به نقل از پایگاه اطلاع رسانی و پایش آثار اقتصادی کرونا، شیوع جهانی ویروس کرونا و لغو هزاران پرواز در جهان، آینده بقای شرکت‌های هواپیمایی را با چالش‌های جدی روبه‌رو کرد و ایرلاین‌های ایرانی نیز از این قاعده مستثنی نبودند. شرایط سخت اقتصادی ناشی از تحریم در سال‌های اخیر مشکلات بسیاری برای شرکت‌های هواپیمایی ایرانی ایجاد کرده بود که کرونا مشکلات را چند برابر کرد.
چندی پیش، مقصود اسعدی سامانی دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی، درباره میزان خسارات وارد شده به شرکت‌های هواپیمایی ناشی از شیوع ویروس کرونا گفت: برآوردهای صورت گرفته نشان داد که تا ۱۵ فروردین‌ماه سال ۹۹ شرکت‌های هواپیمایی ایرانی حدود ۳ هزار میلیارد تومان و تا پایان فروردین‌ماه حدود ۴ هزار میلیارد تومان زیان دیدند و این خسارت در ماه‌های بعدی نیز ادامه پیدا کرد.
به گفته سامانی به صورت تقریبی شرکت‌های هواپیمایی ایرانی پس از فروردین‌ماه حدود هزار میلیارد تومان به صورت ماهانه عدم‌النفع (خسارت ناشی از انجام نشدن پروازها) داشته‌اند.
اعطای ۲ هزار و ۵۵۴ میلیارد تومان تسهیلات کرونایی به شرکت‌های هواپیمایی
حمایت از این شرکت‌ها با توجه به وضعیتی که کارشناسان این حوزه توصیف می‌کردند، ضرورتی اجتناب‌ناپذیر بود و در نتیجه بخشی از تسهیلات حمایتی دولت برای کسب و کارهای متضرر از کرونا به شرکت‌های هواپیمایی ایران اختصاص داده شد. چنانچه وزیر راه و شهرسازی نیز در اواخر سال گذشته گفت: ایرلاین‌های کشور تاکنون ۲ هزار و ۵۵۴ میلیارد تومان تسهیلات کرونایی دریافت کرده‌اند. این آمار مربوط به تسهیلات همه شرکت‌های هواپیمایی به جز ۴ شرکتی است که هنوز موفق به نهایی کردن فرایند دریافت تسهیلات خود نشده‌اند.
مدیرعامل یک ایرلاین: ۶۰ میلیارد تومان گرفتیم که نجاتمان داد / زمان بازپرداخت تمدید شود
در همین رابطه اصغر عبدالله پور رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل یک شرکت هواپیمایی گفت: ما در این شرکت ۶۰ میلیارد تومان تسهیلات کسب و کارهای آسیب دیده از کرونا را دریافت کرده ایم که کمک خوبی برای ادامه فعالیت ما بوده است و در واقع باید بگویم که این صنعت را نجات داد.
وی ادامه داد: البته این تسهیلات به صورت کامل و یکجا پرداخت نشد و در چند بخش تا پایان سال تکمیل شد. اولین قسط بازپرداخت ما اردیبهشت است اما توان پرداخت، با توجه به ادامه شرایط کرونایی وجود ندارد. امیدواریم حداقل تا پایان همه‌گیری کرونا بازپرداخت تسهیلات متوقف شود.
عبدالله پور توضیح داد: قبل از شیوع کرونا وضعیت شرکت‌های هواپیمایی مطلوب نبود و در شرایط سخت اقتصادی ناشی از تحریم‌ها فعالیت می‌کردند که با شیوع کرونا مشکلات تشدید شد. لغو سفرها درآمد شرکت‌های هواپیمایی را به شدت کاهش داد. در این بین ظرفیت پروازها هم به ۶۰ درصد در هر پرواز کاهش یافته که معضل جدی همه ایرلاین‌ها است.
وی ادامه داد: این محدودیت در پروازها فقط مختص پروازهای داخلی ایران است و پروازهای خارجی چنین محدودیتی ندارند. برای مثال در چند روز اخیر پرواز شیراز به مسقط فول مسافر پرواز کرد و منعی هم نداشت اما پرواز داخلی فقط با ۶۰ درصد ظرفیت امکان پذیر است.
مدیرعامل این هواپیمایی گفت: سود ۱۲ درصدی بازپرداخت این تسهیلات به اندازه کافی شرایط بازپرداخت را سخت کرده است اگر هزینه دیرکرد هم قرار باشد اضافه شود واقعاً توانی برای بازپرداخت وجود نخواهد داشت و امیدواریم اینگونه نشود.
رئیس انجمن ایرلاین‌ها: هزینه ثبت هر هواپیما در دفتر اسناد رسمی، ۲ تا ۳ میلیارد تومان
یونس دقیق کیا، رئیس انجمن شرکت‌های هواپیمایی نیز گفت: دریافت تسهیلات کرونایی که برای حمایت از کسب و کارهای متضرر از کرونا مصوب شد، شرایط پیچیده‌ای داشت البته فقط ۴ ایرلاین تاکنون موفق به دریافت نشده‌اند که دلیل آن مشکلات خود ایرلاین‌ها بوده است.
وی توضیح داد: دریافت وام شروطی داشت که برخی شرکت‌ها نتوانستند تأمین کنند، برای مثال ما چون تعهدات ارزی تسویه نشده داشتیم، نتوانستیم وام را دریافت کنیم.
دقیق‌کیا افزود: با توجه به مبالغ بالای تسهیلات و دشواری تأمین وثیقه، قرار شد هواپیماهای هر شرکت به عنوان وثیقه در رهن بانک قرار گیرند.
