اتفاقات مهم این هفته* از نمایش کمدی"پسران آفتاب" تا مرغ سحر سالار عقیلی

به گزارش «تابناک»، گرمای کم سابقه هوا در سطح کشور، بسیاری از مسائل از جمله برنامه‌های فرهنگی را تحت الشعاع خود قرار داده و به دلیل عدم توان بخشی از مردم به خروج از منزل حتی در شب‌ها، برخی از برگزارکنندگان برنامه‌های فرهنگی یا صاحبین آثار فرهنگی ترجیح داده‌اند تا برنامه‌هایشان را پس از کاهش نسبی دمای هوا به جریان بیاندازند و به حداقل مخاطب اکتفاء نکرده‌اند و بسیاری از وقایع فرهنگی نیز دستخوش همین ماجرتا بود اما با این حال، این هفته نیز خالی از اتفاقات فرهنگی نبوده و نخواهد بود.

از اتفاقات مهم این هفته در حوزه سینما، علاوه بر استمرار کشمکش میان خانه سینمایی و وزارت فرهنگ و ارشاد و طرح موضوع تغییر محل برگزاری محمع عمومی خانه سینما به معنای تاخیر 15 روزه در برگزاری این نشست مهم خواهد بود، قطعیت یافتن اکران عید فطر فیلم‌های سینمایی «هیس‌، دخترها فریاد نمی‌زنند»، «دهلیز»، «هیچ‌کجا، هیچ‌کس»، «جا به جا» و «فرزند چهارم» اکران است.

در هفته‌ای که سینماگران تجمعی نداشتند، اعضای ارکستر سمفونیک تهران دست به تجمع اعتراضی در تالار رودکی زدند و خواستار عقد قرارداد با ایشان پس از گذشت ده ماه و دریافت مطالبات‌شان شدند؛ اعتراضی که ظاهراً پس از پیگیری مکتوب و لسانی حقوق اعضای ارکستر سمفونیک و به خصوص پس از انتشار و فروش آلبوم این مجموعه موسیقیایی، تشدید شده بود و ظاهراً فعلاً به آرامش منتهی شده است.

در حوزه نمایش نیز تعویق اجرای «پروانه‌های غمگین من در یک صبح بهاری دل‌انگیز» که سوگل قلاتیان درباره علتش سخنی به میان نیاورد از اتفاقات هفته بود که البته از 31 تیرماه شاهد اجرای مجددش بودیم و البته این آخر هفته نیز محمود استاد محمد، نمایشنامه‌نویس و کارگردان کشورمان فضای تئاتر کشورمان را دگرگون و غرق در تاثر نمود.


یورش به وال استریت را تماشا کنید


این هفته سینماها فیلم تازه‌ای برای اکران ندارند و همان فیلم‌های پیشین هفته‌های پایانی اکرانشان را سپری می‌کنند تا با فرارسیدن عید فطر، شاهد فصل تازه اکران‌ها باشیم؛ فصلی که انتظار می‌رود در آن 12 الی 14 فیلم به صورت همزمان بر روی پرده نباشد و پدیده فیلم سوزی را بدین شکل شاهد نباشیم.

در حال حاضر، گذشته اثر اصغر فرهادی، بیتابی بیتا اثر مهرداد فرید، گهواره ای برای مادر ساخته پناه برخدا رضایی، یک مرد-یک شهر به کارگردانی حسن هدایت، گلوگاه ساخته محمدابراهیم معیری، چه خوبه که برگشتی اثر داریوش مهرجویی، تلفن همراه رییس جمهور ساخته علی عطشانی، برف روی کاج‌ها به کارگردانی پیمان معادی، زبان مادری به کارگردانی قربان محمدپور، خود زنی اثر احمد کاوری، یکی برای همه ساخته محمد آهنگرانی و بازنشسته‌ها به کارگردانی محسن ربیعی روی پرده سینماها است که در نوع خود رکورد جالبی است!

