ایران اکونومیست- بار‌ها و بار‌ها از نشاط در مدارس صحبت شده است، موضوعی که نه فقط از سوی وزیر آموزش و پرورش بلکه در فرمایشات مقام معظم رهبری و اسناد بالادستی هم به آن اشاره شده است؛ اما باید دید این هدف تا چه حد در مسیر موفقیت گام برداشته است؛ هرچند به زعم آقای وزیر مسیر طولانی برای رسیدن به مطلوب داریم، اما اتفاقات چند روز اخیر و انتشار کلیپ‌هایی با اشعار سخیف و دور از چارچوب فرهنگی کشور روی دیگر سکه شاداب سازی مدارس را نشان می‌دهد و جدا از فاصله زیاد با اوضاع مطلوب آدرس غلط دستیابی به این هدف را نشان می‌دهد که گویی بی هیچ ضابطه و حتی خلاقیتی برخی مدارس سعی بر نشاط آفرینی دارند.
حال و روز اوضاع پرورشی هم این روز‌ها چندان مساعد نیست و مربیان پرورشی بنا بر اعلام معاونت پرورشی کمبود دارند که این هشدار در واقع زنگ خطری است که حالا پخش موسیقی زیرزمینی در جشن‌ها و مراسم مدارس یکی از مصادیق این خلا است و آنقدر پر و بال گرفته که صدر اخبار کشور شده و خانواده‌ها را نگران می‌کند.
در شرایطی که با اعلام سید محمد بطحایی ۲ میلیون و ۲۵۰ هزار دانش‌آموز و بیش از ۵۰۰ هزار فرهنگی در طرح ملی حفظ جزء سی‌ام قرآن کریم شرکت کرده‌اند، اما از گوشه و کنار انتشار کلیپ‌هایی با حرکات خارج از عرف ما و اشعار مبتذل منتشر می‌شود که این شرایط، با اعلام آقای وزیر به هیچ وجه همخوانی ندارد؛ در حالی که اعلام اول حکایت از اوضاع به سامان مدارس دارد، اما ورود اشعار سخیف از اوضاعی نابسامان حکایت می‌کند که معلوم نیست کجای کار ایراد دارد؟
هرچند بطحایی معتقد است که در انتشار این کلیپ‌ها اغراض سیاسی کاملا مشهود است، اما این بار اول نیست که چنین کلیپ‌هایی در مدارس تولید می‌شود؛ در گوشه وکنار چنین اتفاقاتی رخ داده، اما پای رسانه‌ها به آن باز نشده است یا صرفا به دلیل آنکه آهنگی بی محتوا مجوز گرفته سرپوش مجاز بودن کار روی آن گذاشته می‌شود.
البته این موضوع نافی برنامه‌های تربیتی، فرهنگی و قرآنی آموزش و پرورش برای دانش آموزان نیست، اما قدرت نفوذ این برنامه‌ها را چندان قوی نمی‌داند و خلا‌هایی را یادآوری می‌کند که جای خالی آن با اهداف در نظر گرفته شده در تهاجم فرهنگی پر شده است.
شادابی و نشاط در مدارس و در هر فضای دیگری بی‌شک همواره محبوب است، اما این شرایط وقتی مغضوب می‌شود که چارچوب قواعد و عرف نادیده گرفته می‌شود؛ قواعدی که گاه نه فقط برای عمل به قوانین بلکه برای حفظ سلامت روح رعایت آن ضروری است.
حجت الاسلام والمسلمین محمدیان رئیس مطالعات فقهی تعلیم و تربیت در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه آموزش و پرورش گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان، با انتقاد از کم توجهی به مقوله تربیت در آموزش و پرورش و به حاشیه رفتن اجرای سند تحول بیان کرد: جریان نفوذی درصدد بی‌اعتبار سازی و مشروعیت زدایی از آموزش و پرورش است و متأسفانه برخی از دست اندر کاران دستگاه تعلیم و تربیت در این پروژه دانسته یا ندانسته ایفاء نقش می‌کنند.
رئیس سابق سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی اظهار کرد: این یکی از همان خطراتی است که سال‌ها قبل نسبت به آن تذکر داده بودیم خطراتی همچون تحریف و تضعیف و تحمیل که در کمین سند تحول و خود تحول در آموزش و پرورش است.
