امروز دوشنبه ۱۴ تیرماه، علی نقوی، مدیرعامل بورس انرژی ایران در نشست خبری با اصحاب رسانه که در محل شرکت بورس انرژی ایران برگزار شد با ارائه خلاصه آماری از مهمترین اقدامات این شرکت طی سال های گذشته، بیان کرد: با تشریح سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی توسط رهبر انقلاب، یکی از ابزارهای هم در انجام این مهم بورس انرژی است.
وی توضیح داد: در حال حاضر حدود ۷۴ کارگزاری به انجام معاملات بورس انرژی می پردازند، در این حوزه ۹۶ ایستگاه معاملاتی وجود دارد و حدود ۴۰۸ کالا و اوراق تاکنون در بورس انرژی پذیرفته شده است که توسط ۷۱ شرکت در بورس انرژی عرضه می شوند. خاطر نشان می شود، همچنین برق نیز در بورس انرژی توسط ۷۴ نیروگاه در بورس انرژی عرضه می شوند.
مدیرعامل بورس انرژی تشریح کرد در حال حاضر بالغ بر ۱۳۰۰ فعال داخلی و ۶۰۰ فعال خارجی در بورس انرژی کد داشته و در حال فعالیت دارند، این موضوع نشان از شناخت مناسب این بازار توسط فعالان حوزه انرژی است.
نقوی با اشاره رونق بورس انرژی در سال جاری نسبت به سال ۹۹ اظهار کرد: از ابتدای سال ۱۴۰۰ تا نهم تیرماه، حدود ۲۹ هزار میلیارد تومان معاملات در بورس انرژی معامله انجام شده است که نسبت به سال گذشته حدود ۴۰ درصد رشد داشته است. بازار برق نیز در سال جاری بیش از سه میلیون کیلووات ساعت در بازارهای مختلف بورس انرژی معامله شده است که ارزشی حدود ۲۱۹ میلیارد تومان داشته است.
وی افزود: همچنین بازار محصولات هیدروکربوری با معامله حدود ۲ میلیون و ۴۱۰ هزار تن انواع محصولات ارزشی بیش از ۲۵ هزار میلیارد ومان داشته است. اوراق سلف موازی نیز طی این دوره ارزشی حدود ۳ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان داشته است. شایان دذکر است سایر محصولات مورد معامله در بورس انرژی در طول این مدت حدود ۴۹۰ میلیارد تومان ارزش معامه داشته است.
برنامه های سال ۱۴۰۰
مدیرعامل بورس انرژی دراین نشست با تشریح برنامه های این شرکت در سال جاری بیان کرد: بورس انرژی در سال جاری چند برنامه اصلی را در دستور کار دارد که نخستین آن راه‌اندازی بازار قرادادهای آتی برای فرآورده های نفتی است، در همه بورس های کالایی دنیا بیشترین حجم معاملات را قرارداد مشتقه به خود اختصاص داده است که شامل قرارداد آتی و قرارداد اختیار معامله است.
وی اضافه کرد: راه‌اندازی این بازار از چند سال گذشته در دستور کار بورس انرژی بوده است؛ براین اساس دستورالعمل های مربوطه آماده و به سازمان بورس و اوراق بهادار ارسال شده است که هفته گذشته در هیات مدیره سازمان بورس دستورالعمل راه اندازی بازار آتی بورس انرژی به تصویب رسید.
راه اندازی معاملات «گواهی صرفه جویی انرژی»
نقوی در ادامه گفت: در کنار این اقدام زیرساخت لازم به لحاظ فنی با همکاری شرکت سپرده گذاری مرکزی و شرکت مدیریت فناوری و شرکت سپرده‌گذاری آماده شده است و اکنون در مرحله تست نرم افزار معاملاتی قرار داریم تا به محض اتمام تست‌ها در نیمه نخست سال معاملات قرارداد آتی را در بورس انرژی آغاز کنیم.
مدیر عامل بورس انرژی ایران ادامه داد: در نخستین مرحله درخواست کالاهایی مانند بنزین، متانول، میعانات گازی و نفتا را به هیات پذیرش ارسال کرده ایم و قصد داریم تا قراداد آتی را در این چهار محصول آغاز کنیم و در ادامه سایر فرآورده های نفتی به معاملات خود اضافه خواهیم کرد.
وی افزود: اقدام دیگری که پیگیر اجرای آن برای سال جاری هستیم راه اندازی «گواهی صرفه جویی کالایی» است. با توجه به اینکه در ایران، انرژی خارج از استانداردهای روز دنیا در حال مصرف است و ما یکی از مصرف کنندگان بزرگ انرژی در دنیا هستیم. تلاش بر این است تا به کمک ابزار جدید «گواهی صرفه جویی انرژی» به بهینه سازی مصرف انرژی بپردازیم. درحال حاضر راه اندازی بازار بهینه سازی مصرف انرژی به عهده بورس انرژی قرار داده شده است، آیین نامه‌های آن در شورای عالی انرژی تصویب شده است و دستورالعمل اجرایی راه‌اندازی این بازار هم هفته گذشته در شورای عالی انرژی تصویب شده است.
