ایران اکونومیست- پویا محمودیان ، با تشریح تحولات و عملکرد سال 97 حوزه صنایع دستی کشور افزود: این میزان صادرات، رسمی و غیر از احتساب صادرات چمدانی و زیورآلات سنتی است.
وی با بیان اینکه فروش صنایع دستی در داخل کشور نیز 18 درصد داشته است، اظهار داشت: این افزایش نشان دهنده فرهنگ سازی موثر، ترویج صنایع دستی، علاقه مردم به صنایع دستی و آگاهی نسبت به این عرصه هنری و ظرفیت های آن است.
محمودیان گفت: در حوزه اشتغال روستایی اگر رتبه نخست را مربوط به دام و محصولات دامی بدانیم، دومین حوزه موفق در زمینه اشتغالزایی، صنایع دستی بود، چرا که اشتغال ایجاد شده از فروردین تا ابتدای اسفند 97 در حوزه صنایع دستی، 54 هزار و 944 نفر است.
وی با اشاره به توفیق های به دست آمده در حوزه مشاغل خانگی صنایع دستی نیز گفت: 75 درصد فعالان صنایع دستی کشور را زنان تشکیل می دهند که ما 11 هزار و 488 اشتغال در این بخش داشتیم.
محمودیان با بیان اینکه شروع اتفاقات حوزه صنایع دستی در سال 97 با بازارچه های نوروزی در 31 استان کشور آغاز شد، اظهار داشت: فروش صنایع دستی در بازارچه های نوروزی 97 نسبت به سال 96، 49 درصد رشد داشت.
وی همچنین اضافه کرد: 305 بازارچه تابستانی در 29 استان کشور به جز دو استان بسیار گرم که بازارچه در آنجا برگزار نشد، دارای 62 درصد رشد فروش محصولات بود، این بدان معناست که هم بازارچه های نوروزی و هم تابستانی ما با رشد قابل توجهی در فروش، به کار خود در سال 97 پایان دادند.
محمودیان گفت: در سال 97، پنج بازارچه دائمی نیز راه اندازی شد که 4 مورد آن در استان مرکزی و یک بازارچه در استان ایلام بود. استان ایلام به دلیل آنکه جزو استان های کم برخوردار است، راه اندازی یک بازارچه صنایع دستی در آنجا برای ما بسیار حایز اهمیت بود.
وی بازارچه های نوروزی را که با آغاز هر سال برپا می شود، یک رویداد بزرگ خرده فروشی توصیف کرد که به طور همزمان در 31 استان کشور پذیرای مردم است.
** برگزاری 30 نمایشگاه داخلی و خارجی
معاون صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی، ادامه داد: ما در سال 97 بیش از 30 نمایشگاه داخلی و بین المللی صنایع دستی را با 3 درصد رشد نسبت به سال گذشته برگزار کردیم. در این راستا سی امین نمایشگاه ملی صنایع دستی با رشد فروش 36 درصدی همراه بود که نقطه عطف برگزاری نمایشگاه های صنایع دستی در کشور به شمار می رود و از لحاظ حضور، کیفیت، طراحی، فروش و غرفه آرایی بسیار متفاوت بود.
محمودیان سپس با اشاره به سی و یکمین نمایشگاه عیدانه در اسفند 97 نیز توضیح داد: این نمایشگاه به عنوان دومین نمایشگاه ملی صنایع دستی در سال 97، با رشد فروش 291 درصد مواجه بود.
وی توضیح داد: امسال مشارکت 144 هنرمند را در 30 نمایشگاه بین المللی مرتبط با صنایع دستی و هفته های فرهنگی در خارج از کشور شاهد بودیم چراکه در شرایط کنونی اقتصادی، حضور پررنگ ما در نمایشگاه های بین المللی ضروری به نظر می رسید.
** خانه ایرانی، نظر برج سازان را جلب کرد
معاون صنایع دستی با اشاره به طرح خانه ایرانی که یک سبک جدید ارائه ترکیب محصولات صنایع دستی در اجزا و معماری خانه های ایرانی است، گفت: این طرح امسال توانست توجه بسیاری از سازندگان و برج سازان را به استفاده از صنایع دستی در فضای خانه جلب کند.
محمودیان با اشاره به ممنوعیت واردات رسمی صنایع دستی از سایر کشورها اظهار داشت: هدف، سامان دادن به بازار داخلی به نفع تولیدکنندگان بود تا سهم بیشتری از فروش داخلی داشته باشند و این حوزه رونق بگیرد.