نکته جالب اینکه به جز گذشته، چه خوبه برگشتی و برف روی کاج‌ها، سایر فیلم‌ها فروش قابل توجهی نیز نداشته‌اند. در کنار اینها اما اکران فیلم‌های هامون و اجاره نشین‌ها ساخته داریوش مهرجویی در سانس های موسوم به اذان تا اذان که از بامداد تا صبح را شامل می‌شود در سینماهای تهران، علاقمندان به این آثار را به سینما برده اما این اتفاق نیز نتوانسته انتظارات را برآورده سازد تا در نهایت توصیه کنیم که اگر این هفته فیلم ایده آلی برای تماشا نداشتید، اندکی تامل کنید و به تماشای فیلم «یورش به وال استریت» بنشینید.

بر اساس داستان فیلم «یورش به وال استریت / Assault on Wall Street» محصول سال 2013 سینمای آمریکا،  «جیم» (Dominic Purcell) در نیویورک همراه با خانوداه اش زندگی نسبتاً مناسبی دارد اما ناگهان بر اثر آسیب‌هایی که به اقتصاد آمریکا وارد می‌شود، زندگی او نیز همچون بسیاری از مردم آمریکا متلاشی می‌شود و او برخی از عزیزترین‌ها را از دست می‌دهد. همین اتفاق باعث می‌شود تا «جیم» در پی انتقام گرفتن از مسببان این وضعیت به سخت ترین شکل ممکن برآید.

البته سینماتک قلهک به روال معمول این هفته نیز اکران فیلم‌های مطرح را در دستور کار دارد که طبیعتاً مستلزم عضویت در این سینما است. بر همین اساس فیلم «پالپ فیکشن» اثر کوئین تارانتینو ساعت 21 امروز پنجشنبه اکران خواهد شد و سه گانه هری پاتر نیز ساعت 16، 19 و 22 روز جمعه 4 مردادماه اکران خواهد شد و این سینما تا جمعه آتی برنامه اکران فیلم نخواهد داشت.


تجربه شنیدن نوی سالار عقیلی بر روی موسیقی مرتضی نی داوود


کیهان کلهر، نوازنده چیره‌دست کمانچه به زودی در اربیل(کردستان عراق) هنرنمایی خواهد کرد. در این کنسرت که 26 آگوست مصادف با 4 شهریور برگزار خواهد شد، اردال ارزنجان، نوازنده باقلاما اهل ترکیه در کنار کلهر نوازندگی خواهد کرد. همچنین، کیهان کلهر و اردال ارزنجان در حال انتشار یک آلبوم موسیقی نیز هستند که شامل ضبط زنده کنسرت بورسا در ترکیه است و ازسوی «ای.سی.ام» منتشر خواهد شد.  این دو هنرمند سال 89 نیز در تالار وحدت اجرای مشترکی را به روی صحنه بردند که با استقبال مخاطبان رو به رو شد.

سالار عقیلی و علی جهاندار نیز از 30 تیر تا پایان ماه رمضان در برنامه «ادبستان» محمد مناجاتی نغمه‌خوانی می‌کنند.  برنامه «ادبستان» که قبل از افطار به روی آنتن شبکه آموزش می‌رود، سیری در انواع سبک‌های ادبیات فارسی از گذشته تاکنون است و بخش موسیقی‌اش با حضور چهره‌هایی چون وحید تاج‌، فاضل جمشیدی،‌ سعید خلج و ... به روی آنتن می‌رود.

همچنین حمیدمتبسم قصد دارد به‌زودی پروژه «پردیس»را که پیش از این در لندن اجرا شده‌بود در ایران اجرا‌کند.متبسم 6 سال روی پروژه «پردیس»کارکرده است و آن را برای یک ارکستر متشکل از ۳۵ ساز ایرانی، غربی و آوازی نوشته است.  این مجموعه که بخشی از آن سال گذشته با ارکستر کوچک‌تری به حمایت مرکز فرهنگی شونک هلند (SCHUNCK) با صدای سالار عقیلی در لندن اجرا شد، شامل هشت قطعه‌ مستقل و متفاوت است که قرار است اوایل شهریور ماه امسال پس از طی مراحل اخذ مجوز و آمادگی ارکستر، در شهر تهران روی صحنه برود.

متبسم که پیش از این آثار متعددی برای ترکیب ساز های ایرانی ساخته و نوشته است، در مورد این آثار می‌گوید: «ساختن قطعاتی برای ترکیب سازهای ایرانی و غربی متاثر از علاقه من به موسیقی گل‌ها و آثار علینقی وزیری، روح الله خالقی، حسین دهلوی و… است، تخصص و تجربه من همواره در زمینه ساز های ایرانی بوده و این اولین باریست که این نوع سازبندی را در آثارم بکار می‌گیرم.» 

