در عین حال هر گونه تغییر در جزئیات پرداخت یارانه نقدی - از حذف یارانه
نقدی خانوارهای پردرآمد، با هدف کاهش کسری بودجه طرح هدفمندی گرفته تا
افزایش یارانه نقدی خانوارهای کم‌درآمد و از مشروط‌سازی پرداخت یارانه نقدی
(مثلا مشروط‌سازی به فرستادن همه کودکان 6 تا 18 سال به مدرسه) تا حذف
یارانه نقدی برخی خانوارها و اختصاص درآمدهای صرفه‌جویی‌شده برای برنامه‌ای
مانند توسعه پوشش بیمه تامین اجتماعی یا بهبود وضعیت مدارس مناطق محروم
کشور- می‌تواند تبعات اجتماعی متعددی به همراه داشته باشد که برای
تصمیم‌گیری بهینه، لحاظ کردن این تبعات اجتماعی بالقوه نیز از اهمیت بسیار
زیادی برخوردار است.
به این ترتیب، اهمیت بالا و حساسیت تصمیم‌گیری در مورد اصلاح شیوه پرداخت
یارانه نقدی، باعث شده دولت از هر گونه تصمیم عاجلانه در این زمینه پرهیز
کند و پیش از هر گونه تصمیم‌گیری نهایی، با فعالیت فشرده به دنبال جمع‌آوری
نظرات اندیشمندان و نیز بررسی تجربیات جهانی (اعم از تجربیات موفق یا
ناموفق) باشد. با توجه به آنکه مسوولیت تصمیم‌گیری در زمینه اصلاح شیوه
پرداخت یارانه نقدی به «کمیته رفاهی و حمایت از خانوارها» واگذار شده و
مسوولیت این کمیته بر عهده وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی قرار دارد، این
کمیته در هفته‌های اخیر نظرات و طرح‌های کارشناسی متنوعی را بررسی کرده و
تمام تلاش خود را به کار بسته تا هیچ طرح و نظر منطقی و معقولی را از قلم
نیندازد. برای مثال، در همایش «شناسايي گروه‌های مشمول دریافت یارانه نقدی»
که هفته پیش از سوی این کمیته برگزار شد، شاهد طرح طیف وسیعی از تحلیل‌ها
از طرف حدود 15 سخنران بودیم؛ از کارشناسانی که مخالف حذف یارانه نقدی حتی
یک خانوار ایرانی بودند تا کارشناسانی که معتقد بودند فقط به یک سوم
خانوارهای کشور باید یارانه نقدی پرداخت شود. خلاصه آنکه کمیته تصمیم‌گیری
در زمینه اصلاح شیوه پرداخت یارانه نقدی، فعلا فقط و فقط به دنبال جمع‌آوری
تحلیل‌ها و طرح‌های مختلف بوده و می‌کوشد تا نقاط قوت و ضعف تمام تجربیات
مشابه اجراشده در کشورهای دیگر را بررسی کند.
هرگونه تصمیم‌گیری نهایی،
صرفا بعد از جمع‌بندی همه این مطالب صورت خواهد گرفت و همه گمانه‌زنی‌های
طرح‌شده در رسانه‌ها، تنها به برخی از تحلیل‌های مطرح‌شده در این کمیته
اشاره دارد. حتی در این کمیته هنوز در این زمینه تصمیم‌گیری نشده است که ما
باید رتبه‌بندی درآمدی خانوارها را براساس بانک‌های اطلاعات اقتصادی مختلف
(سند مالکیت املاک، اتومبیل، حساب بانکی و امثالهم) تنظیم کنیم یا براساس
خوداظهاری خود افراد در مورد دارایی‌هایشان. پس از این توضیحات، غرض از
نوشتن این یادداشت کوتاه آن است که از طرف دولت از همه اندیشمندان و
کارشناسان اقتصادی و اجتماعی دعوت کنم تا اگر طرح یا تحلیلی منطقی در زمینه
«اصلاح و بهبود شیوه پرداخت یارانه نقدی» دارند، در هفته‌های آینده به
انتشار آن بپردازند. کمیته تصمیم‌گیری در مورد اصلاح یارانه نقدی، قطعا
کلیه مقالات منتشره را به دقت بررسی کرده و می‌کوشد تا در تصمیم‌گیری نهایی
خود از بهترین ایده‌ها و تحلیل‌های مطرح‌شده استفاده کند.
کمیته تصمیم‌گیری در مورد شیوه اصلاح پرداخت یارانه نقدی، مانند بقیه
بخش‌های دولت جدید معتقد است که «بهترین تدبیرها» می‌تواند «بیشترین
امیدها» را برای ملت شایسته ایران به همراه آورد و اتخاذ «بهترین تدبیرها»
هم قطعا نیازمند واقع‌گرایی و سیاست‌گذاری بر مبنای استفاده از همه
پتانسیل‌های کارشناسی کشور خواهد بود؛ هدفی که امیدوارم این فراخوان بتواند
به تحقق هر چه بهتر آن کمک کند.
*اقتصاددان و معاون رفاه اجتماعی وزارت «تعاون، کار و رفاه اجتماعی»
بنا به فراخوان دكتر ميدري، دنياي اقتصاد از دريافت مقالات تحليلي
كارشناسان مختلف در زمينه «اصلاح شيوه پرداخت يارانه نقدي» استقبال مي‌كند.
