این کارگردان در بخش ابتدایی صحبت‌هایش درخصوص شتاب‌زدگی در ساخت سریال‌های مناسبتی و تاثیری که بر روی کیفیت کار‌ها می‌گذارد، گفت: «قطعا این شتاب‌زدگی تاثیر زیادی دارد ولی واقعیت این است که یک بخشی از آن برمی‌گردد به سال‌ها پیش که من جوان بودم و اکنون نیستم. وقتی که جوان بودم خیلی از مدیران و خیلی از بازیگران همیشه به شوخی به من می‌گفتند حسین لطیفی کارگردان بحران است و مثل مدیریت بحران است. شاخص‌ترین آن ساخت «روز سوم» بود که در عین حال رکوردی برای خودش و یک کار جنگی بود که ظرف دو ماه و نیمه و بدون فیلمنامه توانست خود را به جشنواره برساند. اما واقعیت این است که قطعا می‌تواند بهتر از این‌ها باشد.»
لطیفی با اعتقاد بر اینکه تلویزیون دچار بحران ثانویه شده است، گفت: «بحران اولیه‌اش که همیشگی است و برای همه شبکه‌های جهان است که باید این مجموعه‌ها برنامه‌ریزی داشته باشند و با برنامه‌ریزی جلو بروند.»
او در عین حال با اشاره به مثالی گفت: «یادم است مادربزرگ‌ها سیرترشی که می‌انداختند ۱۸ ساله می‌شد. به خاطر اینکه هر سال آن را پر می‌کردند و ۱۸ سال بعد برمی‌داشتند. این رویه‌ای است که تلویزیون باید به دنبالش باشد و مثل سیر ترشی ۱۸ ساله جلو برود. ولی این زمانی اتفاق می‌افتد که تلویزیون به لحاظ بودجه و مسائل اقتصادی به درجه‌ای برسد که فشار بر روی خود مجموعه مدیران به لحاظ اقتصادی وجود نداشته باشد و به عنوان مثال از هم اکنون برای چهار سال آینده سفارش‌ها داده شود؛ یعنی علاوه بر اینکه هزینه امسال جای خود را دارد، هزینه سال‌های بعد هم داشته باشد و اما در بخش فیلمنامه که این هزینه خیلی هم نیست. نهایتا بهترین فیلمنامه‌ها را می‌توان با یک میلیارد سر و ته آن‌ها را هم آورد که در نهایت یک میلیارد برای تلویزیون عددی نیست.»
لطیفی در ادامه با اشاره به اینکه تلویزیون از گذر دولت نهم به دولت دهم مشکلاتش چند برابر شده است، گفت: «شکافی که بین دولت و صداوسیما پیش از این افتاده بود، باعث شد این شکاف هر روز به مسائل اقتصادی تلویزیون فشار بیاورد که فکر می‌کنم نزدیک به هفت ماه آینده هم این مشکل را خواهیم داشت. اما امیدواریم برای سال‌های آینده رفع شود و جوان‌ها بیشتر به میدان بیایند و پیر‌ها و با تجربه‌ها مشاورشان بشوند. من نیز امیدوارم هم انرژی این جوان‌ها را داشته باشم و هم پختگی یک پیرمرد را.»
کارگردان «زمانی برای عاشقی» در بخش دیگری از گفت‌وگوی خود به مشکل نبود فیلمنامه‌نویس در ایران که سال‌ها پیش هم در برنامهٔ «شب شیشه‌ای» به آن اشاره کرده بود بار دیگر اشاره و تاکید کرد و گفت: «سال‌ها پیش در برنامه «شب شیشه‌ای» توسط همه فیلمنامه‌نویسان محکوم شدم چون در این برنامه اعلام کردم که ما اساسا در ایران فیلمنامه‌نویس نداریم. حال فیلمنامه‌نویس حرفه‌ای یا غیرحرفه‌ای را کاری ندارم و حرف من این بود که اساسا فیلمنامه‌نویس نداریم.»
او ادامه داد: «هنر و هنرمند بودن یک بخش است. کار نیکو کردن از پر
کردن است هم یک بخش دیگر. بخش دیگر نیز آموزش است. در حالی که یک نویسنده
اول باید جان مایه‌ای داشته باشد که بتوانیم او را نویسنده بدانیم و آن را
پرورش دهیم؛ به دلیل اینکه هر کسی نمی‌تواند نویسنده شود. در حالی که ما
فکر می‌کنیم هر کسی می‌تواند نویسنده شود. عده‌ای فیلمنامه‌نویس هستند که
هر از چند گاهی می‌درخشند و این دو - سه نفر به جهت اینکه عمری در فقر کار
کرده‌اند، وقتی همه یک دفعه به سمتشان هجوم می‌آورند، دوست ندارند سفارش‌ها
را از دست بدهند و در حالی که سالی چهار فیلمنامه می‌گیرند؛ نمی‌رسند
آن‌ها را نگارش کنند.»