به گفته وی، وقتی واردات صنایع دستی غیرایرانی به کشور ممنوع شد، دستورالعمل مقابله با قاچاق محصولات صنایع دستی تدوین و به 31 استان ابلاغ شد، طی این چند ماه بسیاری از محموله های قاچاق صنایع دستی به کشور با همکاری معاونت صنایع دستی، یگان حفاظت و نیروی انتظامی کشف و ضبط شد.
** متراژ خروج گلیم از کشور همراه مسافر تا 40 متر افزایش یافت
وی توضیح داد: ما توانستیم امکان خروج محصولات نقره دست ساز را از طریق پیمان سپاری بر مبنای قیمت نقره خام، فراهم کنیم، همچنین مجوز خروج گلیم برای مسافران تا متراژ 40 متر مربع را دریافت کردیم و مانعی برای آن وجود ندارد.
محمودیان همچنین با اشاره به اینکه برای تمامی محصولات صنایع دستی با قابلیت صادرات کد تعرفه دریافت کردیم، توضیح داد: این یک اقدام زیرساختی است. علاوه بر آن اطلس صادرات صنایع دستی را نیز تهیه کردیم که ان شاءالله نتایج آن به صورت کامل در سال 98 منتشر و در اختیار تمامی علاقه مندان قرار می گیرد.
وی از دیگر تحولات حوزه صنایع دستی در یکسال اخیر به برگزاری هفتمین دوره داوری بین المللی مهر اصالت صنایع دستی با میزبانی ایران اشاره کرد و گفت: همچنین امسال 17 نشان جغرافیای ملی اعطا شد که برای مثال سفال فیروزه تبریز، ممقان دوزی تبریز و گلیم نقش برجسته ایلام از آن جمله است.
معاون سازمان میراث فرهنگی در ادامه با بیان اینکه 6 پرونده در سال 97 به سازمان جهانی مالکیت فکری ( WIPO) ارسال شده است، اضافه کرد: خوشبختانه 6 نشان بین المللی را در آبگینه تهران، نازک کاری کردستان، زیلوی میبد، مینای اصفهان، شیرکی پیچ سیرجان و ورنی مغان را در سازمان جهانی مالکیت فکری ثبت کردیم.
وی ثبت جهانی صنایع دستی را برای صیانت از صنایع دستی کشور گام بسیار مهمی دانست.
محمودیان توضیح داد: در راستای ترویج صنایع دستی اقدامات بسیاری انجام و مستندهای بسیار خوبی با صدا و سیما ساخته شد که در پی آن، مستند دست آفریده های معاونت صنایع دستی، جایزه بهترین مستند را در جشنواره جام جم تلویزیون کسب کرد.
به گفته وی، نمایشگاه های ترویج صنایع دستی از دیگر اقدامات سال اخیر معاونت صنایع دستی است که در قالب نمایشگاه هایی که صرفا محلی برای عرضه است، برگزار شد.
محمودیان با اشاره به برگزاری سومین جشنواره فجر صنایع دستی در سال 97 اظهار داشت: سازمان میراث فرهنگی، همچنین در سال جاری اقدام به آموزش صنایع دستی در استان ها، شهرهای مختلف و روستاها کرد.
وی با اشاره به انعقاد تفاهم نامه معاونت صنایع دستی با مرکز ملی پرورش استعدادهای درخشان و دانش پژوهان جوان، گفت: از آنجا که دانش آموزان استعدادهای درخشان سرمایه های کشور هستند، به طور قطع آشنایی آنها با صنایع دستی، یادگیری و مهارت صنایع دستی می تواند هم در آینده آنها و تبدیل شدن آنها به استعدادهای درخشان هنری اثرگذار باشد.
وی با اشاره به تمرکز در حوزه اسباب بازی و عروسک صنایع دستی اظهار داشت: ما در نمایشگاه سی ام و سی و یکم صنایع دستی، بخشی را به اسباب بازی و عروسک صنایع دستی اختصاص دادیم، عروسک هایی که هم شناسنامه، هم قصه و داستان دارد و می توان از این طریق فرهنگ ایران را بین کودکان ترویج داد.
**اقامتگاه های بوم گردی، بستری برای رونق صنایع دستی
محمودیان ادامه داد: امسال برای رونق صنایع دستی ارتباط تنگاتنگی با اقامتگاه های بوم گردی داشتیم، کارگاه های مشورتی در مورد بهره وری اقتصادی در معیشت جوامع محلی و توسعه پایدار این مناطق برگزار شد تا بتوانیم در طراحی و چیدمان بوم گردی ها از صنایع دستی محلی استفاده کنیم و فروش صنایع دستی به توریست ها و گردشگران را توسعه بخشیم.
