جمعه ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ - 2024 March 29 - ۱۸ رمضان ۱۴۴۵
۰۷ مرداد ۱۳۹۸ - ۱۲:۵۰

"پلان بی" سعودی‌ها برای دور زدن تنگه هرمز جواب می‌دهد؟

ایران اکونومیست- به نظر می‌رسد باب المندب یا دروازه اشک‌ها در دریای سرخ گزینه جذابی برای سعودی‌ها به منظور دور زدن تنگه هرمز برای صادرات نفت است، اما این آبراه نیز خطرات خود را دارد.
کد خبر: ۳۱۴۱۲۲

به گزارش ایسنا، پس از تمامی وقایعی که طی ماه‌های اخیر در نزدیکی تنگه هرمز به وقوع پیوست، عربستان سعودی نسبت به استفاده از این آبراه برای صادرات نفت خود به بازارهای خارجی مهم نگران است، اما قصد دارد نفت بیشتری را از طریق خطوط لوله موجود در این کشور منتقل و از طریق دریای سرخ صادر کند اما این گزینه ممکن است آن اندازه که عربستان سعودی امیدوار است امنیت نداشته باشد.

دوحمله جداگانه‌ای که در ماه ژوئن و مه در تنگه هرمز علیه نفتکش‌ها انجام گرفت، باعث شد هزینه‌ها و نرخ بیمه جهش چشمگیری پیدا کند. همچنین کشتی‌های حامل پرچم انگلیس از زمانی که یک کشتی انگلیسی از سوی ایران توقیف شده است، از عبور از این مسیر خودداری می‌کنند.

اقدام تولید کنندگان در بررسی گزینه‌های موجود به خوبی قابل درک است اما برخلاف اکثر تولید کنندگان منطقه خلیج فارس، عربستان سعودی گزینه‌های دیگری در اختیار دارد. این کشور و امارات متحده عربی تنها کشورهایی هستند که در دریای سرخ خط ساحلی دارند و در واقع خط ساحلی عربستان سعودی در دریای سرخ مرزهای غربی این کشور را تشکیل می‌دهد.

یک خط لوله بزرگ نفت وجود دارد که عربستان سعودی از طریق آن نفت میادین واقع در شرق این کشور را به ساحل غربی منتقل می‌کند. این خط لوله با ظرفیت انتقال پنج میلیون بشکه در روز یکی از بزرگترین خط لوله‌های نفت در جهان به شمار می‌رود و قرار است ظرفیت انتقال آن افزایش پیدا کند اما تنش‌های پیرامون منطقه به معنای آن است که این اقدام باید سریع‌تر انجام بگیرد. عربستان سعودی اکنون قصد دارد ظرفیت این خط لوله را تا سپتامبر به هفت میلیون بشکه در روز افزایش دهد.

اما تا همین اواخر در آوریل چشم‌انداز نخستین فروش اوراق قرضه بین‌المللی از سوی شرکت دولتی آرامکو نشان داد: تاریخ تکمیل پروژه توسعه چهار سال عقب‌تر از برنامه است و ظرفیت برنامه‌ریزی شده نیم میلیون بشکه کمتر است.

آرامکو با بازسازی معاجز یا ینبع جنوبی که پایانه نفتی به ظرفیت ۳ میلیون بشکه در روز است، ظرفیت صادرات خود در کرانه دریای سرخ را افزایش داده است. این پایانه ابتدا ایستگاه پایانی خط لوله IPSA بود که نفت عراق را به دریای سرخ حمل می‌کرد، اما این خط پس از حمله صدام به کویت در سال ۱۹۹۰ توسط سعودی‌ها به عنوان غرامت خسارت‌های جنگ عراق مصادره شد.

با توجه به این‌که این خط ظرفیت حمل ۱.۶۵ میلیون بشکه در روز را دارد و به موازات خط لوله شرق- غرب کار می‌کند، ممکن است مبنای توسعه‌ای ظرفیت را تشکیل دهد، اما آیا این اقدام صادرات نفت عربستان سعودی را ایمن‌تر می‌کند؟ جواب این پرسش منفی است.

خط لوله شرق-غرب در ماه مه هدف حمله پهپادها قرار گرفت. اگر تنش‌ها در منطقه افزایش پیدا کند، وقوع حوادث مشابه حمله پهپادها منتفی نخواهد بود. صادرات نفت عربستان سعودی به آسیا باید از یکی از دو تنگه هرمز و باب المندب عبور کند و تنگه باب‌المندب ممکن است به اندازه هرمز پرخطر باشد. این خط هم‌اکنون نیز ظرفیت بلااستفاده فراوانی دارد. سال گذشته تنها ۲.۱ میلیون بشکه در روز نفت به ساحل غربی منتقل شد که عمده آن برای پالایشگاه‌های واقع در ینبع بود و هیچ نشانه‌ای وجود ندارد که صادرات از طریق دریای سرخ همزمان با افزایش تنش‌ها در نزدیکی تنگه هرمز در ماه‌های اخیر افزایش پیدا کرده است.

سهم صادرات نفت عربستان سعودی از طریق دریای سرخ در سه ماهه دوم به پایین ۱۰ درصد در مقایسه با ۱۲ درصد در سه ماهه اول کاهش پیدا کرد. بیش از ۹۰ درصد صادرات نفت عربستان سعودی از طریق تنگه هرمز انجام می‌گیرد. ممکن است با صادرات نفت از طریق دریای سرخ از ریسک‌های پیرامون تنگه هرمز اجتناب شود اما خود تنگه باب‌المندب یا دروازه اشک‌ها که آبراه باریکی میان یمن و جیبوتی است خطرات خود را دارد. سال گذشته نفتکش‌های عربستان سعودی در تنگه باب‌المندب هدف حمله قرار گرفتند وباعث شد عربستان سعودی صادرات نفت از این مسیر را متوقف کند. همچنین منتقل کردن بیشتر صادرات نفت عربستان سعودی از طریق دریای سرخ ممکن است برنامه حفاظت از نفتکش‌ها را پیچیده کند زیرا ناوهای جنگی ناچار خواهند بود در هر دو مسیر به گشت‌زنی بپردازند.

 

نظر شما در این رابطه چیست
آخرین اخبار