او درباره نوازندگان این ارکستر و رپرتوار مجموعه پردیس می افزاید: «بر خلاف اجرای شهر لندن، این ارکستر ۳۵ نفری را نوازندگان نسل جوان ایرانی و ساکن ایران تشکیل خواهند داد. همچنین رپرتوار مجموعه پردیس شامل قطعاتی در مایه های نوا، دشتی و ماهور بر اساس اشعاری از، فردوسی، مولانا، سیاوش کسرایی، اخوان ثالث و رضا متبسم است.»

در همین حال یک گروه موسیقی سنتی - مولودی هم‎زمان با میلاد کریم اهل بیت(ع) در آسایشگاه کهریزک مولودی اجرا می‎کند. این گروه موسیقی 17 نفره که متشکل از بانوان و آقایان است پس از افطار در روز چهارشنبه 2 مرداد 1392 در محل آسایشگاه کهریزک با حضور جمعی از سالمندان، معلولان و ... به اجرای مولودی و دف نوازی می‎پردازد. در این مراسم که به صورت خیریه اجرا می‎شود، شیرین خسروی، زهرا یوسف‎نژاد، فرناز‎ علیزاده، هدی ماجدی، شوکت خلیلی، بیتا تسلیمی،‎ سحر رحیمی، فهمیه فروغی، فرشته رهبری، مونا مختاری، نجمه‎دانش‎پژوه، معصومه نقادی، الهه حجازی، جمشید اهل الهی و سعید نیکبخت با ساز دف، سیاوش اسدپور نی و منوچهر محمدی با آواز، قعطاتی از موسیقی و مولودی را برای سالمندان اجرا می‎کنند.

دوم مردادماه سالروز درگذشت استاد مرتضی نی‌داوود بود، که تصنیف «مرغ سحر» و «آتش دل» از شاخص ترین آثارش به شمار می‌رفت و او را بیش از پیش در تاریخ موسیقی ایران ثبت کرد. مرتضی خان نی داوود در کودکی استعداد موسیقی وی آشکار شد و پدرش «بالاخان» که خود اهل موسیقی بوده و با تار و تنبک آشنایی داشت، او را به کلاس درس آقا حسینقلی، استاد تار برد و دو سال نزد این استاد و سه سال نزد شاگرد برجسته او درویش‌خان ردیف موسیقی و تارنوازی را آموخت و موفق به دریافت نشان «تبرزین طلایی»، که ویژه شاگردان ممتاز بود، شد.

در اوایل 20 سالگی اقدام به تأسیس کلاسی برای تدریس تار و ردیف موسیقی ایرانی کرد که بعدها پس از مرگ نابهنگام درویش‌خان ادامه آموزش شاگردان استادش را نیز برعهده گرفت. نی داوود پس از تأسیس رادیو مانند هنرمندان دیگری چون رضا محجوبی، علی اکبر شهنازی، حبیب سماعی، ابوالحسن صبا و موسی معروفی، به همکاری با رادیو پرداخت. او برای خوانندگان معروفی چون ادیب خوانساری، جواد بدیع زاده و غلامحسین بنان تصنیف ساخته یا با آوازشان تار نواخته‌است.

وی در سال ۱۳۴۸ اقدام به اجرا و ضبط در حدود ۳۰۰ گوشه از ردیف موسیقی ایرانی کرد که منتشر شده‌است. وی در سال‌های پس از انقلاب نیز به فعالیت‌های موسیقی خود به صورت محدود ادامه داده و در همین سال‌ها پیش درآمد اصفهان را به شیوه‌ای نو برای ارکستر بزرگ تنظیم کرد که موسیقی اصلی سریال «هزار دستان» به حساب می‌آید.

وی در ۲ مرداد سال ۱۳۶۹ در سن 90 سالگی در آمریکا درگذشت. در همین سال محمدرضا شجریان تصنیف «مرغ سحر» را که از ساخته‌های نی‌داوود است به یاد او در کنسرت «سرو چمان» اجرا کرد. تصنیف شاه من، ماه من، تصنیف مرغ حق و تصنیف آتش دل از آثار معروف این هنرمند درگذشته محسوب می‌شود.

