به گزارش ایران اکونومیست: افتتاح سینماتک خانه هنرمندان باعث شده که اخیرا فعالیت های سینمایی این نهاد فرهنگی نیز شکل جدی تری بگیرد. دکترمجید سرسنگی از راه اندازی این فیلمخانه و اهداف و برنامه های آن می گوید.
چه نیازی شما را به افتتاح سینماتک در خانه هنرمندان سوق داد؟
به نقل از جام جم؛ اعتقادم این است که برای رسیدن به یک توسعه پایدار در حوزه فرهنگ و هنر، باید توسعه متوازن داشته باشیم. یعنی به همه هنرها به آن اندازه که نیاز است نگاه کنیم. این اشتباه است که ما بنا به مناسبت ها یک هنر را خیلی بزرگ کنیم و هنرهای دیگر را فراموش کنیم. در خانه هنرمندان باتوجه به این که فضای عمومی وجود دارد و هنرمندانی از همه شاخه های هنری با ما ارتباط دارند، سعی کردیم کارهایی که انجام می شود از رشته های مختلف باشد تا بتواند پاسخگوی سلایق مختلف مخاطبان باشد. خوشبختانه گالری هایمان در حوزه هنرهای تجسمی خیلی رونق پیدا کرده و شاهد نمایشگاه ها و آثار خوبی هستیم. در حوزه نمایش و موسیقی هم وضع به همین گونه است. در حوزه آموزش و پژوهش هم کارهای خوبی کردیم، اما در حوزه سینما تا به حال نتوانسته بودیم کار جدی انجام دهیم. به عقیده من سینماتک فقط جایی برای پخش فیلم نیست. این فقط منظور و هدف ما نبوده، زیرا ما قبلا هم این کار را می کردیم. ما قبلا هم در خانه هنرمندان فیلم های مستند و کوتاه پخش می کردیم و با انجمن مستندسازان همکاری داشتیم، اما آن چیزی که در سینماتک مهم است، راه افتادن یک جریان نو سینمایی در بطن سینمای کشور است. این جریان را در حوزه های دیگر تقریبا شروع کردیم، ولی در حوزه سینمایی جای چنین جریانی خالی بود. قرار است سینماتک به صورت مدون و نهادینه شده یک جریان جدید سینمایی را در کشور ایجاد کند که امیدوارم بتوانیم به این هدف برسیم.
البته پیشتر هم نهادهای مختلفی صاحب فیلمخانه و سینماتک بودند که هرکدام به دلایلی از ادامه فعالیت بازماندند. در صورت بازگشایی خانه سینما در آینده ای نزدیک و شروع دوباره فعالیت های سینماتک در آنجا و احتمالا نهادهای دیگر، چه مسیری را درنظر می گیرید که متفاوت از جاهای دیگر باشد؟
امیدوارم این اتفاق خوب بیفتد و مشکلات خانه سینما حل شود و دوستان در آنجا و جاهای دیگر کارشان را از سر بگیرند. ما در این مملکت این قدر کار نکرده در حوزه هنر داریم که هرکسی هم شروع به کار کند مزاحم کسی دیگر نیست، مشروط به این که کارها با هم موازی نباشد. یعنی اگر جریانی در خانه هنرمندان شکل می گیرد و جلو می رود، با یک جریان دیگر موازی و مشابه نباشد. ما در خانه هنرمندان سعی می کنیم کار مشابه با مراکز دیگر انجام ندهیم و جریان موجود، خاص خانه هنرمندان باشد. همیشه اعتقاد داشتم ما باید یک مرکز فرهنگی مولف باشیم، یعنی کارهایمان شناسنامه داشته باشد. بنابراین تمام تلاشمان این است که موازی کاری با سایر مراکز انجام نشود.
