شود و به حد و مرزی قابل قبول در ارزیابی های کلان فرهنگی دست یابیم تا بتوانیم به یاری حق تعالی، در برابر تهاجمات شدید فرهنگیِ دشمن که به مراتب پیچیده تر و سهمگین تر از جنگ اقتصادی است، از همه داشته ها و دستاوردهای ارزشمند خود حراست کنیم.

مردم سالاری:اقتصاد و فرهنگ

«اقتصاد و فرهنگ»عنوان سرمقاله روزنامه مردم سالاری به قلم روح الله حقیقت طلب است که در آن می خوانید؛سال 1393 از سوی رهبری به نام سال اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی نامگذاری شده است. برای تبیین دقیق تر این نامگذاری چند نکته اساسی را با خوانندگان محترم در میان می گذاریم؛

1- هرچند «فرهنگ» بر «اقتصاد» اولویت قطعی دارد و برای توسعه اقتصادی نیازمند توسعه فرهنگی هستیم؛ اما نباید فراموش کرد که برای توسعه مطلوب فرهنگی نیز حتما باید اقتصاد مناسب داشت کما اینکه مشکل جدی تر مردم این روزها دغدغه های اقتصادی است؛ مشکلاتی همچون مرحله دوم هدفمندی یارانه ها و بیکاری و گرانی و تورم و...

2- بی شک برای مباحث فرهنگی و یا مشکلات اقتصادی نمی توان از دغدغه های مسائل سیاسی داخلی فارغ البال بود. لذا آزادی بیان و مطبوعات، فرهنگ انتخابات سالم، آزادی احزاب و جمعیت های سیاسی و یا حقوق شهروندی و... از جمله لوازم «فرهنگ مطلوب» است. بنابراین تنظیم ارتباط بین «سیاست»، «اقتصاد و «فرهنگ» باید در زمره اولویت های اصلی برنامه های دولت قرار گیرد و نباید به بهانه اشتغال به حل مشکلات اقتصادی و یا رفع دغدغه های فرهنگی ما را از مقوله مهم «سیاست» غافل نماید.

3- دغدغه های فرهنگی را نباید صرفا در خطاهای یک روزنامه یا یک فیلم سینمایی فروکاست. باید پیچیدگی فرهنگی را از این زاویه نیز بررسی کرد که چرا برخی شبکه های ماهواره ای خارجی از برنامه های مهم شبکه های صدا و سیما پرمخاطب تر است؟ کما اینکه باید ضرورت مدیریت واحد مجموعه های فرهنگی کشور را نیز در نظر گرفت؛ و البته نقش اساسی صاحبان تریبون هایی همچون ائمه جمعه و جماعت، شورای عالی انقلاب فرهنگی، سازمان تبلیغات، دفتر تبلیغات، شورای هماهنگی تبلیغات و بیش از 50 موسسه فرهنگی دیگر که علاوه بر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بودجه دریافت می دارند باید در جمع بندی های ما مورد توجه قرار گیرد.

4- مقابله جدی با مفاسد اقتصادی هم مطالبه جدی مردم و هم از جمله ملزومات اقتصاد مقاومتی است. دولت یازدهم و مجلس نهم و دستگاه قضایی باید برای این موضوع هم برنامه های عملی و نه شعاری خود را اعلام کنند زیرا بدون مبارزه جدی با فساد اداری و اقتصادی تحقق اقتصاد مقاومتی در یک عرصه گسترده نوعی بازی با الفاظ است.

5- هرگونه فشار بر مردم و تفسیر «اقتصاد مقاومتی» به «اقتصاد ریاضتی» قطعا خلاف فلسفه سیاستگذاری «اقتصاد مقاومتی است. دولت یازدهم نباید هرجا کم آورد «تابلوی اقتصاد مقاومتی» را بالا ببرد. بحث هدفمندی یارانه ها برای فاز دوم یکی از مهمترین گذرگاه های دولت برای تحقق «اقتصاد مقاومتی» است. دولت در این زمینه هم باید اقتصاد ملی را جدی تلقی نموده و با آزادسازی قیمت ها از پوپولیسم به شیوه احمدی نژاد پرهیز کند و هم از ایجاد هر نوع فشار غیرمنطقی بر مردم پرهیز نماید البته در مقوله اقتصاد و فرهنگ سخن فراوان است که در این یادداشت به همین پنج نکته بسنده می کنیم.