نقوی گفت: بخش دیگر که بسیار پیگیر آن بوده‌ایم توسعه بازار فیزیکی است که در حوزه بین الملل آمار آن اعلام شده است و در تلاش هستیم تا این حجم از معاملات را حفظ کنیم و آن را افزایش دهیم؛ همچنین در کنار این اقدام بازار فیزیک داخلی رشد بیشتری داشته باشد و معاملات فرآورده ها هم در داخل انجام شود.
راه اندازی معاملات گاز طبیعی
مدیرعامل بورس انرژی در خصوص راه اندازی بازار گاز طبیعی در سال جاری گفت: بنابر مصوبات بودجه سال ۱۴۰۰ کشور، مقرر شده است تا سقف ده میلیارد متر مکعب گاز طبیعی از طریق بورس عرضه شود که در راستای اجرای این بند بودجه، آیین نامه ای در هیات وزیران در خصوص راه اندازی بازار گاز طبیعی تصویب شد که بر این اساس، امیدواریم به زودی در زمینه انجام معاملات گاز طبیعی هم بتوانبم با همکاری شرکت ملی گاز اقدامانی را انجام دهیم.
نقوی در پاسخ به این پرسش که آیا بورس انرژی در انجام معاملات نفت خام با وزارت نفت مشکلی دارد، گفت: برای انجام معاملات نفت در بورس انرژی بسترها و زمینه های لازم مهیاست و بورس انرژی آمادگی کامل در انجام این اقدام را دارد و در این زمینه هیچ مشکل و اختلافی باز وزارت نفت و وزارت نیرو ندارد، اما در نظر داشته باشید برای رونق معاملات نفت در بورس انرژی و موفقیت در این موضوع ضروری است تا عرضه های مسنتمر و منظمی د راین خصوص داشته و به بورس انرژی به عنوان محلی شفاف برای انجام معاملات و کشف قیمت اعتقاد داشته باشیم، زیرا دراین شرایط است که خریداران با اطمینان می توانند از این بازار خرید کرده و برای بازارهای هدف خود برنامه ریزی دقیقی داشته باشند.
ایران، بزرگترین صادرکننده بنزین در منطقه
وی در ادامه با اشاره به عرضه بنزین در رینگ صادراتی بورس انرژی گفت: ایران سال گذشته صادرکننده بزرگ بورس انرژی در منطقه و قیمت ساز منطقه در بحث بنزین بود. بنزین معاملاتی ایران در منطقه شاخص است، زیرا برای عرضه بنزین در بورس چه دریایی و چه زمینی اراده وجود داشته است و همچنین رقابت جدی در این حوزه در سال جاری وجود دارد.
وضعیت عرضه برق در بورس انرژی
مدیرعامل بورس انرژی در ادامه در مورد وضعیت صنعت برق در بورس انرژی گفت: ۶۰ درصد تولید برق کشور توسط بخش خصوصی صورت می گیرد و ۳۰ درصد نفت تولیدی برای مصرف کننده بالای ۵ مگاوات است. در قانون برنامه ششم توسعه و رفع موانع تولید بر کشف قیمت برق در بورس تأکید شده است.
نقوی ادامه داد: سال گذشته در هیأت وزیران مصوبه ای تصویب شد که مصرف کننده بالای ۵ مگاوات معاملات خود را از طریق بورس انجام دهد که این موضوع از اردیبهشت سال جاری انجام شد. وزارت نیرو کمی دیر به بازار بورس توجه نشان داد و حجم معاملات برق در بورس انرژی بسیار پایین است. وزارت نیرو و شرکت توانیر هم تولیدکننده هستند، هم خریدار و هم رگولاتور. این در حالی است که بخش رگولاتور باید جدا شود. قیمت برق در سال های گذشته تغییر نکرده است و این باعث شده بخش خصوصی نسبت به ایجاد نیروگاه جدید رغبتی نداشته باشد.
آخرین وضعیت راه اندازی صندوق پروژه
وی در ادامه در مورد راه اندازی صندوق پروژه در بورس انرژی گفت: نخستین صندوق پروژه برای نیروگاه پرند تشکیل شد. انتقال دارایی به صندوق پروژه معاف از مالیات شد و مکاتباتی با وزارتخانه های نفت و نیرو از سوی بورس انرژی انجام و این بورس برای تشکیل این صندوق ها اعلام آمادگی کرد. البته تشکیل صندوق پروژه در وزارت نیرو در حال انجام است.
همکاری بورس انرژی و مناطق آزاد
وی در ادامه در مورد وضعیت همکاری بورس انرژی با مناطق آزاد اظهار کرد: در مناطق آزاد نیروگاه هایی وجود دارد که قابلیت صادرات برق دارند. با بررسی های انجام شده تفاهم نامه ای با مناطق آزاد امضا شد و معاملات آغاز می شود.
نقوی در مورد عرضه آب در بورس انرژی نیز توضیح داد: در مورد ابزار آب مطالعات انجام شده است و قرار بود در منطقه ای در هرمزگان معاملات صورت بگیرد اما به نتیجه نرسید. آب به دلیل پراکندگی بیشتر از سایر کالاها پیچیدگی دارد اما ما آماده انجام معاملات آن هستیم؛ البته این موضوع الزاماتی دارد اما هدف این است که با مکانیزم های تشویقی، صنایع را به سمتی ببریم که مصرف خود را استاندارد کند.
*خبرنگار: لیلی شهیر
سنا
