متاسفانه امروزه چندین برابر زباله های تولید شده در کشور را زباله های تر فراگرفته است به طوری که آمارها نشان دهنده این است که برخی از زباله ها می توانند در صورت عدم جمع آوری وارد آب های دریاچه ها و یا حتی سد ها شود. طبق مشاهدات انجام شده در فصل تابستان بیشترین زباله ها روی سدهای اصلی به خصوص استان تهران شناور است.
طبق برآوردهای انجام شده این حجم بزرگ زباله سال‌های گذشته در سطح آب دریاچه لتیان وجود نداشت. به گفته شاهدان، زباله‌های شناور روی دریاچه سد لتیان تنها بخشی از انبوه زباله‌های موجود در این منبع آب شرب تهران است و زباله‌های سنگین‌تر زیر آب رفته و قابل دیدن نیستند.
متاسفانه هرساله با فرارسیدن فصل تابستان حجم ورودی گردشگران و مسافران اطراف سه سد بزرگ تهران افزایش می‌باید که با بی توجهی به نکات بهداشتی زبال‌های خود را یا در طبیعت و یا در رودخانه‌های مجاور سدها رها می‌کنند.
بطری های آب بیشترین حجم زباله در سدها
سید حسن رضوی، مدیر عامل شرکت آب منطقه‌ای تهران در گفت و گو با خبرنگار اقتصاد و انرژی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، گفت: تمامی سدهای تهران در نقاطی هستند که در حاشیه رودخانه هایشان ییلاق نشینی اتفاق افتاده در چند سال گذشته باتوجه به روز‌های تعطیل برای اتراق کنار رودخانه متاسفانه نکات بهداشتی را کمتر مورد توجه قرار گرفته اند.
رضوی بیان کرد: این اتفاق باعث شده است که در پنج سد استان تهران بخصوص در ۳ سد ماملو، لتیان و امیرکبیر میانگین هزار و ۵۰۰ تن زباله وارد سدها می‌شود که قالب این زباله‌ها بطری‌های آب است.
بیشتر بخوانید
ورودی روان آب‌ها به مخازن سدهای کشور کاهش یافت
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای تهران بیان کرد: هزینه جمع آوری این زباله‌ها ۱.۲ میلیارد تومان خواهد بود، این حجم زباله در سال آبی گذشته (۹۷-۹۸) و با بروز سیلاب تا ۳ برابر افزایش پیدا کرده است.
وی با بیان اینکه شرایط فعلی ایجاد شده در مخزن سدهای تهران غیر قابل کنترل شده است، گفت: باید با توزیع پلاستیک جمع آوری زباله و احداث مکان‌هایی برای جمع آوری زباله، مردم را برای جلوگیری از آلودگی آب در سرشاخه‌ها و تفرج گاه‌ها تشویق کرد.
هزینه ۶۰۰ میلیونی برای پاکسازی سدها
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای تهران با اشاره به اینکه اجرای طرح‌های گردشگری آب روش مناسبی برای کنترل آلودگی آب سدها است، ادامه داد: وقتی مردم مکان استراحت و تفریح خود را انتخاب می‌کنند، آسیب به منابع آبی را در پی دارد بنابراین ما برای سدها باید ساماندهی را انجام دهیم که مردم علاوه بر استفاده از تفرج گاه‌های سد به موضوع ایمنی، کیفیت آب و آلودگی نیز توجه داشته باشند.
رضوی با اشاره به اینکه سالانه بیش از ۶۰۰ میلیون تومان هزینه پاک سازی مخازن سدها می‌شود و این رقم امسال به ۱.۲ میلیارد تومان افزایش یافته است، گفت: پلاستیک، بطری‌های آب از جمله زباله‌های جامانده در محل تفرج مردم در مجاورت رودخانه هاست که در اثر بارندگی به مخازن سدها وارد می‌شود.
در واقع، موضوع تولید پسماند از سال‌ها قبل برای بسیاری از کشور‌ها مساله‌ای ناراحت کننده و پیچیده‌ای بود و برای بسیاری نیز همچنان مشکل‌ساز است، تعداد زیادی از دولت‌ها با ایجاد صنایع تبدیلی تهدید پسماندها را به فرصت اشتغال و درآمدزایی تبدیل کردند و بسیاری هم هنوز درگیر چگونگی دفن سنتی زباله‌های تولیدی بوده و هر روز با طبیعت و مردم خود درگیر هستند.