آرمان:عوامل موثر بر آزادی سربازان

«عوامل موثر بر آزادی سربازان»عنوان یادداشت روز روزنامه آرمان به قلم صادق زیباکلام است که درن می خوانید؛
خبر آزادی سربازان ایرانی که به دست گروهک موسوم به جیش العدل به گروگان گرفته شده بودند شیرین بود. با این حال این شیرینی زمانی کامل می شد که هر 5 مرزبان گروگان گرفته شده آزاد می شدند و امروز جای خالی یکی از سربازان که توسط این گروهک به شهادت رسید از شیرینی این آزادی کاسته است. از سویی دیگر اگر این آزادی در شب عید نوروز اتفاق افتاده بود و خانواده های این زندانیان می توانستند شب های نوروز را در کنار خانواده های خود تحویل سال را جشن بگیرند این خوشحالی بدل به جشنی بزرگ تر می شد اما گذشته از این جزئیات نمی توان نقش مقامات ایرانی را در آزادی این افراد کتمان کرد.

مکالمات تلفنی جدی میان مقامات کشورمان و مقامات پاکستانی توانست مقدمات آزادی این افراد را مهیا کند. این مذاکرات در فضای بدون جوسازی و هیاهو صورت گرفت و در نهایت آزادی این سربازان نشان داد که این استراتژی موفق بوده و در رسیدن به یک توافق با گروهک جیش العدل موفق عمل کرده است. از سویی دیگر به نظرمی رسد پاکستان نیز در قضیه آزادی گروگان های ربوده شده ایرانی به خوبی از عهده نقش خود برآمده و توانسته رضایت ایران را جلب کند.

پاکستان به عنوان رابط ایران و گروهک تروریستی جیش العدل در این قضیه وارد مباحث مربوط به آزادی گروگان ها شده و در نهایت هوشمندی تیم مذاکره کننده ایرانی موجب فیصله پیدا کردن قضیه گروگانگیری سربازان ایرانی شد. اما در کنار نقش مهم دولت ایران و دولت پاکستان در آزادی این گروگان ها نمی توان از نقش موثر علمای اهل سنت سیستان و بلوچستان به آسانی گذشت. شاید از بسیاری لحاظ این افراد نقش موثرتری از مذاکره کنندگان ایرانی و پاکستانی در به ثمر رسیدن مذاکرات با اعضای گروهک تروریستی داشتند.

به هر حال بخش هایی از جامعه اهل سنت ایران به دلیل برخی سیاست های گذشته نگاه انتقادی دارند اما موجی که طی چند هفته گذشته از سوی علما و هنرمندان و ورزشکاران و شخصیت های محبوب ملی و منطقه ای اهل سنت انجام شد تاثیر بسزایی در تصمیم گروهک جیش العدل در آزادی سربازان به گروگان گرفته شده ایرانی داشته است. این اعتراضات که از سوی شخصیت های فرهیخته و دانشمند و محبوب جامعه اهل سنت ایران صورت گرفته بود نشان داد به رغم همه انتقاداتی که از سوی این افراد نسبت به برخی رفتارها وجود دارد اما برخوردهای خشونت بار به هیچ عنوان مورد تایید جامعه اهل سنت ایران نیست.

دنیای اقتصاد:چالش ها و امیدهای 93

«چالش ها و امیدهای 93»عنوان سرمقاله روزنامه دنیای اقتصاد به قلم محمود صدری است که در آن می خوانید؛مقام معظم رهبری سال 1393 را سال «اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی» نام نهاده اند. نام گذاری های دو دهه اخیر، بر این مبنا بوده که رهبری یک یا چند مساله مهم کشور را در سال پیش رو، به مسوولان کشور متذکر شده و سامان دادن آنها را تکلیف کرده اند. مطابق نام گذاری امسال، ایران دو مساله مهم اقتصاد و فرهنگ را پیش رو دارد و حل این دو مساله در گرو عزم ملی و مدیریت جهادی است. عزم ملی اشاره ای روشن به مشارکت اجتماعی دارد و مدیریت جهادی توصیه ای مدیریتی به مسوولان است که ترجمان بیرونی آن کارآمدی است. دولت ایران برای محقق کردن شعار سال، هم امکان ها و قابلیت هایی در اختیار دارد و هم با چالش ها و موانعی روبه رو است.

1- امیدهای 93: دولت حسن روحانی در نیمه دوم سال 92 کوشید برای فضای کسب و کار، سامان بهتری تدارک ببیند. مهم ترین اقداماتی که در این زمینه صورت گرفت، کاهش فشار بین المللی بر اقتصاد ایران، بهبود روابط بین اجزای حکومت و کاهش تعارض های سیاسی، گسترده تر شدن چتر مشارکت اجتماعی و مطالعه امکانات اجرای مرحله دوم هدفمند سازی یارانه ها بود. در پی این اقدامات، پاره ای تحریم ها برداشته شد و از سرعت وضع تحریم های جدید کاسته شد؛ تعامل بین قوای سه گانه کشور افزایش یافت و بسیاری از سوء تفاهم ها میان کارگزاران نظام به ویژه مجلس و دولت رفع شد؛ آرامش اجتماعی و امید به آینده افزایش یافت و به تبع آن در حوزه اقتصادی تحرک ایجاد شد. این تحرک در بخش واقعی اقتصاد، اندک بود و تنها از آهنگ کاهش رشد اقتصادی کاسته شد، اما در حوزه روانی تحرک چشمگیر بود. رشد 107 درصدی شاخص سهام ایران، علامت مثبتی بود که از سوی بازار ارسال شد و این امید را رویاند که در سال 93 اقتصاد از رکود خارج شود.