البته از این که دیگر مراکز هم بتوانند در حوزه سینما کار کنند، استقبال می کنیم. حتی حاضریم به آنها کمک هم کنیم. ان شاءالله این تعامل بین همه مراکز فرهنگی و هنری وجود داشته باشد که بتوانند به همدیگر کمک کنند و با هم افزایی هرکدام به اهدافی که دارند، برسند.
آیا در سلسله برنامه های سینماتک از هنرمندان و سینماگرانی که طی این چند سال به دلایلی از فضاهای هنری دور بودند هم دعوت خواهید کرد؟
قطعا. این سینماتک باید از همه سرمایه های سینمایی کشور استفاده کند. همان طور که نخستین برنامه هم نشان داد خوشبختانه جمع کثیری از سینماگران همچون آقایان عباس کیارستمی، خسرو سینایی، محمدرضا اصلانی و دیگران از صنف های مختلف سینمایی حضور داشتند و نشان دادند خانه هنرمندان امروز به محلی تبدیل شده که مورد اجماع همه هنرمندان است. یعنی اگر هنرمندان با سایر تشکیلات فرهنگی و هنری مشکلاتی دارند، ولی خانه هنرمندان را خانه خودشان می دانند و در برنامه ها حضور پیدا می کنند. خانه هنرمندان همواره پذیرای بسیاری از بزرگان و هنرمندان پیشکسوت است. این هم نه فقط به دلیل حضور شخص بنده و همکاران، بلکه به این دلیل است که خانه هنرمندان یک هویتی پیدا کرده که هنرمندان می توانند در آنجا آزادانه حرف بزنند، گفت وگو کنند و با دوستان مراوده داشته باشند. سینماتک هم حتما سعی خواهد کرد از حضور حداکثری سینماگران خوب کشورمان در برنامه هایش استفاده کند.
تمهیداتی برای حضور مهمانان و سینماگران خارجی در برنامه های آتی سینماتک اندیشیده اید؟
بله، حتما. کنار سینماگران و منتقدان ایرانی، از سینماگران، منتقدان و صاحب نظران معتبر و شناخته شده خارج از کشور دعوت می شود. یعنی افرادی که می آیند، از چهره های برجسته ای باشند که مورد تائید مخاطبان باشد و مردم حاضر باشند پای صحبت های آنها بنشینند. به عبارت دیگر حضور آنها اعتباری به سینماتک بدهد، وگرنه آوردن افراد دست چندم خیلی سود و اعتباری برای سینماتک ندارد.
همان طور که می دانید ما در این دوسال اخیر 12 برنامه بین المللی داشتیم و ارتباط خوبی با کشورهای دیگر برقرار کردیم. در مورد سینماتک هم حتما از این ظرفیت و رابطه استفاده خواهیم کرد، برای این که سعی کنیم سینماگران برجسته کشورهای مختلف را در مقاطع مناسبی به ایران بیاوریم و از نقطه نظرات آنها استفاده کنیم.
فکری برای آرشیو و نگهداری فیلم هایی که در این برنامه ها به نمایش درمی آید، کرده اید که بشود بعدها به عنوان یک منبع مناسب به آنها مراجعه کرد؟
بله، قطعا. یکی از ملزومات هر سینماتک داشتن یک آرشیو مناسب است. نه فقط برای خودش، بلکه برای مراجعه کنندگان نیز وجود چنین آرشیوی ضروری است.
یعنی امیدوارم در کنار پخش فیلم های خوب، آرشیوی داشته باشیم که افراد علاقه مند و متخصص بتوانند از آن استفاده کنند. محققان، دانشجویان و دانش پژوهان و کسانی که در حوزه سینما کار علمی می کنند، باید بتوانند مراجعه کنند و از آرشیوی که سینماتک به وجود می آورد، استفاده کنند.