آمارها حکایت از آن دارد که در جهان روزانه به‌طور متوسط بیش از ۵.۳ میلیون تن زباله تولید می‌شود، آلمانی‌ها با ۹۰ هزار تن یکی از کشور‌های رکوددار در تولید زباله هستند، اما ۸۰ درصد این زباله‌ها بازیافت می‌شوند، این در حالی است که ایران تنها پنج درصد از ۴۰ هزار تن زباله تولیدی خود را روزانه بازیافت می‌کند و ۹۵ درصد آن راهی طبیعت و کوه و دشت می‌شود.
مدیریت پسماند یکی از ضروری‌ترین محور‌های توسعه پایدار محسوب می‌شود. تولید انواع پسماند در زندگی انسان‌ها امری اجتناب‌ناپذیر بوده و عدم توجه کافی به این موضوع می‌تواند تاثیر زیادی در تخریب محیط زیست و طبیعت داشته باشد، مدیریت پسماند به عواملی همچون تولید، جمع‌آوری، حمل و نقل، دفع و بازیافت آن بستگی دارد بنابراین محدوده مدیریت این مقوله بسیار وسیع و متغیر است.
محمد شهریاری مدیر دفتر بهره برداری و نگهداری تاسیسات آبی و برق آبی شرکت آب منطقه ای تهران در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصاد و انرژی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، یکی از چالش‌های عمده سدهای تهران را وجود پسماندهای جامد بر روی سطح دریاچه آنها برشمرد و گفت: در کل بحث رها سازی زباله و پسماند در طبیعت و رودخانه ها یک چهره ناخوشایندی را هم به لحاظ زیست محیطی و هم به لحاظ فرهنگی به جا می گذارد.
او ادامه داد: متاسفانه به دلیل بی توجهی برخی افراد به پاکیزگی محیط زیست و جلوگیری از آلودگی منابع آبی همه ساله شاهد ورود صدها تن زباله به دریاچه سدهای تامین کننده آب شرب شهرهای تهران و کرج هستیم که این موضوع علاوه بر تهدید سلامت آب ،خسارات جبران ناپذیری هم به محیط زیست وارد می کند.
مدیر بهره برداری و نگهداری تاسیسات آبی و برق آبی شرکت آب منطقه ای تهران اضافه کرد: یکی از چالش‌های عمده سدهای تهران در سال گذشته را حجم زیاد زباله ها و پسماندهای جامد بر روی سطح دریاچه سدها برشمرد و گفت: حجم بسیار بالایی از زباله به واسطه سیل سال گذشته وارد سدهای تأمین کننده آب شرب شده بود و طبق بررسی‌های انجام گرفته مشخص شد که بیشرین زباله مربوط به مسافران ، گردشگران و کسانی است که به طبیعت مراجعه می کنند.
شهریاری اضافه کرد: متاسفانه سالانه برای پاکسازی و برداشت این حجم از زباله باید هزینه‌های سنگینی را متحمل شد به طوری که طی سال گذشته در سد امیر کبیر ۹۵۰ تن، سد لتیان ۱۴۰۰ تن و در سد ماملو حدود ۱۵۰ تن زباله جمع آوری شد که در مجموع در این سه سد که از منابع مهم تامین کننده اب شرب تهران هستند حجمی بالغ بر ۲۵۰۰ تن زباله با هزینه‌ای بیش از ۸۰۰ میلیون تومان صورت گرفت.
او تصریح کرد: طبق برآوردهای انجام شده اگر روند ورود زباله در سدهای استان تهران کاهش نیابد هزینه جمع آوری و پاکسازی آنها در سال جاری به بیش از یک میلیارد تومان خواهد رسید.
مدیر دفتر تاسیسات آبی و برق آبی شرکت آب منطقه ای تهران ادامه داد: مطمئنا اهمال و بی توجهی هموطنان به این موضوع و رهاسازی زباله ها و پسماندها در دامان طبیعت و رودخانه ها و منابع آبی ظلم بزرگی در حق خود ، فرزندان و همچنین محیط زیست بوده و در صورت رعایت موضوع علاوه بر بهبود سلامت و کیفیت منابع آبی و کاهش هزینه های استحصال و تامین و توزیع آب از دید بصری نیز آثار مثبت و زیبایی را در طبیعت و دریاچه سدها و منابع آبی به جا خواهد گذاشت.
در کل کشور بیشترین تمرکز برای جمع آوری زباله های دریاچه سدها بر روی سدهای کرج و لتیان است چون هم منطقه گردشگری محسوب می شود و هم راهگذر ورود به تهران است، به هر حال به منظور جلوگیری از یک فاجعه زیست محیطی باید نسبت به پاکسازی سد و محیط اطراف آن در کمترین زمان ممکن اقدام شود.
باشگاه خبرنگاران حوان