بنابراین می توان با قدری احتیاط، امیدوار بود که در پی تدابیر سال 92، در سال جدید روند کاهش رشد اقتصادی جای خود را به روند افزایشی بدهد. روند کاهشی اقتصاد در سال های اخیر، پاره ای ظرفیت های رشد ایجاد کرده است که فعال شدن آنها به افزایش رشد اقتصادی و افزایش اشتغال خواهد انجامید. رشد اقتصادی ایران پیش از آغاز دوران رکود اقتصادی، حدود پنج درصد بود و حال احیای آن رشد در سال 93 را نامحتمل می کند؛ اما رشد اقتصادی کمتر از این هم تحول بزرگی به شمار می رود. تولید ناخالص داخلی ایران سال گذشته قدری بیش از 500 میلیارد دلار بوده است و رشد 2 درصدی اقتصاد در سال 93 که محتمل به نظر می رسد موجب خلق 10 میلیارد دلار ثروت خواهد شد. افزون بر این، بخش قابل توجهی از رشد اقتصادی در بخش نفت و گاز خواهد بود که خود موجد افزایش ظرفیت های سرمایه گذاری و تحریک رشد اقتصادی خواهد شد.

به علاوه اینکه در 6 ماه گذشته، پا به پای کند شدن روند کاهشی رشد اقتصادی، نرخ تورم هم ولو با آهنگ بطئی رو به کاهش گذاشته است و اگر آن گونه که پیش بینی می شود، نرخ تورم کمتر از 25 درصد شود، در سال 93 برای نخستین بار ظرف چهار سال گذشته، دستمزد کارگران، کارمندان و قدرت خرید آنان به صورت واقعی افزایش خواهد یافت. همنشینی این تحولات راه را برای تحقق بخشی از وعده های اقتصادی دولت هموار خواهد کرد.

2- چالش های 93: دولت ایران برای محقق کردن برنامه هایی که در سطور بالا مطرح شد، با مشکلاتی هم مواجه است. مهم ترین مشکل در حوزه اقتصادی، اجرای طرح هدفمند کردن یارانه ها است. دولت روحانی، همانند دولت قبلی هنوز برای پرداخت یارانه ها معیار مشخصی ارائه نکرده است و همه شهروندان ایرانی می توانند با رجوع به اصل برابری در قانون اساسی، خود را محق به دریافت یارانه به شمار آورند. پیوند ناموجهی که از آغاز بین اصلاح قیمت ها و پرداخت یارانه زده شد، این تصور را ایجاد کرده است که دولت با اصلاح قیمت ها از درآمد واقعی شهروندان می کاهد و برای جبران این وضع «باید به آنها یارانه جبرانی بپردازد»؛ بنابراین بزرگ ترین چالش اقتصادی دولت در سال 93 اواخر فروردین و با نام نویسی برای یارانه ها آغاز خواهد شد. اگر شهروندان به درخواست ها و توصیه های اخلاقی برای عدم درخواست یارانه پاسخ مثبت ندهند، دولت ناگزیر خواهد شد به شمار زیادی یارانه بپردازد و معلوم نیست منابع کافی برای تامین بودجه یارانه ها در اختیار داشته باشد. چالش دوم، پایین بودن نرخ بهره وری در بخش های سه گانه صنعت، کشاورزی و خدمات است.

بهره وری پایین در اقتصاد ایران عارضه ای دیرپا است و چشم انداز رفع آن در کوتاه مدت روشن نیست و کماکان در سال جاری هم ادامه خواهد یافت. مشکل سوم، سرمایه گذاری مستقیم خارجی است که رتبه ایران در فهرست جهانی، 67 و پس از کشورهایی مانند مصر، کوبا، ویتنام، آنگولا و قبرس قرار دارد. بر اساس آخرین آمار که مربوط به 14 ماه پیش است حجم سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ایران حدود 4/4 میلیارد دلار است. در مقیاس منطقه ای، این میزان سرمایه خارجی البته بیش از سرمایه ای است که عراق و پاکستان جذب کرده اند، اما کمتر از سرمایه هایی است که عربستان، ترکیه، قطر، کویت و حتی جمهوری آذربایجان جذب کرده اند.

