آتشفشان Tamu Massif که مساحتی معادل جزایر بریتانیا یا ایالت نیومکزیکو
را در بر گرفته و تقربیا به اندازه آتشفشان‌های غول‌پیکر مریخ است در میان
بزرگ‌ترین اتشفشان‌های منظومه شمسی جای گرفته است.
ویلیام
ساگر، پروفسور گروه علوم زمین و جوی دانشگاه هاوستون، مطالعه خود بر روی
این آتشفشان را حدود 20 سال پیش و در کالج علوم زمین A&M تگزاس آغاز
کرد.
آتشفشان Tamu Massif که در هزار مایلی شرق ژاپن قرار دارد، بزرگ‌ترین مشخصه سلسله‌جبال Shatsky Rise است.
«شاتسکی رایز» سلسه‌جبالی زیرآبی است که حدود 130 تا 145 میلیون سال پیش و از فوران چندین آتشفشان زیرآبی به وجود آمد.
تاکنون، مشخص نبود که آیا آتشفشان Tamu Massif یک آتشفشان منفرد است یا این که از ترکیبی از چندین نقطه فورانی به وجود آمده است.
با
ترکیب چندین منبع از شواهد مختلف شامل نمونه‌ها و داده‌های جمع‌آوری‌شده
بر روی بورد کشتی تحقیقاتی «تفکیک‌پذیری JOIDES»، دانشمندان تایید کرده‌اند
که جرم بازالتی که آتشفشان مزبور را تشکیل می‌دهد، در واقع، از یک منبع
منفرد در نزدیکی مرکز آن فوران کرده است.
آن‌ها بر این باورند Tamu Massif بزرگ‌ترین آتشفشان منفردی است که تاکنون بر روی زمین کشف شده است.
شاید آتشفشان‌های بزرگ‌تری وجود داشته باشند، اما مشخص نیست که آیا آن‌ها یک آتشفشان یا مجموعه‌ای از آتشفشان‌ها هستند.
آتشفشان مورد بحث در میان آتشفشان‌های زیرآبی نه فقط به دلیل اندازه، بلکه به دلیل شکل آن، بسیار شاخص است.
این
آتشفشان پست و عریض است و این بدین معناست که جریان‌های مواد مذاب
فوران‌شده آن باید در مقایسه با بسیاری از دیگر آتشفشان‌های موجود بر روی
زمین، فواصلی طولانی را طی کرده باشند.
بستر
دریا با هزاران آتشفشان یا کوه‌های زیرآبی پوشیده شده که بسیاری از آن‌ها
در مقایسه با آتشفشان پست و عریض Tamu Massif، کوچک و شیب‌دار هستند.
این
آتشفشان مرتفع نبوده، بلکه بسیار عریض است و بنابراین دامنه‌های آن بسیار
کم شیب هستند. در واقع، چنانچه شخصی بر روی آن بایستد، نمی‌تواند به آسانی
تشخیص دهد که کدام راه رو به پایین آتشفشان است.
دانشمندان
تاکنون نمی‌دانستند که این آتشفشان بزرگ‌ترین آتشفشان منفرد بر روی زمین
است، زیرا دشت‌های اقیانوسی بسیار بزرگ هستند و در زیر دریا پنهان
شده‌اند.
آتشفشان
Tamu Massifمساحتی برابر 120 هزار مایل را به خود اختصاص داده است؛ این در
حالی است که آتشفشان Mauna Loa واقع در هاوایی که بزرگ‌ترین آتشفشان فعال
بر روی زمین است، دارای مساحت تقریبا دو هزار مایل مربع بوده که این عدد دو
درصد اندازه Tamu Massif گزارش شده است.
همچنین آتشفشان Olympus Mons بر روی مریخ، فقط 25 درصد از لحاظ حجمی از Tamu Massif بزرگ‌تر است.
به گفته ساگر، بزرگ‌ترین آتشفشان منفرد زمین حدود 145 میلیون سال قدمت دارد و چند میلیون سال پس از شکل‌گیری، غیرفعال شد.
قله آن حدود شش هزار و 500 فوت پایین‌تر از سطح اقیانوس است و بخش اعظم قاعده‌اش در آب‌هایی به عمق چهار مایل قرار دارد.
شکل
این آتشفشان متفاوت از آتشفشان‌های زیرآبی زمین است و این موضوع می‌تواند
سرنخ‌هایی در خصوص چگونگی شکل‌گیری آتشفشان‌های عظیم‌الجثه را در اختیار
بگذارد.
به
گزارش ایسنا، مقادیر عظیمی از خمیر مواد معدنی این آتشفشان از مرکز آن
نشات گرفته‌اند و از پوشش زمین آمده‌اند؛ بنابراین، این مواد اطلاعات مهمی
در اختیار زمین‌شناسانی می‌گذارد که در تلاش برای درک چگونگی عملکرد
بخش‌های درونی زمین هستند.
یافته‌های این مطالعه در مجله Nature Geoscience منتشر شد.
منبع :آفتاب
