ایران اکونومیست- در ورزش ایران "تخصص" واژه‌ای است که چندان جدی گرفته نمی‌شود. برای اینکه فردی رئیس فدراسیون شود باید هزار فیلتر و مانع را پشت سر بگذارد تا صلاحیتش به اصطلاح تائید شود اما از این هزار فیلتر، هیچکدام مربوط به داشتن تخصص در رشته ورزشی مورد نظر نمی‌شود.
انتخابات اخیر فدراسیون‌های ورزشی بوضوح نمایان می‌سازد که تا چه حد غیرمتخصص‌ها به جان ورزش افتاده‌اند و می‌خواهند از آن نمد برای خود کلاهی بسازند اما یک تحقیق و تفحص گذرا نشان می‌دهد که اکثر فدراسیون‌های موفق در ورزش جهان این راهی را نمی‌روند که ورزش ایران در برخی موارد در حال رفتن است.
در همین رابطه مروری داریم بر این موضوع که در رشته‌های مهم کشورهای صاحب نام چه افرادی رئیس فدراسیون هستند که توانسته اند به موفقیت برسند اما در ورزش ایران چه اتفاقی در حال رخ دادن است.
افراد نامدار در رأس دوومیدانی و کشتی آمریکا
آمریکا به عنوان کشوری که در بازی‌های المپیک همواره پیشتاز بوده، مورد توجه است. دوومیدانی و کشتی در آمریکا از رشته‌های موفق هستند که در دوومیدانی "وین لانانا" هدایت فدراسیون را بر عهده دارد. لانانا از مربیان مطرح دوومیدانی آمریکا بوده که در مسابقات جهانی و المپیک مربی آمریکا بوده و در تالار مشاهیر مربیان آمریکا نیز جای گرفته است.
در کشتی نیز "بروس بومگارتنر" دارنده ۱۳ مدال جهان و المپیک و از نوابغ کشتی جهان رئیس فدراسیون آمریکا است. نتایج چشمگیر آمریکا در دوومیدانی و کشتی بخوبی نشان می‌دهد که استفاده از افراد متخصص تا چه حد موفقیت آمیز بوده است.
والیبال و کشتی روسیه در دستان نامداران سابق
اما ورزش روسیه نیز در دنیا از پیشتازان است. کشتی روسیه سالهاست که حاکم مطلق جهان است و ریاست این فدراسیون برای مدت مدیدی در دستان میخائیل مامیاشویلی بوده است. مامیاشویلی علاوه بر داشتن نفوذ سیاسی بالا در کشورش، صاحب ۴ طلا و دو نقره جهان و المپیک است. در واقع تلفیق قدرت و نفوذ سیاسی و تخصص ورزشی، موفق ترین رشته ورزشی روسیه را به جایگاه رفیعی رسانده است.
والیبال روسیه نیز از قدرتهای جهان به حساب می‌آید که "استانیسلاو شوچنکو" ملی‌پوش سابق روس‌ها ریاست فدراسیون را برعهده دارد. در واقع یک رشته مهم دیگر روسیه نیز به یک متخصص سپرده شده است. اما فردی که تا چند ماه قبل رئیس فدراسیون والیبال ایران بوده، چقدر در این رشته سابقه فعالیت داشته است و در حال حاضر چه کسی برای فدراسیون والیبال ایران تصمیم می‌گیرد؟
ریاست یکی از نوابغ جودوی جهان بر فدراسیون ژاپن
جودوی ژاپن در المپیک ریو با ۱۲ مدال بر صدر جهان ایستاد. در واقع جودوی ژاپن به تنهایی ۴ مدال هم بیشتر از کل کاروان ورزش ایران بدست آورده اما دلیلش چیست؟
"یاسوهیرو یاماشیتا" از مفاخر جودوی جهان است که در دوران قهرمانی ۵ طلای جهان و المپیک را بر سینه زد. او در دوران قهرمانی خود ۲۰۳ برد پیاپی را ثبت کرد تا از او به عنوان یکی از موفق ترین جودوکاران تاریخ یاد شود. یاماشیتا هم اکنون در سن ۶۲ سالگی ریاست فدراسیون جودوی ژاپن را بر عهده دارد و این رشته را در کشورش به اوج افتخار در جهان رسانده است.
همچنین در رشته والیبال، ژاپن پرافتخارترین کشور در آسیا است که "کنجی شیمائوکا" رئیس فدراسیون است. شیمائوکا به عنوان ملی پوش در سه دوره بازی‌های المپیک حضور داشته است و در واقع باز هم یک متخصص در ورزش ژاپن بر کار گمارده شده است.
