در بخشی از گزارش روزنامه تعادل آمده است: در روزهایی که آمریکا تمام تلاش خود را برای تنگ تر کردن عرصه بر اقتصاد ایران به کار گرفته بود، طرح ابزار مالی اروپا برای تجارت با ایران (اینستکس) به روزنه امیدی برای غلبه بر تحریم‌های آمریکا و ادامه معاملات با کشورهای دیگر تبدیل شد. طرحی که تاکنون با گذشت حدود شش ماه از آن به سرانجامی نرسیده و کارشناسان نیز آینده روشنی را برای ساز و کار ویژه مالی اروپا با ایران پیش بینی نمی‌کنند.
در این میان که سرنوشت صادرات نفت ایران تیره تر از گذشته نیز شده است روسیه می‌خواهد به صادرات نفت ایران کمک کند و این در حالی است که ایران سعی می‌کند جریان نفت خود را تحت تحریم‌های آمریکا حفظ کند. بودجه ایران روی صادرات نفت و میعانات گازی با قیمت حدود ۵۵ دلار در هر بشکه بسته شده است. ایران امیدوار بود اروپا سیستم پرداخت اروپایی اینستکس را عملی کند و بتواند از این طریق نفت ایران را بخرد ولی این سیستم هنوز اجرایی نشده و ایران را در صادرات نفت دچار مشکل کرده است.
ابزار حمایت از مبادلات تجاری در شرایطی قرار بود این امکان را برای شرکت‌های اروپایی فراهم کند که بدون اینکه در معرض خطر قانون تحریم آمریکا قرار گیرند با ایران به تجارت بپردازند که از همان ابتدا مورد نقد بسیاری از کارشناسان قرار گرفت و حتی آن را دامی برای تهران می‌دانستند تا بتوانند به این بهانه راه را برای «نفوذ به اطلاعات مالی و بانکی ایران» و تاثیرگذاری بر «سیاست‌گذاری‌های خارجی و داخلی» به ویژه برنامه‌های موشکی ایران باز کنند.
در این میان اما مسوولان این معاهده سیاسی را که بیشتر عرصه زورآزمایی ایالات متحده و اروپایی هاست به عنوان یک معاهده اقتصادی پذیرفتند و در انتظار گشایش این کانال مالی نشسته‌اند. پیروزی ساز و کار مالی اتحادیه اروپا با ایران به معنای خروج بازار این کشورها از تسلط دلار آمریکا بر بازارهای جهانی خواهد بود که به همین دلیل کارشناسان معتقدند به دلیل وجود اقتصاد آزاد در اتحادیه اروپا دولت موفق به اجرایی شدن این طرح نخواهد بود چرا که شرکت‌های متوسط و بزرگ خصوصی این کشورها از دولت دستور نمی‌گیرند و دور از ذهن است که ارتباط خود را با دلار قطع کنند.
در همین حال کارشناسان اینستکس را بیشتر به یک شوخی شبیه می‌دانند. به گفته آنها آلمان، بریتانیا و فرانسه می‌خواهند یک صندوق مبادله پایاپای کالا راه بیندازند، به این ترتیب که ایران نفت و گاز آن‌هم به هر قیمتی که آنها می‌خواهند به اروپا بدهد و در مقابل از اروپا مواد غذایی و دارو بگیرد که طبق گفته‌های دولت آمریکا تحت تحریم نیستند. با این وجود ایران در شرایطی که تمام راه‌ها بر صادرات کشور بسته شده به طرف‌های اروپایی برجام برای اجرای سازوکار ویژه مالی اروپا و ایران (اینستکس) اولتیماتوم ۶۰ روزه داده و همچنان امیدوار است این طرح گره‌ای از مشکلات تهران باز کند.
معاون وزیر خارجه روسیه می‌گوید کشورش آماده است تا به فروش نفت ایران کمک کند. به گزارش خبرگزاری روسی اینترفاکس سرگئی ریابکوف گفته است کانال مالی ویژه اروپا (اینستکس / ساحات) باید هرچه زودتر عملیاتی شود و در خدمت معاملات نفتی ایران قرار گیرد.
بنا بر این گزارش ریابکوف گفته است که در صورت عملیاتی نشدن کانال مالی اروپا با ایران، روسیه آماده است تا به این کشور برای فروش نفت و مبادلات بانکی کمک کند. به گزارش اسپوتنیک سرگئی ریابکوف آمریکا را به افزایش تنش با ایران متهم کرد و گفت صادرات نفت ایران باید به میزان قبل از تحریم‌های آمریکا بازگردد. سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه گفت این کشور از کمک به ایران خوشحال است. روسیه همچنین دوست دارد به بخش بانکداری ایران هم کمک کند چون روند پرداخت‌های ایران هم با مشکل مواجه شده است. روابط بین آمریکا، اروپا، روسیه و ایران جالب است. برخی کشورهای اروپایی از دخالت آمریکا در امور مربوط به خرید گاز ارزان روسیه از طریق خط لوله نورد استریم ۲ عصبانی هستند.
اگر اروپا نتواند سیستم پرداخت خود را اجرایی کند، روسیه می‌تواند معاملات را تسهیل کند و با وجود تحریم‌ها صادرات را ممکن سازد. روسیه ممکن است برخی اعضای جسور اتحادیه اروپا را پیدا کند که مشتاق باشند در مورد نورد استریم۲ آمریکا را تحقیر کنند. اگر کمک روسیه موفقیت آمیز باشد، ایران می‌تواند مقدار قابل توجهی از نفت را به اروپا صادر کند، روسیه می‌تواند گاز بیشتری به اتحادیه اروپا بفرستد و اروپا می‌تواند هر دوی این نفت و گاز ارزان‌قیمت را بخرد.
