با آغاز آبان‌ماه محدودیت‌های ترافیکی برای کل کشور اعلام شد که انتظار می‌رفت این محدودیت‌ها همراه با جریمه ۵۰۰ هزارتومانی که برای سرپیچی از این قوانین در نظر گرفته شده است بتواند موج تازه شیوع کرونا در کشور را کنترل کند.
این مسیریاب بومی در تازه‌ترین گزارشی که منتشر کرده نشان می‌دهد این محدودیت‌ها شاید توانسته باشد حدود ۱۰ درصد از سفرها را کاهش دهد که این عدد مناسبی برای مقابله با اپیدمی بیماری کووید ۱۹ نیست. شاید به همین دلیل است که از ابتدای آذرماه در کنار محدودیت‌های کلی، محدودیت‌های جدید ترافیکی وضع خواهد شد.
در هفته اول و دوم آبان ماه دو تعطیلی، فرصت مناسبی را برای سفر فراهم کرده بود اما آن زمان هیچ محدودیتی اعمال نشد اما در هفته دوم، اعلام شد که ۲۵ استان محدودیت ورود و خروج خواهند داشت. اما سوال کلیدی این است که آیا محدودیت‌ها و جریمه ۵۰۰ هزار تومانی موثر بوده‌اند و باعث کاهش سفرها شده‌اند؟
این گزارش نشان می‌دهد ممنوعیت تردد خودروهای غیر بومی از روز ۱۲آبان در ورودی و خروجی ۲۵ استان کشور به مرحله اجرا گذاشته شد و خودروهای متخلف ۵۰۰ هزار تومان جریمه شدند. دلیل تعطیلی سه‌شنبه ۱۳ آبان ماه بود که فرصت مناسبی را برای سفر فراهم می‌کرد. اما در تعطیلی هفته اول آبان که هیچ محدودیتی برای تردد اعمال نشد نیز فرصت دیگری برای سفر فراهم شد. نقشه و مسیریاب در گزارشی، این دو بازه‌ی زمانی را با هم مقایسه کرده است تا به این سوال پاسخ دهد که وجود محدودیت و جریمه ۵۰۰ هزار تومانی چقدر در جلوگیری از سفر موثر بوده است.
در این گزارش بازه اول سفرهای بین شهری را از ۳۰ مهر تا ۴ آبان و بازه دوم را از ۱۲ تا ۱۶ آبان در نظر گرفته شده و نتیجه این است که در مقایسه‌ی این دو بازه‌ی زمانی، ترافیک کمتر از ۱۰ درصد در کل جاده‌های کشور کاهش پیدا کرده است. البته به دلیل اینکه ۲۵ استان و نه همه استان‌ها با محدودیت مواجه شده‌اند، و همچنین به دلیل اینکه مرز محدودیت مربوط به استان‌ها بوده نه شهرها، نمی‌توان این درصد را یک رقم کاملا دقیق اعلام کرد. اما در هر صورت همین محاسبه نشان می‌دهد که رعایت محدودیت‌ها ناچیز بوده است یا به کلامی ساده‌تر، محدودیت‌ها به گونه‌ای وضع نشده‌اند که اثرگذار باشند.
کاهش سفر شهروندان تهرانی به شمال
اما این همه‌ی ماجرا نیست. گزارش این مسیریاب، ترافیک در ۹ محور اصلی کشور را که محدودیت در همه استان‌های مرتبط با آن‌ها اعمال شده در دو دوره‌ی تعطیلات آبان را بررسی کرده است. نتایج به دست آمده جالب است و نشان می‌دهد که میانگین ترافیک در این ۹ محور اصلی، صرفاً ۱۶ درصد کاهش داشته است. نکته جالب‌تر اینکه شهروندان تهرانی و کرجی بیشتر از سایر نقاط کشور به این محدودیت‌ها، مخصوصا برای سفر به شمال، توجه کرده‌اند.
مقایسه سفرها در هفته اول و هفته دوم آبان ماه نشان می‌دهد سفر به شمال کشور به شدت کاهش داشته است. برای مثال محور کرج-چالوس در زمان اعمال محدودیت‌ها در مقایسه با هفته قبل ۶۶ درصد کاهش ترافیک داشته است.
اما در سایر شریان‌های کلیدی، محدودیت و جریمه ۵۰۰ هزار تومانی آنقدرها تاثیرگذار نبوده است. برای مثال کمترین تاثیر را محور اصفهان-یزد داشته که تنها ۵ درصد کاهش ترافیک را در هفته دوم آبان نسبت به هفته اول تجربه کرده و پس از آن محور تهران-همدان با ۸ درصد کاهش و سپس مشهد-بابلسر با ۹ درصد کاهش ترافیک، کمترین کاهش ترافیک را در این مقایسه‌ی دوره‌ای داشته‌اند. تغییر حجم سفرها با توجه به محدودیت شدیدی که از آن سخن گفته می‌شد، در این محورها ناچیز است.
در واقع به جز محور کرج-چالوس که ترافیک آن، کاهش شدید ۶۶ درصدی را در هفته دوم آبان داشته، بقیه محورهای کلیدی کشور آنچنان تحت تاثیر اعمال محدودیت‌های کرونایی نبوده‌اند و در ۸ محور اصلی کشور، کمتر از ۲۰ درصد کاهش ترافیک پس از اعمال محدودیت‌ها وجود داشته است. حتی مسیر تهران-قم که یکی از کلیدی‌ترین محورهای کشور برای رسیدن به پایتخت است، در زمان محدودیت‌ها فقط ۱۶ درصد کاهش ترافیک داشته است.
حال اعلام شده است که محدودیت‌های جدیدی از ابتدای آذر ماه اعمال خواهد شد. باید دید محدودیت‌های جدید چقدر بازدارنده خواهند بود، چرا که تحلیل رفتار کاربران نشان در زمان محدودیت‌های هفته دوم آبان، گویای آن است که سفر به شمال کاهش شدیدی داشت اما سفرها در سایر نقاط کشور کاهش ناچیزی را تجربه کرده است.
ایرنا