او در ادامه گفت: «وقتی فیلمنامه‌نویسی
نمی‌تواند سفارش‌هایی را که گرفته است به ثمر برساند، بچه شاگردهایی را در
کنارش می‌گذارد که آن‌ها بنویسند و سال‌ها بعد می‌بینید نتیجه این می‌شود
که چهار فیلمنامه خراب شده است و آن‌ها هم به حافظه تاریخی می‌پیوندند؛
بنابراین این اتفاق برمی‌گردد به بودجه‌ای که آگاهانه با یک مدیریت درست
باید هزینه شود.»
او با اعتقاد به اینکه در حال حاضر باید کارگاه فیلمنامه‌نویسی که خیلی از جا‌ها درست برنامه‌ریزی نشده است، برنامه‌ریزی شود، توضیح داد: «اگر این کارگاه‌ها حرفه‌ای تاسیس شود و به این هم بسنده نکنید که فرد خاصی را و استاد خاصی را به این کارگاه بیاوریم و به دنبال اسم‌های بزرگ نباشیم، می‌توانیم با یک برنامه‌ریزی هفت ساله به جایی برسیم که می‌خواهیم.»
لطیفی در ادامه توضیح داد: «در این هفت سال می‌توانیم ۱۰ فیلمنامه‌نویس از بین هزاران نفر پرورش دهیم که هم می‌توانند انفرادی کار کنند و هم گروهی و این مشکل در درازمدت حل خواهد شد. ولی اگر پس از یک مدت فکر کنیم اگر پولی به این افراد تزریق کنیم اتفاق خوبی در بحش نویسندگی خواهد افتاد اشتباه است. این مساله گردهمایی اساسی می‌خواهد که دور هم بنشینیم و استعداد یابی کنیم.»
این کارگردان که این روز‌ها سریال «زمانی برای عاشقی» را کارگردانی کرده است و از شبکه تهران به روی آنتن می‌رود، درخصوص دست بردن به فیلمنامه و تغییراتی که در آن صورت گرفته است، توضیح داد: «توان محلوجیان بر هیچ کس پوشیده نیست و او یکی از فیلمنامه‌نویسان پرتوان تلویزیون است که سال‌ها برای تلویزیون کار کرده است و ما نیز کارهای خوب از او دیده‌ایم. اما فکر می‌کنم به خاطر سرعت عمل بود که این اتفاق برای فیلمنامه افتاد و من زمانی وارد این پروژه شدم که کمتر از ۱۰ روز باید آن را کلید می‌زدم و چون کار در سال‌ها قبل نوشته شده بود باید قصهٔ آن به‌روز‌تر می‌شد و این بود که مجبور شدم با وجود اینکه علاقه‌ای نداشتم وارد این پروژه بشوم.»
او افزود: «تلاش کردم بلافاصله عرصه را دست خود بگیرم و با خودم همراه کنم؛ البته قصه سریال زیاد تغییر نکرد اما چیزی که تغییر کرد نوع فیلمنامه‌نویسی بود. همچنین نوع سکانس‌بندی‌ها، نوع پرداختن به شخصیت‌ها و نوع دیالوگ‌ها تغییر کرد.»
این کارگردان همچنین در ادامه صحبت‌هایش از حضورش در پروژه «زمانی برای عاشقی» و اینکه پیشنهاد چه کسی بوده است گفت و توضیح داد: «حضورم در این پروژه پیشنهاد دوستان در شبکه تهران بود که من به مدت یک ماه به آن‌ها توضیح دادم خسته‌ام و نمی‌رسم ولی از آنجا که یکسری کار‌ها قسمت است، بعد از یک ماه کلنجار که این کار را نسازم، قسمت شد آن را بسازم.»
لطیفی با بیان اینکه خوشحال است که سریال «زمانی برای عاشقی» را ساخته است، توضیح داد: «خوشحالم، چراکه از قصه‌ای که بار‌ها و بار‌ها دیده‌ایم و تکراری است، قصه دیگری ساخته‌ایم؛ البته قصه ما خیلی بکر و تازه نیست و طرح اصلی قصه نو نیست.»