وی با ابراز تأسف شدید ادامه داد: در این چند سال اخیر برخی از متولیان آموزش و پرورش خود عهده دار تحریف و تضعیف مفاد سند تحول شده‌اند و آموزه‌ها و گزاره‌های بیگانه را بر سند تحمیل می‌کنند.
تغییر ذائقه نوجوان به موسیقی‌های پر ضرب و آهنگ زیرزمینی با اشعار سخیف هر چند در ابتدا به آموزش و پررش وابسته نیست، اما این نهاد در کنار سایر نهاد‌های فرهنگی کشور از قبیل وزارت ارشاد و شورای عالی انقلاب فرهنگی نقش موثری دارد آن هم برای دانش آموزان که در دوره سنی حساس و تاثیرپذیر از محیط جامعه هستند.
از منظر رفتارشناسی این موضوع، مجید ابهری رفتار شناس و آسیب شناس اجتماعی درباره علل استقبال دانش آموزان از کلیپ‌های با ادبیات سخیف در مدارس اظهار کرد: ورود یک موضوع به جامعه باید همراه با یک بستر سازی فکری و فرهنگی باشد در این صورت عوارض آسیب‌های آن بیش از محاسن و امتیازات خواهد بود.
وی ادامه داد: یکی از گسترده‌ترین نوع فناوری‌هایی که در جامعه به شدت با آن مواجه هستیم وجود تلفن‌های هوشمند است که در کشور ما سن استفاده از آن به ۸ سال رسیده است و این موضوع از نگاه تربیتی و رشد بسیار خطرناک و زیان آور محسوب می‌َشود.
این رفتار شناس با اشاره به اینکه خانواده‌ها فقط به دلیل اصرار فرزندان اقدام به تهیه گوشی همراه می‌کنند، گفت: گاهی هم برای عقب نماندن از دوستان و اقوام تهیه گوشی‌های تلفن همراه صورت می‌گیرد و مشکل اینجاست که گاهی گوشی‌هایی گران قیمت و چندین میلیون تومانی برای کودکان و نوجوان خریداری می‌شود که ضمن تحمیل هزینه زیاد به سبد خانواده آسیب فرهنگی، بدآموزی و ایجاد انحراف رفتاری را برای کودک یا نوجوان در پی دارد.
ابهری تصریح کرد: متاسفانه گاهی کلیپ‌ها و تصاویری در شبکه‌های اجتماعی مجازی پخش می‌شوند که به گسترش خشونت و بدآموزی می‌انجامد و گاهی این کلیپ‌ها ضد اخلاقی و ضد فرهنگی هستند.
علی رغم تاکید چند باره بر ضعف تولید محتوای مخاطب پسند؛ انتشار ویدیو‌های اخیر از مدارس باعث شد تا فکر جدی‌تر برای تولید محتوای مناسب و نظارت بیشتر بر مراسم انجام شود.
ابهری با بیان اینکه از نظر روانشناسی نیاز به نشاط و تفریح یکی از لازمه‌های دوران نوجوانی است اظهار کرد: خانواده‌ها نهاد‌های متولی فرهنگ و آموزش و پرورش باید به فکر تولید سرگرمی‌های سالم برای فرزرندان باشند و زمانی که به یک کودک یا نوجوان می‌گوییم تا از کالایی استفاده نکنیم باید جایگزینی هم برای آن داشته باشیم.
این رفتار شناس اظهار کرد: مقابله سلبی و برخورد‌های غیر اصولی صرفا موجب ایجاد لجاجت در کودکان و نوجوانان می‌َشود و آن‌ها به طور مخفیانه به تماشای فیلم‌ها و کلیپ‌های نا مناسب می‌روند بنابراین بهترین روش مقابله تولید محتوای مناسب برای کودکان و نوجوانان است.
سال هاست از به حاشیه رانده شدن آموزش و پرورش می‌نالند، اما کسی این صحبت را جدی نگرفت و به مراجع بالاتر نرساند؛ حال نتیجه آن می‌شود که معلم با نگاه کارمندی و در اوج کج سلیقگی هر موسیقی را برای دانش آموز بر می‌گزیند و گاه برنامه‌های فرهنگی مدرسه و آموزشگاه را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
آنچه در این چند روزه به شدت خودنمایی می‌کند فقر محتوای مخاطب پسند، نظارت‌های دقیق‌تر آموزش و پرورش بر عملکرد مدارس و جلوگیری از افزاط و تفریط‌هایی است که حالا سخت گیری های گذشته نتایج عکس برای دهه هشتادی‌ها در پی داشته است.