ریاست والیبالیستهای سابق بر فدراسیون‌های ایتالیا و صربستان
با جستجو در بین کشورهای صاحب نام در والیبال، به دو کشور ایتالیا و صربستان می رسیم. در ایتالیا "پیترو برونو کاتانئو" بازیکن و مربی سابق والیبال این کشور ریاست فدراسیون را بر عهده دارد و در صربستان نیز چهره نام آشنایی به نام "زوران گائیچ" رئیس فدراسیون است. گائیج که با یوگسلاوی قهرمان المپیک سیدنی شده، هدایت تیم‌های ملی ایران و روسیه را نیز در کارنامه دارد. در واقع در صربستان و ایتالیا نیز والیبال این کشورها به دست افراد متخصص سپرده شده است. اما در ایران چه کسانی کاندیدای ریاست جودو هستند و تا چه حد در این رشته تخصص دارند؟
رئیس فدراسیون فوتبال اسپانیا کیست؟
فوتبال اسپانیا در دهه اخیر یکی از قدرتهای جهان بوده است که قهرمانی در جام جهانی و یورو در کارنامه اش می‌درخشد. اما رئیس فدراسیون فوتبال اسپانیا کیست؟ یک فرد سیاسی است یا یک فرد کاربلد و آشنا به فوتبال؟
در فدراسیون فوتبال اسپانیا صندلی ریاست به "لوئیس روبیالس" رسیده است. مدافع سابق تیم‌های مایورکا و لوانته توانسته در مدیریت نیز صاحب جایگاه شود و حالا ریاست فدراسیون مهمی مانند فوتبال اسپانیا را بر عهده دارد. اما آیا در فوتبال ایران نیز اینچنین است؟
یکی از زنان نامدار ورزش چین بر مسند ریاست فدراسیون شنا
چین هم یکی از کشورهای پیشرو در ورزش جهان است. یکی از فدراسیون‌های موفق در ورزش چین، فدراسیون شنا است که ریاست آن در دستان خانم ژو جی هونگ است. هونگ در المپیک ۱۹۸۴ به مدال طلا رسید و اولین قهرمان المپیک تاریخ چین در رشته شیرجه به حساب می‌آید.
سابقه غیر ورزشی‌ها در فدراسیون سایر کشورها
هر چند موارد بالا نشان می‌دهد که کشورهای مختلف جهان چگونه از حضور افراد متخصص در رأس فدراسیون‌های خود بهره برده و ثمره آن را دیده‌اند اما استفاده متخصصان ورزشی در فدراسیون‌ها یک امر محض نیست و ممکن است برخی افراد غیر ورزشی نیز بتوانند در یک فدراسیون موفق شوند. برای مثال در فدراسیون فوتبال آلمان "رینهارد گریندل" که یک سیاستمدار و عضو پارلمان آلمان بوده، به ریاست فدراسیون رسیده است. اما بعضاً در ورزش ایران دیده می‌شود افراد غیر متخصصی دنبال رسیدن به یک فدراسیون هستند که نه تنها قدرت و نفوذ سیاسی یا اقتصادی ندارند، بلکه مثلاً کارمند ساده دستگاه ورزش یا سایر ارگان‌ها بوده و بعضاً چشم به حقوق رئیس فدراسیونی و یا مزایای حاصل از آن دارند. در واقع نه تنها آورده‌ای برای آن ورزش ندارند بلکه می‌خواهند برای خود اندوخته‌ای ایجاد کنند.
ورزش ایران به متخصصان کارآمد اعتماد کند
هر چند صرف ورزشی بودن و اهل یک رشته بودن ضامن موفقیت در کار نیست و یا رسیدن به موفقیت در یک فدراسیون توسط یک غیر ورزشی را نباید فرضی محال تصور کرد، اما به نظر می‌رسد بهتر است "ورزشی‌های کارآمد" به "غیر ورزشی‌های بدون قدرت و نفوذ" ترجیح داده شوندچراکه ضریب موفقیت در این حالت بالاتر است. فدراسیون تنیس روی میز ایران می‌تواند یک مثال روشن در ورزش ایران باشد که با سپرده شدن کار به یک مدیری که در پینگ‌پنگ سابقه کار چندین ساله را داشته، نتایجی تاریخی در این رشته رقم خورده و مسیر پیشرفت در آن هموار است.
محسن رضوانی در شنا، خسرو قمری در دوچرخه سواری، علی مرادی در وزنه برداری و علیرضا سهرابیان در قایقرانی از جمله رؤسای فدراسیون‌هایی هستند که از جنس آن رشته بوده‌اند، اما در بسیاری از فدراسیون‌ها افراد غیرمتخصص دستاوردی نداشته اند و تنها کرسی ریاست را اشغال کرده‌اند. در دو سه سال اخیر رسول خادم تنها قهرمان جهان و المپیکی بود که به ریاست فدراسیون رسید و در مجامع جهانی کشتی نیز مورد تکریم و احترام بود و کرسی‌های بین المللی نیز کسب کرد اما شرایط طوری رقم خورد که او نیز عطای کار را به لقایش بخشید.
سابقه ورزشی چند رئیس فدراسیون خارجی در یک نگاه:
نام سمت سابقه وین لانانا رئیس فدراسیون دوومیدانی آمریکا مربی سابق تیم‌های ملی بروس بومگارتنر رئیس فدراسیون کشتی آمریکا دارنده ۱۳ مدال جهان و المپیک میخائیل مامیاشویلی رئیس فدراسیون کشتی روسیه دارنده ۶ مدال جهان و المپیک یاسوهیرو یاماشیتا رئیس فدراسیون جودو ژاپن دارنده ۵ طلای جهان و المپیک استانیسلاو شوچنکو رئیس فدراسیون والیبال روسیه ملی پوش سابق روسیه کنجی شیمائوکا رئیس فدراسیون والیبال ژاپن ملی پوش در سه دوره المپیک پیترو برونو کاتانئو رئیس فدراسیون والیبال ایتالیا بازیکن و مربی سابق ایتالیا زوران گائیچ رئیس فدراسیون والیبال صربستان بازیکن و مربی و قهرمان المپیک سیدنی لوئیس روبیالس رئیس فدراسیون فوتبال اسپانیا بازیکن سابق مایورکا و لوانته ژو جی هونگ رئیس فدراسیون شنا چین اولین قهرمان المپیک چین در شیرجه