این کارگردان در بخش دیگری از گفت‌وگوی خود درخصوص فاصله گرفتن سریال‌های مناسبتی محرم با آن سال‌هایی که سریال‌هایی همچون «شب دهم» و «روز واقعه» ساخته شد، توضیح داد: «علت این مشکل ته کشیدن فیلمنامه است.کارگردانان حرفه‌ای هم کنار رفته‌اند؛ البته تلویزیون همیشه دوست دارد این کارگردانان حضور داشته باشند و نشان داده است همیشه ارج و قربی که برای کارگردانان حرفه‌ای قائل است سر جای خودش است. اما باید بپذیریم که کارگردانان نیز سنشان بالا رفته است و کار عجله‌ای نمی‌پذیرند و حوصله‌اشان برای کار فشرده کمتر شده است. برای همین منظور سعی می‌کنند نسازند. از طرفی هم درگیر کارهای دیگر هستند. از سوی دیگر قحطی فیلمنامه نیز داریم. به دلیل اینکه یکسری از کارگردانان نمی‌نشینند یکسری کارهایی که ساخته شده است را بار دیگر تکرار کنند. تلویزیون ایراد دارد و هنوز آن را ادامه می‌دهد.»
لطیفی شرایط سخت کار در تلویزیون را به دو علت دانست و گفت: «علت اول
اینکه تلویزیون قیمت بازیگران را بالا برده است و این مساله باعث شده است
که خودشان هم نتوانند کار کنند. دوم اینکه در حال حاضر تا اندازه‌ای که
دلتان بخواهد تله‌فیلم ساخته می‌شود. این تله‌فیلم یعنی اینکه شما سوژه‌ها
را می‌سوزانید؛ یعنی اینکه با سوژه‌های خوب کارهای بد می‌سازید. در نتیجه
سوژه‌های بکر ما به خاطر اینکه تله‌فیلم‌هایمان با قابلیت‌های کم و توسط
کارگردانان اولیه ساخته می‌شوند، می‌سوزد. از طرفی خود مدیران هم قیمت‌ها
را به جایی می‌رسانند که اگر امروز بخواهیم سراغ یک بازیگر خوب برویی مجبور
هستی نروی و در بازی و بازیگری پایین می‌افتی. با این شرایط با توجه به
اینکه سوژه نابود شده است بازیگر خوب هم نداریم و از طرفی می‌خواهی کاری
بسازی که نمایشی باشد و بیننده هم جلوی آن بنشیند، چه باید کرد؟»
این
کارگردان در خصوص سریال «زمانی برای عاشقی» و چینش بازیگران این سریال نیز
گفت: «در این سریال انتخاب بازیگران سعی شده است آگاهانه باشد و به اعتقاد
من هر کسی جای خودش است. با اکثریت بازیگران این مجموعه برای بار اول است
که کار می‌کنم و چینشمان در این مجموعه چینش غلطی نیست ولی امیدوارم در این
بازی با دو گل خورده بتوانیم موفق شویم. در شطرنج همیشه می‌گویی من وزیر و
رخم را داده‌ام و از هم اکنون بازی کنیم. در این مجموعه نیز قاعدتا
قصه‌امان تکراری است و به عنوان یک کارگردان بازی کردن در چنین زمینه‌ای
کار ساده‌ای نیست ولی امیدواریم به حرمت فضای محرم و امام حسین (ع) و یک
فضایی که از دل محرمی می‌گوید با یک فضای سنگین و متعادل بتوانیم با بیننده
ارتباط برقرار کنیم.»
او درخصوص ضرورت راه‌اندازی شبکه‌های جدید در تلویزیون گفت: «اگر این شبکه‌ها رقابتی راه‌اندازی می‌شدند قطعا معتقد بودم که خوب هستند ولی این شبکه‌ها فقط پوشش بیشتری می‌دهند و کسانی که نمی‌توانند فلان برنامه‌ای را ببینند از شبکه دیگر آن را می‌بینند. اما اگر این شبکه‌ها مدیریت دیگری داشت به عنوان مثال وزارت ارشاد، شبکه‌ای داشت و یا اینکه سپاه شبکه‌ای داشت بهتر بود و اگر در حوزه‌های دولتی این شبکه‌ها راه‌اندازی می‌شدند و رقابت وجود داشت، بهتر می‌بود. در نتیجه اگر مدیریت این مجموعه‌ها به جاهای دولتی داده شود و نه صرفا صداوسیما، می‌توانند شبکه‌های بهتری بشوند اما این شبکه‌ها در حال حاضر فقط می‌توانند پوشش بهتری داشته باشند.»
لطیفی در عین حال به این نکته نیز اشاره می‌کند که این شبکه‌ها نباید تولید داشته باشند و توضیح می‌دهد: «به جهت اینکه سیستم نادرستی خواهد بود؛ به عنوان مثال در حال حاضر کارهای نمایشی ما به این شکل شده است که یک دفعه در دو شبکه قصه‌های شبیه به هم ساخته می‌شوند در حالی که اگر فرماندهی این بخش‌های نمایشی از یک نقطه باشد درست خواهد بود و در یک سال چهار کار عین هم ساخته نمی‌شود.»
عکس ها:ایسنا