وی گفت: در این بین هم هزینه کارشناسی برای تعیین قیمت هر هواپیما وجود دارد، هم هزینه ثبت در دفترخانه که حداقل ۲ تا ۳ میلیارد تومان هزینه ثبت هر هواپیماست. این یکی از موانع است چون هزینه بالایی صرف ثبت می‌شود اما تنها مانع این نیست. شرایط بازپرداخت‌ها هم یک مانع است. در اصل باز پرداخت این تسهیلات با ۱۲ درصد سود است اما اگر پرداخت نشود و تأخیر در بازپرداخت وجود داشته باشد، با سود ۲۶ درصد دریافت خواهد شد. در چنین شرایطی بازپرداخت وام‌ها کار سختی است و طبیعتاً ریسک دریافت تسهیلات بالاست.
دقیق کیا: کاهش ۴۰ درصد فروش بلیت هر پرواز، مشکل جدی ماست
رئیس انجمن شرکت‌های هواپیمایی افزود: مشکلات شرکت‌های هواپیمایی زیاد است اما کاهش ظرفیت پروازهای داخلی به ۶۰ درصد مشکل جدی ما است. در حالی که پروازهای خارجی فول هستند و در سفر چند ساعته خارجی خبری از کاهش تعداد مسافر نیست در ایران این کاهش ۴۰ درصدی به یک مشکل جدی تبدیل شده است.
دقیق کیا همچنین گفت: اگر مانند کشورهای خارجی وام بلاعوض به ایرلاین‌ها پرداخت نمی‌شود حداقل محدودیت پرواز با ۶۰ درصد ظرفیت لغو شود. در حالی که مترو و بی‌آرتی و اتوبوس‌ها مملو از مسافر است فقط پرواز با ۱۰۰ درصد ظرفیت مشکل آفرین خواهد بود؟
وی خاطرنشان کرد: بنابراین مهمترین درخواست ما رفع محدودیت در ظرفیت پروازها و تمدید مهلت استمهال وام‌ها است.
مدیرعامل ایرتور: نسبت به نحوه تخصیص تسهیلات انتقاد داریم
سید رضا موسوی، مدیر عامل اجرایی شرکت هواپیمایی ایران ایرتور نیز گفت: پرداخت تسهیلات به شرکت‌های هواپیمایی متضرر از کرونا تصمیمی تأثیرگذار و مثبت بود و با استقبال ایرلاین‌ها روبه‌رو شد، هرچند شرایط دریافت آن راحت نبود.
موسوی گفت: یکی از مواردی که ما به آن معترض بودیم نحوه تخصیص تسهیلات بود. قرار شد سازمان هواپیمایی کشوری به عنوان متولی تخصیص تسهیلات، بر اساس تعداد ناوگان هوایی، تعداد مسافر، ساعت پرواز و نیروی مشغول به کار این تقسیم بندی را انجام دهد اما در عمل اینگونه نشد.
به ایرتور ۱۳۰ میلیارد تومان دادند به ماهان ۴۵۰ و هما ۵۰۰ میلیارد تومان
وی افزود: بعد از ماهان، بیشترین ناوگان هوایی و تعداد سفر را ایران ایرتور دارد و رتبه نخست حمل و نقل هوایی در سال ۹۸ را کسب کرده است، با این حال با داشتن ۱۳ هواپیما ۱۳۰ میلیارد تومان وام گرفتیم و شرکت دیگری با ۵ هواپیما به میزان ما تسهیلات دریافت کرده است. در حالی که ماهان ۴۵۰ میلیارد تومان یا هما ۵۰۰ میلیارد تومان دریافت کرده‌اند.
موسوی تاکید کرد: اگر شرایط تخصیص اعتبار به درستی در نظر گرفته می‌شد، تسهیلات دریافتی ما باید بیشتر می‌شد.
وی ادامه داد: در مسیر دریافت تسهیلات، ستاد ملی مقابله با کرونا همکاری بسیار خوبی با ما داشت که جای تشکر دارد، زیرا هر جا به مشکل برمی‌خوردیم مسئول پیگیری که معرفی شده بود پاسخگوی تماس‌های ما بود و راهنمایی و پیگیری لازم را انجام می‌داد.
وی افزود: برخی ایرلاین‌ها از عدم همراهی بانک‌ها گله داشتند؛ برخی بانک‌ها شرط افتتاح حساب و پرداخت حقوق پرسنل ایرلاین را مطرح کرده بودند؛ البته ما هم ۲۰ روز بعد از دریافت وام، اولین قسط را پرداخت کردیم و تا امروز حتی یک روز هم دیرکرد نداشته‌ایم.
با وجود محدودیت ۶۰ درصد، امکان بازپرداخت اقساط سخت است
موسوی همچنین گفت: با توجه به ادامه شرایط سخت کرونایی و کاهش ظرفیت پروازهای داخلی به ۶۰ درصد، امکان بازپرداخت تسهیلات واقعاً سخت است؛ ای کاش حداقل تنفس ۶ ماهه در نظر می‌گرفتند تا با فروکش کردن همه گیری کرونا، پروازها به حالت عادی بازگردد و امکان بازپرداخت وام‌ها فراهم شود.
وی گفت: در حال حاضر پروازها با رعایت کامل پروتکل‌های بهداشتی انجام می‌شود؛ حضور مسافر در پرواز خارجی باید همراه با تست منفی پی سی آر باشد اگر مسافر تست پی سی آر منفی نداشته باشد به هیچ عنوان اجازه پرواز نخواهد یافت.
مهر