درباره تجهیز سالن استاد ناصری به عنوان محل نمایش فیلم ها چه اقداماتی انجام خواهید داد تا مناسب اکران آثار باشد؟
اولین اقدام ما در این زمینه برطرف کردن شیب سالن است تا تماشاگران تسلط مناسبی به پرده داشته باشند. در زمینه تجهیز این سالن، قراردادی داشتیم که متاسفانه دوستان همکاری نکردند و بخشی از تعهدات انجام نشد. الان داریم با سازمان های مختلف صحبت می کنیم تا از آنها کمک بگیریم که سینماتک به آخرین تجهیزات حرفه ای که مورد نیاز است، مجهز شود.
از سایر فعالیت هایتان در خانه هنرمندان چه خبر؟
خبر که زیاد داریم! مثل همیشه در طول هفته برنامه های زیادی در خانه هنرمندان و تماشاخانه ایرانشهر اجرا می شود. در کنار افتتاح سینماتک، نمایشگاه کلکسیون یک را داشتیم که از بیست و یکم مرداد تا اول شهریور در خانه هنرمندان برپا بود و به نمایش آثاری از هنرهای سنتی ایران مثل فرش، سفال، سرامیک، مجسمه و کارهایی از این دست اختصاص داشت. بتازگی هم سومین شب از شب های ایرانشهر را داشتیم که مربوط به زنده یاد قیصر امین پور، شاعر بزرگ انقلاب و کشور بود. مراسم تجلیل از خسرو سینایی، فیلسماز برجسته کشورمان را داشتیم و از هفت فیلم از آثار ایشان در قالب مجموعه ای رونمایی کردیم که علاقه مندان می توانند آن را از فروشگاه های خانه هنرمندان تهیه کنند. نخستین نشست از سلسله نشست های پژوهشی تئاتر در جمهوری اسلامی ایران، رونمایی از کتاب «نشانه معناشناسی دیداری» به قلم حمیدرضا شعیری، نخستین نشست خبری و دیدار مردمی آلبوم ترافیک از تازه ترین فعالیت های خانه هنرمندان بوده است.
و از تئاتر چه خبر جدیدی دارید؟
حوزه نمایش هم که حوزه فعالی است. در تماشاخانه ایرانشهر که کار آقای رضا حداد یعنی نمایش «کابوس های خنده دار برای شب و چندتایی هم برای روز» را در سالن استاد سمندریان روی صحنه داریم. در سالن های تئاتری مجموعه خانه هنرمندان هم چند نمایش روی صحنه است که البته سالن استاد انتظامی بیشتر مربوط به استعدادهای جوان است.
همچنان با تقاضاهای زیاد برای اجرای نمایش در تماشاخانه ایرانشهر و مشکل ساماندهی و تغییر در جدول اجراها روبه رویید؟
ناچاریم و برای این که باید برنامه ای تا پایان سال داشته باشیم، جدول اجراها را مشخص کردیم. امیدواریم با راه اندازی دو مجموعه تئاتری که شهرداری مشغول ساخت آن است، مقداری از این فشار تقاضاهای اجرا کم شود و با افزایش سالن ها تعداد بیشتری از کارگردان ها بتوانند کارهایشان را در طول سال اجرا کنند.
ساخت تماشاخانه ایرانشهر 3 به کجا رسید؟
در این مورد همچنان در حال مذاکره با شهرداری هستیم. البته بخش عمده ای از کارهای اولیه آن انجام شده است.
به عنوان یکی از مدیران فرهنگی، فضای فعلی فرهنگی و هنری کشور را چگونه می بینید؟
به هرحال فضای فرهنگی کشور در این سال ها مشکلات زیادی داشته. الان با آمدن دولت جدید و شعارهای تازه، امیدی در دل هنرمندان به وجود آمده است. امیدوارم مسئولان فرهنگی دولت یازدهم امید ایجادشده را غنیمت بدانند و کمک کنند مـــشکلات جامعه هنری حل شود تا ان شاءالله هنرمندان بتوانند با نشاط بیشتری کار خود را ادامه دهند.