با توجه به اینکه مهم ترین بخش صنعتی ایران یعنی صنایع نفت و گاز به سرمایه و تکنولوژی خارجی نیاز مبرم دارد، این موضوع در سال 93 همچنان از چالش های اقتصاد ایران خواهد بود. آهنگ کنونی مذاکرات ایران با قدرت های اروپایی، چندان نیست که بتوان امیدوار بود این مذاکرات راه ورود سرمایه خارجی را به ایران در آینده نزدیک هموار کند؛ بنابراین اقتصاد ایران لاجرم باید به ظرفیت های داخلی خود تکیه کند. یکی از جاهایی که مفهوم اقتصاد مقاومتی کاربرد پیدا می کند، همین جا است. مادام که ظرفیت های داخلی اقتصاد ایران فعال نشود و در بازیگران اقتصاد جهانی به ویژه بنگاه های بزرگ خارجی غبطه ایجاد نکند، امید چندانی به ورود سرمایه های خارجی وجود نخواهد داشت. یکی از ظرفیت های آزاد نشده اقتصاد ایران که محمل نیرومندی برای تامین سرمایه برای بنگاه های اقتصادی است، نظام پولی است که همانند گذشته از چالش های اقتصاد ایران به شمار می رود. نرخ بهره پایین موجب کاهش سپرده گذاری داوطلبانه و هدفمند شده و بانک ها و سپرده گذاران ناگزیرند با بازار غیررسمی پول که فارغ از نظارت های قانونی عمل می کند، رقابت کنند. علاوه بر این، نرخ بهره دستوری و پایین تر از نرخ تورم جذابیت مراجعه به بانک ها را به شیوه های غیراصولی و اخذ وام با این شیوه ها افزایش داده است و بعضا موجب فساد هم می شود.

چالش دیگر سال 93 که اساسا غیراقتصادی است؛ اما بر اقتصاد اثر می گذارد، مسائل سیاست خارجی است. مذاکرات ایران با گروه 1+5 در حال پیش رفتن است و در مجموع از نمونه های موفق مذاکره در جهان به شمار می رود؛ اما هنوز دستاوردهای ملموس و عینی آن آشکار نشده است. این مذاکرات البته توانسته است فشارها را کاهش دهد، اما تا رسیدن ایران به وضع پیش از سال 1384 راه درازی در پیش است. وقتی که وضع پیشین اعاده شود، طرفین در وضع صفر قرار می گیرند و اگر قرار باشد فرصتی برای ایران ایجاد شود از آن به بعد است. بنابراین هنوز مذاکرات را باید از کارهای پر مشقت و دیربازده دولت به شمار آورد. علاوه بر این مساله اصلی سیاست خارجی، پاره ای تحولات منطقه ای هم در سال 93 بر اوضاع ایران اثر خواهند گذاشت. انتخابات ریاست جمهوری افغانستان که قرار است امروز برگزار شود، یکی از این تحولات است. همه هشت نامزد انتخابات ریاست جمهوری افغانستان که یکی از آنها جای حامد کرزای را خواهد گرفت، گفته اند در صورت پیروزی، پیمان امنیتی افغانستان و آمریکا را امضا خواهند کرد. این پیمان ارتباط مستقیمی با ایران ندارد؛ اما به هر حال موجد ترتیبات امنیتی می شود که ایران نمی تواند به آن بی اعتنایی کند. اگر دولت آینده افغانستان نتواند در روابط خود با ایران، پاکستان، عربستان و ترکیه توازن معقولی ایجاد کند، چالشی جدید برای سیاست خارجی ایران ایجاد خواهد شد و طبعا بر اقتصاد هم تاثیر خواهد گذاشت.

مجموعه امیدها و چالش های ایران در سال 93، تصمیم گیری را برای دولت دشوار می کند؛ اما از آنجا که همه این چالش ها اختصاص به ایران ندارد و همتایان و رقیبان ایران هم با چالش هایی مشابه مواجهند، آنچه نتیجه کار را رقم می زند نحوه مدیریت این چالش ها است. بخش دوم شعار سال 93 یعنی «عزم ملی و مدیریت جهادی» حاوی همین معنا است؛ یعنی دولت برای عبور از چالش ها به 2 نیروی محرکه نیاز دارد: اول عمومی تر کردن سیاست و اقتصاد و وارد کردن همه نیروهای سیاسی-اجتماعی به میدانِ مقابله با چالش ها و دوم افزایش کارآمدی در نظام دیوانی و تسهیل قانونی فعالیت های اقتصادی و تجاری.

نظر شما در این رابطه چیست
آخرین اخبار