معاون صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی یکی دیگر از تحولات این حوزه در سال 97 را، کسب موافقت سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) برای راه اندازی مرکز هماهنگی یا کانون صنایع دستی در زیرمجموعه این سازمان بین المللی در ایران ذکر و اضافه کرد: دستورالعمل و طرح اولیه این اقدام در حال آماده شدن است تا هر چه سریعتر این مرکز در ایران گشایش یابد. ایران در گردشگری و صنایع دستی حرف های بسیاری برای گفتن دارد.
**ایران بر سکوی ثبت شهر و روستای جهانی
محمودیان در بخش دیگر این گفت وگو ادامه داد: با ثبت جهانی دو شهر آباده فارس (منبت) و میبد یزد (زیلو) و روستای خُراشاد (توبافی یا پارچه بافی) در بیرجند خراسان جنوبی در سال 97، ایران بر سکوی نخست جهان ایستاد، در واقع ایران با ثبت جهانی 8 شهر و 2 روستا رتبه یک جهان را از لحاظ ثبت شهرها و روستاهای جهانی به خود اختصاص داد.
به گفته وی، امسال همچنین 6 شهر و 4 روستا نیز در حوزه ملی ثبت شد.
مسئول حوزه صنایع دستی کشور، یکی دیگر از تحولات این حوزه را در یکسال اخیر، ارایه تسهیلات 10 درصدی به خانواده صنایع دستی، صنعتگران و هنرمندان این حوزه ذکر کرد و گفت: این تسهیلات با 6 ماه تنفس و 24 ماه بازپرداخت اعطا شد.
** از سرگیری بیمه هنرمندان صنایع دستی پس از پنج سال
محمودیان همچنین گفت: پس از پنج سال قطعی، بیمه صنعتگران و هنرمندان صنایع دستی، از سر گرفته شد، هر چند که اکنون تعداد لیست های اولیه بر اساس اولویت بندی استان ها محدود است اما شروع مجدد بیمه این بخش، نقطع عطف و دستاورد مهمی است که امیدوارم بتوانیم با حمایت دستگاه های ذیربط و به ویژه سازمان برنامه و بودجه این کار را ادامه دهیم.
معاون صنایع دستی با اشاره به افتتاح پروژه پرندگان صلح صنایع دستی در سال 97 با حضور رئیس جمهوری اضافه کرد: این طرح با هدف معرفی فرهنگ غنی ایرانی و انعکاس پیام صلح ایران به سراسر جهان اجرا شده است.
وی با یادآوری این نکته که هنر مرز نمی شناسد، گفت: پروژه پرندگان صلح توانست ابعاد و ظرفیت های مختلف کشور را به نمایش بگذارد.
محمودیان راه اندازی کمپین های حمایت از صنایع دستی در شبکه های اجتماعی را نیز برای رونق این حوزه موثر دانست و اظهار داشت: در همین راستا کمپین «من ایرانی ام، صنایع دستی ایران را دوست دارم»، با همکاری کارگروه صنایع دستی و گردشگری توسعه پایدار از دی ماه 97 آغاز شد.
وی با اشاره به شعار سی امین نمایشگاه صنایع دستی با عنوان «ایرانی صنایع دستی عیدی بده»، تاکید کرد که راه اندازی کمپین ها در ترویج استفاده از صنایع دستی در جامعه موثر است. ما پس از عید هم در راستای ترویج، کمپین های متعددی در این حوزه راه اندازی می کنیم.
معاون میراث فرهنگی، رشد فروش 18 درصدی صنایع دستی کشور را حاکی از آن دانست که نگاه عموم تغییر کرده و مردم و جوانان صنایع دستی را به صورت کاربردی در محیط خانه مورد استفاده قرار می دهند.
محمودیان با اشاره به برگزاری مسابقه طراحی در زنجان اضافه کرد: برای برگزاری این مسابقه به دانش آموزان و دانشجویان نخبه فراخوان دادیم تا با هدف همخوانی صنایع دستی با محیط، دست طراحان صنعتی را در دست تولیدکنندگان قرار دهیم که نتایج آن را در سال 98 شاهد خواهیم بود.
محمودیان با اشاره به ظرفیت خوب فضای مجازی برای توسعه، ترویج و رونق حوزه صنایع دستی افزود: سایت های تجارت الکترونیک، به خوبی توانستند صنایع دستی را به صورت آنلاین بفروشند و ما نیز از آنها تا حدامکان حمایت کردیم.
وی در پایان تاکید کرد که هنوز فاصله بسیاری برای ارتقاء جایگاه صنایع دستی ایران در عرصه بین المللی وجود دارد.