به همین مناسبت این هفته، تصنیف «مرغ سحر» را با نوای سالار عقیلی می‌شنوید.


از اجرای هملت گرداگرد جهان تا تمدید اجرای «مرد بالشی»

این هفته یک خبر جالب منتشر شد و آن اجرای نمایش «هملت» در قالب یک تور سراسری در کشورهای جهان است. خانه تئاتر «شکسپیر» قصد دارد به مناسبت چهارصدمین سالروز درگذشت این نمایشنامه‌نویس بزرگ ادبیات انگلیس، اقتباسی از نمایش «هملت» را در تمام کشورهای جهان به اجرا درآورد.  این رویداد از چهارصدوپنجاهمین سالروز تولد وی از آوریل سال آینده شروع و به چهارصدمین سالمرگ این شاعر و نمایشنامه‌نویس مشهور یعنی 23 آوریل 2016 ختم می‌شود.

 طی این دو سال، تئاتر «گلوب» نمایش معروفترین تراژدی شکسپیر را در 200 کشور جهان به روی صحنه می‌برد.  نکته جالب این که گروه ثابتی عهده‌دار ایفای نقش‌های «هملت» شده‌اند. اقتباس دو ساعت و نیمه‌ از این اثر تا کنون در کشورهایی چون آلمان و آمریکا به نمایش درآمده است.  تئاتر «گلوب» سال گذشته در لندن میزبان 37 گروه نمایشی از سراسر جهان بود که کارهای شکسپیر را به روی صحنه بردند.

پس از استقبال قابل توجه از نمایش «مرد بالشی» که از 3 خرداد لغایت 26 تیرماه 92 در تماشاخانه ایرانشهر روی صحنه رفته بود، قرار شد تا ادامه اجرای این نمایش از تاریخ 2 مرداد هر شب ساعت 21 در تماشاخانه باروک تحقق یابد اما آن گونه که کیخانی اعلام کرد باروک مکان مناسبی برای اجرای این نمایش نیست و بدین ترتیب اجرای این نمایش متوقف شد. تا در نهایت کیخانی و یعقوبی در پی صحنه‌ای تازه برای ادامه اجرای نمایش شان باشند.

«مرد بالشی» نوشته مارتین مک دونا (نویسنده و کارگردان شهیر ایرلندی) است که برای اولین در ایران به کارگردانی مشترک محمد یعقوبی و آیدا کیخایی به روی صحنه رفته است.  مترجم این متن زهرا جواهری است و پیام دهکردی، احمد مهران‌فر، نوید محمدزاده و علی سرابی در آن بازی می‌کنند. سایر عوامل عبارتند از طراح صحنه: محمدحسن معجونی،‌ طراح گریم: سارا اسکندری،‌ طراح پوستر و بروشور: امیر اسمی،‌ تصویرسازی و پروجکشن: آیلین کیخایی،‌ مدیر تهیه و تولید و برنامه ریز: محمد قدس،‌ دستیاران کارگردان: ساقی عطایی و محمد قدس،‌ سرپرست صحنه: فواد خراباتی،‌ مدیر تبلیغات و روابط عمومی: آوا فیاض،‌ مشاور رسانه‌ای: نوشین جعفری.

نمایش «پروانه‌های غمگین من در یک صبح دل‌انگیز بهاری» شامگاه گذشته 31 تیرماه بار دیگر اجرای خود را از سر گرفت.  این نمایش شامگاه 30 تیرماه اجرا نشد اما با پیگیر‌ی‌های گروه اجرایی مشکلی که برای این نمایش پیش آمده بود، حل شد و از شب گذشته بار دیگر اجرای خود را از سر گرفته است. نمایش «پروانه‌های غمگین من در یک صبح دل‌انگیز بهاری» نوشته‌ی سجاد افشاریان و کار سوگل قلاتیان است که اجرای آن تا 7مردادماه ادامه دارد. 

