سید فرزاد محمدی مدیر دفتر سلامت چشم وزارت بهداشت و درمان گفت: ایران سومین کشور در زمینه کنترل بیماری تراخم (نوعی بیماری عفونی چشمی که در مراحل پیشرفته باعث نابینایی می‌شود) در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا پس از عمان و مراکش است و با توجه به اهمیت بیماری تراخم به عنوان یک معضل بهداشتی در دهه‌های گذشته، ایران اخیرا موفق به دریافت گواهی تصدیق مهار تراخم از سوی سازمان جهانی بهداشت (WHO) شده است.
محمدی ادامه داد: هم اینک در دنیا نزدیک به ۴۰ کشور به عنوان کشور‌های بومی دارای بیماری تراخم شناخته می‌شوند که اغلب این کشور‌ها در آسیا به ویژه جنوب و شرق این ناحیه، آفریقا و کشور‌های امریکای مرکزی و جنوبی قرار دارند.
وی افزود: حدود ۱۰۰ سال پیش در دنیا و ۵۰ سال پیش در ایران، تراخم مهم‌ترین عامل نابینایی به شمار می‌رفته است از این رو سازمان جهانی بهداشت طی سال‌های اخیر تلاش‌های گسترده‌ای را برای مهار این بیماری در سطح جهان انجام داده است، از سال ۱۳۷۵ خورشیدی WHO همچنین تلاش‌های متمرکزتری را در قالب برنامه ۲۰۲۰ GAT درقالب یک ائتلاف را انجام داده است.
به گفته مدیر برنامه ریزی جشنواره چشم پزشکی و علوم بینایی شمس، اطلس تراخم با هدف شناسایی مناطق پاک یا آلوده به تراخم از سوی سازمان جهانی بهداشت منتشر شده است که نسخه آن لاین آن نیز موجود بوده و به طور منظم به روز رسانی می‌شود. بر پایه ائتلاف ۲۰۲۰ GAT شاخص‌هایی مانند وضعیت پلک چشم، دسترسی به آنتی بیوتیک، پاکیزگی صورت و کنترل بهداشت محیطیبه عنوان چهار مکانیزم اصلی مهار تراخم شناسایی می‌شوند. از آنجا که راه انتقال این بیماری از طریق نشستن مگس از صورت فرد آلوده به فرد دیگربه ویژه کودکان است در بعد بهداشت محیط، دسترسی به آب تمیز و فاضلاب بهداشتی و نگهداری دام نیز مورد توجه این برنامه است.
وی اظهار کرد: بر این اساس وزارت بهداشت کشور در مناطق جنوب و جنوب شرق کشور که احتمال آلودگی در آن مناطق بیشتر بود، براساس استاندارد‌های سازمان جهانی بهداشت پیمایش‌هایی را انجام داده است. به منظور تکمیل شواهد، سلسله ماموریت‌هایی با تمرکز بر مناطق مرزی روستایی که در همسایگی افغانستان، پاکستان و عراق که بر اساس اطلس تراخم یا آلوده هستند و یا وضعیت نامعلومی دارند، انجام شده است.
محمدی ادامه داد: بر این اساس، کلیه کودکان با چشم قرمز (مشکوک به تراخم) بررسی شدند که خوشبختانه در میان افراد مورد بررسی هیچ مورد مشکوک به تراخم دیده نشد.
وی اضافه کرد: نتایج پیمایش‌ها به همراه موارد منتشر شده قبلی، مطالب حاصل از نشست‌های انجام شده با مسئولان اداره آبفا و آموزش و پرورش و... جمع بندی و در قالب یک الگو به سازمان جهانی بهداشت ارایه شد که در نهایت این سازمان در شهریور امسال پیام تبریک رسمی خود را مبنی بر تصدیق مهار تراخم در ایران اعلام کرد.
به گفته محمدی با توجه به شاخص‌های سازمان جهانی بهداشت، ایران ۲۵ سال است که موفق به مهار تراخم شده است که تاکنون مدرکی مبتتنی بر این دستاورد به سازمان جهانی بهداشت ارایه نشده بود.
وی ادامه داد: به همین مناسبت کتابی در زمینه تراخم، تاریخچه آن و وضعیت این بیماری در کشور به تازگی به چاپ رسیده است که امسال همزمان با جشنواره چشم پزشکی پروفسور شمس در روز دوم اسفند ماه توزیع خواهد شد.