نمایش «پروانه‌های غمگین من در یک صبح بهاری دل‌انگیز» از 7 تیرماه در محوطه‌ی تالار وحدت در دو سانس 17 و 40 دقیقه و 18:50 اجرا شده است.  این نمایش پیش از این در قالب یکی از نمایش‌های محیطی مجموعه‌ تئاتر شهر در کافه تریای اصلی این مجموعه اجرا شد که این اجرا با استقبال تماشاگران تئاتر همراه بود و پس از آن گروه اجرایی تصمیم گرفتند یک بار دیگر نمایش‌شان را در مکانی دیگر اجرا کنند.

همچنین اجرای نمایش «تو هرگز نخواهی گشت» نوشته مرتضی شاه کرم و کارگردانی سامان خلیلیان 30 تیرماه در  تالار سایه تئاتر شهر آغاز شد. موضوع این نمایش سه اپیزودی درباره زندگی افرادی است که در زمان جنگ به نوعی درگیر معضلات جنگ شده‌اند و به گونه‌ای تحلیلی روان شناختی تاثیرات جنگ بر افراد است.

مرتضی شاه‌کرم،‌ سارا قلی‌زاده‌، پروا آقاجانی،‌احمد صمیمی و سامان خلیلیان بازیگران «تو هرگز نخواهی گشت» هستند؛‌‌ همچنین در این اثر سید محمدحسین مرعشی‌پور آهنگساز،‌ سامان خلیلیان طراح صحنه، میلاد فداکار طراح پوستر و بروشور، میلاد مولوی دستیار کارگردان، مهدی ضیائیان‌پور مدیر صحنه و‌ اکبر شجاعی طراح نور این اثر نمایشی هستند. این نمایش که  بیش از این در سی‌ویکمین جشنواره تئاتر فجر و شانزدهمین جشنواره فتح خرمشهر حضور داشته، هر روز به غیر از شنبه‌ها ساعت 19 در تالار سایه اجرا می‌شود.

نمایش کمدی"پسران آفتاب" به کارگردانی سیامک صفری نیز همچنان روی صحنه است. علاقمندان به هنرهای نمایشی می توانند این آخر هفته بعد از افطار به تماشای نمایش"پسران آفتاب" نوشته نیل سایمون بنشینند که به کارگردانی سیامک صفری به تازگی اجرای خود را در سالن اصلی تئاتر شهر آغاز کرده است. سیامک صفری علاوه بر کارگردانی در این نمایش به همراه فرزین صابونی، جواد عزتی، بهاره رهنما بازی هم می کند. 

نمایش "پسران آفتاب" اولین بار در سال 1972 در نیویورک روی صحنه رفت و در همان سال از طرف موسسه کیو (Cue) به عنوان بهترین نمایشنامه سال انتخاب شد. چند سال بعد اقتباسی سینمایی از آن ساخته شد و بعد از آن نیز به عنوان سریالی تلویزیونی با بازی وودی آلن و پیتر فالک اجرا شد. "پسران آفتاب"داستان دو بازیگر و دوست قدیمی است که پس از سالها بازی در کنار هم، چند سالی است که با هم قهر کرده اند و به هیچ وجه حاضر به آشتی کردن نیستند. اما دست روزگار دوباره آنها را در کنار هم قرار می دهد....

نمایش «جشن سالگرد» نیز به نویسندگی و کارگردانی فرامرز قلیچ خانی در خانه نمایش اداره برنامه‌های تئاتر، اجرای خود را آغاز کرد. این نمایش داستان دانشجوی جامعه شناسی را بازگو می‌کند که برای تکمیل تحقیق خود یک سری از مشاغل خاص را مورد بررسی قرار می‌دهد و... .

عوامل نمایش عبارتند از: نویسنده و کارگردان: فرامرز قلیچ خانی،بازیگران: سعید رحیمی - فرامرز قلیچ خانی،آهنگساز: علی انوری - نوازندگان: علی انوری- امیر ارسلان کشانی، مشاور کارگردان: نگین سرکانی- دستیار کارگردان: فربد جلالی،روابط عمومی: علی ذوالفغاری- هماهنگی اجرا:مرتضی جبروتی،طراح گرافیک: فریده لطیفی. مخاطبان و علاقه‌مندان می‌توانند هر روز به جز شنبه‌ها ساعت 18:30 در خانه نمایش اداره برنامه‌های تئاتر در میدان فردوسی خیابان شهید موسوی خیابان شهید محمد آقا مراجعه کنند.